fAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
©BUITENLAP
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
ijdag 1 October 1937.
No. 39
Vijf en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
olksgasmaskers
THOOLSCHE COURANT
blad verschijnt eiken
dag. Prijs per kwartaal
}0; met Geïllustreerd
dagsblad 1,376, franco
post ƒ1,65 45 ct.
kosten.
Advertentiën van 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
geheel Duitschland worden op
oogenblik z.g. volksgasmaskers
een prijs van slechts vijf mark
stuk verkocht. De aankoop zal,
il niet de jure, dan tochdefacto,
dicht zijn, zoodat na verloop van
ge weken of maanden inderdaad
geheele Duitsche volk met eigen
naskers uitgerust zal zijn. Het is
nemelijk, dat dan ook de cursus
iet gebruik der gasmaskers, welke
Is eenige malen door de Duitsche
eniging voor luchtbescherming
•ganiseerd is, herhaald of zelfs
een permanente instelling ge-
ikt zal worden. Want inderdaad
ft de geheele Duitsche bevol-
gedurende de laatste twee
'n aan een dergelijke cursus, die
stens zes lesuren omvatte, deel-
omen. Oud en jong werd in het
ruik der gasmaskers onderwezen,
at de menschen in geval van ernst
ninste eenigszins weten, hoe zij
te gedragen hebben. Tot nog
otere oefeningen zal thans in
band met de h'erfstmanoeuvres
rgegaan worden. Niet slechts in
nmeren en Mecklenburg.heteigen-
manoeuvregebied, rnaar tot diep
iet achterland, met inbegrip van
lijn, zullen luchtbeschermings-
eningen gehouden worden. De
olking neemt daaraan niet slechts
door medewerking te verleenen
het donker maken van de steden,
zij zal zich bovendien in de
len, waar het luchtalarm weer-
iflikt. naar de speciale luchtbescher-
gskelders begeven (binnen 10 mi-
en), uitgerust met een bepaalde
tie mondvoorraad. De oefening
dus zoo werkelijkheidsgetrouw
als maar eenigszins mogelijk is
men kan wel zeggen, dat men
te doen heelt met de eerste
loeuvre van den „totalen oorlog",
irbij ook de geheele burgerbevol-
betrokken wordt.
Vanneer men dit alles vergelijkt
hetgeen er in andere landen ter
fbereiding van den passieven
itoorlog wordt gedaan, komt mén
de conclusie, dat er eminente
schillen bestaan. Zonder twijfel
ft men in Duitschland op dit ge-
d heel wat meer gepresteerd.
,nt nog bijna geen enkel volk is
met gasmaskers uitgerust
rzoover ons bekend is naast het
itsche slechts het Tsjecho Slowaak-
e.
lok in Nederland bezit de burger-
'olking geen gasmaskers (hoewel
waarschijnlijk voorgeval van ernst
ote voorraden gereed liggen)
lerwijs en oefeningen in het ge
lik der maskers zijti zoo goed als
ïeel onbekende zakenindien er
sommige steden al luchtbescher-
ïgskelders bestaan, weten vele
nschen deze niet eens te vinden
van oefeningen op groote schaal
er, afgezien van het in het donker
ten van eenige steden, tot nog toe
ui sprake geweest,
lu is het de vraagin hoeverre
voorbereidingswerk van waarde
Na eenige weken van oorlog zal
zeker veel van zijn beteekenis
'loren hebben, want een ieder
ft dan reeds lang in de practijk
eerd, hoe men zich te gedragen
ftjJdaar desondanks staat een ding
it-vpSraatheid kan nimmer een
teel zijn. Dat is voldoende om het
nschelijk te maken, dat in ons
d, dat zeker niet minder dan
tere landen bedreigd wordt, de
zichzelf juiste afkeer van het
tien van onrust onder de menschen
t meer op den achtergrond wordt
Irongen en er meer voorbereidend
rk wordt verricht.
(Nadruk verboden).
De Spaansche ronselaars weer
aan het werk. De 18de
Volkenbondsvergadering.
Nederlandsche uiteenzetting
inzake het grondstoffenvraag-
stuk. Bezoek van Prins Bern-
hard aan het Nederlandsche
Paviljoen te Parijs.. Het Prin
selijk Paar te Reckenwalde.
Nieuwe uittredingen uit de
N. S. B. Aardbeving op Java.
Nog altijd zetten de Spaansche
ronselaars hun verraderlijk bedrijf in
ons land voort. Keer op keer ver
schijnen er berichten in de bladen
over de verdwijning van jonge
mannen, die het slachtoffer zouden
zijn geworden van de Spaansche
recrutenjagers.
Toch is het niet geheel juist deze
jonge mannen uitsluitend als „slacht
offers" te bestempelen, want ook zij
maken zich schuldig aan wetsover
treding, Immers is bij Kon. Besluit
van Tl Juni 1937 een nieuw wetsar
tikel in het leven geroepen, dat het
verrichten van eenige handeling, die
gericht is op dienstneming bij een
der strijdende partijen in Spanje of
dit doel zou kunnen bevorderen,
strafbaar stelt. Tot nog toe kon nog
geen der geronselde jongemannen
door de politie worden achterhaald.
Zij bevonden zich of reeds over dc
grens, of waren intijds van hun
plannen tot dienstneming in Spanje
teruggekomen. Thans echter zullen
wij binnenkort het eerste proces van
dezen aard beleven, want de Haagsche
politie heeft de hand weten te leggen
op een 26-jarigen man geen
onmondige jongen dus meer die
zich in verbinding had gesteld met
een buitenlandseh ronselaarsbureau
voor Spanje. Ook in o s land moeten
dergelijke bureau's nog bestaan, doch
men is er nog niet in geslaagd ze op
te sporeDit eerste proces zal
misschien echter velen Hollandschen
jongens een waarschuwing kunnen
zijn, zich niet door schoonklinkende
beloften aangelokt of door zucht naar
avonturen, gedreven, met deze ronse
laars in te laten.
Nu het vacantie- en reisseizoen
weer achter ons ligt, gaan allerwegen
in de stad en daarbuiten de vergader
zalen weer open. Ook in 's werelds
internationale vergaderzaal Genève is
de lucht weer zwaar van gewichtige en
ernstige besprekingen. Bij de voort
gezette discussies van de 18de Volken
bondsvergadering zette de Neder
landsche gedelegeerde, het Eerste-
Kamerlid Mr. W. M. van Lanschot,
het Nederlandsche standpunt inzake
het grondstolTenprobleem uiteen. Het
belang, dat ons land, arm als het is
aan grondstoffen, heeft bij een zoo
vrij en oribelemmeid mogelijk ruil
verkeer stelde de Nederlandsche
afgevaardigde duidelijk in het licht.
Men zal Nederland dan ook altijd
een warm voorstander vinden van
afschaffing der contingenteeringen.
Toch zullen deze niet alle gemist
kunnen worden een uitzondering
moet gemaakt worden voor de con
tingenteeringen, welke in het leven
geroepen zijn tusschen eenige staten
ter verbetering van de onderlinge
economische betrekkingen, of die
welke als afweer dienen tegen dum
ping of deviezencontróle.
Ook voor afschaffing van de de
viezencontróle, die de zoo hinderlijke
clearingsovereenkomsten als verdedi
gingsmiddel heeft uitgelokt, voerde
mr. van Lanschot een overtuigd
pleidooi.
Moge de stem van den Nederland-
schen gedelegeerde weerklank vinden
te Genève en bijdragen tot den terug
keer van vrijere en gezondere eco
nomische verhoudingen in onze thans
zoo ingewikkelde wereld.
Nauwelijks zijn de groote leger-
manoeuvres, die Z.K H. Prins Bern-
hard van dag tot dag met zooveel
belangstelling heeft bijgewoond, af-
geloopen, of reeds is onze actieve
Prins op de trein geslapt, om een
bezoek te brengen aan de Parijsche
wereldtentoonstelling en meerspeciaal
aan het Nederlandsche paviljoen al
daar. Te dier gelegenheid was Maan
dagmorgen het Nederlandsche pavil
joen voor het gewone bezoek gesloten,
zoodat de Prins rusligde verschillende
inzendingen in oogenschouw kon
nemen.
In den middag van denzelfden dag
werd Prins Bernhard door de Neder
landsche kolonie ontvangen, die niet
weinig verheugd was op zoo onge
dwongen wijze met den gemaal van
onze Kroonprinses te kunnen kennis
maken. Na deze korte scheiding is
het Prinselijk Paar thans weer ver-
eenigd, echter niet in de Prinselijke
woonstede te Soestdijk, doch op het
Vorstelijk Reckenwalde, waar beiden
een familiebezoek brengen.
De crisis in de N.S.B. is nog niet
tot staan gekomen dagelijks worden
nog nieuwe uittredingen gemeld en
voor den buitenstaander wordt het
al moeilijker een zuiver inzicht in
den toestand te krijgen. Want terwijl
eenerzijds vernomen wordt, dat het
geheele conflict terug te brengen is
tot ernstige meeningsverscbillen tus
schen de heeren Mussert en Van
Geelkerken, die elkaar de leiding
zouden betwisten, wordt anderzijds
en nog wel bij monde van den leider
zelf, verklaard, dat er geen sprake
is van aantasting van zijn gezag en
dat de verstandhouding tusschen hem
en den heer Van Geelkerken niets
te wenschen overlaat. Volgens deze
laatste publicatie bedraagt bovendien
het ledental van de N.S.B. nogaltijd
ongeveer 49.000, of slechts 2000
minder dan vóór de verkiezingen.
Zeer onduidelijk in deze zaak is
ook de kwestie met den microfoon,
die het conflict een bepaald weerzin-
wekkenden kant verleende, doch
waarvan het bestaan bij herhaling
pertinent door de leiding wordt ont
kend.
Wat in de laatste weken in deze
politieke beweging plaats grijpt
een partij die op haar grondvesten
triltleidtals vanzelfde gedachten
naar de aardbeving, die begin der
week Midden- en Oost-Java teisterde.
Er werden zeer zware schokken
waargenomen, waardoor verscheiden
huizen instortten of scheurden, doch
gelukkig zijn er, naar verhouding
van de hevigheid en den omvang van
de aardbeving, slechts weinig per
soonlijke ongelukken te betreuren.
De aardbeving deed zich het hevigst
gevoelen in de streek tusschen Ma-
gelang, Solo, Madioen en Kediri.
Vooral te Solo en omgeving werd
groote schade aangericht.
Mussolini's bezoek aan
Duitschland. Verontwaardiging
over Japan's wijze van oorlog
voeren. Del Vayo heeft geen
succes.
Het bezoek van Mussolinie aan
Duitschland behoort reeds weer tot
het verleden en rnen zal moeten
toegeven dat het minstens voor de
regiseurs een groot sncces is geworden
Niet slechts, dat men de bevolking
in het binnenland met alle middelen
van een uitstekend beheerschte
moderne propaganda-techniek tot een
welhaast ongekenden graad van geest
drift heeft opgezweept, ook het buiten
land heeft men weten te bewegen
aan deze gebeurtenis vele [tonnen
courantenpapier en ontelbare vaten
drukinkt te spendeeren.
Aller oogen zijn dan ook op de
regeeringschefs van Duitschland en
Italië gericht geweest en indien men
zich slechts dit tot doel gesteld, kan
men rustig zeggen, dat de organi
satoren in hun opzet zijn geslaagd.
Maar daarmede is ook alles gezegd.
Want dat de beide dictatoren thans
voor hun ideeën, welke zij nog eens
te Berlijn in een toespraak tot het
Duitsche volk hebben uiteengezet, in
West-Europa en Amerika zooveel
meer aanhang hebben gevonden, kan
uit de perscommentaren van deze
landen geenszins worden opgemaakt.
Hitier en Mussolini hebben weer eens
verklaard den vrede en internationale
samenwerking te wenschen. te wen
schen. Men heeft dat ongetwijfeld
met genoegen aangehoord, maar dat
men zich in Engeland, Frankrijk en
ook elders met de voorwaarden welke
Mussolini en vooral ITitler daartoe
gesteld hebben, nl. isoleering van de
Sovjet-Unie, kan vereenigen, is niet
waarschijnlijk.
Van het communisme moet men
in de democratische staten over het
algemeen al even weinig hebben als
in Duitschland en Italië. Terecht
vreest men, dat een uitbreiding van
het bolsjewisme de ondergang van
onze cultuur zou kunnen beteekenen.
Maar al evenmin ziet men gaarne
een veldwinnen van het fascisme en
nationalisme met hun onderdrukking
van het individu, kunst en weten
schappen. Ook daarvan vreest men
voor de Europeesche cultuur het
ergste.
Ondanks zijn afkeer voor de dicta
turen ziet men in Londen, Parijs,
Washington en de hoofdsteden der
kleine staten zeer goed in, dat men
met deze toch op de een of andere
wijze zal moeten samenwerken, wil
men de wereld voor een nieuwen
oorlog sparen en men is er van
overtuigd, dat deze samenwerking
tusschen verschillende regimes ook
zeer goed mogelijk is.
Niet mogelijk echter is het Sovjet-
Russische wereldrijk als een paria
buiten deze samenwerking te houden,
evenmin als men dit overigens met
het Duitsch-Italiaansch- bloc zou
kunnen doen. En aan deze meening
der democratische staten heeft het
bezoek van Mussolini aan HUler
zeker niets kunnen veranderen zoodat
in dit opzicht de wereld er nog precies
eender uitziet als voor het bezoek.
Ook het feit, Mussolini de Duitsche
legermanoevres heeft bijgewoond en
een bezoek aan de Krupp-fabrieken
heeft gebracht, is nog geen sensatie.
Op zichzelf is dit niet belangrijker
dan het deelnemen van de Engelsche
stafchef aan de Fransche manoeuvres
Het is waarschijnlijk, dat er voor
geval van nood eenige afspraken
tusschen den Duitschen en Italiaan-
schen staf zijn gemaakt, maar dit is
reeds geschied voor het bezoek van
Mussolini, zoodat er ook in dit opzicht
geen enkele reden is om al te veel
ophef van de verschijning van den
duce op het Duitsche manoeuvre-
gebied te maken.
Over blijft dus slechts de propa
gandistische winst, welke hoofdzake
lijk voor het Duitsche en Italiaansche
binnenland bestemd is. Voor het
buitenland blijft het bezoek in ieder
geval zonder veel zichtbaar belang.
Vrede willen niet slechts Hitier
en Mussolini, ook Japan heeft her
haaldelijk verklaard, dat het niets
anders wenscht. En wanneer de
„domme" Chineezen nu maar de
wapens neerlegden en gewillig hun
noordelijke provincies aan Japan, dat
toch het beste met hen voor heeft,
afstonden, zou er geen vuiltje aan
de lucht zijn. De Chineezen denken
daar echter niet over en dus is Tokio,
gezien de „edele veronswaardiging"
van het Japansche volL wel gedwongen
steeds nieuwe legere en bommen-
eskaders tegen de zich taai ver
dedigende Chineezen in het veld te
sturen.
Ja, deze edele verontwaardiging
of is het wellicht de moed der
Chineezen? dwingt Tokio zelfzijn
toevlucht in zeer onedele middelen
te zoeken. Men bombardeert de
burgerbevolking van groote steden
en degradeert zichzelf daarmede tot
moordenaar van weerlooze vrouwen
en kinderen.
En ziet, de beschrijving van de
verschillende Japansche misdaden is
voldoende geweest om de wereld,
welke zich overigens niet spoedig
meer in zijn gemoedsrust laat storen,
uit haar lethargie te helpen. De
Engelsche, Fransche en Amerikaan-
sche regeering hebben reeds scherpe
protesten in Tokio laten hooren,
maar meer dan dat spreekt het feit
dat men in vele landen de bevolking
tot boycott van Japansche waren aan
spoort, tct de verbeelding. Wellicht
dat dit op zichzelf nog niet zoo heel
veel beteekent, maar zeker is, dat de
openbare meening steeds krachtiger
een optreden van haar regeeritigen
tegen Japan eischt. Deze zullen op
het oogenblik uit overwegingen van
staatsmanschap zeker nog niet tot
economische sancties tegen Japan
willen besluiten. Maar het blijft de
vraag of zij ook in de toekomst den
drang der openbare meening zullen
kunnen weerstaan.
Onder groote belangstelling heeft
de politieke commissie der Volken
bondsvergadering de Spaansche
kwestie behandeld. Del Vayo, de
Spaansche vertegenwoordiger, eischte
daarbij de opheffing van de niet-
inmenging welke volgens hem de
regeering veel meer zou hebben
geschaad dan de rebellen. In dezen
eisch werd hij zelf door Litwinoff
slechts zwak gesteund terwijl Frankrijk
en Engeland zich op het standpunt
stelden, dat de niet-inmenging, on
danks haar vele feilen, Europa voor
den oorlog had behoed en dat zij
daarom, tenminste nog voorloopig
gehandhaafd moest blijven.
GEMEENTERAAD.
THOLEN, 24 September 1937.
\Toorzitter burgemeester mr. A. J.
van der Hoeven. Waarn. secretaris
de heer P. J. Blaas. Afwezig met
kennisgeving de heeren Potappel en
Overbeeke.
De voorzitter opent de vergadering
op de gebruikelijke wijze.
Op voorstel van den voorzitter
wordt een punt 9 aan de agenda
toegevoegd Ontslag van een onder
wijzeres aan de openb. lagere school.
De notulen van de vorige verga
dering worden ongewijzigd vastgesteld
Ingekomen stukken
Eenige missives van Ged. Staten,
betreffende goedkeuring raadsbeslui
ten. Deze stukken worden voor
kennisgeving aangenomen.
Een schrijven van Ged. Staten, dat
ze de gewijzigde schoolgeldverorde
ning niet goedkeuren, daar ze be
zwaar maken tegen de verlaging van
de tarieven van de aanslagen in de
gemengde hoofdsom.
De voorzitter zegtde vorige ver
gadering hebben wij besloten om de
schoolgeldverordening te wijzigen en
wel in de le plaats voor de aanslagen
in de pers. belasting, in de 2e plaats
voor de aanslagen naar de gemengde
hoofdsom en in de 3e plaats een ver
hooging voor de kinderaftrek. Nu
maken Ged. Staten bezwaar tegen
de verlaging van de aangeslagenen
in de gemengde hoofdsom en burg.
en weth. hehben het vanmorgen ook
nog besproken en zij adviseert aan
den wensch van Ged. Staten momen
teel te voldoen, daar wij dan nog
wat krijgen. In Januari 1938 zal er
wel een nieuwe regeling komen en
dan zullen wij zien deze ook weer
in elkaar te zetten.
De heer Moelker gelooft ook dat
dit het beste is, want anders zullen
wij met deze verordening blijven
zitten en krijgen niets. Spr. vindt
het wel vervelend dat er geen goed-