iARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
^Htlag 22 April 1938.
No. 16
Vijf en vijftigste jaargang
0.
Ischvrede 1938.
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
THOOLSCHE COURANT
|d verschijnt eiken
Prijs per kwartaal
met Geïllustreerd
bblad l ,375, franco
Est ƒ1,65 15 ct.
bsten.
Advertentiên van 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 176 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
raa
I
\)St
eesi
nid
len
let accoord tusschen Engeland
I Italië is een vergelijk tusschen
:t autoritair geregeerde Midden
luropa en het democratische
pesten, misschien zelfs het begin
verdragen van een veel
uimer strekking.
ugen in deze richting hadden
eleid tot het EngelschDuitsch
:coord. Het streven echter naar
litiek accoord, als nu tusschen
en Londen, was tot dusverre
afgestuit op een tweeledig
In de eerste plaats het verzet
e extremistisch krachten der
en, die hunkeren naar onder
van het Westersche systeem
eet Europa. In de tweede plaats,
et de anti fascistische krachten,
ich in Frankrijk hadden ver
tot een georganiseerde actie,
volksfront, die in Engeland
jort geheim volksfront hadden
ontstaan. Het accoord beteekent
en nederlaag zoowel voor het
ne fascisme alsook voor het
out.
ten van ons zijn bewust of on-
t meegetrokken door de ver-
ijk-eenvoudige voorstelling van
als zou iedereen in deze wereld
it oogenblik moeten kiezen
en fascisme en anti-fascisme.
komst van alles, wat men voor
mak onder den naam fascisme
ivat, was de laatste jaren zoo
eldigend, dat het schijnen moest
er mensch in Europa vroeg of
voor of tegen het fascisme zou
n strijden.
ttemin blijkt nog een derde
lijkheid te bestaan. Deze wordt
lonstreerd door het Engeland
Halifax en Chamberlain, dat
el het het fascisme afwijst, niet-
welwillend staat tegenover de
gezinde nabuurstaten. Zoowel
lbloed fascist als de volksfronter
zulks een onmogelijkheid. Met
en heeft Chamberlain hen beiden
ederlaag toegebracht.
nederlaag van het extreme
nte is niet zoo gemakkelijk aan
jzen. In de Fascistische landen
nl. een verborgen strijd ge-
tusschen een radicale strooming
en die gematigder is en van
ssies wil hooren. Van beide
tngen kan zoowel Hitier als
olini, als naar gelang van de
andigheden de woordvoerder zijn.
de successen van Mussolini in
frika en Hitier in Midden-Europa
en de heide dictators de handen
vol met het consolideeren van
nieuwen toestand, dat zij maar-
graag de mogelijk van een
d aangrijpen. Uit de bepalingen
het accoord van 16 April ziet
dat Italië heel wat meer beloolt
Engeland, maar daartegenover
van de zijde van Engeland,dat
Abessynië erkent als Italiaansch
dgebied Aan de w apensmokkelarij
nu een einde en Italië kan
zijn nieuw bezit gaan con-
eeren.
pvallender is de nederlaag van het
slront en de overwinning van het
ervatieve Westen. De menschen
den heiligen oorlog tegen het
isme prediken hebben langen tijd
politiek van Chamberlain welen
warsboomen.
ijdens de Abesseijnschen oorlog
ben zij den Volkenbond tegen
gemobiliseerd, zij vroegen om
rvenlie in Rpanje tegen Franco
zouden niets liever hebben
dan een krachtige actie legen
Anschluss. De sanctiepolitiek
en dat was de groote slag
hen. De massa verloor het geloof
in een pressiepolitiek, die niet tevens
vergezeld ging van oorlogsgeweld.
Meer en meer kwam men tot het
inzicht, dat een strijd tegen het
fascisme in Midden Europa tot een
bloedigen strijd zou worden.
Het optreden van het Kabinet
Daludier staat in direct verband met
de verzwakking van het offensief der
antifascistische beweging, evenals
trouwens de val van Eden, den held
van alle volksfronters.
De volksfrontbeweging in Parijs,
waar men schreeuwt om kanonnen
voor Barcelona, wordt zwakker
en het effect, dat zij sorteert
is vrijwel nihil. Een der belangrijkste
programmapunten van Daladier is
geen interventie in Spanje en geen
hulp aan Barcelona. Hij is antifascist
naar er toch van overtuigd, dat men
met de fascistische staten tot een
redelijk accoord kan komen en verder
is hij de meening toegedaan, dat aan
de machtsuitbreiding van deze staten
natuurlijke grenzen zijn gesteld en
dat zoowel Mussolini als Hitler ervan
doordrongen zijn, dat hun hoornen
niet tot in den hemel kunnen groeien
en dat een redelijke overeenkomst
hen liever is dan het leven onder
een eeuwige oorlogsbedreiging.
De wintersche Paschen.
Ook thans weer verkeers
ongelukken. Nachtegalen be
volken den aether. Paasch-
records op allerlei gebied.
Archeologische expeditie naar
Nieuw-Guinea. Verhooging
der Defensiebegrooting.
Gestriemd door een snijdende
Noordooster, afgewisseld door hagel
en sneeuwbuitjes, maar gelukkig ook
nog opgevroolijkt door uren van stra-
lenden zonneschijn, heeft ons land
de Paaschdagen gevierd, die dit jaar
bovendien nog samenvielen met de
bollenhoogtijdagen. Al was het weer
dan ook, vooral voor de duizenden
fietsers verre van aanlokkelijk, toch
is de drukte op den weg nog buiten
gewoon groot geweest, grooter dan
die op de spoorwegen. Meer en meer
wordt de autobus het aangewezen
vervoermiddel voor den toerist en
de dikwijls nog te smalle wegen in
de bollendorpen konden den onaf-
zienbaren stroom van motorkolossen
niet altijd even vlot verwerken. Hier
en daar, o. a. in de kom van Sassen-
heim, kwam het tot opstoppingen,
waardoor het geheele verkeer meer
ol minder langen tijd werd gestremd.
Doch op deze enkele uitzonderingen
na, die meer aan de onvoldoende
vervoerscapaciteit der wegen dan aan
de politiemaatregelen te wijten waren,
heeft het verkeer in de bollenstreek
overal een vlot verloop gehad en de
verkeersregeling goed gewerkt. Wel
zal men er echter een volgend jaar
op bedacht moeten zijn, dat bij mooi
weeren dientengevolge grooter drukte
het politietoezicht op de smalle bin
nen en achterwegen, waar het ver
keer thans reeds af en toe in de
klem raakte, zal moeten worden
uitgebreid.
Geheel zonder ongelukken zijn ook
deze Paaschdagen helaas niet ver
streken. Wel is de lijst der verkeers
ongelukken ditmaal betrekkelijk kort,
doch daar staat tegenover, dat er
één zeer ernstig ongeluk te betreuren
vait, namelijk het zeer ernstige auto
ongeval, dat in den nacht van Zondag
op Maandag te Capelle aan den IJsel
plaats vond en waarbij een auto met
zeven jonge mannen uit Moordrecht
en enkele andere dorpen uit de IJsel-
streek met groote snelheid in de
langs den weg loopende vaart reed.
Doordat de wagen veel te klein was
voor zeven personen en bovendien
in het water kantelde, kon geen der
inzittenden er uit komen Eerst toen
omwonenden te hulp kwamen, slaagde
men er in, twee der slachtoffers nog
levend, zij bet bewusteloos, te be
vrijden. De andere vijf waren reeds
verdronken. Gebleken is dat het ge
bruik van sterken drank mede oor
zaak is geweest van dit noodlottige
ongeval.
De verboden vrucht van de clan
destiene radiuzenderij schijnt nog
altijd naar meer te smaken. Beide
Paaschdagen lieten zich weer eenige
van deze onwettige aelhergebruïkers
met meer ot minder succes hooren.
Zelfs waren er Tweeden Paaschdag
twee tegelijk op dezelfde golf aan
den gang, die zich aankondigden als
de opvolger van de Nachtegaal en
„de jonge Nachtegaal". Doordat beide
geheime zenders op een golflengte
van 397 meter werkten, was dit
nachtegalenduet echter verre van
geslaagd te noemen.
De beide bloemententoonstellingen
Boskoop en de Primavera
trokken met de Paaschdagen, zooals
trouwens niet anders te verwachten
was, een enorme belangstelling. Voor
de Primavera waren het de laatste
loodjes, die echter een in dit geval
zeer welkom gewicht in de schaal
legden en het bezoekersgemiddelde
per dag tot boven de tienduizend
deden stijgen. Deze zevende Rotter-
damsche voorjaarsbloemententoon
stelling, die zich van den aanvang
al in een overweldigend bezoek heeft
mogen verheugen, heelt al haar voor
gangsters verre achter zich gelaten,
wat het aantal bezoekers betreft. In
12 dagen werd zij door '132.452 per
sonen bezocht en sloeg daarmede
glansrijk het oude record, dat met
96.100 bezoekers op naam van de
Primavera 1934 stond. Op Tweeden
Paaschdag, den laatsten dag, dat de
tentoonstelling geopend was, passeer
den niet minder dan 22.300 bezoekers
de controle. Boskoop zal hard werk
hebben, deze records te evenaren 1
En toch records is vaak maar
een kort leven beschoren! De zweef
vliegers hebben dit met de Paasch
dagen weer eens bewezen. Voor hen
was het winderige weer, dat vele
„gewone stervelingen" behaaglijk
achter de kachel hield, juist een kolfje
naar hun hand. Waar anderen voor
de vinnige buien zooveel mogelijk
beschutting zochten, zochten zij deze
juist op, profiteerend van de sterke
stijgwinden, om snel op groote hoogte
te komen. En zoo is dan het pas
gevestigde record van den Twent-
schen instructeur Jan Hoekstra, waar
van wij in een vorig overzicht mel
ding maakten, thans reeds weer
gesneuveld, want Paaschmaandag
vloog de Haagsche zwever Nauta van
Ypenburg naar Namen in België, een
afstand van 220 km. dien hij in vier
uur aftegde.
•Nieuw Guinea, het minst bekende
en minst geëxploreerde deel van onze
overzeesche gewesten, trekt in den
laatsten tijd van verschillende zijden
de aandacht, wegens de groote toe
komstmogelijkheden, die men er
vermoedt. Ook de Amerikanen inte
resseeren zich levendig voor dit ge
west en reeds geruimen tijd geleden
hadden zij bij de Indische Regeering
hel verzoek ingediend, een expeditie
daarheen te mogen uitrusten. Thans
heeft de regeering haar goedkeuring
gehecht aan deze expeditie, welke
uitgaat van het American Museum
of Natural History en zich dus minder
met de toekomst dan wel met het
verleden van dit land zal bezig hou
den. Van Nederlandsch-Indische zijde
zullen aan deze archeologische expe
ditie deelnemen dr. Toxopeus, dr.
Meyer Drees, een Europeesch assis
tent-preparateur en drie mantri-ver
zamelaars. De expeditie voert ook
een vliegtuig mede, waarvoor een
Amerikaansch piloot en drie technici
meegaan. De militaire dekking zal
bestaan uit drie brigades onder lei
ding van een kapitein van de infan
terie met geneeskundig personeel
onder leiding van een officier van
gezondheid.
Rest ons nog te vermelden, dat bij
de Tweede Kamer een wetsontwerp
werd ingediend tot verhooging van
de op de Rijksbegrooting 1937 uitge
trokken bedrag voor defensieuitgaven
met bijna drie millioen. Verschillende
onvoorziene defensiemaatregelen, als
de versnelde afhouw van vier mijnen
vegers, de convooidiensten in de
Spaansche wateren, de aanmaak van
torpedo's in eigen beheer, enz. enz.
hebben deze verhooging/ler Defensie
begrooting noodzakelijk gemaakt.
Wanneer wij ons overzicht inleiden
met de opmerking, dat het Paasch-
feest de wereld ook op het gebied
der internationale politiek reden lot
vreugde heeft gegeven, is dat ditmaal
meer dan slechts een gemeenplaats.
Want het EngelschItaliaansche
accoord heeft de spanning om de
Middellandsche Zee en daarmede in
Europa ongetwijfeld aanzienlijk ver
minderd, iets, wat in het bijzonder
tol uiting komt in de internationale
pers, die nog altijd een uitstekende
barometer voor de heerschende
stemming is.
Zeer zeker is er op het oogenblik
dan ook reden tot optimisme, al mag
dit ook nog niet overdreven worden.
Eerst de toekomst zal immers kunnen
leeren, of de ingetreden ontspanning
ook duurzaam is, m.a.w. of de grond
oorzaak van het BritschItaliaansche
geschil nu ook definitief uit den weg
is geruimd. Er zijn lieden, die meenen,
dat dit niet het geval is en dat het
ideaal van „Mare Nostrum" nog steeds
de grondslag van de Italiaansche
politiek blijft. Intusschen kan daaraan
worden toegevoegd, dat zelfs indien
dit juist is, er voor Engeland, ver
geleken bij den huidigen toestand,
nog weinig verloren is. Chamberlain
heeft het accoord afhankelijk gesteld
van een regeling van de Spaansche
kwestie en heeft de Engelsche troef
van de erkenning van Abessinië niet
gratis uit handen gegeven. Concrete
opofferingen heeft Engeland zich bij
hetaccoord niet behoeven te getroosten
Overigens is gebleken, dat een
zekere overeenstemming tusschen de
Westersche democralies en de auto
ritaire geregeerde Europeesche staten
geenszins tot de onmogelijkheden
behoort en zoo bezien kan het accoord
nog veel goeds voor de toekomst
belooven.
De actieve regeering Daladier.
Voor de Fransche regeering is de
onderteekening van het Britsch
Italiaansche accoord het sein geweest,
om ook harerzijds door haar gezant
te Rome voeling met de Italiaansche
regeering te nemen. De Italiaansche
regeering heeft zich daarop bereid
verklaard, voorbereidende besprekin
gen te openen over de benoeming
van een Franschen ambassadeur te
Rome. Het ligt overigens voor de
hand. dat niet slechts de erkenning
van Abessinië onderwerp van deze
besprekingen zal uitmaken. Parijs
zal zeker trachten ook andere pro
blemen, zijn belangen in de Middel
landsche Zee rakende, te regelen. Dat
het daarbij voeling zal houden met
Londen, is duidelijk. De samenwer
king tusschen de beide groote
democratische hoofdsteden is zeker
niet minder goed, dan die tusschen
Rome en Berlijn, wat wel tot uiting
komt in het feit, dat Daladier en
Bonnet op uilnoodiging van de
Engelsche regeering op 28 en 29
April te Londen tezamen met hun
Britsche collega's den nieuwen toe
stand in Europa tot het onderwerp
van grondige besprekingen zullen
maken.
Maar ook op het gebied van de
binnenlandsche politiek zit de re
geering Daladier niet bij de pakken
neer. Met groote voortvarendheid
heeft zij zich opgemaakt, om de
staking in de Fransche metaalin
dustrie te beëindigen en op het
oogenblik kan wel gezegd worden,
dat zij daarin is geslaagd.
Het werk is in alle fabrieken
hervat, al heelt ook de super-arbiter
de looneischen der arbeiders niet
ontvankelijk verklaard, daar nog
geen zes maanden verloopen zijn,
sedert de loonen werden vastgesteld
en de index der kosten van levens
onderhoud niet meer dan 3.67
geslegen is.
De super-arbiter heeft nu aanbe
volen een regeling te aanvaarden
voor de bedrijven, welke voor de
landsverdediging werken, omvattend
een wekelijksche arbeidsduur van
45 uur en een salarisverhooging van
75 centiem per uur. Beide partijen
onderzoeken op het oogenb ik de
toepassing van deze aanbevelingen.
Overigens blijft de sociale strijd in
Frankrijk tragisch. Dat de arbeiders
die intusschen in de metaalindustrie
zeker niet slecht betaald worden
het recht hebben, voor verbetering
hunner positie te strijden, wordt.door
geen verstandig mensch ontkend
Maar de vraag blijft, of zij daartoe
het recht hebben op een oogenblik,
dat zij noodgedwongen met hun hoofd
tegen den muur zullen moeten loopen.
Frankrijk en vele andere
landen maken daarop geen uit
zondering moet op het oogen
blik een groot deel van zijn
productiekracht voor de bewa
pening aanwenden, een bewape
ning die milliarden aan materiaal
en arbeidskracht verslindt. Op
zoo'n oogenblik is het eenvoudig
niet mogelijk den levensstandaard
der massa te verbeteren, ja, deze
zal zelfs noodgedwongen moeten
dalen, tenzij dan de arbeidende
massa (hand- zoowel als hoofd
werkers) inplaats van 6, 7 of 8
uren per dag, er 10 of 12 zouden
willen werken, vooropgesteld dat
het materiaal toereikendis om
naast de behoeften van de
wapenindustrie ook te kunnen
voorzien in die van de con
sumptie-industrie, wat zeker niet
altijd het geval zal zijn. Een
verbetering van het lot der
arbeiders is op het oogenblik
dan ook wel onmogelijk en daar
mede zien de socialistische par
tijen zich ontroofd van hun
belangrijkste taak, niet slechls
in Frankrijk, maar ook elders.
Verijdelde staatsgreep in Roemenië.
In Roemenië heeft koning Carol
zich van machtige vijanden ontdaan.
De leider van de IJzeren Garde, de
groote Roemeensctie fascistische en
anti-koningsgezinde organisatie, die
in naam ontbonden was, maar in
werkelijkheid nog steeds bestond, is
met 200 onder-leiders gearresteerd,
wijl zij naar beweerd wordt naar
Italiaansch voorbeeld een opmarsch
naar Boekarest hadden willen houden.
Of deze officieele lezing werkelijk
geheel juist is, is moeilijk te beoor-
deelen. Zeker is, dat de Roemeensche
regeering reeds eenigen tijd zocht
naar een mogelijkheid om Codreanu
na den koning misschien de mach
tigste man van het land, onschadelijk
te maken. Of zij daarin nu geslaagd
is? Politieke martelaren beschikken
soms over onweerstaanbare krachten
