twlskM
'ieutus:
De groote brand
van Londen
4
De aanstaande tocht na
Zuid-Amerika
JT r i en? j v^or^l
Internationale Hof te Den Haag te
vragen, op geen tegenstaii<£meè'rstuitte
Dil moet intusschen voor eëjftfeel ook
aan Lilwinofï te danken zijn,' die na
oorspronkelijk zich op het Engelsclie
en Fransche standpunt te hebben
gesteld tenslotte toch nog is omge
zwaaid. De afgevaardigde der Sovjets
meende, dat men met al die tegemoet
komendheid tegenover Mussolini toch
niets opschoot Deze zou zich daardoor
toch niet voor het Engelsch-Fransche
karretje laten spannen en met Berlijn
blijven coquetleeren, om steeds meer
los te krijgen Het zou dan ook veel
beteF'zijn den duce zoo weinig in
plaats van zooveel mogelijk toe te
geven. Zich.voor goed aan Duilschiand
binden zou deze zich ook nimmer
Dat alles dan, naar de overtuiging
van Litwinolf.
Intusschen zal de Ahessijnsche
delegatie nu aan het Volkenbondswerk
kunnen blijven deelnemen, totdat er
een afwijzend advies van hel llnagsche
llof zou komen, .vat in juridische
kringen zoo goed als onmogelijk wordt
geacht. De groote Ilaliaansche dele
gatie, die reeds in Home gereed stond,
om naar Genève te vertrekken, zoo
dra de Abessijneu in de zitlings/.aal
zouden zijn geweigerd, blijft nu thuis.
Wat inderdaad jammer is want
vele groote Eurupeesche problemen
wachten op een oplossing en daarbij
zal men de noodige medewerking van
Italië missen.
Intusschen is men te Rome niel
slecbls-ontstemd over de gebeurte
nissen te Genève. Ook de Engelsche
actie in de Middellandsche Zee beziet
men met wantrouwende oogen.
Sir Samuel Hoare, de eerste lord
van de Admiraliteit, is n.l. zoo juist
teruggekeerd van een inspectiereis
naar Cyprus, Malta en Gibraltar en
deze reis wordt in Italië in verband
gebracht met die van koning Edward
VIII, die onder vermijding van ieder
contact met. Italië, bezoeken heeft
gebracht aan Dalmatië, Griekenland
en Turkije, die het hoofd der Turk-
sche regeering heeft uitgenoodigd een
bezoek te brengen aan Londen en
het bezoek van de Turksche vloot
aan Malta zou hebben voorbereid
Rome ziet hierin een poging van
Londen, om een stelsel van politieke
en militaire bondgenootschappen te
vormen. Geheel begrijpelijk is dit
wantrouwen intusschen niet Enge
land doet tenslotte niets anders, dan
wat het reeds tijden lang heeft ge
daan zijn zeeweg naar Indië ver
dedigen
Ver van alle Europeesche haarden
van onrust, in Zweden, hebben Zon
dag verkiezingen plaats gevonden,
die den sociaal-democraten een groote
overwinning hebben gebracht. Het
aantal stemmen van de arbeiderspartij
is thans in de beide kamers even
groot als dat van de andere partijen
samen. De overwinning van de soci
aal-democraten behoeft evenwel niet
veel verwondering te wekken. De i
arbeiders vormen sinds lang de sterk
ste partij in Zweden. Bovendien heeft
onder bun regeering Zweden zich
zeer spoedig van de economische
depressie weten te herstellen. Het
gaat Zweden uitstekend, vverkloozen
zijn er zoo goed als niel en de banken
welen nog steeds hun technische
posities te versterken, zoodat Stock
holm op het oogenblik de geldschieter
van geheel Scandinavië is. Of dit nu
werkelijk alleen een gevolg is van
bet werk van de vorige sociaaldemo
cratische regeering, die eerst in den
zomer werd afgelost door een boeren-
regeering, dan wel moet worden
weten aan
daar is hel feit, dat Zweden een
ijzerland bij uitnemendheid is en dit
product hel in deze tijden van be
wapening „goed doet", is van minder
belang. Begrijpelijk blijft, dat een
volk een regeering, die voor het her
stel van de welvaart heeft gezorgd,
of de omstandigheden daartoe nu
gunstig waren of niet, nogmaals zijn
vertrouwen schenkt.
JfiM weg naar de Spaansche hoofdstad
-4— Ugtv -geheel in handen te krijgeu.
Toch blijft het merkwaardig, dat de
nationalisten, die toch over een leger
van goed geoefende soldaten onder
bevel van beroepsofficieren en gene
raals van het staande leger beschikt,
nog zoo betrekkelijk weinig voort
gang maken. Wellicht is dat een
gevolg van het feit, dat zij in de
streken, waar zij reeds heer en mees
ter zijn, weinig steun van de bevol
king genieten.
n wei moei wonten ge- ,7— 7*—
an.lero factoren, zooals I f'1® '"e» v:!nu 1 liel uiterste Weslen
had. (De plaats waai nu nog de advo
caten zetelen, de z.g.n. „Temple
Men had het vrije uitzicht op den
Tower, alles wat hiertusschen lag
was weggevaagd. Ruim 100.000 men -
schen waren dakloos geworden, meer
dan tachtig kerken waaronder de
oude St. Pauls Cathedraal, over de
dertien duizend huizen en tal van
openbare gehouwen waren door het
vuur verteerd. Door deze getallen en
door te bedenken dat dit in betrek
kelijk korten lijd zich afspeelde, kan
men nagaan welk een ontzettende
calastrophe dit beteekende
Zooals liet meestal gaal, zocht men
ook hier naar den brandstichter.
Verschillende meeningen werden
geuit, zelfs beschuldigde men de
Hollanders er van. Een ongelukkige
krankzinnige eindigde zijn leven aande
galg, daar hij „bekende" niet „Vuur
ballen" de brand gesticht te hebben.
Hij zou volgens de openbare meeniug
in een „papislisch" complot gezeten
hebben. Daar de Koning Katholieke
sympathieën had, werd deze ook vei-
dacht. Sommigen hadden hem zelfs
met een opgeruimd gezicht naar den
brand zien kijken Alle neschuldi-
gingen zijn echter onbewijsbaar en
Een brand die wellicht zijn weerga
in de geschiedenis niet kent.
12 September 1066 werd de stad
Londen geteisterd door een brand
die wij rustig kunnen beschouwen
als de grootste, ooit in de geschie
denis voorgekomen. Engeland was
reeds een jaar in oorlog met ons
land. Deze oorlog welke in den be
ginne ten gunste van Engeland ver
liep, eindigde in het voordeel van
ons land. Karei II, voor eenigejaren
met gejubel ingehaald, gaf blijk van
weinig medeleven in de moeilijkheden
waarin Engeland zich in die dagen
bevond. Hij leidde met de zijnen een
lichtzinnig leventje in tegenstelling
met den streng Christclijken Puri
tein Cromwell, die voor de restau
ratie van Karei Stuart, het bewind
had gevoerd. Uit die dagen weten
wij. Nederlanders, nog eigenlijk alleen
maar de Viei'daagsche Zeeslag en de
succesvolle tocht naar Chaltam.
In den nacht van 11 op 12 Sep
tember 1600 brak brand uit in Pud
ding Lane, een klein straatje, niet
ver van den beroemden Middeleeuw-
schen Tower. De brandweer, in die
dagen kon men het nauwelijks brand
weer noemen, stond met haar mate
riaal machteloos tegenover deze nog
betrekkelijk kleine brand. Zij werkte
met haar z.g.n. „tweemans-spuit",
een spuit waarbij aan iedere zijde
een burger door middel van een hef
boom het water uit den straal pijp
dreef. Het belangrijkste materiaal
was echt'i' de emmer ol „puts", deze
werden door de burgers medegebracht
en werden van hand tot hand vanuit
het punt waar water was, naar de
brand doorgegeven, daar leeggestort
en via een andere rij weer gevuld.
De methode waar men zich in die
dagen eigenlijk hel eersl toe wendde
was niet het bestrijden van de eigen-,
lijke brand, doch het nat houden van
de omliggende gebouwen en terreinen.
Aangezien echter in Pudding Lane
alles dicht op elkaar gebouwd was,
greep de brand met ongekende snel
heid om zich heen- en joeg onder
begunstiging van een ster ken Westen
wind, voort langs den linkeroever
van do Theems, alles vernietigend
en verlerend wat baar op den weg i
lag. Op den derden dag woedde de I
brand bet hevigst. Van de stad Lon- i
den was eigenlijk alleen in het Oosten,
in de buurt van de Tower, een stukje 1
gespaard gebleven. Hel vuur sloeg
zelfs over don stadswal heen en zette j
tot overmaat van ramp gedeelten van j
de omliggende plaatsen in vlam. Ge- I
bluscht werd er nagenoeg niet meer, I
het volk was radeloos. Een groep
burgers begon echter op de vierde
dag met het neerhalen van huizen,
zelfs werden gedeelten opgeblazen.
Hierdoor werd eindelijk de brand tot
slaan gebracht.
Het was een troostelooze aanblik
wij doen niet beter dan deze ramp
te zien als een noodlottigen samen
loop van omstandigheden.
Het is als met alle dingen, de groote
brand had ook voor Londen twee
zijden n.l. de goede en de kwade.
De kwade zijde behoeven wij bier
niet te vertellen, een ieder beseft die,
de goede zijde was echter deze
Londen van die dagen was zeer on
hygiënisch en onpractisch gebouwd.
Wij denken alleen mraaraan de ramp
van 1065, toen Londen door een
groote pest-epidemie werd geteisterd,
dus het jaar vóór de brand, welke
epidemie niet minder dan 100.000
slachtoffers eischte. Deze epidemie
was ontsproten uit de vruchtbare
bacillen haard gevormd door de
nauwe en duistere (vieze) slraaljes.
Na den brand echter, werd Londen
veel ruimer en hygiënischer opge
bouwd door den onvergetelijken bouw
meester Christopher Wren, de man
die o. a. de prachtige nieuwe St. Pauls
kerk schiep.
In Spanje tenslotte schijnt men
zich thans gereed te maken voor den
niteindelijken strijd om Madrid. Aan
heide zijden staan zwaar bewapende
legers ter sterkte van ongeveer 175.000
man tegenover elkaar. Hèt blijft in
tusschen moeilijk zich een juist beeld
van den toestand te vormen. Objec
tieve waarnemers zijn nog steeds
zeldzaam, een gevolg van het feit,
dat onparlijdige correspondenten aan
geen van beide zijden gewild zijn.
Men moet dus afgaan op berichten,
die over het algemeen zeer tenden
tieus zijn. Voor zoover men kan
nagaan schijnen de nationalisten
meer kans op een overwinning Ie
hebben dan de volksfronltrocpen. ook
al zou hel deze laatsten gelukken
alsnog het Alcazar, dat immers op
THOLEN, 25 September 1936.
P. V. „De trouwe duif". Uitslag van
de wedvlucht vanuit Cineij (150 km),
gehouden op 19 Sept. jl.
C. Baaij Nz. 1, 7, 18, 24 en 34.
Jac. Baaij Pz. 2, 4 en 36. Jo v. Luijk
3. D. Jansen 5, 30. A. Wagemaker
6, 12, 32. A. Baaij 8, 29. J. Knuist
9, 23. G. Baaij Pz. 10, 22, 25. Chr.
de Korte 11. C. van Luijk 13 en 14.
A. de Jonge 15, 17, 19, 27. F. Nijs
16, 20, 21, 28. L. Laban 26. J. Ber-
revoets 31, 35. L. M. de Heer 33.
Deelname 106 duiven. Gelost 12 u.
50 min le duif3.10.15 laatste 3.46.34.
Luchtbeschermingsoefening te Tholen.
Uil het tijdschrift „Luchlgevaar",
September 1936.
Rapport van den Kapitein-Waar
nemer J. H. van Riesen, over de
oefening op Zaterdag 16 Mei 11.
„Hoewel de Eendracht en de brug
bij Tholen duidelijk waren te zien,
was het vestingstadje met zijn typische
contouren niet te onderscheiden van
de omgeving. De uitstekende ver
duistering, welke het geheele eiland
Tholen kenmerkte, maakte dat de
scherpe omtrekken geheel werden
uitgewischt en de anders zoo goed
zichtbare grachten niet opvielen.
Hier is een groot succes bereikt.
Gisteravond gaf het Harmonie-
gezelschap „Concordia" zijn laatste
zomerconcert op tde Markt. Er was
veel belangstelling.
Morgen wordt ten bate van het
„Groene Kruis" alhier een speldjesdag
gehouden, die gezien het goede doel
warm wordt aanbevolen aan allen
die dit werk op prijs stellen.
POORTVLIET. Vrijdagavond werd
alhier door de schoolkinderen der
beide scholen een lampionoptocht
I gehouden, onder leiding van onder
wijzers en voorafgegaan door de
j muziekver. „Kunst naar Kracht".
De wandeling door het dorp duurde
ruim 1 uur, waarna bij de muziek
tent werd halt gehouden. Daarna
werd door den heer J. van Brum-
melen een korte toespraak ge
houden, waarin spr. in het begin
zijner rede zeide dat namens de school
jeugd een telegram was verzonden
aan de Koninklijkp Familie. Tot slot
werden door de schoolkinderen twee
coupletten van hel Wilhelmus ge
zongen door de muziek begeleid en
door al de aanwezigen meegezongen.
Na afloop werd door de feestcom
missie aan ieder kind een reep cho
colade uitgereikt, waarna een ieder
voldaan huiswaarts keerde
POORTVLIET. Zaterdag jl. werd
alhier de Verloving van Prinses Juliana
feestelijk gevierd, die wat prachtig
is geslaagd en een prettig verloop
had Des 's morgens 10.30 uur werd
een optocht gehouden, bestaande uit
een aantal versierde paarden daarna
de muziekvereeniging Kunst naar
Kracht waarachter een aantal ver
sierde fietsen kwamen, waaronder
een Zeppelin, een Dieseltrein, een
wagen voorstellend een bootje waarin
de Prinses en Prins Benno, voorts
nog verschillende versieringen. Aan
liet slot van de stoet een ambachts
wagen en een wagen waarop de vier
jaargetijden. De feest commissie reed
in auto's voorop. De stoet bezocht
alle wijken dezer gemeente, en was
ruim 1 uur onderweg, waarna op de
markt de stoet ontbonden werd.
De le prijs versierde paarden werd
gewonnen door Maris van Dijke.
De le pr. voor versierde fietsen door
A. C. Sakko.
Daarna werd de poppenkast van
JanKlaassen en Trijn vertoond, waarop
een pauze intrad tot 2 uur. Heropend
werd het feest met volkspelen, zooals,
ringrijden, eierlopen, broodjeshappen
enz. tot 4 uur. alle deze spelen werden
steeds opgeluisterd door de muziek.
Na 4 uur verspreidde zich het
publiek naar de Cafe's waar om die
tijd dansmuziek werd gegeven
Des avonds gaf de muziekvereeniging
een concert op de tent alwaar eerst
het woord gevoerd werd door de
voorz. der feestcommissie Dhr. J. A.
van Nieuwenhuijzen
Daarna werd door Burgemeester
Dronkers het woord gevoerd. Tot slot
werd het Wilhelmus gespeeld. Hierna
verspreidde zich het publiek weer
naar de danszalen die ongeveer Jl uur
werden gesloten. Het feest had een
zeer ordelijk verloop. Aan het eind
van deze beschouwing mag zeer zeker
een woord van waardeering der feest
commissie niet worden onthouden,
ook aan de muziekvereeniging, die
zich van 's morgens tot 's avonds
steeds bereid beeft verklaard, zooveel
mogelijk haar medewerking te ver-
leenen. Met genoegen zal ieder die
dit feest heeft meegemaakt steeds op
deze succesvolle dag terugzien.
Uitslag etalagewedstrijd
le prijs B. A. Reeders f5, 2e W. A.
Slager 1 3, 3e G. L. de Jonge f 2,
4e Wed. L. Jansen, 5e A. A. Nieuw-
kerk, 6e J. C. Endhoven. Voor de
drie laatsten waren geen geldprijzen
beschikbaar.
SCHERPEN1SSE. De landbouwer
J V. die van zijn broer een paard in
bruikleen had, om een vracht aardap
pelen van het land le vervoeren had
het ongeluk toen hij met zijn paard
op de weg kwam, dat het dier dood
neerviel.
ST. MAARTENSDIJK. In de zaal
van den heer Nelisse alhier zal het
Nutsdepai temen t op 2 October a.s.
een avondvoorstelling doen geven met
het volgende programma:
Teekenfilm, Oranje-Journaal Verlo-
vingsfilm. De suikerbakker (humoris
tische film) en tenslotte de opening
der Stalen Generaal. Alles met
muzikale begeleiding.
Het departement heeft besloten ten
einde zooveel mogelijk ieder in de
gelegenheid testellen van ditactueele
programma te kunnen doen genieten,
de toegangsprijs te bepalen op 50 cent
per persoon. Heer en dame 75 cent.
Des middags zal een kindervoor
stelling worden gegeven voor de
kinderen der openbare lagere school
tegen een zeer laag bedrag, per gezin
vermoedelijk 10 cent.
ST. ANNALAND. Alhier is opge
richt de Oranjevereeniging „Prinses
Juliana" met aanvankelijk 39 leden.
Het doel is de band te versterken
tusschen Oranjehuis en Volk.
Tot bestuursleden werden benoemd
de heeren C. Slager Hzn. voorzitter,
G. van der Linde secr. F. Burgers
penningm W. A. Dormaar vice voorz.
M. P. Lanooij en G. Polderman.
Tot eerevoorzitter werd benoemd
de burgemeester de heer G. M. P. W.
Hanssens. Verdere leden van de
eerecommissie zijn Notaris A. J.
Bierens, dr. H. R. M. J. van Es en
C. J. G. Boot. De kascommissie be
staat uit de heeren F. M. Boogaard,
M. P. Duijzer en C. Slager Jz. Bode
is de heer A. M. Weijler.
De contributie bedraagt f0.50 per
jaar.
Aardappelveiling van Donderdag
24 September 1100 kg. b!. eigenh.
f2.09. 1000 kg. bl. konken f 1.31 per
100 kg.
Van 15 Sept. tot 15 Dec. a.s. is
het havengeld alhier met 5 ct. per
ton verhoogd en gebracht op 15 ets.
per ton.
TJienveiling van Donderdag 24
Sept. 650 balen gewone f1.37 40 balen
grove f 1.39. 25 balen drielingen f 0 00
5 balen picklers f3 49.
Bij de door den heer G. van
Haren gehouden patrijzenjacht onder
deze gemeente werden in totaal 541
stuks patrijzen geschoten.
OUD-VOSSEMEER. Uitslag van
den wedstrijd gehouden door deafd.
van den Bijz. Vrijw. Landstorm
1. J. v. d. Klooster 97 p. 2. J. van
Poortvliet 91 p. 3. J. W. d. Engelsman
90 p. 4. Joh. v. Poortvliet 90 p. 5.
J. Deurloo 87 p. 6. E. Hoek 86 p. 7.
J. Barendse 78 p. A. Kloet 7S p 9.
G. Havermans 76 p. 10 L. de Wilde
75 p 11. G. Overbeeke 71 p. 12. M.
de Witte 71 p. 13. P. Jeroense 71 p.
14. L. A. Ampt 70 p. 15. P. v. Driel
69 p. 16. J. Arnoudse 69 p. 17. Jan
Geuze 64 p. 18. L. J. v. Dijke 59 p.
19. J. D. üroogers 52 p.
De voor dezen wedstrijd door bur
gemeester mr. J. J. Versluijs uitge
loofden wisselbeker is gewonnen
J. v. d. Klooster.
Ter voorziening in de vacal
van onderwijzer aan jle opent
lagere school, ontstaan door het
vol verleende ontslag aan dhr.
C. Boot is*door Burg. en Welh.
volgende voordracht opgemaakt:
1. M. J. de Rijke, thans tijde
aan de school verbonden. 2 J. Buijs
wachtgelder te Oosterland. 3. 'G.
Phernambucq, wachtgelder te
phaartsdijk.
Benoemd tot controleur bij
steunverleening en werkverschafli
dhr. J. A. Ampt, werkzaam ter sec
tarie alhier.
Door den burgemeester zijn
17-tal ingezetenen uitgenoodigd
te beraadslagen over de opricht
van een Oranjevereeniging. Aan
uitnoodiging werd door 14 persoi
gevolg gegeven.
De beraadslagingen hadden tol
volg, dat besloten werd tot opricht
in principe van een Oranjevereei
het concept-reglement werd na
spreking voorloopig vastgesteld.
Ter uitvoering van dit regler
werd een voorloopig bestuur van
leden gekozen, welk Bestuur
openbare vergadering zal belegd
Na definitieve oprichting eener O ra
vereen, zal het Bestuur optreden
gelegenheid gegeven worden
definitief Bestuur'te kiezen.
De P. D. V. „De Zwaluw" hi
een wedvlucht uit Mons. Afstand 1
km. De uitslag was: G. Haverma
1, 7 en 12, M. v. d. Zande 2, 6,
en 17. G. Hoek 3, 13, 18, 19 en 1
J. Vaders 4. Gebrs. v. Driel Dz. 5
15. .1 v. d Zai.de 8 en 10. J. Klip]
9, 14 en 22. J. Verhees 11. A. He
termans 21.
De landbouwersknecht J.
Daalen, werkzaam op de hoeve „W
gelegen" van dhr. B. J. van Westf
alhier is tengevolge van het op
slaan van een jong paard, van de d
dat dier voortbewogen kar ge va"
waardoor hij, kreunende van pi
onder geneeskundige behandeli
moest worden gesteld.
Zooals bekend heeft de Regeeri
besloten om een delegatie naar Ztii
Amerika te zenden teneinde te
sludeeren, boe onze handelsbelr
kingen met dit werelddeel zuil
kunnen worden verbeterd.
Deze delegatie zou binnenkort v
trekken doch om niet gepuhliceer
redenen is het vertrek tot Februi
uitgesteld. Dat is op zichzelf n
ernstig. Natuurlijk zou een spoedig
vertrek een uiting zijn geweest v
iets meer voortvarendheid, vooral
de gedachte om de Nederlandse
handelsbetrekkingen actief te oi
wikkelen, reeds in 1931 isopgeworp
door het toen opgerichte Gom
Ir. Verloop.
Wellicht wensebt het naar Zui
Amerika te vertrekken Gomité ee
een grondige voorstudie te makc
alvorens er te gaan onderhandelt
Dat zou een daad van wijs bele
genoemd mogen worden.
Want dan zouden verschillen
bezwaren naar voren komen. T
eerste mag men niet vergeten,
onze handelsweg nu niet direct na
Zuid-Amerika leidt. Natuurlijk
er wel iels te doen zijn, maar is i
practisch als eerste object van e
verruiming" van den Nederlandscli
afzet juist de Zuid-Amerikaanse
Republieken te nemen Zooals li
kend zijn Engeland, Amerika en
Duilschiand daar llink ingeburgei
Duitschland is er door den voor
land ongunstigen alloop van
wereldoorlog gehandicapt, doch
de laatste jaren heeft Berlijn we
een Hinken vooruitgang kunni
boeken.
Om er te kunnen penetrecren nu
men weten te concurreeren, wat t
opzichte van de ingeburgerde i
aangepaste landen als Amerika
Engeland uiterst moeilijk is. Dan z
men moeten bedenken, dat nog alli
de cost voor den baet uitgaat. D
men niets voor niets krijgt. Dat mi
groote bedragen moet offeren
erin te komen. Dat men lange cn
dieten moet geven met alle risicc
daaraan verbonden, zoowel op valut
als op gegoedheidsgebied. Dat mi
lange jaren bekende merken eri
moet werken ot nieuwe merken mo
zien in te burgeren. Dat is geen
makkelijk werk en groote bedrag*
zullen ermede gemoeid zijn voord
men eenig succes zal hebben te boeke
Ligt de ontwikkeling van Nederlani
ii
n.
