AARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
UW
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
dag 3 Juni 1938.
No. 22
Vijf en vijftigste jaargang
jekend gebied in
Indië onderzocht
Elke poetsing met Jvorol (volgens nieuw recept)
is een ware mondwassching
oorw
ENS7
CENT
1. C
IS
B
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
Hal
- Ti
THOOLSCHE COURANT
ad verschijnt eiken
g. Prijs per kwartaal
met Geïllustreerd
sblad 1,375, franco
öst ƒ1,65 -f 15 ct.
"kt aa tosten.
ritten
N OP
letour
Advertentiën van 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 176 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
in per
v.v.
n per
mand
clen o
orden
litend
*9-
>ngen
ookvl tuut
jtspel
ch 1
Jagel:
rkeni
eescl
man,
14. -
er dagen is Dr. Niggemeier van
hem geleide expeditie naar
olukken met een rijken buit
ekeerd. Het verzamelde mate-
wordt thans onderzocht in het
voor Ivultuurmorfologie"
ankfort. De eilanden Ceram en
-Guinea zijn hiermee voor de
eerlijl maal systematisch en weten-
ipelijk onderzocht. Vele duizen-
'otografische opnamen geven ons
aeeld van de gedeeltelijk onbe-
volksstammen.
het westelijk deel van Ceram
ibben bestudeerd, begaf dr. Nig-
ier zich per schip naar Nieuw-
ea en vond daar tot zijn groole
izing een plaatsje Babo, dat zelfs
nieuwste kaarten niet is aan-
ven, ondanks het feit, dat daar
enteel reeds een groote Euro-
:he nederzetting is. De huizen
ten er als paddenstoelen uit den
en de reden hiervan is, dat
gs een rijke oliebron ter plaatse
tdekt.Oliemaatschappijen hebben
terstond van concessies verze
en zoo kan deze thans nog
l.uiil
en Vi
week
ve
imaa
'g g<
op
L'W ikende plaats wellicht reeds bin
en.
aan
nslu
een jaar een belangrijke olie-
in vf'°P°o1 zijn. In het bijzonder om-
t de zeden en gewoonten van de
emsche bevolking wist dr. Nigge-
r met zijn medewerker dr. Roder
wat nieuwe gegevens te verza
n. Hij heeft onvervalschle resten
de oude Papoeacultuur gevonden,
kon dr. Ni gemeier vaststellen,
in de vertellingen der Papoea's
de
verki
sle|
ij is
ceti
"doo
hte,
erkt
vijls een paard voorkomt, hoewel
nooit een paard hebben gezien.
Papoeaman kan slechts huwen,
meer hij een bruidsgeschenk heeft,
r blijken invloeden uit China aan-
ig te zijn, want als bruidsgeschenk
dt steeds een Chineesch bord of
klein bronzen kanon gebruikt,
eheel onbekend was tot nog toe
dooden-cultus der Papoea's, die
op den huidigen dag bewaard is
Jeven. Wanneer een Papoea is
torven, wordt een uitgeholde plank
onder het lijk gelegd, dat het
fd juist in de uitholling komt te
oea's een Chineesch bord. Zoo
rdt de doode voorloopig bijgezet,
hoogstens een jaar, wanneer het
is vergaan, wordt het weer op
gaven. Het hoofd, dat nu op het
d is gevallen, wordt naar het
idenhuis gebracht en dan begint
leest, dat maanden kan duren
vaak zoo uitgelaten vormen aan-
emt, dat de Nederlandsche regee-
moet ingrijpen.
[be Papoea's leven van koolvruchten
bananen. Gejaagd wordt er in
ofdzaak slechts op het wilde zwijn.
verhandelen muskaatnoten en
mma, een waardevolle harssoort,
rst toonden zij zich tegenover de
litsche geleerden zeer wantrouwend,
iar nadat dezen door het overhan-
Jen van eenige geschenken blijk
idden gegeven van hua goede be
ulingen, werden zij al spoedig goede
lenden.
Van Nieuw-Guinea keerde de expe-
tie weer terug naar het eiland Ceram
nu het oostelijk deel te bestu-
eren. Daartoe begaf dr. Niggemeier
ch, vergezeld van een tolk endra-
ir, naar het binnenland aan de
laroebaai en het stroomgebied van
Robot. Hier woont de stam der
ost-Alfoeren. De hypotheses, welke
en omtrent deze bevolking bad
'gesteld, bleken alle onjuist. Met
'issionariseen zijn de Alloeren nog
ooit in aanraking geweest en der-
alve nog vols'agen heidenen. Overi-
ens vindt men nog slechts web ig
'ost-Alfoeren in het binnenland,
oodat dr. Niggemeier zich vaak
Qoeilijke marschen moest getroosten
192
rla
coff
SU!
om hen te bereiken. Zij zijn zeer
schuw en toen Dr. Niggemeier plot
seling voor hen opdook, beefden zij
van angst! Meestal leven zij in groe
pen van 30 tot 40 personen in een
gemeenschappelijk huis. De mannen
gaan eenmaal per jaar naar de kust
om met sagokloppen of ander werk
drie gulden te verdienen, die zij als
belasting moeten opbrengen. Hebben
zij dezen plicht vervuld, dan keeren
zij zoo snel mogelijk terug naar de
wouden, waar zij rustig en onbe
kommerd leven.
In tegenstellling met de West-
Alfoeren. vindt men onder hengeen
Fransche en Duitsche recherche met
kracht voortgezet, hetgeen mogelijk
is gemaakt, doordat onze regeering
voor de opsporingen buiten onze
grenzen een groot bedrag beschikbaar
heeft gesteld. Het is te hopen, dat
de dader, wiens signalement men
nog heeft kunnen samenstellen, door
krachtige samenwerking der inter
nationale recherchediensten gevat
zal kunnen worden,ofschoon de kans
hierop natuurlijk niet al te groot is,
daar de dader op zijn beurt een der
machtigste geheime politie-organi-
saties, de Gepeoe, achter zich heeft.
zijn in den laalsten lijd onderhan
delingen gevoerd over de regeling
van het economisch verkeer met het
vroegere Oostenrijk. Deze onder
handelingen hebben thans hun beslag
gekregen in een accoord, waarbij
het Duitsch-Nederlandsche claring-
verdrag van 18 December 1937 met
ingang van 1 Juni op het verkeer
tusschen tusschen Oostenrijk en
Nederland van toepassing is gemaakt.
De kwesties van het kapitaalverkeer
de zoogenoemde transferregeling,
zullen nader worden besproken.
Nadruk verboden
lijkschen omgang."
Het staat thans vast, dat de volks
groepen in Tsjecho Slowakye de
autonomie zullen verkrijgen. Praag
heeft dit aangekondigd en er blijft
nog slechts te hopen, dat het uit
den aard van de zaak ingewikkelde
voorbereidende werk spoedig voltooid
moge zijn. Eerst wanneer het defi
nitieve project van de regeering te
Praag bekend zal zijn, zal het mogelijk
worden, den toestand duidelijker te
overzien.
Terwijl de spanning in Midden-
Europa wat afgenomen is, wordt de
wereld, die tegenwoordig weinig rust
De wetenschap staat niet stil. De nieuwste vinding is in deze tandpasta toegepast, waardoor de tanden prachtig wit worden en de mond bijzonder frisch
16
47356
Tube 60 en 40 cent
koppensnellers. De Alfoeren zijn aan
hangers van het Sjamanisme, dat bij
hen op een bijzondere wijze ontwik
keld is. De sjamaan of medicijnman
kan een geest dwingen om hem b.v.
te helpen en ziekte te genezen. Is
een Altoer ziek, dan wordt een medi
cijnman geroepen. Op een reusach
tigen trommel wordt zoo lang ge
slagen, totdat de medicijnman in een
soort zelfhypnose valt, begint te sid
deren en dan den geest dwingt bij
hem te komen en den zieke te ge
liezen.
Hierna vertoefde Dr Niggemeier
eenigen tijd in Gentraal-Ceram, bij
da stammen der koppensnellers, om
tenslotte naar huis terug te keeren.
(Nadruk verboden).
De vliegveldkwestie. Het
onderzoek in de zaak-Kono-
valetsj wordt voortgezet. Drie
merken volksgasmasker ver
krijgbaar. Arbitrage in het
visscherijconflict. Handels- en
transferbesprekingen Duitsch-
land.
Sinds het bekend worden van de
vliegveldplannen der regeering zijn
van alle kanten de protesten losge
komen. Wij schreven reeds over de
interpellaties in den Amsterdamsehen
gemeenteraad. Thans heeft ook de
Rotterdamsche Kamer van Koophandel
en Fabrieken in zich een Dinsdag ge
houden vergadering met algemeene
stemmen tegen den aanleg van een
centraal vliegveld onder Leiderdorp
uitgesproken.
In een adres aan den voorzitter
van den kjinisterraad wordt het plan
schadelijk ,.ior de economische be
langen van Rotterdam en Amsterdam
beide genoemd en de Rotterdamsche
Kamer dringt er dan ook op aan, dat
de regeering het zal opgeven en in
plaats daarvan den aanleg van het
vliegveld in den polder Zestienhoven
zal bevorderen. Ook in de Tweede
Kamer werd reeds alarm geslagen.
Het lid dr. Van den Tempel stelde
den minister van Defensie een reeks
vragen, waarin om opheldering en
inlichtingen ten aanzien van de be
treffende regeeringsplannen wordt
verzocht en waarin onder verwijzing
naar liet standpunt van Rotterdam
en Amsterdam de wenschelijkheid
van een centraal vliegveld in twijfel
wordt getrokken.
Het raadsel van den Rotterdamschen
bomaanslag, dat, hoe geheimzinnig
het zich eerst ook liet aanzien, op
zoo verrassend snelle wijze door de
Rotterdamsche politie tot klaarheid
is gebracht, laat intusschen politie
en justitie zoowel binnen als over
onze grenzen nog lang niet met rust.
Want al weet men thans hoe de
zaak zich heeft toegedragen, de dader
van dit even geraffineerde als mee-
doogenloos opgezette misdrijf gaat
nog altijd vrij uit. Doch men laat
de zaak niet rusten het onderzoek
wordt met medewerking van de
land en de beveiliging der burger
bevolking bij luehtgevaar in den
laatsten tijd zoozeer de aandacht
van militaire en burgerlijke autori
teiten hebben gekregen, lag bet voor
de hand, dat ook weldra moest kunnen
worden voldaan aan de vraag naar
een goedkoop gasmasker, dat door
breede kringen der bevolking kan
worden aangeschaft. Het buitenland
was ons hierin reeds lang vooruit
Duitschland heeft zijn volksgasmasker,
waarmee op groote schaal oefeningen
worden gehouden, Engeland laat groot
en klein met gasmaskers oefenen en
zelfs België had hier vluggerin voorzien
dan ons land, want enkele weken
geleden voerde het hier reeds een
goedkoop masker in, dal in alle op
zichten aan de door de Nederlandsche
regeering gestelde eischeri voldeed
en dan ook bet eerste volksgasmasker
in ons land was, dat de Nederlandsche
regeeringsvergunning bezat.
Aan dezen voor ons land niet zeer
eervollen toestand is nu in zooverre
een einde gekomen, dat binnenkoit
ook twee Nedei landsche fabrikaten
aan de markt zullen komen. Het een
is een product van hel Staatsbedrijf
der Artillerie-inrichtingen aan de
Hembrug, het ander wordt aange
maakt door de N.V. Electro Zuur-
en Water-toffabrlek te Amsterdam.
De „Hembrug" maakt de maskers
niet zelf, doch betrekt de onderdeelen
van verschillende fabrieken en zet
deze onderdeelen slechts in elkaar.
Nu de vergunningen aan deze beide
bedrijven verleend zijn, zal het niet
lang meer duren, of dit nieuwste
uitrustingsstuk van den modernen
mensch zal ook in Nederlandsche
fabrikaat verkrijgbaar zijn.
In de haringvisscherij is sinds de
laatste voorstellen der reeders die
door de meerderheid der visscbers
onaanvaardbaar werden geacht, de
slaking een feit geworden. De Ghr.
werknemersorganisatie, die als eenige
lot monsteren had geadviseerd, zag
zich in enkele dagen tijds 600 leden
ontvallen, die naar den Centralen
Bond overliepen, daar deze de ver
antwoordelijkheid voor de staking en
haar fiinancieele gevolgen op zich
had genomen. Nu wel gebleken is,
dat de beide partijen in dit conflict
elkaar geen stap tegemoet willen
komen, heelt de Rijksbemiddelaai,
prof. mr. A. C. Josephus Jitta, voor
gesteld de geschillen door arbitrage
te doen beslechten, betzij door één
arbiter of door een commissie van
drie of vijl arbiters, die dan een
oordeel zouden moeten uitspreken
over de billijkheid van de gestelde
eischen.
In verband met de groote schade,
die dit conflict aan het bedrijf, aan
de arbeiders aan de arbeiders en bun
gezinnen en ook aan de gemeenschap
veroorzaakt, heeft de rijksbemiddelaar
beide partijen dringend in overweging
gegeven, dit voorstel te aanvaarden.
Inmiddels heeft reeds één Scheve-
ningsche reederij zich bij de eischen
der arbeiders neergelegd, zoodat
vóórhaar schepen kon worden ge
monsterd.
Met Duitschland zijn in den laatslen
De gruwel der bombarde
menten. - De strijd in het
Verre Oosten. De strijd in
Spanje.
Vooral nu de tweede verkiezings
dag in Tsjecho-Slowakye op een
enkel incident na rustig ver-
Ioopen is, begint de ontspanning
zoowel te Berlijn als te Praag
een meer blijvend karakter te
verkrijgen. De groote opgewon
denheid aan beide zijden heeft
plaats gemaakt voor gematigder
inzichten, waaronder opbouwend
werk beter mogelijk is
Zoo blijkt bijvoorbeeld duidelijk dat
Duitschland geen bezwaar heeft legen
het voorstel om Engelsche of inter
nationale waarnemers gedurende de
komende weken naar Tsjecho Slowa
kye te zenden. In Engeland spreekt
men de hoop uit, dat een zoodanige
maatregel er toe zal bijdragen de
internationale zenuwachtigheid voort
komende uit de binnenlandsche toe
stand in Tsjecho Slowakye, Ie kal-
meeren.
Anderzijds zijn de Tsjechen er toe
over gegaan, hun gemobiliseerde
troepen wat verder van de grenzen
terug te trekken, zoodat de grens
incidenten, waardoor Berlijn inder
daad geheel onnoodig geprikkeld
werd, thans hopelijk tot het verleden
zullen gaan behooren.
Met dit alles is overigens nog niel
gezegd, dat de atmosfeer in Midden
Europa thans geheel opgehelderd is.
Dit zal eerst het geval kunnen zijn,
wanneer Praag voor het lastige
nationaliteitenprobleem een bevredi
gende oplossing beeft gevonden. De
eischen der Sudeten-Duitschers ten
aanzien van dit vraagstuk zijn bekend
en bovendien nog eens verduidelijkt
door de publicatie van de rede, die
de Sudeten duitsche afgevaardigde
Kundt onlangs gehouden heefl, maar
tot voor eenige dagen geheim werd
gehouden.
Overigens zijn het niet slechts de
Sudetenduitschers, die zelfbestuur
eischen. Ook de andere volksgroepen,
met inbegrip van de Rlowaken, laten
dit verlangen hooren. Juist dezer
dagen is te Praag een Slovvaaksche
delegatie uit Amerika aangekomen
met het origineel van het zoogenaamde
Pittsburg accoord, in welk stuk de
Tsjechen in het jaar 1918 aan de
Slowaken een volslagen zelfbestuur
hebben toegezegd. In dit accoord
wordt gezegd
„Wij aanvaarden het politieke
programma, dat het samengaan be
oogt van Tsjechen en Slowaken in
een onafhankelijken staat die bestaan
zal uit de Boheemsche landen en
Slowakye. Slowakye zal zijn eigen
bestuur, een eigen parlementen een
eigen rechtspleging hebben. De Slo-
waaksche taal zal de officiëele taal
zijn op de scholen, tegenover de
overheidsorganen en in den dage-
kent, weer opgeschrikt door den
gruwel der luchtbombardementen.
Honderden onschuldigeburgers, onbe
schermd en weerloos, midden in bun
dagelijkschen arbeid, werden in China
en in Spanje weggerukt uit het leven
door het verschrikkelijke moordwerk
tuig, de luchtbom. Die strijd, niet
tegen militaire objecten,maartegen de
weerloozen, bijna zonder gevaar voor
den aanvaller, wekt den afschuw van
de publieke opinie op, of beier gezegd:
zou den afschuw moeten opwekken.
Want het kan niet ontkend worden
in de verontwaardiging maakt zich
een aanzienlijke verzwakking bemerk
baar. Het lijkt wel, alsof de wereld
zich langzamerhand met deze misda
den is gaan verzoenen, hen is gaan
beschouwen als het noodzakelijk ge
volg van de moderne wijze van oor
logvoeren. En toch is dit laatste niet
het geval. Zeker het toenemend ge
bruik van het luchtwapen vergroot
de kans, dat er ook non-combatlanten
getroffen worden. Maar er kan onge
twijfeld scherper op gelet worden,
dat de aanval op militaire objecten
niet ontaardt in een moord op weer-
looze burgers, gelijk in verschillende
gevallen van de laalste dagen inder
daad het geval is geweest.
Zeer barbaarsch zijn de Japansche
luchtaanvallen op Kanton geweest,
waarbij duizenden slachtoffers zijn
gevallen. Kennelijk hebben deze
luchtaanvallen slechts ten doel het
Chineesche vulk murw te maken en
zoodoende een steun Ie ontnemen
aan de zoo dapper strijdende troepen
van Tsjiang Kai sjek, die, na zich
geregeld uit de omgeving van Soetsjou
te hebben terug getrokken, thans
nieuwe stellingen betrekken en er
niet aan denken den oorlog gewonnen
te geven
Uit de aanvallen op Kanton zou
men kunnen concludeeren, dat de
Japanners den strijd thans ook naar
het zuiden willen uitbreiden. Daar
door zullen intusschen de Japansche
verbindingslijnen nog langer en dus
kwetsbaarder worden, terwijl dit
bovendien tot verwikkelingen met
Engeland zou kunnen leiden.
Niet veel minder verschrikkelijk
dan het luchtbombardement op Kan
ton is het b oedbad geweest, dat
door de vliegers van Franco in
Ahcanle en 1'arcelona is aangericht.
Ook het plaalsje Granollers, dat ten
noorden van Barcelona ligt is vree-
selijk geteisterd.
Aan 't Iront is weinig verandering
waar te nemen. De regeeringslroepen
houden thans beter stand en des
kundigen meenen, dat de burger
oorlog wellicht eerst in den loop van
1939 beslist zal kunnen worden.
THOLEN, 3 Juni 1938.
Maandag vergaderde ons Nulsde
partement onder voorzitterschap van
den heer W. Moelker in hotel Hoek.