l/AARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
&BUITENL/P
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
PUROL
e drang naar
neutraliteit!
Dames- en Meisj
No. 15
Vier en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. 1NTERC. 16 - POSTREK. 1043
Eerste Blad.
THOOLSCHE COURANT
blad verschijnt eiken
dag. Prijs per kwartaal
80; met Geïllustreerd
dagsblad ƒ1,37®, franco
post ƒ1,65 -f- 15 ct.
kosten.
Advertentiën van 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
PUBLICATIEN
urgemeester en Wethouders van
o 1 e n maken bekend dat tegen
derdag 22 April a s. gelegenheid
aat tot aangifte voor ruiming van
-aalpullen.
den voormiddag van dien dag
en scherven enz. door den reini-
sdienst worden opgehaald,
holen, 14 April 1937. 11
LIJST VAN KIEZERS,
EEN GEMACHTIGDE AANWIJZEN.
e Burgemeester van Tholen maakt
end, dat ter secretarie der ge-
inte voor een ieder ter inzage is
ergelegd, en, tegen betaling der
en, verkrijgbaar gesteld een lijst,
neldende de kiezers, die voor de
iming ter verkiezing van deleden
Tweede de Kamer der Staten-Ge-
al een gemachtigde hebben aan-
jezen, met aanteekening daarop
de gemachtigden,
jholen, 9 April 1937. 17
p de laatste conferentie der Kleine
ente is men over de kwestie van
vvederzijdsche hulpverleening niet
overeenstemming kunnen komen,
was ook moeilijk anders te ver-
hten. De kleine staten streven
het oogenblik bijna zonder een
ondering naar neutraliteit, d.w.z.
wenscht zich op geen enkele
e meer aan banden te leggen,
it streven is begrijpelijk en heeft
lotte geen ander doel dan zichzelf
en een oorlog te houden, die in
opzichten nog verschrikkelijker
zijn dan de vorige. Nieuw is de
traliteitspolitiek overigens niet.
ds voor den wereldoorlog gold
de kleine mogendheden het
ime, zich buiten alle mogelijke
iren te houden. Aan deze politiek
den zeer weinig hindernissen in
weg gelegdniemand dacht er
rtijd over, dat kleine staten twee-
ge verdragen met groote mogend-
en zouden kunnen sluiten, dat
de grooten de hulp van de kleinen
dig hadden.
roote mogendheden beloofden
swaar aan zekere kleine staten,
tueel hun grenzen te beschermen,
r de bilateraliteit zou in dergelijke
dien absurd geschenen hebben,
lat werd anders na de oprichting
den Volkenbond en het opkomen
de idee der „collectieve veilig-
Wederzijdsche verpliohtingen
ikten zich zonder onderscheid tot
t en klein uit en onder besoher-
g van de algemeene solidariteits-
ntie ontstonden dan ook nog
iale verdragen van dergelijken
tusschen groote en kleine staten.
in dezelfde mate, waarin de
|kenbond practisch ophoudt te be-
n van de zeven mogendheden
nen er eigenlijk nog slechts drie
lid beschouwd worden en het
rouwen in de Volkenbondsgaran-
verloren gaat, wordt ook de
ng der staten „met gelimiteerde
angen" versterkt, om elke moge
heid, door de geïllimiteerde be
ien der grooten in een oorlog
eept te worden, uit te schakelen,
lerhalve wenscht men geen hin
gen meer. Dit was het geval met
gië, dat zich na de besprekingen
koning Leopold te Londen ta-
ijk wel van zijn oude verplich
ten, welke het land gevaarlijk
igden te worden, verlost schijnt
lebben.
Nederland's neutraliteitspolitiek is
traditioneel. Eigenlijk maakt echter
ons lidmaatschap van den Volkenbond
een inbreuk op de absolute neutra-
liteitsidee. Onder de huidige omstan
digheden kan het dan ook geen ver
wondering wekken, dat minister De
GraelT kort geleden in de Eerste
Kamer verklaarde, dat ons land niet
meer zal deelnemen aan sancties tegen
een naburig land en in een oorlog
tegen een van onze directe buren
ook het z.g. recht van do.rmarsch
niet meer zal erkennen.
Ook Zuid Siavië heeft kort geleden
door de overeenkomst met Italië zijn
verhouding tot den grooten buurman
in zekeren zin „geneutraliseerd"en
in de Scandinavische landen valt de
tendenz, zich zoover mogelijk van de
gevaarlijke zone te verwijderen, dat
men er niet noodzakelijkerwijs in
gesleept moet worden, duidelijk waar
te nemen.
blijven ondanks alle
huishoudelijke arbeid
gaaf, zacht en blank door
Purol (geel en wit) beiden in doozen van 30 en
60 ct.. tube45ct.Verkrijgb. bij Apoth. en Drogisten.
10
46395
553
Naar de oorzaken van dezen alge-
meenen drang naar neutraliteit behoeft
men niet lang te zoeken. Dit streven
ontwikkeldezich bij na vanzelfsprekend
uit het verval van den Volkenbond.
Belangrijker is de vraag of hierdoor
thans een verbetering in den alge-
meenen toestand wordt gebracht.
Stellen wij, dat er in de toekomst
en dat is de logische eindtoestand
geen kleine staat meer is, die tot
hulp aan een groote moge idheid kan
worden verplicht (wat niet uitsluit,
dat een bepaalde groote mogendheid
de grenzen van een bepaalde kleine
mogendheid kan garandeeren).
Wat zou er dan eigenlijk veranderd
zijn Evenals thans zou de houding
van de groote mogendheden beslis
send voor de groote Europeesche
politiek blijven. Weliswaar zouden
onder den nieuwen toestand kleine
staten niet meer verplicht zijn ten
gevolge van een verdrag aan een
oorlog tusschen de groote mogend
heden deel te nemen. Maar het niet-
bestaan van dergelijke verdragen
biedt nog geen zekerheid, dat men
werkelijk buitendenoorlogkan blijven.
Wanneer de groote mogendheden
elkaar in de haren vliegen trilt Eu
ropa's geheele bodem en een aantal
kleine staten zal zonder t.vijfel mee
gesleept worden.
Wellicht dat de kleine staten de
groote mogendheden van een oorlog
zouden kunnen athouden, indien zij
een vast aaneengesloten bloc zouden
vormen, waarvan bij voorbaat vast
stond, dat het zich in zyn geheel
tegen den schender van den vrede
zou keeren. De vorming van een
dergelijk bloc is echter niet slechts
een inbreuk op de ware neutraliieits-
idee, zij is ook een utopie. De theo
retische som van de kleine staten
kan in haar geografisch versplinterde
werkelijkheid moeilijk een factor van
den eersten rang worden.
Van het standpunt van elke kleine
staat uit is neutraliteit inderdaad
een noodzakelijk iets, daar deze ten
minste eenigermate de mogelijkheid
schenkt, buiten een gewapend conflict
te blijven. Maar algemeen gezien
kan zij slechts weinig verbetering in
den toestand brengen, m.a.w. zij vormt
geen garantie voor het behoud van
den vrede. Derhalve zal de neutrali
teit steeds op aan de omstandigheden
van het desbetreffend land aangepast
leger moeten blijven berusten. Dat
dit in ons land thans vrijwel algemeen
wordtingezien, stemt lot tevredenheid.
(Nadruk verboden).
De staking te Gouda
Statistiek over den stand van
den wereldscheepsbouw.
Opdracht tot den bouw van
vier duikbooten. De bloemen
tentoonstelling te Den Haag.
Bezoek van H.M. de Koningin.
Een Maharadja reist per
K.L.M. Installatie van bet
nieuwe hoofd van het Pakoe
Alamsche Huis. Overplaatsing
en benoeming van gezanten.
In Amerika heeft men stakingen,
waarbij duizenden arbeiders betrok
ken zijn In Nederland doet men het
wat kalmer aan. Men bezet zelfs niet
eens de fabrieken, maar Iaat het
werk rustig doen door menschen die
wel met de beslaande of veranderde
loonregelingen tevreden zijn. Dat is
maar gelukkig ook. Stel U voor, dat
de mensch n in Gouda en de om
streken dier stad met hun vuile
wasch moesten blijven zitten, indien
zij tenminste zelf dit werkje niet op
wilden knappen.
In Gouda namelijk hebben de ar
beidsters van niet minder dan zeven
fabrieken het werk neergelegd. En
aangezien deze „fabrieken" vvassche-
rijen zijn, komt dit, indien de directie
der bedrijven geen regeling weet te
treffen, in de eerste plaats den huis
vrouwen zeer ongelegen. Gelukkig
hebben zich zooveel werkwilligen
aangemeld, dat het werk nog geen
stagnatie ondervindt.
Deze hulpkrachten hebben nu de
fabriek „bezet", eten daar en kunnen
er, als het noodig mocht zijn, ook
slapen.
De reden der staking is, dat de
arbeidsters meenen, door een kleine
verandering in de loonregeling, te
kort te worden gedaan.
Het is anders een verblijdend
teeken, dat de werkloosheidscijfers
geen stijging vertoonen, eerder, zij
het dan zeer langzaam, terugloopen.
De groote openbare werken, welke
hier te lande uitgevoerd worden, zijn
hier natuurlijk niet vreemd aan.
Vooral op de scheepswerven heerscht
na eenige jaren slapte, thans groote
bedrijvigheid. Dezer dagen is een
statistiek verschenen over den stand
van den wereldscheepsbouw. Deze
toonde aan, dat de toeneming in
Nederland 50.614 ton bedroeghier
mede slaat Nederland op de tweede
plaats, na Engeland.
De minister van Defensie heeft
opdracht gegeven tot den bouw van
vier duikbooten. Alle vier zullen op
Nederlandsche werven gebouwd wor
den en wel twee bij de Koninklijke
Maatschappij De Schelde en de beide
andere bij de Rotterdamsehe Droog
dokmaatschappij. Wilton-Feyenoord
zal voor het geschut en de torpedo
buizen zorgen. Deze schepen zullen
echtei niet zoo een, twee, drie klaar
zijn. Eerst over ruim twee jaar be
hoeven zij opgeleverd te worden.
Te Den Haag wordt op het oogen-
blik een zeldzaam mooie bloemen
tentoonstelling gehouden.
Deze tentoonstelling trekt, vooral
nu met het zachte voorjaarsweer
duizenden bezoekers. Ook H. M. de
Koningin bracht een bezoek aan het
tentoonstellingsterrein Houtrust.
Hier bleek weer eens, hoezeer
H. M. meeleeft met het wel en het
wee van Haar volk. Niet alleen de
groote kleurenpracht boeide Haar,
maar tevens toonde zij groote belang
stelling voor den stand van het
bloembollenbedrijf.
De K. L. M., de zoo bij uitstek
Nederlandsche Maatschappij, vervoert
ook dikwijls buitenlanders, welke in
hun land zeer vooraanstaande per
sonen zijn.
Zoo kwam met de „Edelvalk" dezer
dagen te Amsterdam aan de Maha
radja Thakor Sahib van Raykot. Deze
Indische vorst zal de kroningsfeesten
te Londen bijwonen, maar eerst blijft
hij nog eenigen tijd te Amsterdam,
om ons land ook eenigszins te leeren
kennen.
Op plechtige wijze heelt de instal
latie van het nieuwe hoofd van het
Pakoe Alamsche Huis plaats gehad.
Deze installatie geschiedde ten huize
van den gouverneur van Djocja, waar
aan Pangeran Ario Praboo Soerjodi
logo het besluit van zijn benoeming
werd voorgelezen. In een toespraak,
welke de gouverneur daarna hield,
zeide hij, dat deze benoeming niet
alleen was geschied uit erkentelijk
heid voor den overleden Pakoe Alam,
maar ook omdat de regeering ver
trouwde, dat de nieuw-benoemde de
eigenschappen bezat, om een goed
Zelf-besluurder te zijn.
Op een receptie ten huize van den
gouverneur hebben de zusters van
den nieuwen Zelfbestuurder Serimpi-
dansen uitgevoerd.
In ons Corps diplomatique zullen
eenige veranderingen plaats vinden.
In de eerste plaats is Hr. Ms Gezant
in Spanje bestemd om als gezant in
Oostenrijk en Hongarije op te treden.
De heer Van Hoorn zal dan naar
Boekarest overgeplaatst worden. Ver
der verwacht men de benoeming van
den heer C. baron van Breugel Dcu-
glas, die thans aan het gezantschap
te Washington verbonden is, tot ge
zant te Athene.
Wat de ledige plaats van den Bel
gischen gezant, den heer Maskens
betreft, gaan er reeds geruchten, dat
deze door Minister Isaeker ingenomen
zal worden.
De buitenlandsche pers over
de Brusselsche verkiezing. De
conferentie der Oslo-staten te
Brussel. Ook Eden en Schacht
bezoeken de Belgische hoofd
stad. Geruchten rondom de
Engelsche cabinetsberaming.
Geen convooi voor Britsche
schepen in de Spaansche
wateren. De conferentie van
Montreux.
De onverwacht groote overwinning,
die de Belgische minister-president
Van Zeeland j.1. Zondag op den Rex-
istischen leider Degrelle heeft be
haald, vond in de buitenlandsche
pers veel weerklank. Speciaal in En
geland, Frankrijk, de Ver. Staten en
de kleine neutrale landen wordt Van
Zeeland's succes als een overwinning
voor de democratie beschouwd.
In Duitschland daarentegen, waar
men voor de Rex-beweging veel
sympathie zegt te koesteren, wijt men
Degrelle's nederlaag aan 't ingrijpen
van kardinaal Van Roey. De Vöïkische
Beobachter meent, dat er voor De
grelle thans geen andere weg zou
overblijven dan het „politieke katho
licisme" te bestrijden.
De leider van Rex denkt daar in-
tusschen anders over. In zijn blad
„De Nieuwe Staat" verklaart hij, dat
hij thans zal wachten op inlichtingen
van de geestelijkheid, hoe hij dan
wel zou moeten handelen. Hij heeft
dus de hoop nog niet opgegeven, dat
zijn beweging nog eens den steun
van de kerk zal kunnen krijgen.
Hoe dit intusschen ook zij, de rust
iu België is voorloopig teruggekeerd
en Van Zeeland, steunend op het
vertrouwen van de groote meerder
heid van het Belgische volk, is thans
in staat ongehinderd zijn weg te gaan
en veel nuttig werk te verrichten,
ook in internationaal opzicht.
Veler oogen zijn op het oogenblik
op de Belgische hoofdstad gericht. In
de eerste plaats wordt daar de con
ferentie van de z.g. Oslo-staten ge
houden. In Brussel wordt het in Den
Haag begonnen werk, waartoe onze
minister-president Colijn het initiatief
heeft genomen, voortgezetZooals
men weet, gaat het hier om een we-
derzijdsch afbreken der tariefmuren.
In verband met het bezoek van Dr.
Schacht en Eden aan Brussel, deden
in den loop van de week geruchten
de ronde, dat aan de actie der Oslo-
staten een breeder basis zou worden
gegeven.
Kennelijk dacht men hier aan de
economische wereldconferentie, waar
over een ieder op het oogenblik de
mond vol heeft. Maar zoover is men
nog lang niet en Van Zeeland zal
nog heel wat informatorisch werk
moeten verrichten, voordat werkelijk
de delegaties van de in aanmerking
komende staten aan de groene tafel
zitten. Dat het bezoek van Eden en
Schacht met dit voorbereidend werk
in verband staat, is overigens wel
zeker. Maar mag men de Engelsche
correspondenten van verschillende
continentale bladen gelooven, dan
steekt er achter de visite van den
Engelschen minister van buitenland
sche zaken nog meer.
Het Foreign Office zou thans het
nieuwe Locarno zoo langzamerhand
in kannen en kruiken willen zien,
dit hoofdzakelijk tengevolge van fac
toren, die op de biunenlandsche po
litiek betrekking hebben. Na de ko
ningskroning, dus omstreeks eind Mei,
gaat Baldwin een welverdiende rust
nemen en wordt dus het Engelsche
kabinet hervormd.
In Baldwin's plaats, dat staat wel
reeds vast, zal Ghamberlain, de hui
dige minister van financiën, kabinets
chef worden. Maar deze kabinets
hervorming zou meer beteekenen, dan
slechts een eenvoudige nieuwe be
zetting van eenige vrijkomende mi
nisterzetels. Achter de schermen zou
er tusschen de verschillende stroo
mingen in de groote conservatieve
partij een hevigen strijd om de ver
schillende kabinetszetels gestreden
worden en het zou b.v. nog geenszins
vaststaan, dat de minister van bui
tenlandsche zaken in het nieuwe ka-
binet-Chamberlain ook Antony Eden
heet.
In het bijzonder de uiterst rechtsche
vleugel van de conservatie\e partij
is nooit erg met Eden ingenomen
geweest en de bladen van de Rother-
more enBeaverbrookpers propageeren
op het oogenblik sir Thomas Inskip
als opvolger van Eden. Ook sir Samuel
Hoare wordt als aspirant-minister
van buitenlandsche zaken genoemd.
Eden zou nu, om zijn positie te be
veiligen op zoek zijn naar een politiek
succes, dat binneti 4 weken zichtbaar
zou moeten worden.
Volgens bedoelde correspondenten
meent hij nu een mogelijkheid te
zien, om reeds spoedig een zij
het ook voorloopige overeenkomst
tusschen Engeland,Frankrijk,Duitsch
land, Italië en België tot stand te
brengen. In Brussel zou hij daartoe
zijn voorbereidingen treffen. De
komende dagen zullen ons leeren, wat
er van deze mededeelingen waar is.
Nog voor het vertrek van Eden
naar Brussel heeft het Engelsche
kabinet in de Spaansche kwestie een
belangrijke beslissing moeten nemen.
Zooals bekend is Franco, nu het
hem voor Madrid niet zeer voorden
wind gaat, begonnen Bilbao te be
legeren. Om deze belegering effectief
te maken, moet hij ook aan de zee
zijde eiken toevoervan levensmiddelen
enz. onmogelijk maken. Derhalve blok
keert zijn vloot de haven van Bilbao.
Nu verbiedt de niet inmengings
overeenkomst niet, dat aan de
Spaansche partijen lcensmiddelen
worden geleverd. Engelsche schepen
voerden derhalve verschillende goede
ren haar Bilbao, maar worden daarin
verhinderd door Franco's vloot. Zij
verzochten daarop hulp van de
