IfAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
^BUITENLAP
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
lijdag 9 October 1936.
No. 41
Vier en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
THOOLSCHE COURANT
blad verschijnt eiken
jdag. Prijs per kwartaal
30; met Geïllustreerd
dagsblad ƒ1,375, franco
post ƒ1,65 15 ct.
kosten.
Advertentiën van 1 tol 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
PUBLICATIEN.
KEURING DIENSTPLICHTIGEN.
n November en December a.s. zal
berkeuringsraad in eenige ge-
enten zitting houden.
/ie een keuring kunnen ondergaan.
)e gelegenheid om in die zitting
geneesknndig onderzoek te on-
gaan, kan door den voorzitter
den gegeven aan ingeschrevenen
r den dienstplicht, die nog niet
de land- of de zeemacht zijn in-
jfd, of die wel reeds daarbij zijn
elijfd, maar nog niet als dienst-
htige in werkelijken dienst zijn
ceest.
lehoudens bijzondere machtiging
den Minister van Defensie worden
het onderzoek niet toegelaten
sonen
die bestemd zijn tot buitenge
woon dienst plichtige of als zoodanig
ajn ingelijfd
die dit jaar tijdelijk ongeschikt
oor den dienst werden verklaard;
die^als vrijwilliger behooren
ot de landmacht uitgezonderd
en vrij willigen landstorm tot
le zeemacht of tot de overzeesche
veermacht.
)e aandacht wordt er op gevestigd
personen, die tol den vrijwilligen
dstorm behuoren, in het algemeen
de keuring kunnen worden toe-
aten, zonder bijzondere machtiging
den minister. 45
/oor nadere bijzonderheden raad-
gc men de aanplakbiljetten,
fholen, den 5 October 1936.
INSCHRIJVING VOOR DEN
DIENSTPLICHT.
De Burgemeester van Tholen maakt
eend, dat in October 1936 voor den
nstplicht moeten worden inge-
ireven personen, die geboren zijn
1918. 19
Voor de aangifte Ier inschrijving
hc-4 bijzonder gelegenheid
rden gegeven ter gemeentesecre-
•ie op Maandag 12 October 1936
voormiddags van 912 uur.
oor nadere bijzonderheden raad-
ge men de aanplakbiljetten.
■^Tholen, den 5 October 1936.
K0STEL00ZE INENTING.
Burgemeester en Wethouders der
smeente Tholen maken bekend dat
Woensdag, den 14 October aan-
ande, des middags te '12 ure, de
legeuheid zal zijn opengesteld tot
istelooze Inenting en Herinenting
de ingezetenen, die zich daartoe
het lokaal der Openbare Lagere
bool aanmelden. 14
Tholen, den 3 October 1936.
De BURGEMEESTER van Tholen
op Zaterdag den 17 Oct. 1936,
middags te 12 uur, ten Raadhuize
ar 10 45803
EEN HOOP COMPOST
ibliek verkoopen.
De aanwijzing geschiedt door den
irreman.
Muntdepreciatie in Neder-
landsch-Indië. Groot voordeel
voor de ondernemers, De
toestand van de Inheemsche
bevolking. - Rond de wereld
in twintig dagen. De nieuwe
wettelijke verkeersregeling.
Tot nog toe hebben wij in onze
atste overzichten weinig aandacht
■schonken aan de gevolgen van de
untdepreciatie in Nederlandseh-
iflië. Toen bekend werd, dat de
ederlandsche gulden van het goud
as losgemaakt, stond het vast, dat
de Indische gulden zou depreci
ëren, wijl het Nederlandsche geld-
elsel onverbrekelijk is verbonden-
et het Indische.
De eerste reactie op de depreciatie
van den Indischen gulden was gunstig.
Dit vond vooral zijn oorzaak in het
feit, dat de aanpassingspolitiek der
regeering dermate geslaagd was, dat
het Indische prijspeil reeds neerge
trokken was tot op bet niveau van
de wereldmarkt. Een depreciatie van
het Indische betaalmiddel plaatstede
ondernemers dus in een zeer gunstige
positie tegenover buitonlandsche on
dernemers. Daarom trekt ook in de
eerste plaats de verandering in de
positie van den Indischen uitvoer de
aandacht. Indië is een grondstoffen
land hij uitnemendheid, dat die grond
stoffen naar alle deelen der wereld
stuurt. De wereldmarktprijs van deze
producten, in guldens uitgedrukt, is
nu aanmerkelijk gestegen. De Indische
exportbedrijven ontvangen dus van
hun producten een grootere opbrengst
in guldens.
Mag men deze grootere opbrengst
in guldens reëele winst of, naai
men wil, ,,devalualiewinst" noemen
Dit zal afhangen van het standpunt,
dat men inneemt. Koppelt men die
grootere opbrengst in guldens aan
goud, dan is de goud waai de der
ontvangsten voor en na de depreciatie
dezelfde. In dit geval mag men dus
niet van winst spreken. Baseert men
echter de grootere opbrengst in guldens
op binnenlandsche koopkracht, dan
blijkt wel degelijk een reëele winst
le zijn behaald. Dit is eveneens het
geval, indien de loonen en de prijzen
van niet-geïmporteerde goederen, in
guldens uitgedrukt, gelijk blijven of
minder dan evenredig stijgen'als de
muntdepreciatie bedraagt. Hieruit
volgt, dat de Indische ondernemer,
met name de exporteur, een tweeledig
voordeel heeft van het loslaten van
den gouden standaard. Dat dit totale
voordeel niet gering is, blijkt wel uit
de koersstijging der Indische waarde
papieren, die in luttele dagen tijds
met 50 en 60 pet omhoog sprongen.
Minder rooskleurige gevolgen heeft
de muntdepreciatie voor de inheem
sche bevolking. De loonen waren in
Indië reeds gedaald lot de minimum
grens. Meer populair gezegd, verdiende
de inlander te veelom van te sterven
en te weinig om van te leven. Voor
den inheemschen arbeider heteekent
het loslaten van den gouden standaard
dus een nieuwe loonsverlaging, die,
dit beho°ft wel nauwelijks betoogd
te worden, op den duur niet getorst
kan worden. Verhooging van loonen,
dus van prijzen tenzij de onder
nemers iets van hun winstmarge
wilden laten schieten is derhalve
over eenigen tijd onvermijdelijk.
Al is de nieuwe monotaire politiek
der regeering in Nederland en Ned.-
Iridië nog zoo belangrijk, dit wil toch
geenszin zeggen, dat daardoor andere
gebeurtenissen genegeerd moeten
worden, zelfs niet, indien een dier
gebeurtenissen een jacht om de wereld
betreft. Deze „jacht om de wereld"
is natuurlijk door Amerikanen op
touw gezet, om juister le zijn, door
één Amerikaansche en twee Ameri
kanen. Nu wilde het geval, dat een
der Amerikanen, Ekins, Zeppelin-
pech bad. Zeppelin-pech wil zeggen,
dat bet luchtschip op zijn weg van
Amerika naar Frankfort met wind
te kampen had, waardoor Ekins zyn
besproken plaats op het Indië-vlieg
tuig Be Kwak verspeelde en zijn
achterstand op de andere'wereld
reizigers danig zag vergrooten. Maar
Amerikanen zijn Amerikanen. Van
daar dat zij Ameiikaansche dingen
kunnen doen.
Van uit de „Hindenburg" stuurde
hij een telegram naar de K.L.M.,
waarin directeur Plesman verzocht
werd onmiddellijk een vliegtuig naar
Frankfort te sturen, opdat hij zijn
beide landgenooten nog zou kunnen
inhalen. Eerlijk gezegd, had Ekins
er niet veel vertrouwen in, dat het
vliegtuig inderdaad in Frankfort zou j
klaar staan. Maar in dit opzicht ver
gistte de Amerikaan zich toch, want
natuurlijk stond het vliegtuig
directeur Plesman had de Douglas
Flamingo gestuurd er wel. Zater
dag ging het naar Weenen en Zondag
werd de reis naar Athene voortgezet,
waar Ekins op hel vliegveld Tatoi
de Kwak trof.
Op Amerikaansche wijze heeft
Ekins, wel ten koste van een heele-
boel dollars maar geld speelt
immers geen rol, vooral niet als het
een wedstrijd betreft zijn doel
bereikt. Hij is nu op weg naar Indië,
als hij er inmiddels nog niet aange
komen is. En dat dank zij onze parate
K. L. M.
Het minste tandbederf,
indien U poetst met wat goeds, dus met
Tube 60 en 40 ct. Doos 20 ct. IV0R0L
6 45798
Htt is de verdienste van Nederland
andere landen op velerlei gebied voor
le Szijn. In kleinigheden is het echter
dikwijls hij bet buitenland een heel
stuk achter, bijvoorbeeld op het ge
bied van het verkeerswezen Tot nog
toe is het verkeer per fiets en per
motorrijtuig door de rijwiel- en
motorvvet geregeld. Deze wet komt
over eenigen tijd officieel te ver
vallen, zooals men dezer dagen in de
dagbladen heeft kunnen lezen en uit
de radio-redevoering van den minister
van waterstaat, jhr. Van Lidt de
Jeude, heeft kunnen houren. Van het
oogenblik af, waarop de motor- en
rijwielwet ophoudt le bestaan, wordt
het verkeerswezen in Nederland ge
regeld door een wettelijke verkeers
regeling, waarvan men de voor
naamste bepalingen heeft kunnen lezen
In verschillende kringen zijn reeds
stemmen tegen deze nieuwe regeling
opgegaan. In conservatieve kringen
redeneert men aldus: we zijn nu al
zóó lang gewend aan de oude ver
keersregeling, dat het geen zin heeft
deze ingrijpend te veranderen deed
de regeering het toch, dan zou het
aantal verkeersongelukken niet onaan
zienlijk toenemen. In meer vooruit
strevende kringen vindt men daar
entegen, dat de nieuwe regeling nog
niet ver genoeg gaat.
Laten we onmiddellijk zeggen, dal
we meer voor de laatste dan voor
de eerste redeneering voelen. De
conservatieve argumenteering mist
iederen vasten grond en moet als
zoodanig als onbruikbaar over boord
gegooid worden. Toch kunnen wij
het regeeringsbeleid in deze kwestie
volkomen begrijpen en billijken. Een
te groote overgang zou wel eens tot
botsingen aanleiding kunnen geven,
vandaar dat de gulden middenweg
ook in dit geval wel de beste oplos
sing zal blijken te zijn. Op welk tijd
stip de nieuwe verkeersregeling zal
ingaan, staat nog niet vast. In ieder
geval zal zij aan vele misbruiken een
einde maken en wat voornamer is,
hopenlijk het aantal verkeersonge
lukken aanmerkelijk verminderen.
Mogen wij tenslotte nog even de
aandacht vestigen op een zeer onge-
wenscht gevolg van de devaluatie.
Door de ontwaarding van den gulden
is de prijs van kunstwaarden, zooals
van zoovele andere zaken, aanzienlijk
gestegen. Dit schijnt voor vele eige
naars aanleiding te zijn, zich van
waardevolle Nederlandsche kunst
schatten, die in en niet buiten ons
vaderland behooren, te ontdoen. Wij
sluiten de oogen niet voor het feit,
dat ook kunsthandelaars 'tenslotie
kooplieden zijn en daar verkoopen,
waai zij het meeste geld voor hun
goed krijgen, maar aan het hart gaat
het ons toch. Zoo hoorden wij dezer
dagen, dat het bekende schilderij van
Thijs Maris, „De Schaaplierderin",
waaraan de schilder 10 jaren heeft
gewerkt en dat door Br. van Gelder,
directeur van het Gemeente Museum
te 's Gravenhage en andere experts
als een meesterwerk van Nederland
sche kunst wordt beschouwd, op het
punt staat aan het buitenland verkocht
te worden. Laat ons hopen, dat dit
nog voorkomen kan worden. Wellicht,
dat een Nederlandsch kunstliefhebber
bereid zal zijn, dit stuk te koopen en
dus alsnog in Nederlandsch bezit te
houden.
Ook Tsjecho-Slowakije en Italië
devalueeren. Franschen en En-
gelschen stellen zich voor als
redders der menschheid. Ophef
fing van contingenten en andere
handelsbelemmeringen. Komt de
wereld tot betere inzichten
Madrid voor den val. Minister-
President Goemboes overleden.
Na Franschen franc, Zwitserschen
franc en de Nederlandsche gulden
zijn in de laatste dagen ook de
Tsjechische kroon en de Italiaausche
lire gedevalueerd. Voor Mussolini
moet het Fransche voorbeeld een
enorrn meevallertje zijn geweest. De
positie van de lire, die ten volle uit
geput was door den Abessijnschen
oorlog, was reeds lang onhoudbaar.
Feitelijk bestond zij reeds niet meer,
evenmin als de goudmarkt. Italië kon
b.v. zijn toerisme slechts handhaven
door tegen sterk verlaagde prijzen
lires ter beschikking van het buiten
land te stellen. Toch kon hij de
landsmunt zonder meer niet ont
waarden, wijl ook hij steeds had vol
gehouden dit niet te zullen doen.
Na de Fransche devaluatie had hij
een schitterend argument, zulks toch
te doen. En de operatie is flink ge
weest niet minder dan 40% is er
van de lire afgedaan, en men heeft
zich zelfs het recht voorbehouden
haar te halveeren. Dit moet voor de
Italiaansche regeering een groote
opluchting zijn geweest.
De devaluatie brengt ons vanzelf
op tle zeer belangrijke discussies, die
hebben plaats gevonden op de bij
eenkomst van de Financieele Com
missie van den Volkenhond. De woor
den, die daar door de verschillende
afgevaardigden zijn gesproken kunnen
niet anders dan inet vreugde zijn
ontvangen. Hel zijn de Franschen
die de kogel hel eerst door de kerk
hebben gejaagd Paul Bastid, Minister
van Handel, sprak over de maatre
gelen, die zijn land genomen had ter
vergemakkelijking van den interna
tionalen handel. Deze maatregelen
bestopden uit opheffing van contin
genten en rechten. Frankrijk zou
daartoe zijn overgegaan uit „verstan
digheid en internationale gezindheid".
Deze laatste bewering van Bastid
riekt naar eigen roem. Frankrijk
moest deze maatregelen nemen uit
welbegrepen eigenbelang en dal zij
tevens in bet voordeel van de geheele
wereld kunnen zijn, is inderdaad zeer
gelukkig, maar Parijs kan zich te
genover het buitenland hierbij niet
op een verdienste beroepen.
Dat meende de Engelsche afge
vaardigde Morrisson ook en hij liet
dat den Franschen wel merken ook.
Hij betoogde, dat als Frankrijk nu
handelsbelemmeringen ging sloopen,
dit niet meer dan een staaltje van
haar plicht was, omdat zij die zelf
had ingesteld ter verdediging tegen
landen met een gedevalueerde munt.
Nu Frankrijk zelf heeft gedevalueerd
is het toch begrijpelijk, (lat men eerst
weer quite is. zoodra dit verdedigings
stelsel van de baan is. Daarna is het
dan mogelijk over verdere opheffing
van wederzijdsche handelsbelemme
ringen te spreken.
Morrisson legde den nadruk op de
houding van Engeland, dat na de
Fransche devaluatie niet tot nieuwe
beperkende maatregelen of zelfs een
verdere daling van het Pond zijn
toevlucht had genomen. Hij liet even
wel doorschemeren, dat als de landen
die Hadden gedevalueerd of den
gouden standaard hadden verlaten,
nu niet alles deden om eenzijdige
handelsbelemmeringen op te heffen,
de druk van de openbare meening
op de Engelsche regeering wel eens
zoo sterk zou kunnen worden, dat
Engeland zijn huidige houding niet
verder zou kunnen handhaven. Een
dreigement, tot een nieuwe devaluatie
van het Pond? Onwaarschijnlijk is
het niet. In Londen staat thans de
herbewapening op den voorgrond en
om deze te kunnen doorvoeren, heeft
men in Groot-Brittannië goedkoop
geld noodig.
Layton, de bekende hoofdredacteur
van den „Economist", geeft zelf toe,
dat Engeland indien het voor de
keuze werd geplaatst de geldmarkt
le verstijven ol het pond opnieuw in
waarde te doen dalen, zeker den
laatsten weg zou kiezen. Waaruit
men al weer ziet, dat politiek en
economie tegenwoordig helaas niet
meer van elkaar te scheiden zijn.
Overigens behoeft Engeland al
evenmin als Frankrijk zoo hoog van
den toren te blazen, liet heeft aan
zijn systeem van „managed money"
eveneens een aantal belemmerende
bepalingen verbonden en daarmee
aan andere landen een slecht voor
beeld gegeven.
Ook Mr. van Lanschot, de Neder
landsche afgevaardigde, heeft ter
vergadering van de Financieele Com
missie zijn duit in het zakje gedaan.
Namens onze regeering liet hij weten,
dat Nederland uiteraard gaarne be
reid is tot internationale medewer
king aan opheffing van handelsbe
lemmeringen, maar dit slechts wil
doen bij wederzijdschheid. Deze ver
klaring hield meteen een antwoord
in op het teveel aan eigendunkelijk
heid der Engelschen.
Doch genoeg hierover. Frankrijk
en daarna en daarna Zwitserland,
Italië en Nederland hebben reeds
maatregelen getroffen ter vergemak
kelijking van den wereldhandel. Dat
is in elk geval een verheugend feit
en de eerste stap in de goede rich
ting. Zooals de FranschEngelsche
resolutie, ingediend bij de Volken-
bondsvergaderi g, het zoo duidelijk
zegt, kunnen dergelijke maatregelen
doeltreffende bijdragen, tot het her
stel van de internationale orde, tot
de ontwikkeling van de welvaart in
de wereld, tot verbetering van den
levensstandaard der volken en vooral
tot bevestiging van den vrede. Inder
daad, het gezonde inzicht schijnt
thans in de wereld door te breken...
Wat er verder in de wereld is ge
beurd Nu, in Spanje bereiden beide
partijen zich voor op den heslissenden
slag om de Spaansche hoofdstad.
Franco, intusschen tot president van
het Nationalistische Spanje benoemd,
laat nieuwe troepen uit Marokko
aanrukken en de Volksfronters leggen
de laatste hand aan de versterking
vun de weinige stellingen, welke hun
nog in de omgeving van Madrid zijn
overgebleven. Toch lijkt de positie
van de laatsten wel onhoudbaar te
zijn. Bij de verovering van Toledo is
reeds gebleken, dat de ongediscipli
neerde militietroepen weinig tegen
Franco's legieensoldaten en Marok
kanen- kunnen uitrichten. Mag men
Franco gelooven, dan zou hij reeds
op 12 dezer, den dag van het Fieste
de Baza, het groote feest van alle
menschen van Spaansche afkomst,
de hoofdstad binnenrukken.
In Muenchen is Goemboes, de Hon-
gaarsche Minister-president o verleden.
Goemboes behoorde nog tot de mili
taire groep, die indertijd het commu
nistische schrikbewind van Bela Kun
wegvaagde. Na oorspronkelijk onder
Graaf Bethlen gestaan te hebben,
wist hij zeiflangzamerhand de leiding
van de regeering in handen te krij
gen, die hij tot zijn dood heeft be
houden. Het is niet waarschijnlijk,
dat zijn heengaau verandering in de
buitenlandsche poliliek van Hongarije
zal brengen.