tjetöka
Gemejcd
De blijde gebeurtenis
te Tholen
het ziet er op het oogenblilt van af>
Tsjiang Kai-sjek's troepenmacht te
vernietigen. Of Tokio tot dit besluit
gekomen is, wijl het daartoe niet bij
machte is, dan wel dat het zijn
krachten niet volledig wil uitputten,
wijl het in dat geval het gevaar loopt,
dat anderen zich met de zaak gaan
bemoeien, kan in het midden gelaten
worden In ieder geval slaat wel vast,
dat Japan niet op den ouden weg
wil voortgaan en naar andere mid
delen zoekt, om China zijn wil op
te leggen: n.1. een oorlogsverklaring,
die de blokkade van de Chineesche
kust effectief zou kunnen maken, of
een niet langer erkennen van de
regeering van Tsjiang Kai-sjek.
Maar ook deze beide middelen heb
ben hun bezwaren, want in de eerste
plaats kan zelfs een volledige blok
kade van de Chineesche kusten niet
langer meer zoo doelmatig zijn, nu
China via Oost-Turkestan de verbin
ding met de Sovjet-Unie heeft her
steld, terwijl in de tweede plaats een
autonoom Noord-China een weinig
aanlokkelijke vazalstaat zal blijven,
zoolang Tsjiang Kai-sjek nog over
een betrekkelijk sterke troepenmacht
beschikt. Men kan zich de weifelende
houding van Tokio dan ook zeer goed
voorstellen, hoewel men er verkeerd
aan zou doen, de meening van da
Engelsche bladen te deelen, die ver
klaren, dat de Japansche troepen wel
zegevierend oprukken, maar deson
danks bezig zijn den oorlog te ver
liezen. Een dergelijke conclusie wordt
op het oogeriblik nog door niets ge
rechtvaardigd en gezegd kan nog
slechts worden, dat de groote brokken
van China, welke lot nog toe bezet
zijn, den Japanners wat zwaar op de
maag ligt. Of zij ze zullen kunnen
verwerken, kan eersteen betrekkelijk
verre toekomst leeren.
Verplaatsen wij ons thans van het
Verre Oosten naar het Europeesche
oorlogstooneel. Ook van Franco's zijde
is nu toegegeven, dat het garnizoen
van Teruel onder bevel van kolonel
Rey zich aan de regeeringstroepen
hoeft overgegeven. Dit resultaat geeft
een groot deel van de buitenlandsche
pers nieuw geloof in de kracht der
regeeringstroepen. Het gereorgani
seerde republikeinscbe leger heeft
zijn eerste succes behaald op den
vijand, die, sedert een jaar geleden
zijn aanval op Madrid werd afge
slagen, nergens meer gefaald heeft
tot op dit oogenblik. Rovendien schijnt
het nieuwe leger geplaatst te zijn
onder leiders, die er niet voor terug
schrikken, het initiatief aan zich te
trekken. Men moet wel aannemen,
dat hun motief bij den aanval op
Teruel niet alleen het verkorten van
hun frontlijn, maar ook in hetonge-
reede brengen van Franco's plan voor
den algemeenen opmarsch was. Of
zij hierin geslaagd zijn, zal eerst de
toekomst kunnen bewjjzen, maar op
het oogenblik staat wel reeds vast,
dat de beide partijen in Spanje niet
langer zoo ongelijk in militaire kracht
zijn als nog korten tijd geleden het
geval was.
In Frankrijk zijn nu <lc beide bom
aanslagen op de gebouwen der werk
geversvereniging te Parijs van eeni-
gen tijd geleden tot opheldering ge
bracht. Niet door anarchisten of
communisten zijn deze bommen aan
de desbetreffende adressen afgeleverd,
maar door leden van de C.S.A.R.de
uiterst rechtsche organisatie, waar
over in den laatsten tijd in verband
met de wapenvondsten zooveel te
doen is geweest.
Voor de partijen van rechts is deze
gebeurtenis weer een gevoelige slag.
Tot nog toe oefende men scherpe
critiek uit op het ietwat snorkende
commiqé van minister Dormoij van
eenige weken geleden, waarbij hij
het voorstelde de republiek gered te
hebben van groote gevaren, alsmede
op de gevangenhouding van mannen
als generaal Dusseigneur, Pozzo en
Deloncle.
Thans schijnt wel vast te staan, dat
ook deze drie lieden tot het complot,
waarvan de beide bomaanslagen de
uiting waren, behoorden. Deze aan
slagen zijn zoo ernstig, dat men de
regeering krachtdadig ingrijpen niet
langer zal kunnen verwijten.
Overigens is deze affaire nog geens
zins ten einde, want men zal thans
nog willen uitvinden, wie het geld
leverde, of inderdaad de C.S.B.R.
enkele jaren geleden twee wapen
smokkelaars liet vermoorden en wie
er nog meer op de hoogte waren
van de bomaanslagen op de werk
geversgebouwen.
Voor Frankrijk komen de onthul
lingen wel zeer ongelegen, juist op
een oogenblik, dat de leiders dei-
werkgevers en der arbeiders onder
Chautemps moeten samenkomen om
te geraken tot opstelling van bindende
regels tot voorkoming van staking
het beperken van hun aantal en het
verwezelijken van een schikking.
Door de huidige gebeurtenissen is
het wantrouwen weer vergroot, niet
in de laatste plaats ook door een
zinspeling van l'Oeuvre op de moge
lijkheid, dat de werkgeversvereniging
zelf meer van de bomaanslagen zou
afweten.
Dit alles zal een schikking tnsschen
werkgevers en werknemers niet ge
makkelijker maken, wat voor Frank
rijk dat meer dan eenig ander land
aan den socialen vrede behoefte heeft,
zeer te betreuren is.
De conferentie te Boedapest tus-
schen Oostenrijk-Hongarije en Italië
heeft een onverwacht resultaat gehad.
Deze twee Donaulanden gaan de
regeering van Franco erkennen.
Het zal wel uit zelfbehoud zijn,
doch het versterkt de fascistische
politiek in Europa.
RECHTZAKEN.
ARR. RECHTBANK TE BREDA
Zitting van den Politierechter van
Maandag 10 Januari 1938.
Kacheltje gestolen.
Voor den Politierechter te Breda
moest Maandag o.a. verschijnen de
24-jange loswerk man S. W. l>. uil
Poortvliet, die zich had te verant
woorden omdat hij op '10 Nov. jl. te
Sint Maartensdijk een kachellje zou
hebben weggenomen, opzettelijk nog
wel, dat toebehoorde aan den Am-
sterdamschen koopman 11. 8.
Er waren in deze zaak geen ge
tuigen gedagvaard verdachte had
de reis naar Breda gemaakt eu toen
het zijn beurt was om voor den
groenen tafel voor Politierechter rnr.
F. Bielders-te verschijnen ontkende
hij het ten fusie gelegde feit.
Desniettegenstaande hoorde hij door
den 011'. van Justitie rnr. li. J. B.
v. d. Dussen 14 dagen gevangenisstraf
tegen zich eischen.
De Politierechter achtte het echter
in belang van liet onderzoek dat
alsnog getuigen ui deze zaak gehoord
zullen worden, waarom de verdere
behandeling v^n dit geval tot nader
te bepalen zi'tmgsdag werd aange
houden. Q. ag dan nog eens weer
naar Breda komen. K?
Mishandeling.
Ook een ö-tal Tholeuaars moest
Maandag de reis naar Breda maken,
in naam der wet door den 011'. van
Just. opgeroepen te verschijnen voor
den Politierechter.
't Waren vader en zoon J. D., de
53-jarige landbouwer en de 24 jarige
arbeider als veröachten, die tezamen
en ieder alzohderlijk op Zaterdag
13 November in de gemeente
Tholen den commissionair P. Nelisse
zouden hebben mishandeld waardoor
deze bloedend is verwond.
De man die de klappen kreeg was
als getuige gedagvaard evenals zijn
collega, de commissionair K. Bal, de
bedrijfsleider P. B. en schipper H. C.
allen uit Tholen.
Na hun vrij uitvoerige verhooren
werden de beide D.'s, die met mr.
van Hasselt als verdediger present
waren, veroordeeld tot ieder f 10.
boete subs ieder 10 dagen hechtenis.
Tegen den vader was f20 gevorderd
tegen den zoon f 10 subs. 10 dagen
hechtenis.
KANTONGERECHT BERGEN OP ZOOM
Zitting van Donderdag 13 Januari 1938
Poortvliet.
Zonder licht.
P. v. d. M. te Poortvliet had 16
November jl. des avonds 5 uur met
twee met twee paarden bespannen
wagens gereden of doen rijden, terwijl
deze niet voorzien waren van de
voorgeschreven verlichting.
Verdachte was verschenen en
bekende dat zijn zoontje met de
wagens op pad was geweest. Verd.
meende bovendien dat er toch geen
ongeluk zou kunnen gebeuren.
Wat, roept de kantonrechter uit,
met twee onverlichte wagens niet,
men leest herhaaldelijk van einstige
ongevallen veroorzaakt door het niet
verlicht zijn van voertuigeneen
onverlichte kar is het grootste gevaar
op den weg.
Verdachte meende, dat het nog
niet geheel donker was.
De ambtenaar vindt zoodanig rijden
levensgevaarlijk en eischt voor de
overtreding, twee wagens niet voorzien
van wit voor- en rood achterlicht
4 X f 4subs. 4x2 dagen hechtenis.
Vonnis 4 X f3 of 4 X 3 dagen.
THOLEN, 14 Januari 1938.
Bevolking op 31 December 1936:
1473 m. en 1555 v., totaal 3028 inw.
Loop der bevolking in 1937
Geboren 22 m., en 27 v. Gevestigd
48 m. en 50 v. Overleden 12 m. en
6 v. Vertrokken 45 m. en 65 v.
De bevolking bestond op 31 Dec.
1937 uit 1486 m. en 1561 v., totaal
3047 inwoners.
De kalender van P.Z.E.M.
De kalender voor 1938 die de P Z.E.M.
dit jaar heeft uitgegeven wijkt wel af
van het geen de maatschappij de
vorige jaren het licht deed zien.
Zes mooie reproductie van den
Kunstschilder Wanning, boven het
kalenderblad, waaronder zeer sober
gehouden een aanbeveling voor het
gebruik van electriciteit maken hel
geheel tot een sieraad in iedere
huiskamer.
Het is een fraai stukje werk, dat
iedereen wel op prijs zal stellen.
Deze week is een aanvang ge
maakt met het opruimen van de rails
der voormalige tram, die door het in
voeren van de autobussen overbodig
zijn geworden. Hel zal voor het verkeer
voornamelijk voor hetrijwielverkeer,
een groot gemak zijn, daar rails in
het wegdek altijd een zeker gevaar
opleveren.
-Zaterdagavond was onze ge
meente in opschudding door het
gerucht dat er een moord zou zijn
gepleegd.
Gelukkig bleek bij onderzoek dat
het zoo erg niet was, hoewel ver
schillende bladen met ophef verkon
digden dat er een moordaanslag zou
zijn gepleegd en zelfs een der daders
voortvluchtig was.
Zaterdag, inden middag, ontstond
tusschen den 18-jarigen L. S en den
27-jarigen M. van de Velde een
woordenwisseling over hel werk,
waarbij van de Velde S. een verwijt
maakte, dat hij niet hard genoeg
werkte, mei) werd handgemeen en
S. kreeg eenige rake klappen.
Eenigen tijd later kwam hij bij de
mosselloods terug met een oudere
broerlaatsgenoemde greep van de
Velde vast, waarna L S. plotseling
een mes trok en van de Velde een
steek vlak onder het hart toebracht.
Er ontstond een hevige consternatie,
daar van de Velde hevig bloedend
neerviel.
Geneeskundige hulp moest uit
Poortvliet worden ontboden, daar
geen der beide alhier wonende
geneesheeren aanwezig waren, dr.
van Poortvliet verleende de eerste
hulp en liet den getroll'ene, die
gelukkig niet levensgevaarlijk gewond
bleek, naar zijn ouderlijke woning
overbrengen.
Intusschen begaven de majoor der
rijksveldwacbt met de gemeente
veldwachter de Bil, zich naar de
woning van S. waar L. S. in hech
tenis werd genomen en naar het
politiebureau werd overgebracht en
werd verhoord, waarna hij in arrest
werd gesteld en Dinsdag j.l.aanden
Oif. van Justitie is voorgeleid.
Het is onbegrijpelijk wat den dader
tot zijn treurige daad heeft gebracht,
het is gebleken dat hij het mes,
waarmede hij heeft gestoken, eerst
thuis heeft gehaald. De jongeman
staat als zeer oppassend bekend,
maakte nimmer misbruik van sterken
drank en veroorzaakte nimmer
iemand last. Naar wij vernemen zal
de verwonding van v. d. Velde geen
schadelijke gevolgen hebben.
Vrijdag trad voor de Z. L. M. en
ons nutsdepartemerit de heer D. J.
van der Ven te Oosterbeek op met
de beroemde film Neerlands Volks
leven in den oogsstijd
Eenige dagen tevoren was de film
vertoond te Middelburg en te Goes
waar honderden teleurgesteld werden
omdat de belangstelling zoo groot
was, dat plaatsruimte daar ontbrak.
Wat was het hier anders, zeker
er was belangstelling, doch deze had
gerust, gezien de goede naam die
deze film heeft wel driemaal zoo
groot mogen zijn. Doch in onze om
geving schijnen de menschen er
anders over te denken dan elders
hel geval is.
De heer Moelker opende met een
woord van welkom de bijeenkomst,
waarna de heer van der Ven een
inleidende causerie hield, waardoor
de aanwezigen een kijk kregen op
de oude oogstgebruiken en het opviel
dat deze in de verschillende landen
van ons werelddeel zooveel punten
van overeenstemming vertoonen.
Daarna liep de film, waarvan de
muzikale illustratie van dr. Julius
Röntgen door mevrouw van der Ven
op de piano werd vertolkt.
Wij kwamen in den Achterhoek,
zagen de oogstgebruiken in Limburg
en het zevenjaarlijks drakenfeest te
Beesel aan de Maas, kregen het kool-
zaaddorschen in Groningen te zien
en kwamen op Zuid-Beveland terecht
waar typische oogstgebruiken ons
oog voorbijgingen.
Verder zagen wij het Oostzaansche
touwtrekken dat van een oud oogst-
gebruik afstamt, de Laag Keppelsche
kermisviering metzijn oudegebruiken
en tenslotte het Walchersche oogst
mei planten, dat hoewel zijn be-
teekenis verloren hebbende toch laat
zien dat het afstamt van een aloud
oogstgebruik.
Het woord van dank van den heer
Moelker was zeker op zijn plaats en
degenen die afwezig waren hebben
ditmaal ongelijk gehad.
In een bericht aanbesteding
delven voor Waterschap Poortvliet
stond vermeld J. Jansen voor 103/4
cent, dit moet zijn 193/i, cent.
Bij het Handelsregister der Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor
Westelijk Noordbrabant te Breda,
Julianalaan 1, hadden gedurende de
maand Januari 1938 de navolgende
inschrijvingen plaats.
Nieuwe inschrijvingen
Firma wed. H. C. Verkerke en Zn.
Scherpeuisse, Kerkstraat 108. Schil
dersbedrijf. Venn. wed. II. C. Ver-
kerke-Engelvaart en L. Verkerke.
Firma Corn. Wessels en Zonen,
Scherpenisse, Weststraat 337 Bakkerij
en winkel in kruidenierswaren. Venn.
C, J., en L. Wessels.
Wijzigingen
1. W. Nortier Poortvliet Markt 175.
Uitgetr. eig. I. W. Nortier. Nieuwe
eigenaar A. W. Nortier, die geen
zaak heeft in den zin der Handels
registerwet.
Woensdagavond trad voor ons
Nutsdepartement op de heerG. Pilger
te Amsterdam.
Nadat de aanwezigen door den
voorzitter welkom waren geheeten,
was het woord aan den spreker die
een causerie over China zou houden,
een onderwerp dat gezien den tegen-
woordigen toestand aldaar, zeker
zeer aantrekkelijk was.
De heer Pilger, die reeds eerder
hier is opgetreden, vertelde zeer
onderhoudend over de toestanden en
gebruiken in China, wij maakten
mede door lantaarnplaatsjes kennis
met het familieleven, Chineesche
etikette, opiumgebruik, het leven der
lagere kasten en met de in onze
oogen eigenaardige eetgebruiken,
terwijl wij vergast werden op de in
onze ooren nu niet schoonklinkende
muziek, die oorverscheurend is bij
een Chineesche begrafenis.
Na de pauze trad de heer Pilger
op in Ghineeseh costuum waarbij hij
een Chineesch drama „De cirkel van
krijt" en daarna een komische één-
acter „De domme tempeldienaar"
ten beste gaf.
De aanwezigen toonden zich zeer
tevreden, daarvan was het applaus
wel een teeken. Het woord van dank
door den heer Moelker aan het einde
van den avond aan den heer Pilger
was zeer zeker verdiend.
Onder mededeeling dat de volgende
maand Rien van Noppen en Julia de
Gruyter voor ons Departemen zullen
optreden werd de bijeenkomst be
sloten.
Alhier zal de a.s. geboorte van een
Prins of Prinses niet geheel onop
gemerkt voorbijgaan. Van gemeente
wege zullen na het bekend zijn der
geboorte de klokken worden geluid.
De Oranjevereeniging geeft ook
eenige leiding. Zoo zullen de school
kinderen des middags 2 uur een
aubade voor het stadhuis geven
daarna worden de kinderen getrac-
teerd op beschuit met muisjes, terwijl
te ongeveer 3 uur „Concordia" een
muzikale wandeling door de gemeente
zal maken.
Onderwijl is het door medewerking
van de Gebr. Vis alhier mogelijk dat
het volledige radioprogramma op den
nationalen feestdag door middel van
luidsprekers op centrale punten van
Tholen wordt uitgezonden. Deze
uitzending vindt plaats van des
morgens 8 uur tot 24 uur.
Des avonds ongeveer 19 uur wordt
op een nader te bepalen plaats een
groot vreugdevuur ontstoken, waar
voor 490 mutserds worden gebruikt.
Zonder twijfel zal de feestvreugd
algemeen zijn en gezien de feest
viering met het huwelijk van onzi
Prinses hier zoo ordelijk is verloopefi
mag er niet aan getwijfeld wordei
of ook dit nationale feest zal geei
opmerkingen geven ir. minder goedei
zin.
Buiten dit programma om, vind
in verschillende kerken des avond
een kerkdienst plaats.
Het parool is allerwege de vlagget
uit 1
POORTVLIET. Benoemd tot land,
bouw adviseur ter uitvoering vandi
Vogelwet 1936 de heer E. C. W. A^
Geuze alhier.
SCHERPENISSE. In verband mei
de te verwachten blijde gebeurtenii,
zal op den nationalen feestdag alhiei
leest worden gevierd een en ande'
opgeluisterd door het muziekgezelf
schap. Een lijst heeft reeds in d
gemeente gecirculeerd om deschoo
kinderen te tracteeren. Verder z
er in alle café's dansmuziek worde
gegeven.
"SCHERPENISSE. Bij Kon. besluip
van 30 December is aan C. van dee
Graaff gepensioneerd brievenbesteller
alhier toegekend de eere medaille i«
brons verbonden aan de Orde val
Oranje Nassau. i
STAVENISSE. Op 1 Jan. 1931
waren alhier 949 m. en 896 v., totaa
1845 inwoners. Er werden in 193'
geboren 28 kinderen, er vesligdei n
zich alhier 26 personen. Er overlede d
21 en er vertrokken 48 personer
zoodat de bevolking op 31 Dec. ld
bestond uit 1833 inwoners, dus eei
vermindering van 12 personen.
Er werden 14 huwelijken gesloten d
ST. ANNAI.AND. Uienenveilin
van Donderdag 13 Januari490 bale
Rijnsburger gewone f 13,54.35 bale
bonken f 12,99. 10 balen driellnge:
f 10. 5 balen pickles f 14. 30 balei
stek f 7,20. 6800 kg. breekpeen f 2
f 2.31. 900 kg. idem afwijken
f 0,83f 0,87. alles per 100 kg,
Loop der bevolking over 1937.
Op 1 Jan. 1937 bestond de bevol
king dezer gemeente uil 1404 m.e
1300 v. of samen 2704 inwoner:
Vermeerdering door geboorte 18 n
en 21 v. is 39. Vestiging 17 m. ei
23 v. is 40. Totale vermeerderin
35 m. en 44 v. is 79. Verminderin
door overlijden met 16 m. en 12
is 28. idem door vertrek met 28 n
en 48 v. is 76. Totale verminderin
44 m. en 60 v. is 104. Werkelijk
vermindering 9 m. en 16 v. 25. O
1 Januari 1938 bestond de bevolkin
alzno uit 1395 m. en 1284 vr. is same
2679 inwoners Er werden 21 huwe
lijken gesloten. Huwelijksaangiften 11
Huwelijksaankondigingen 29 Huwt
ijkstoesternmingen2. Echtscheidi i ge
1 en levenloos aangegevenen 4.
Marine krijgt zeilvaartuig
Volgens de N Rt Crt. bestaat
kans, dat de marine in Den Helde
binnenkort weer zal beschikken ove
een zeilvaartuig. Op de begrooting
n.1. een bedrag uitgetrokken voo
aankoop van een stalen schoener-jacl
een tweemaster, welke plaats biet
voor tien adelborsten, twee ofïiciere
en twee man vaste bemanning.
De bedoedling is, dat hiermede d
toekomstige officieren practisch
zeiloefeningen gaan maken. Het z;
alleen gebruikt worden gedurende d
zomermaanden.
Na den wereldoorlog werd ht
laatste zeilschap van de marine,
„Urania", gesloopt. Men heeft ht
voornemen het nieuwe schip wederoi
„Urania" te doopen.
Bazar schept een nieuwe Heilige
Door een te Maastricht gevestig
filiaal van een Amsterdamsche baza
worden sinds eenige dagen wand
bordjes in den handel gebracht mt
een gulden opschrift «St. Minkelen
Deze bordjes hebben groote hilarite
in Maastricht verwekt, aldus het Hb
daar het hier een werkelijk verma
kelijke vergissing betreft.
Men ziet op het bordje de afbee
ding van een standbeeld voor ee
geestelijke, staande aan de Groot
Slarkt. Dit monument eert de nagt
dacbtenis van Jan Pieter Minckeler.
een bekend scheikundige, die, zo
hij niet het gaslicht heeft uitgevonde
het toch zeker het eerst in toepassin
bracht.
Het standbeeld verreesin 1904.N
hebben de makers van het fameuz
wandbord niet alleen den nt