KAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
Er is een Prinses geboren
e klokken doen hun juich=
tonen hooren over Nederland
ijdag 4 Februari 1938.
No. 5
Vijf en vijftigste jaargang
E
kosten van een
iwapenings wedstrijd
w Zenuwen meerd en ge-
-V'"'
jagsb?a6d Me37"Sf.-anco Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer ™uerS17naar p^aTsvL^
nost 1 65 4-' 15 ctBij abonnement aanmerkelijke
kosten.UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 prilsverminderin9-
-
Hoe het bericht bekend
werd gemaakt.
Zij die gelukkig maakt
THOOLSCHE COURANT
dagd Prij^per^kwartaal NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
Advertentiën van 1 tol 4
regels 75 ct.iedere regel
)M
;aar aanleiding van ons artikel
den nieuwen bewapeningswed-
j ter zee zijn ons van verschillende
en eenige vragen gesteld, die
•ekking hadden op de financiëele
e van de kwestie. Wat kost op
oogenblik in het bijzonder een
g s c h i p 1
den vindt tegenwoordig zooals
end een kleiner en een grooter
Ie slagschip. Van het kleine type
2G.0U0 ton is in Frankrijk in
7 de „Üunkerque" van stapel
open. Dit „scheepje" zou volgens
schatting van het jaar 1916,
.z. voor de verschillende devalu-
;s, het Land op 611 millioen francs
nen te staan. Dat waren indertijd
id 61 millioen guldens of 8 millioen
uien sterling.
)eze calculatie zal zooals het
estal pleegt te gaan wel over
reden zijn, ook in ponden om-
ekend. Intusschen zal men den
js nimmer geheel nauwkeurig
men vaststellen wijl zich gedurende
periode van den bouw verschil
de devaluaties hebben voorgedaan
ook het prijspeil niet steeds het
fde was.
rkt en Uw slaap wordt weer rustig
or het gebruik van Mijnhardt's
nuwtabletten. Glazen buisje 75 ct.
Apoth. en Drogisten. 7 46885
Nog aanzienlijk duurder zijn na-
urltjlc de grootere typen. Van de
ide slagschepen v.an 35.000 ton.
s in Frankrijk in aanbouw zijn,
rden de bouwkosten van de
lichelieu" in 1933 op 785 millioen
incs en die van de „Jean Bart" op
O millioen francs geschat. Dal
iren dus indertijd rond 78 millioen
sp. 85 millioen goudguldens.
Men mag aannemen, dat ook de
nden, die thanshegonnen of besloten
n slagschepen van 35.000 ton te
luwen, daarvoor dergelijke bedragen
oeten opbrengen.
Wat de lichtere klassen betreft,
|n de bouwkosten van kruisers van
100 tot 10.000 ton op 18 millioen
t 36 millioen gulden en die van
rpedojagers op 9 millioen tot 12
'llioen gulden te schatten. Een
uikboot 1ste klasse (ongeveer 1600
in) zal ongeveer 7 millioen gulden,
n duikboot tweede klasse ongeveer
5 millioen gulden kosten.
Ter illustratie van deze sommen
an men hieraan nog toevoegen, dat
n groot slagschip met zijn ongeveer
00 millioen gulden meer dan de
elft van het bedrag kost, dan de
eheele staatsbegrooting van een land
Is Noorwegen in een jaar beloopt 1
Wanneer het inderdaad juist is,
at verschillende staten van plan
ouden zijn, van het35.000-tons-type
aar de slagschepen van 50.000 of
elfs 60.000 ton over te gaan, dan
al reeds een enkel exemplaar van
eze schepen bijna zoo duur zijn, als
etgeheele Noorsche budget bedraagt.
Uil deze vergelijkingen laat zich
ok vei klaren, waarom slechts eenige
eer groote staten de lasten van een
'loot van slagschepen kunnen dragen
zelfs een betrekkelijk rijk land
ils Nederland daartoe niet in staat
Anderzijds blijkt eruit, welk een
egen men met dergelijke sommen
)ij een ander, beter gebruik zou
unnen stichten, vooropgesteld
dan, dat men ooit eens zou besluiten,
fergelijke bedragen voor betere
doeleinden te innen en uit te geven.
Maandagmorgen tien uur ongeveer
verspreidde de radio over ons land
en de overzeesche bezittingen de
heugelijke tijding:
Prinses Juliana heeft heden, des
voormiddags te 9.47, het leven ge
schonken aan een dochter.
En van de Schelde tot aan den
Dollard, in onze overzee che bezit
tingen in Oost en West, barstte de
feestjubel los, de klokken beierden,
de vlaggen gingen uit, de kanonnen
bulderden en schier ieder tooide zich
met Oranje om blijk te geven van
de vreugde die onze harten vervulde
bij het zoolang verwachte bericht.
Uit den alouden Oranjestam is een
nieuwe loot ontsproten, de toekomst
voor Vorstenhuis en Volk is verste
vigd, op Soestdijk zijn een gelukkige
Moeder en Vader, terwijl twee groot
moeders zich verheugen in de ge
boorte van hun kleindochter.
Te Tholen was het als overal elders
in ons land. Direct na het bekend
worden van de gelukkige gebeurtenis
werden de vlaggen uitgestoken, de
klokken begonnen te luiden en de
schoolkinders verlieten onder vroolijk
gezang hun scholen en de horst werd
met oranje getooid.
In het Badhotel te Baarn was men
reeds in onrustige spanning, lederen
morgen werd de batterij voor oeiening
op een terrein aan den Eemweg, opge
steld doch Maandag morgen geschiedde
dit reeds voorden gewonen tijd en wel
om half acht. Om half tien isineenshet
hotel in rep en roer, de gong die
zooals is afgesproken een sein zou
geven indien er bizonderheden zijn,
wordt geslagen en alles snelt naar
de kamer waar de ontvangtoestellen
zijn opgesteld.
Intusschen was reeds vanuit het
paleis Soestdijk de order vuor de
batterijcommandant gekomen om de
batterijen de gereedstelling ip te doen
nemen En onmiddellijk na de ont
vangst van dit bericht worden de
legeiautoriteiten wien dit aangaat
overal in den lande hiermede bekend
gemaakt.
De spanning stijgt, men weet dat
het groote bericht ieder oogenblik
kan komen.
Het loopt tegen tien uur, daar
rinkelt weder de telefoon vanuit het
paleis. Het is jhr. Dedel die aan een
vertegenwoordiger van het A. N. P.
en één der aanwezige officieren zegt
„Thans kan ik U mededeeien dat er
een Prinses is geboren."
Onmiddellijk wordt deze tijding
doorgegeven aan de batterijcomman-
danteD. Overal in den lande ver
schijnen de vlaggen, donderen de
schoten, beieren de klokken, loeien
de sirenes en is Nederland in feest-
De toestand van moeder en
kind is op het oogenblik zeer
bevredigend, zoo luidt de
mededeeling, geteekend door
de doktoren J. de Groot en
C. L. de Jongh.
Een buitengewone Nederlandscbe
Staatscourant is verschenen, gedrukt
in Oranje en zwart, waarin staat:
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana der Nederlanden is heden
door Gods goedheid bevallen van eene
dochtej1.
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana heeft heden den 31en Januari
19J8 des voormiddags te 9 uur 47
minuten het leven geschonken aan
eene flinke dochter.
De toestand van moeder en kind
is op het oogenblik zeer bevredigend.
(get.) dr. J. DE GROOT,
(get.) dr. C. L. DE JONG.
Zoo breekt de nationale ieestdag
aan, die overal in den lande op zeer
opgewekte wijze is gevierd. Groole
steden en kleinere plaatsen hebben
eendrachtelijk feestgevierd; er is een
golf van Oranjegezindheid over ons
land gelaaid, zooals wij dit steeds
zien bij groote gebeurtenissen in ons
Oranjehuis.
BEATRIX WILHELMINA ARMGARD
Dinsdag halfzes in den namiddag
heeft Prins Bernhard persoonlijk
aangifte gedaan van de geboorte
Zijner dochter aan den ambtenaar
van den burgerlijken stand der gem.
Baarn, als zoodanig de. burgemeester
van Baarn, jhr J. G. G. van Reenen
fungeerde.
Hoewel dit niet meer is voorge
schreven, fungeerden op verzoek van
H.M. de Koningin, minister Colijn
voorzitter van den ministerraad en
jhr F. Beelaerts van Blokland, vice-
president van den Raad van State
als getuigen.
Per" auto en vergezeld van een
ambtenaar der gemeente Baarn, de
heer Rens, begaf de burgemeester
zich naar het paleis Soestdijk. De
secretaris van den Prins en diens
adjudant ontving de beide heeren,
die daarna naar de tuinkamer geleid
werden, waar de beide getuigen reeds
aanwezig waren. Prins Bernhard,
gekleed in gekleeöe jas, droeg zelf
zijn dochtertje, dat in een lang wit
jurkje gekleed was en op een crème
zijden kussentje lag
De prins toonde het kind als een
gelukkige vader en werd door de 3
heeren gelukgewenscht. Prins Bern
hard noemde de namen die de kleine
zou dragen en deelde mede dat de
moeder het goed maakte. Naar een
oud vaierlandsch gebruik werd
kandeel gedronken en wafeltjes ge
presenteerd. De prins stelde zelf een
dronk in op de gezondheid van zijn
dochtertje. Vervolgens werd de akte
geteekend.
De naam Beatrix, die geheel buiten
eenig familieverband staat, is gekozen
om de mooie beleekenis er van „Zij
die gelukkig maakt". Moge dit voor
de Prinses 'in haar komende jaren
zoo zijn
Van allerwege bereiken de Kor,,
familie gelukwenschen uit ons land
en daarbuiten, fraaie bloemstukken,
telegrammen en schriftelijke geluk
wenschen geven blijk van het mede
leven van talloozen en vreugde
heerscht in het oude witte paleis
te Soestdijk.
is de eerste naam van onze prinses.
En is het niet een mooie gedachte
om een fonds te stichten dat velen
gelukkig kan maken en den naam
draagt van,
PRINSES BEATRIXF0NDS?
ten bate van het Prinses Juliana
noodfonds en het Nationaal fonds
voor bijzondere nooden.
Het Nationaal fonds voor bijzondere
nooden verzoekt ons publicatie van
de volgende mededeeling, welke
gericht is aan de landgenoolen in
Nederland en in de Indien
In deze dagen gaan meer dan ooit
de gedachten en gevoelens van alle
Nederlanders uit naar onze Prinses.
Hare Koninklijke Hoogheid heeft
doen weten, dat zij bij de geboorte
van hare eersteling geen geschenken
wenscht, dat inzamelingen voor dit
doel haar niet aangenaam zouden zijn.
Toch zullen zeer velen in de op
rechte vreugde over de geboorte van
een Prinses in het Huis van Oranje
uiting willen geven aan hun warme
gevoelens van aanhankelijkheid aan
bet Vorstenhuis en aan hun vader
landsliefde.
Tot dit doel heeft het Nationaal
fonds voor bijzondere nooden, dat
onder de hooge bescherming van de
Koningin staat en Prinses Juliana
zijn eere-voorzitster mag noemen, in
overleg met het Prinses Juliana
noodfonds van Simavi besloten in te
stellen het Prinses Beatrix fonds.
De uit vreugde en dankbaarheid
uit het geheeleKoninkrijk te schenken
gelden zullen in dit fonds vloeien.
Het nationaal fonds voor bijzondere
nooden en het Prinses Juliana nood
fonds zullen hieruit gelijkelijk kunnen
pulten.
In Nederland zal door het nationaal
fonds voor bijzondere nooden, hetwelk
alle lagen der bevolking bereikt,
individueele steun worden verleend,
ingeval door ziekte van kinderen, of
door kinderrijkheid van het gezin
bijzondere behoefte is ontslaan.
In de Indien zal het Prinses Juliana
noodfonds steun bieden aan alle
instellingen, welke hulp verleenen
aan kraamvrouwen en zieke kinderen.
De samenwerkende besturen zijn
overtuigd, dat dit slreven door
Prinses Juliana met groote instem
ming zal worden begroet, wijl zoo
doende haar gelukkige moederschap
het middel kan worden om rijkelijk
te bevorderen, dat allerwegen hulp
kan worden geboden.
Een spontanen en krachtigen weer
slag vinde deze oproep door een
storting in het Bealrix-fonds, voor
Nederland op de postrek. nr. 75060,
voor Nederlandsch-Indië op de reke
ning bij de Nederlandsche Handel
maatschappij n.v. (Factory) Batavia,
voor Suriname op de rekening bij
de Surinaamsche Bank n v. en voor
Curapao op de rekening bij de Hol-
landscbe Bank Unie n.v.
Namens het Prinses Juliana nood
fonds is deze mededeeling onder
teekend door dr. G. Royer en dr.
Ch. W. Winckel, namens het
Nationaal fonds voor bijzondere
nooden door mr. A. J. A. A. baron
van Heemstra, mr. H. M L. H. Sarlc
en mr. E. E. Menten.
In Indië.
Een dag als Maandag beleefde
Indië nog nimmer en blank en bruin
nam deel aan de feestvreugde. Batavia
verkeerde in feestroes en deed niet
onder in geestdriftige viering bij de
groote steden in het Moederland. De
vreugde vond zijn culminatie-punt in
een spontanen optocht van de Bata-
viasche burgerij naar het paleis van
den gouverneur-generaal, waar de
landvoogd glimlachend toekeek, hoe
onder uitbundig gejuich oud en jong,
padvinders en soldaten met fakkels
en lampions op het erf van het paleis,
onder vroolijke klanken der muziek
van 't brandweercorps en van het
regiment juichend voorbijtrokken.
De burgemeester van Batavia ver
zocht namens de burgerij den gou
verneur de gelukwenschen der be
volking aan het Koninklijk Gezin te
willen overbrengen.
Ook de West liet zich niet onbetuigd.
liet heugelijke nieuws werd te
Paramaribo (West-Indië) bij het
ochtendgloren ontvangen. Het bul
derend kanon wekte iedereen uit
den slaap. Het was fraai weer. Overal
was het enthousiasme geweldig. De
stad prijkte in enkele momenten in
vlaggentuoi
De radiorede
Minister-president Colijn sprak
Dinsdagmiddag een radio-rede uit,
waarbij hij zich tot de landgenooten
hier en over zee wendde, ditmaal
niet urn tekst en uitleg te geven van
bepaalde regeeringsdaden, doch enkel
en alleen, aldus spreker, orndat wij
elkaar van hart tot hart iels te zeggen
hebben, nu wij allen vervuld zijn
mei blijdschap over den goeden
afloop van de verwachte gebeurtenis
in het Paleis te Soestdijk.
Dr. Colijn wees op de algemeene
vreugde over de geboorte van de
nieuwe Oranjetelg, des te grooter
naarmate de spanning grooter was.
Nederland en Oranje zijn onafschei
delijk van elkaar geworden.
Maar juist om deze reden valt het
ons zoo moeilijk, ons in te denken
in een toestand, waarbij die enge
band niet meer beslaan zou. De vrees
daarvoor al spraken wij het liever
niet uit is ons niet vreemd ge
weest, heeft ons van tijd tot tijd zelis
wel beklemd.
Van 1890 tot 1909 was onze huidige
Koningin de eenige telg uit het
Oranjehuis, waarin die aloude band
met Nederland tot uitdrukking kwam.
En wel schonk de geboorte van
Prinses Juliana in 1909 verlenging
van hoop en verwachting, de band
bleef toch bijna 50 jaren lang erg
broos, want het hing tusscben 1890
en 1938 alles aan een 2-tal sterfelijke
menschen.
Die vage beklemming is nu weggevallen,
nu het huwelijk van Prinses Juliana
den kinderzegen mocht ervaren en
daarin schuilt de nationale zin van
de algemeene volksvreugde. Zeker,
wij zijn ook blij om de blijdschap
van het jonge ouderpaar, wij ver
heugen ons met de Koninklijke
Grootmoeder, nu zij de 3e generatie
in haar geslacht aanschouwen mocht,
maar de vreugde van het volk als
geheel draagt nog een ander stempel.
Die vreugde is sterk gemengd met
historisch besef.
God heeft als het ware een venster
geopend, waardoor wij weer over
wijde vlakten naar buiten blikken,
weer in de toekomst durven staren.
Dr. Colijn noemde de poging om
door do radio uitdrukking te geven
aan wat in zijn hart leeft, een mager
surrogaat van wat wij zouden doen
als wij allen eens bijeen konden zijn.
Toch is het wel iets, dat de schare
luisteraars, die ais de concentratie
van de natie gezien mag worden,
zich er enkele minuten toe heeft
willen zetten om gelijktijdig de ge
dachten te richten op dezelfde na
tionale gebeurtenis.
In veel is ons volk verdeeld, con
stateerde spr. Laat ons daarom te
sterker waardeeren die momenten in
ons volksleven, waarin wij één zijn,
waarin alle verschillen wegvallen,
althans overkoepeld worden door
wat wij gemeenschappelijk in hooge
waardeering houden.
Zulke oogenblikken hebben wij thans,
nu wij ons samen verheugen over
het geluk in liet Koninklijk Gezin,
nu wij ons allen verblijden over de
versteviging van den hand, die Oranje
met Nederland verbindt, nu wij
