tfAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
^BUITENLAMP
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
rijdag 23 October 1936.
No. 43
Vier en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
Jaar een gezonden
olitieken toestand?
PUROL doet ze verdwijnen
THOOLSCHE COURANT
it blad verschijnt eiken
rijdag. Prijs per kwartaal
0,80; met Geïllustreerd
mdagsblad ƒ1,375, franco
ir post ƒ4,65 -f- 15 ct.
p. kosten.
Advertentiën van 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
Europa is even rijk aan verdragen
aan conflicten en men slaat de
ank waarschijnlijk niet ver mis,
dien men aanneemt, dat zulks niet ge
sel toevallig is. Want verdragen,
nuttig op een gegeven moment
t )k, hebben de onaangename eigen-
happen tot verstarring te leiden,
zij vermogen zich moeilijk of
het geheel niet aan te passen aan
n nieuwen toestand.
En niets is gevaarlijker voor den
ede dan overeenkomsten, welke
et langer een werkelijk bestaande
houding tusschen de verschillende
ilken sanciioneeren en dus niets
iiclers meer zijn dan een hinderpaal
den weg naar een goede regeling van
euwe verhoudingen.
Dit is wel het best gebleken ten
inzien van het Verdrag van Ver
1 illes, stukje na stukje werd dit af-
ibroken en moest het ook afge-
•oken worden, omdat hel nu eenmaal
et meer bij den waren stand van
ken paste en eigenlijk ook nimmer
past heeft. Het is in dit verband
oi isschien wel gewenscht er eens op
n wijzen, dat hel werkelijk riiet alleen
st nationaal socialistisch Duitschland
geweest, dat de laatste resten van
verdrag heeft weggevaagd, maar
it reeds het regime van VVeimar
Dodgedwongen den eersten stoot tot
it afbrokkelingsproces heeft gegeven,
ien denke maar eens aan de herstel-
ilalingen. In hoevele gevallen had
verdrag geen aanleiding tot oorlog
innen geven
Dat elke nieuwe afbrokkeling ten-
otte toch steeds met een sisser
Hiep, bewijst slechls, dat het gezond
rstand het bij al die gelegenheden
heeft kunnen winnen van het
;oisme den hang van een veelal te
instigen status quo.
Wat van het Verdrag van Versailles
gezegd, kan met evenveel recht
rklaard worden ten aanzien van
t Verdrag van Locarno. Ook dit
eld op een gegeven oogenblik geen
'ening meer met veranderde toe-
nden. Het ging niet aan, dat na
militair verdrag, dat Parijs met
Moskou van de Wereldrevolutie
gesloten, Duitschland zijn voor-
amsten flank voor de aanvallen
een vijandelijk leger moest open-
uden. In Berlijn trok men op
nder elegante wijzehet moet
egd worden zijn consequenties
den veranderden toestand. Weer
gden door een verdrag, dat niet
er aan de eens gegeven voorwaar-
voldeed, oorlogswolken boven
ropa maar weer vergaf men den
utale zijn brutaal optreden, wijl de
oote massa inzag, dat dergelijke
uuske maatregelen tenslotte slechts
gevolg van de verstarring waren.
Men had uit deze feiten een leering
nnen trekken. Dat is helaas niet
schiedt, men zocht integendeel
nog meer aandrang naar een
matie van een coalitie ter ver-
iging van den status quo, of naar
willicht met meer waarheid
kunnen zeggen een machts
an isatie van de verstarring, wier
dediger onder den prettig aan-
nden naam van collectiviteit, wier
dediger de Volkenbond zou moeten
n toen gebeurde het zonderlinge
communistisch Rusland, vijand
alle Westersehe tradities en in-
lingen, wierp zich plotseling op
de leider van deze politiek. Naar
beweerde uit gloeiende liefde
den vrede tusschen de staten,
het eens verfoeide. Uit de buiten-
dsche politiek van Rusland ver-
nen de communistische leuzen
plaats te maken voor een anti-
istisch parool. Deze zwenking was
te eigenaardig om niet verdacht te
zijn. Vele menschen in West-Europa
lieten het dan ook niet aan waar
schuwingen ontbreken, om de Rus
sische liefdesverklaringen toch niet
zonder meer te gelooven, maar des-
Vetwormpjes
meeëters, pukkels en puistjes
Gebruikt bij gelaatsverzorging witte
Purol. Doos 30, Tube 45 ct. Bij Apo
thekers en Drogisten. 10 45S42
ondanks gelukte het Moskou velen
in zijn netten te spannen. Men sloot
eenvoudig de oogen voor het feit,
dat Rusland, zich zelf vrij veilig
voelend voorzijn half- en heel-Aziatisch
gebied, wenscht, dat geheel Europa
tot slagveld zou worden, indien de
Westersehe grenzen van het Bolsje
wistische machtsgebied ook maar
eenigszins in gevaar zouden komen
te verkeeren.
De kleinere, neutrale statenb.v.
Nederlapd hebben te Genève
duidelijk te verstaau gegeven, dat zij
niets voelden voor het door Litwinoff
aanbevolen systeem van een straf
georganiseerde collectieve veiligheid,
maar alleen nog verwachtingen
koesteren van een Volkenbond, die
zal zijn centrum van het nood
zakelijke publieke aanpassingsweik.
Er bleel nog een enkele hoop over
voor het Russische stelsel, dat Europa
in twee vijandige kampen wilde ver-
deelen„Verzadigden" en „onver-
zadigden", en dat was een nieuwe
Locarno, met of zonder Duitschland
naar het heette.
Dit nieuwe Locarno, zou dan op
een of andere wijze aan het Fransch-
Russisch-Tsjechisch militair verdrag
moeten worden verbonden en zoo
zou men tenslotte langs een omweg
toch nog tot een militaire collectivi
teil ten gunste van het Russische
machtssysteem komen.
Aan al deze schoone Russische
verwachtingen heeft Koning Leopold
van België, een land, dat door zijn
nauwe en eenzijdige verbinding met
Frankrijk het eerst de kans liep door
Rusland naar het slagveld t-: worden
gedreven, een einde gemaakt. België
maakt zich los van alle verbindingen
het wenscht zijn neutraliteit te her
nemen. Dit is het einde van de ge
vaarlijke collectiviteitsgedachte, en
wellicht de eerste stap op den goeden
weg naar een Volkenbond, die niet
door geweld, maar door goeden wil
gemeenschappelijk overleg en weder-
zijdsch begrip den vrede kan bewaren.
Het begint er thans op te lijken, dat
ook op politiek gebied het gezonde
inzicht weer aan de winnende hand
komt
Prinses Juliana in Duitsch
land. De N.W. storm op
Neerland's kust. Aanzien
lijke beschadiging van dijken.
De scheepsramp in Indië.
De handelsbetrekkingen met
België.
In Duitschland, dicht bij de Pool-
sche grens, ligt een oud klooster, dat
in den loop der eeuwen den naam
Slot Reckenwalde, de Oost Duitsche
bezitting van de familie LippeBies-
terfeld, heeft gekregen. In dit slot,
dat gelegen is te midden van eeu
sprookjesachtig landschap, vertoeft
thans onze kroonprinses, Juliana.
Zondagmorgen is prinses Juliana met
den D.-trein uit Nederland te Berlijn
aangekomen, waar zij op het station
werd opgewacht en begroet door
prinses Armgard, Prins Bernhard en
zijn broeder Aschwin.
Na een kort oponthoud te Berlijn,
waar haar bloemen werden aange
boden namens Hitier, zette prinses
Juliana, in gezelschap van prinses
Armgard, de reis naar slot Recken
walde voort. Prins Bernhard die, naar
men weet, een hartstochtelijk auto
rijder is, was reeds per auto vooruit
gegaan.
Thans vertoeft prinses Juliana dus
reeds eenige dagen in het oude
familieslot van het geslacht Lippe
Biesterfeld Sprookjesachtig, en vol
merkwaardigheden is dat oude slot,
en even sprookjesachtig en roman
tisch is de omgeving er van. In de
onmiddellijke nabijheid van s'ot Rec
kenwalde, temidden van slanke en
fiere dennen en zilver-blanke berken
ligt het Woynowaërmeer.
Zonder twijfel zal onze prinses zich
in deze omgeving, na de vermoeiende
dagen van het verlovingsfeest, vol
komen op haar gemak gevoelen.
Moge de tijd, die zij op het slot
Reckenwalde hoopt dooi- te brengen,
haar de volledige rust schenken, die
zij zoo ruimschoots verdient, opdat
zij straks, gesterkt naar lichaam en
geest, de zoo zware, moeilijke en
verantwoordelijke taak op zich kan
nemen, die nu eenmaal een kroon
prinses beschoren is
Sinds eenige dagen beukt hevig en
onverwoed cleNoorn Westerstorm op
Neerlands kust. Manshooge golven
donderen de dijken en ondermijnen
de duinen. Met dezen feilen storm
heeft de herfst eerst werkelijk zijn
intrede gedaan en daarmede den
komenden winter onverbiddelijk aan
gekondigd. Prachtig is in deze dagen
het Nederlandsche landschap, dat
zich onvervaard keert tegen de felle
elementen, die het van zijn luister
trachten te berooven Onbeschrijfelijk
mooi zijn de herfsttinten, waarmee
de bosschen en weiden zich thans
getooid hebben.
Helaas heeft echter de medaille
ook haar keerzijde Fel waait de
storm en wee de schippers, die thans
in hun ranke bootjes de speelbal zijn
der woedende elementen, die geen
medelijden kennen en slechts ver
nietigen. Booten vergaan en dijken
worden beschadigd.
Het ergst er aan toe was wel het
Grieksche stoomschip Okeanis. In de
nabijheid van IJ muiden werd het
schip zoodanig door de golven be
schadigd, dat het op verschillende
plaatsen lek sloeg en veel water naar
binnen kreeg. Op de S O.S.-seinen,
werd onmiddellijk hulp gezonden
zoodat persoonlijke ongelukken niet
te betreuren vallen. Het schip is
echter reddeloos verloren.
Een andere ramp, welke in Indië
heeft plaats gevonden, is echter van
zeer veel ernstiger aard. Daar is in
de buurt van Semarang op Java het
ss. Van der Wijck van tle Koninklijke
Paketvaart Maatschappij, tijdens gun
stig weer omgeslagen en binnen
enkele minuten gezonken.-Aan boord
van het schip bevonden zich onge
veer '250 menschen, zoodat het be
richt van het ongeluk, in Indië en
ook in ons land een ware paniek
veroorzaakten. Onmiddellijk werden
watervliegtuigen en reddingsbooten
naar de plaats des onheils gestuurd.
Daar trof men menschen aan, die
zich vastklampten aan tafels, stoelen,
planken en allerlei andere houten
voorwerpen, in de hoop aldus boven
waterte kunnen blij ven en nog gered te
worden. Voor de overgroote meer
derheid der passagiers en bemanning
is deze hoop niet ijdel gebleken. Door
het snelle ingrijpen van overheids
instanties en pai ticuliere instellingen,
waardoor spoedig hulp ter plaatse
aanwezig was, konden ruim '200 men
schen gered worden. 34 menschen
worden nog vermist, die waarschijnlijk
wel slachtoffers zullen blijken te zijn.
Van de oorzaak dezer omvangrijken
ramp is nog niets bekend. Het schip
werd 21 September in het dok te
Tandjong Priok opgenomen voor een
algeheele schoonmaak en voor in
spectie, zoodat 12 October de Van
der Wijck weer uit het dok kon gaan
en den dienst hervatten. Bovendien
stond het schip bekend als een sta
biel, goed schip, waarmede nooit
eenig ongeluk was gebeurd. Aan de
kwaliteiten van den gezagvoerder
heeft het ook niet gelegen, want
diens groote zeemansschap werd
algemeen erkend. Op 31 Juli jl. vierde
hij te Soerabaja zijn zilveren dienst-
jubileum.
Men staat hier dus voor een vol
komen raadsel, dat wellicht zal wor
den opgelost, indien een nader onder
zoek naar het schip zelf zal worden
ingesteld.
Op 20 dezer zullen te Brussel de
handelsbesprekingen tusschen de
Nederlandsche en de Belgische re
geering een aanvang nemen Deze
besprekingen zijn hoog noodig, want
juist de laatste dagen was er eenige
stagnatie gekomen in de handelsbe-
betrekkingen tusschen de heidelanden.
Zooals bekend is, werd jl. 15 October
de afgifte van licenties voor den
invoer in België van de verschillende
landbnuwartikelen stopgezet. Als mo
tief voor het treffen van deze maat
regel, werd opgegeven, dat de invoer
van deze producten prijsbedervend
op de Belgische markt werken. Deze
maatregel wekte natuurlijk tot krach-
tigen tegenstand in Nederland, zoodat
de Belgische regeering zich in af
wachting van het resultaat der ko
mende besprekingen bereid ver
klaarde aan den normalen invoer
geen beperkingen in den weg te
leggen en met ingang van 20 dezer
een contingent van 25.000 Kilo boter
voor de maand October toezegde,
voor varkensvleesch een hoeveelheid
van 75.000 kilo voor dezelfde periode,
terwijl voor schapenvleesch de han
delspolitieke maatregelen zijn opge
heven.
Bovendien is door de Belgische
regeering machtiging verleend tot
herstel van een gedeelte der contin
genten voor Nederlandsche landbouw
producten, die opgeschort worden,
met dien verstande, dat dit zal ge
schieden op zoodanige wijze, dat dit
de concurrentievoorwaarden niet ver
zwaard. Dit laatste staat natuurlijk
in verband met de jongste gebeurte
nissen op monetair gebted in Neder
land.
België komt nog niet tot rust.
Geen buitenlandsche reacties
op Koning Leopolds rede. -
Een Locarno nr. 2 - Goe-
ring leider van het 4-jarenplan
van Hitier. - Verkiezingen in
Noorwegen. - De burgeroorlog
in Spanje.
Wie gedacht mocht hebben, dat
de opzienbarende redevoering van
Koning Leopold, uitgesproken in den
Belgischen ministerraad, de gemoe
deren van onze zuiderburen zou
hebben gerust gesteld, is bedrogen
uitgekomen. Hoewel het er eerst op
geleek, dat 's konings woorden inder
daad olie op de golven hadden ge
worpen, is na de rede, die de socia
listische minister Spaak te Schaerbeek
heeft gehouden, de beroering in de
Belgische binnenlandsche politiek nog
heviger geworden.
Wat minister Spaak dan ook in de
socialistische vergadering aankondigde
was eigenlijk niet meer of minder
dan een soort volksfront-politiek van
de thans aan het bewind zijnde par
tijen socialisten, katholieken, libera
len, gericht tegen Rexisten, Vlaamsch
Nationalisten en Verdinaso. En indien
men nu weet, dat een Volksfront-
gedachte nergens zoo scherp van de
hand wordt gewezen als juist in België,
kan men begrijpen, dat na de ver
klaring van Min. Spaak de scheuren
in de Belgische Volksgemeenschap
nog eens zoo duidelijk aan het dag
licht zijn getreden Weliswaar heeft
Spaak daarna in een interview met
het dagblad „Le Soir" weer getracht
aan zijn woorden een eenigszins an
deren uitleg te geven, doch dit was
niet meer voldoende om 't vertrouwen
van de katholieke Vlamingen in hen
dat toch al niet zeer groot was
ook maar gedeeltelijk te herstellen.
Voegt men daarbij, dat Rex haar
actie tegen alle mogelijke politici
bijv. den jongen liberalen minister
Jaspar met dezelfde heftigheid
blijft voortzetten, dan blijkt wel dui
delijk, dat 's-konings rede België
voorhands nog geen politieken gods
vrede heeft vermogen te brengen.
Op het gebied der internationale
politiek blijkt de rede van den Bel
gischen koning, voorzoover althans
bekend geworden is, geen gevolgen
te hebben gehad. xMen had diploma
tieke stappen kunnen verwachten,
een kennisgeving te Parijs en te Londen
en misschien nog in andere hoofd
steden, dat België voornemens was,
zijn verplichtingen volgens het Ver
drag van Locarno op te zeggen. Het
ziet er evenwel niet naar uit, dat er
nog iets beslissends van dien aard
zal geschieden. Voorloopig is er dan
ook nog geen sprake van een opzegging
de facto, maar van een aanko diging
daartoe.
Men moet de rede van den koning
dus min of meer beschouwen als het
uitgangspunt en niet het einde--
van een actie, die ten doel heeft,
België ervoor te doen vrijwaren, be
trokken te worden in een oorlog die
het gevolg zou zijn van Frankrijks
ten deele zeer gevaarlijk geworden
internationale politiek. En dit meent
men het best te kunnen bereiken
door een neutrale houding aan te
nemen, geen nieuwe verplichtingen
aan te gaan en zich van oude en ge
vaarlijke verbintenissen te ontdoen,
zoodra zulks met eere kan worden
gedaan.
Een gelegenheid zich van de oude
Locarno-verplichtingen te bevrijden,
zal zich voor België voordoen, zoodra
het Locarno nr. 2, dat op het oogenblik
het alpha en ornega van de interna
tionale politiek schijnt te zijn, tot
stand zou komen. Maar zal deze
nieuwe overeenkomst inderdaad bin
nen afzien baren tijd door Engeland,
Frankrijk, Duitschland en Italië woi-
den onderteekend Zooals de zaken
er op het moment voor staan, mag
men in dit opzicht niet al te opti
mistisch zijn.
De nota die Berlijn te Londen heeft
overhandigd is meer vragenlijst dan
een antwoord op de vraag of Duitsch
land aan een voorbereidende confe
rentie zou willen deelnemen. Misschien
een kleine weerwraak op de beroemde
Engelsche vragenlijst aan Bei lijn van
eenigen tijd geleden
Iets meer hoopgevend is het Itali-
aansche antwoord, dat overigens nog
slechts een voorloopig karakter draagt.
Het behelst één positief denkbeeld
de wederkeerigheid van waarborgen.
Maar dat is, zooals bekend, niet geheel
naar den zin van Engeland.
Toegegeven wordt, dat het Italiaan-
sche document op vele punten naar
onpartijdigheid streeft en geen uiting
geeft aan een soort van „samenspan
ning van de Ilaliaansch-Duitsche
tactiek", zooals Reuter het noemt
Toch wordt de samenwerking tus
schen Rome en Berlijn nauwer en
nauwer. Dat blijkt ditmaal weer eens
uit het bezoek, dat de minister van
Buitenlandsche Zaken, Graaf deCiano,
schoonzoon van Mussolini, op het
oogenblik aan Berlijn brengt.
Waarschijnlijk wil men tot volledige
instemming komen in de kwesties
Spanje, Rusland en den Volkenbond.
Ten aanzien van de eerste en laatste
kwesties zal dit niet moeilijk zijn,
maar ten opzichte van Rusland neemt
Italië, gelijk bekend, een eenigszins