WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
feBHITENLAP
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
LUCHTBESCHERMINGSDIENST
GEMEENTE THOLEN.
Aan alle inwoners der Gemeente Tholen.
Denk dus niet dat een enkel lichtpuntje
geen kwaad kan.
Vrijdag 15 Mei 19.36.
No. 20
Drie en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
De taak van den
Staat B
Morgen 16 Mei wordt de groote Luchtbeschermingsoefening
gehouden, waarvan Gij het al of niet slagen in Uw macht hebt.
Laat Tholen morgenavond van 9.40 uur tot 11.15 uur (W.T.)
zoo verduisterd zijn, dat het vanuit het vliegtuig niet kan worden
waargenomen.
Let weleen enkeling, die niet of niet voldoende verduistert
kan het werk van alle overigen, die wel voldoende verduisteren te
niet doen.
Laat zien dat, wanneer een dringend beroep op Uwe mede
werking wordt gedaan, dit met vergeefs geschiedt.
Laten wij eensgezind het gestelde doel zooveel mogelijk
trachten te benaderen, opdat van Tholen gezegd zal kunnen worden,
dat zij behoorde tot de gemeenten, die het best verduisterd waren.
C. WAGTHO.
THOOLSSHE COURANT
)it blad verschijnt eiken
Vrijdag. Prijs per kwartaal
0,80; met Geïllustreerd
iondagsblad ƒ1,375, franco
ler post ƒ1,65 15 ct.
jsp. kosten.
Advertentiën yan 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
Raakpunt van R.K.St. en S.D.AtP.
Het doel van den maatschappij voor
industriefinanciering.
In het algemeen kan men het begrip
Staat en Maatschappij" uit tweeërlei
tandpunt bezien:
De Staat als atonistisch geheel,
waarbij het individueel primair en
de staat secundair is.
De Staat als organisch geheel,
waarbij omgekeerd het individueel
secundair en de Staat primair ge
steld wordt en waarbij tevens wordt
aangenomen, dat het individueel
zonder dien staat geen bestaan-
mogelijkheid heeft.
In den loop der geschiedenis heeft
nen nu eens het eerste standpunt, dan
'eer het tweede gehuldigd. In den
flfcatsten tijd hangt men in breede krin-
ien de tweede opvatting aan.
Deze indeeling is daarom zoo belang-
ijk, omdat zij min of meer de taak van
len staat impliceert. Stelt men zich de
taat atonistisch voor, dan kent men
lem slechts een geringe functie toe: hij
vordt tot rechtstaat. Zijn taak bestaat
lan uit het handhaven van de orde en
eiligheid, het beschermen tegen aan-
rallen door andere staten en het exploi-
eeren van die bedrijven, welke voor
re len particulier geen aantrekkelijkheid
lezitten. De taak van den Staat is hier
ïegatief; de Staat wordt hier tot politie-
.gent.
Veel uitgebreider is de Staatstaak, in-
lien men deze organisch beschouwt,
lier krijgt hij een positieve functie, wel-
;e, behalve de bovengenoemde, nog tal
ran andere functies omvat, zooals het
lantrekken van die bedrijven, waarbij
jemakkelijk een monopoliepositie wordt
-erkregen, het zorgen voor instellingen
ran openbaar nut, het aanleggen van
>arken, enz. Natuurlijk bestaan onder-
ing talrijke variaties. Een liberaal van
le oude school zal b.v. den staat uitslui-
end als rechtsstaat willen beschouwen,
erwijl een socialist de positieve taak van
len staat zoo consequent mogelijk zal
villen doorvoeren en uitbreiden. Tus-
chen deze twee zienswijzen in, staat die
ran een katholiek, b.v. welke ook de
>rganische opvattina van staat en maat-
ichappij huldigd. TMaar de socialist
olj venscht, dat alle productiemiddelen, die
OD ot nog toe zich in handen van particu-
ieren bevinden, aan den staat komen,
erwijl een katholiek die productiemid-
lelen aan den particulier wil laten
)lijven, doch daarnaast, als een soort
ontröle dus, een ordenend optreden
I"1 ran den staat wenscht. Men ziet dus,
Ho ioe hier de politiek van de R.K.Staats-
rartij en S.D.A.P. elkaar raken, en hoe,
)p grond van dit feit, een samengaan
usschen deze politieke stelsels mogelijk
:ou zijn.
In het begin van dit artikel is reeds
)pgemerkt, dat men in den tegenwoor-
ligen tijd aan den staat een positieve
unctie wenscht toe te kennen. Dit blijkt
>oi ïit talrijke maatregelen, door de regee-
bi ing genomen. We denken slechts aan 't
•rdenend optreden van de regeering
n£ nzake de landbouw en veeteelt. Ook het
uk vetsontwerp dat enkele dagen geleden
n de Tweede Kamer is aangenomen,
rla >etreffende de maatschappij voor indus-
icl riefinanciering, is hier een sprekend
'oorbeeld van. Het doel van deze maat
schappij zal zijn: zoodanige industrieën
e steunen, dat zij zooveel mogelijk ren-
label zijn voor de binnenlandsche markt
voorzoover mogelijk, ook nog voor
ie buitenlandsche markt. Hiermede
'ordt dus bedoeld, dat de Nederland-
mtfche industrie in de eerste plaats er
oor te zorgen heeft zonder verlies de
>innenlandsche markt van haar produc-
en te voorzien en waar mogelijk is, ook
r' log een deel daarvan in het buitenland
'f te zetten. Producten, die in Neder-
and onder niet al te hooge kosten ge
naakt kunnen worden, maar tot dus ver
lier nog niet gemaakt zijn en dus uit het
Het Hoofd der Luchtbeschermingsdienst
buitenland ingevoerd moesten worden,
kunnen nu, op initiatief van de maat
schappij tot industriefinanciering, alsnog
in Nederland geproduceerd worden.
Heeft de productie daarvan zelfs een
voordeel boven andere landen, doordat
zij hier goedkooper voortgebracht kun
nen worden dan elders, zoo moet er ook
nog een buitenlandsch afzetgebied voor
dat product gevonden worden.
Zonder twijfel zou dit tot verbreking
van handelsrelaties aanleiding kunnen
geven, immers het buitenland laat zich
niet ongestraft een afzetgebied ont
nemen, doch daar tegenover staat, dat
wij t.o.v. vele landen nog een actieve
bondeltalons hebben en dat wij toch ook
nieuwe markten kunnen veroveren, al
weegt dit argument nu niet bepaald
zwaar.
Vanzelfsprekend wordt met dit wets
ontwerp alléén, de crisis niet opgelost,
daarvan zijn én minister, èn katholiek,
èn sociaal-democraat overtuigd, maar
in ieder geval beteekent het een vermin
dering van de werkloosheid en dit feit
alléén zou reeds doorslaand genoeg zijn
om de aanneming daarvan met gejuich
te begroeten.
(Nadruk Verboden)
Branden ter steden Gouda en
Nijmegen: vele arbeiders dienjen-
gevolge werkloos. Mussert te
Den Haag. In twee bijeenkom
sten behandeld hij de Euro-
peesche problemen. Van een
muis, die nog een staart had. De
tweede pose van de Neyenrode-
zaak.
Groote branden bieden machtige
schouwspelen Over deze stelling zijn
de inwoners van Gouda en de omliggen-
de plaatsen het hartroerend eens. Maar,
is de vraag, die hier oprijst, weegt de
genieting van een oogenblik op tegen
de ellende in de toekomst Zeker, de
directie van Gouda's kaarsenfabrieken
gelooft wel van meening te kunnen zijn,
dat het bedrijf na de ramp hersteld
wordt, maar zijn hiermede de talrijke
arbeiders voor het oogenblik gebaat. De
werkloosheid, die in Gouda toch al een
onrustbarenden omvang genomen had,
wordt door deze brand nog grooter, aan
gezien de arbeiders van de fabriek, na
het ordenen van de puinhopen onher
roepelijk ontslagen zullen worden. En
kans op ander direct werk is er niet
Hoe zwaar deze ramp op Gouda
drukt, blijkt wel heel duidelijk uit de
uitlatingen van den burgemeester, den
heer Garlandt, die geacht kan worden
de Goudsche bevolking te represen-
teeren. ,,Maar", zoo voegde hij aan zijn
uiteenzetting toe, „het uiterste zal wor
den beproefd, om den slag, die voor de
directie al zoo zwaar is, voor de bevol
king zooveel mogelijk te verzachten."
En deze uitlating stemt gelukkig
hoopvol
Nog was de brand te Gouda niet
gebluscht, of het gerucht deed de ronde,
dat een papierfabriek te Nijmegen in
lichter laaie stond. Men hoorde zelfs
mompelen, dat den omvang van dezen
brand dien in Gouda nog overtrof. Ge
lukkig was het zóó erg niet, maar ook
hier greep het vuur met zulk een woede
om zich heen, dat de brandweer alle
zeilen moest bijzetten, om den brand te
localiseeren.
Werd de brandweer te Gouda gehan
dicapt bij het blusschen door het feit,
dat de vloeibare stearine in de vaart
stroomde, waaruit zij het water moest
oppompen om de vuurzee te bestrijden,
zoodat op een gegeven oogenblik meer
stearine dan water op de vlammen ge
worpen werd, in Nijmegen stond de
brandweer voor een minstens even
zwaren taak, omdat hier enorme rook-
massa's elk zicht ontnamen en boven
dien de regen in stroomen neerviel.
Is de aangebrachte schade in Gouda
nog met geen mogelijkheid te overzien,
te Nijmegen schat men het verlies op
ruim twee ton. Wel dekt verzekering de
schade Centrale Risico en Labor zijn
hier de gelukkige verzekeringsmaat
schappijen maar ook hier staat men
voor het ongelukkige feit, dat een tijd
lang een aantal arbeiders werkloos zul
len zijn en verschillende orders, waar
van zelfs een uit Japan, geannuleerd
moeten worden.
Een woord van hulde aan de moedige
brandweer, te Gouda zoowel als te Nij
megen is hier zeker op zijn plaats. Uren
achtereen zijn de brandweerlieden bezig
geweest het niets-ontziende vuur te be
strijden, dikwijls op gevaar af hun leven
te verliezen. Groote moeilijkheden heb
ben zij moeten overwinnen, maar een
drachtig waren zij in de uitspraak: Wie
vol houdt, overwint.
In een rede, welke tot titel had
Waar gaat Europa heen, heeft de leider
van de N.S.B., ir. A. A. Mussert, Dins
dagavond te Den Haag in twee bijeen
komsten, welke samen door ongeveer
5000 menschen zijn bijgewoond, de pro
blemen van het hedendaagsche Europa
behandeld.
Zich bezig houdend met den Volken
bond, noemde hij dit lichaam een machts
instrument in de handen van de over
winnaars, met als eenig doel de continu
eering van het onrecht. Langen tijd heeft
het officieele Duitschland zich aan dit
onrecht onderworpen, maar in breede
kringen van het volk, onder leiding van
Hitier, gistte het. tot op een gegeven
oogenblik, wijlen president Hindenburg
begreep, dat een ministerie, me:t Hitier
aan het hoofd, gevormd moest worden.
Van dit oogenblik af keerde het getij.
Geleidelijk ging het nationaal socialisme
in Duitschland vermeend onrecht door
het recht vervangen. Het communisme
en socialisme, dat Duitschland tot aan
den rand van den afgrond zou hebben
gevoerd, werd in den kiem vernietigd.
De algemeene dienstplicht werd weer
ingevoerd, een jaar later het Rijnland
gedemilitairiseerd, waarmede de twee
voornaamste stappen tot rechtsgelijk
heid met de andere volken waren ver
vuld.
Sprekend over Italië, betoogde ir.
Mussert, dat daar het communistisch
gevaar al veel eerder was afgewend.
Mussolini heeft onmiddellijk begrepen,
uit welke richting het grootste gevaar
voor wederopbouw op fascistische
grondslag te duchten viel en daarnaar
gehandeld.
Ware Mussolini en Hitier er niet ge
weest, zoo riep spreker uit, dan zou
Europa al communistisch geweest zijn.
Na nog een en ander gezegd te heb
ben over het Abessijnsche conflict,
waarvan hij o.a. zeide, dat de strijd
Italië veel offers gekost heeft, maar aan
honderdduizenden in de toekomst een
bestaan zal bieden, zette ir. Mussert uit
een, hoe in de toekomst het nationaal-
socialistische Europa er uit zal zien. Om
deze ideaal-staat te verkrijgen, zeide hij
is het noodzakelijk, dat de naties niet
langer een aanhangwagen van Enge
land of Frankrijk zijn. In Europa moe
ten de naties samen als broeders kunnen
leven, anders zullen zij allen ten onder
gaan door het wereldcommunisme. Ne
derland zou daarom moeten voorgaan
en beginnen in vriendschap te leven met
zijn buurstaten.
Na zijn lezing werd aan den leider
een grootsche ovatie gebracht, welke
eenige minuten duurde.
Velen zullen zich nog de gerucht
makende Onnes van Neyenrode-zaak
herinneren, die toendertijd ongeveer een
30-tal zittingen in beslag heeft genomen
en eindigde met de vrijspraak van den
kasteelheer. Maar het muisje: muis ware
hier beter op zijn plaats, had nog een
staartje. Men den particulieren detec-
tieve Johanknegt en den beroepsmis
dadiger Mies Gerritsen, die bij de be
handeling van de eerste fase van deze
zaak al tot 6 maanden veroordeeld
werd, was nog niet alles in het reine
gebracht. Door ziekte van den kasteel
heer en een der kroongetuigen moest
de tweede fase steeds worden uitgesteld,
maar nu is het dan zoover.
Intusschen is er inzake Johanknegt al
meer vertraging in het proces gekomen.
De rechtbank, die van de dubieuze han
delingen van den detective maar niet de
juiste hoogte kan krijgen, heeft een
nieuw onderzoek en verhoor van deze
persoon gelast. Of hij hiervan veel wij
zer zal worden, is een vraag, die de
toekomst heeft te beantwoorden.
(Nadruk verboden)
Zitting van den Volkenbond
zonder positieve resultaten.
De sancties blijven voorloopig
gehandhaafd. De Italiaansche
delegatie verlaat Genève.
Mussolini heeft buitenlandsche
credieten noodig. Van het
Locarnofront geen nieuws.
Ook de huidige zitting van den Vol
kenbondsraad heeft geen positieve
resultaten voortgebracht. Twee belang
rijke onderwerpen stonden op de
agenda: Het Italiaansche-Abessijnsche
verschil en het Locarnoconflict. In beide
kwesties is men geen stap verder ge
komen en eerst 15 Juni zal men de des
betreffende besprekingen hervatten.
Wat nu het Italiaansch-Abessijnsche
conflict betreft. Op 10 April, de oorlog
was nog in vollen gang, werd deze
kwestie door de heeren in Genève be
sproken. Italië en Abessinië hadden
zich in antwoord op een desbetreffende
vraag van de Commissie van Dertien
beide bereid verklaard de vredesonder
handelingen te openen. Italië maakte
echter al zeer weinig aanstalten zijn
belofte natekomen en Eden wenschte
daarop verscherping van de sancties. De
