fAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
©BUITENLAMP
GEHEID
ijdag 18 Januari 1935No. 3Twee en vijftigste jaargang
ïltm*perkw^a" NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN tgspg*.ztxl
a^biad ^37^franïo Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer "i1 n^LuTsruimte!
t bloed kruipt waar het
niet gaan kan.
i
I THOOLSGHE COURANT
»st 11,B5 15 ct. Bij abonnement aanmerkelijke
JïïïlUITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL INTERC. 16 - POSTREK. 1043 prijsvermindering.
et een zucht van verlichting zal
de wereld enkele belang
enden uitgesloten denuitslag
)en vernomen van de volksstem-
5 in het Saargebied.
beslissing van den Volkenbond
t het Saarprobleem thans defii-
f opgelost.
;t was ook niet aan te nemen,
nogmaals hetzelfde onrecht zou
bieden als in 1918, dat nogmaals
de zelfde wijze het recht ver-
ht zou worden als toen en een
van Duitschland, dat ongeveer
I jaren Duitsch is geweest (met
fele kortstondige onderbrekingen)
Ibet moederland zou worden af-
Rieurd.
nftien jaren is het land in een
piideringspositie geplaatst geweest
len jaren is het een „Volkenbonds-
Ibardt's Zcnuwtabletten75 Ct.
Lhardt's Laxeertablctten. 60 ct.
thardt's Maagtabletten75 ct.
ihardt's Hoofdpijntabletten60 ct.
„Wat Mijnhardt maakt is goed."
255 5 44152
B" geweest, vijftien jaar heeft het
In gelegen voor de Fransche propa-
Ida, die eerst aanstuurde op ver-
Bsching van het gebied en toen
geen schijn of schaduw van kans
I succes had, werkte voor een
wende afscheiding van Duitschland.
Bijftien jaren tenslotte is het Saar-
Bied het toevluchtsoord geweest
Ir allen wienden Duitschen bodem
Bieet onder de voeten werd. Vooral
■er het Hitlerbewind hebben velen,
I een tegenstander zijn van het
■ionaal-socialistisch bewind, in het
Brland een schuilplaats gevonden.
Bn toch, ondanks al deze invloed,
Banks het feit, dat de Saarbe-
Bing overwegend katholiek is en
huis uit niet al te geestdriftig
Bt tegenover het Hitlerregiem, heeft
land zich thans met een over-
Bdigende meerderheid voor Duitsch-
Bd verklaard.
Bet bloed kruipt waar het niet
Bn kan. Een nationaliteitsgevoel
B nog iets meer dan wat ons als
Bd^nig op school wordt bijgebracht.
Br zal vreugde heerschen in het
Bitsche Rijk. En terecht, want deze
Imming van de Saarbevolking be-
Ikent nog iets meer dan een mate-
lel voordeel voor het Rijk in den
Bm van teruggave van een rijk
Bngebied. Misschien van nog veel
Boter, veeL verstrekkender be-
Ikenis. is de geestelijke ondergrond
B deze volksuitspraak.
Bij is immers voor heel de wereld,
Br alle volken op aarde de duidelijke
Inifestatie van de eenheidsgedachte
llke het Duitsche volk bezielt, een
Bionstratie van grootsche volks-
Bcht, die in het buitenland niet
Isverstaan kan worden.
|Wij weten allen, dat lang niet alle
litschers nationaal-socialist zijn,
|t velen de daden van de tegen-
lordige Regeering afkeuren. Zoo is
|L in het eigenlijke Duitschland en
B is het in het Saargebied in nog
[el sterker mate. Welnu, de be-
fking van dat gebied heeft het
[ndag in haar macht gehad van
[ar weerzin tegen het Hitler-regiem
■doen blijken. Het stemmingsgeheim
fcs verzekerd, op geen enkele wijze
|n ooit uitlekken hoe ieder in het
ploten stemhokje zijn stem had
llgebracht Het was de vuurproef
|or iederen kiezer individueel. Hoe
pt kon hij zich daar, alleen, in 't
[heim, laten leiden door wrok, eigen-
flang, angst of andere of motieven,
per dam een hall millioen malen
tZondag deze krachtproef gewaagd
ziet, de uitslag is dat ruim 476.000
vuurproef doorstaan hebben. Dat
Meekent in ons oog, meer dan de
pst van een stuk grond en wat
ijnen.
De stemming in bet Saargebied.
Verzoening tusschen Rijksweer
en 8. S. De regeeringsmoeilijtr-
heden in Hongarije. Feestelijke
opening van de „pipeline" Mossoel-
Haifa.
De beslissing iu bet Saargebied is ge
vallen I De bevolking heet't haar wil getoond
en zoo is dan eindelijk bet voorloopig
slot gekomen aan die zeouwachtige kwestie
die al vijftien jaren lag te smeolen en
waar bet laatste jaar zoo na en daD zelfs
de vlammen uitsloegen. Een van de pijn
lijkste onderwerpen oit de Enropeesche
politiek zal gelukkig verdwijnen, eo we
mog^ii van barte bopen dat wij een schrede
dichter zijn gekomen hij een vredelieveud
en verzoeningsgezind Europs.
Een bonen verwachting groot aantal
stemmeu heeft Duitschland op zich weten
te verzamelen: roim negentig procent van
bet Bautal uitgebrachte stemmen wenecht
bereeniging met het oude vaderland. Het
is met deze uitslag van het plebisciet als
zeker aan te nemen dat de Volkenbond,
bij wie de uiteindelijke beslissing ligt,
welke bestemming aan het Saargebied zal
worden gegeveD, zal besluiten lot een
onvoorwaardelijke teruggave van de gehrele
Saar aan Duitschland.
Uit het resultaat van de stemming is
Datunrlijk niet onmiddellijk te besluiten
dat er van de pro-Duitschland stemmers,
evenveel menschen vurige pro-nazi's zijn
ook de aanhankelijkheid aan bet onde
vaderland heeft bij velen stellig een faetor
van beteekenis uitgemaakt. Stelt men zich
even voor dat een zuiver Nederlandsche
provincie als Overijssel bij Dnitscbland
werd gevoegd, en dat de daar nu wonende
Nederlauders over vijftien jaar de vraag
werd gesteld: „Wat wilt ge liever: bij
Doitschland blijven of weer terue naar
aw oude vaderland, waarvan ge de taal
nog spreekt of gevoegd worden bij bet
u vreemde Duitschland"?
Siellig, dat een volksstemming dd&r
over 15 jaar gehouden géé i minder gnnstig
resoltaat voor Nederland zon hebben gehad
als het Saarplebisciet na voor Doitschland,
onverschillig welke regeeringsvorm dan
ook in ons land zon zijn 1
Welke redevoeringen Hitier ook voor
de radio mocht houden in de laatste jaren,
hoe scherp en agressief zijn woorden als bet
noodig was soms ook mochten zijn, bij
zonder sympathiek beeft zijn redevoering,
die onmiddellijk na het bekend worden
van de stemming over alle Duitsche zenders
werd uitgezouden, geklonken.
Hij sprak daariu met zooveel overtuiging
over zijn wil tot vrede en verzoening,
dat wij wat dit betref», niet anders dsn
blij mogen zijn met het resoltaat, dat de
stemming ons bracht. Want nit den mond
van een staatsmaD zijn toch altijd de
meest vreugdevolle woordeD de woorden
van goeden wil, zoosla deze van Hitier
stellig waren: „Wij allen willen door dtze
daad van den 13eo Januari een eerste
schrede zetten op den weg van een ge
leidelijke verzoening van degeDCD, die
twintig jaar geleden door bet Doodlot en
m^nechelijke tekortkomingen in den vret-
selijksteD en onvrnchtbaarsten van alle
oorlogen getoimeld zijn. Uw beslissing'
Dnitsche volksgenooten aau de Saar, ver
schaft mij thans de mogelijkheid als onze
historische bijdrage tot de zoo noodzakelijke
pacificatie van Europa de verklaiiDg sf
te leggen, dat na deo terngkeer van het
Saarlaod, het Doitsche rijk geeo territoriale
eischeu meer aan Frankrijk zal stellen".
Laten we hopen dat ook in de toekomst
de boitenlandsche politiek van Doitschland
en van alle andere staten de vredeswil die
oit deze woorden spreekt, tot leiddraad
zal nemen.
Nadat er maandenlang meeniogsver-
schillen tnsscben Rijksweer en S.8. hebben
bestaan over de rol, welke de beide or
ganisatiesin dienst van den Staat konden
vervullen, schijnt er thaus een verzoening
tnsscben de twee korpsen te hebben plaats
gehad, wat zijn beslag vond in een groot
bierfeest, dal generaal Von Blomberg aan
de 8. S. officieren beeft aangeboden. Aan
deu leestdisch zat de 8. S.-leider Himmler
ua-st Gfd. Von Blomberg en hield later
een lezing uver de fuicite van de S. S.
De inhoud daarvan beefi uien niet bekend
gemankt, doch naar verluidt is er een
duidelijkescheidingsliju getrokken tusrcben
het karakter van de S. S. als yoed ge
wapende hnlp-poütiemicht voor binnec-
landsch gebruik eu van het leger, als de
eigeolijke verdediger van het laud.
De rijksweer beeft aldus de overwinning
behaald en blijft, wat hrj altijd beeft ge-
wenscbt !e zijn, de eenige wapeodraagster
van het Duitsche volk.
In Boedapest wordt op hel oogenbltk
achter de scbermeu eu in de boezem van
de regeeriugf-partij een hevige strijd ge
voerd tusschen deu conservaltef-liberaleu
aanhang van Graat Bethlem eu den meer
fascistiscben van Gom Onlangs reeds
werd de strijd, door bel intreden van de
froutstrijdersgroep iu de regeeringeparly
eu bel lerugiredeu van Jnó Komma, iu
bet nadeel vau Bethlem oes'tst. Wtl hebben
de audere ministers buileo KaÜay lot
eeu aanhang vau Bethlem bebooreud, hun
outslag nog uiet ingediend, doch dtt valt
toch spoedig te .verwachten, indien de
ouderhaGdeiingen met d-n leider der
agrariërs, Tuor Eckbardt, gnnstig ver-
looien. Het schijnt de bedoeliDg van
Göotö< te zijn Eckbardt in zijn kabinet
op te nemen.
Dinsdag beeft de koning van Irak, Ghazi,
de fpipehoe", dat ie de aardolieleidiug,
die vau Morsoel naar de Middellandscbe
Zee loopt, in werkiug gesteld, waarmede
de laatste band gelegd werd aau een
grootsch werk van interualiouale samen
werking. Na een jareulaDgen strijd tnsscben
de verschillende belanghebbenden vau de
exploitatie van bet rijke oltegebied io Irak
is mee tenslotte tot overeenstemming ge
komen in dien zïd, dat de E- gelsche, de
Fransche, de Nederlandsche en de Ameri*
kaanscbe petroleninmaatscbappijeu, ieder
voor een gelijkelijk aandeel, participeereD.
De j^arlijksche opbreogst vao de olie
bronnen wordt voor de toekomst op 4 mil
lioen ton per jaar geschat, welke hoeveel
heid geheel door de buisletdiug zal worden
vervoerd. Uit deo aard van de zaak zat
de ioternatioDaie onderneming een belang
rijke rol spelen in deu ecooomiscben strijd
tegen Sovjet-Rusland.
De Eugelsche regfericg schijnt van zins
te zijn tot de Fiaosch-Italiaanscbe consul
tatieve overeenkomst toe te treden, aolka
op weosch van Frankrijk, dat zijn veilig
heid oog niet voldoeode gewaarborgd vindt
en meer deze garanties vaü Engeland wil
hehbeD. Het is zeer waarschijnlijk, dat
indien zolks waar mocht zijn, er iu aan
sluiting daar op aan Duitschland concessies
zullen worden gedaau, die Berlijn er toe
zullen brengen weer te Geiève te ver
schijnen eo aan het werk der ontwapenings
commissie deel te nemer.
•1
Het overlijden van ministej
Kalff. De nieuwe gedachte over
de maatschappelijke structuur
in het tuindersbedrijf.
In ons vorig overzicht hebben wij
nog juist het overlijden van den
minister van Waterstaat, Ir. J. A.
KalfT, tengevolge van eendongontste-
king, kunnen opnemen. Hel heengaan
van den minister van waterstaat be
teeken t zoowel voor het kabinet, als
voor de Liberale partij een groot ver
lies. Immers, was hij in de gegeven
omstandigheden niet „the right man
on the right place"? Juist in dezen
tijd, waarop door allerlei gebeurte
nissen vau binnen uit en van buiten
af de spoorwegen in een meer dan
ernstig stadium van verval verkeeren,
was minister KalfT, als oud-directeur
van de Nederlandsche Spoorwegen,
dus als iemand die door en door op
de hoogte is van de meer ernstige
moeilijkheden, de aangewezen man
om het ministerie van waterstaat te
beheeren.
Tijdens zijn ministerschap heeft Ir.
Kali! veel gepresteerd, wij wijzen
slechts op zijn Verkeersfonds. Dat hij
eenzijdig was, d.w.z. dat hij zich te
veel met de spoorwegkwestie zou be
moeien en op ander verkeers-gebied
zooal niet ondeskundig dan toch niet
volkomen competent was om in te
grijpen, is een meening, die, alhoewel
in het begin door velen aangehangen,
door de feiten is gelogenstralt.
Ir. KallT was een man, die ten volle
de liberale beginselen was toegedaan
en die uit hoofde van zijn kundigheid
en humaniteit deel uitmaakte van het
Hoofdbestuur van de Liberale Staats
partij. Het behoeft dus geen betoog,
dat iu liberale kringen zijn heengaan
diep betreurd wordt.
Intusschen heelt minister Golijn
tijdelijk de portefeuille van zijn voor
ganger overgenomen. Het is nu maar
de vraag of de Koningin nogmaals
een liberaal zal benoemen om het' in
dezen tijd zoo belangrijke en verant
woordelijke ambt van minister wa
terstaat te bekleeden.
In ieder geval, moge het dien op
volger, welke politieke richting hij
ook zij toegedaan, gegeven zijn de
taak even kundig en plichtsgetrouw
voort te zetten als zijn voorganger
dat heeft gedaan.
Gister had onder overgroote be
langstelling de teraardebestelling van
het stoffelijk overscnot te Westerveld
plaats.
Gezien de groote eenvoud van den
overledene, had de familie gemeend
te moeten bedanken voor het ge
bruikelijke militaire eerbetoon. Een
schat van kransen was bewijs van de
groote deelneming. Er waren er o.a.
van H. M. de Koningin en de regeering.
Men schat het aantal belangstel
lenden op eenige duizenden. H. M. de
Koningin had een vertegenwoordiger
gezonden. Onze regeering was door
verschillende ministers vertegenwoor
digd, voorts waren er tal van autori
teiten en menschen uit de spoorweg
wereld.
Dr. Golijn, onze ministerpresident,
voerde het woord en zeide dat op
uitdrukkelijk verzoek van de familie
aan deze plechtigheid een eenvoudig
karakter was gegeven.
Nog werd door anderen het woord
gevoerd, waarna de kist in de groeve
werd neergelaten. Later werd deze
naar den familiekelder overgebracht.
Een vraagstuk, dat momenteel drin-
gerder is dan ooit te voren, dat het
onderwerp uitmaakt van een polemiek
tusschen verschillende dagbladen dat
fabrikanten-dag en nacht vervolgt en
dal tenslotte ieders belangstelling
heeft is het vraagstuk van de orde
ning.
De 19e eeuw (ook nog wel het be
gin der 20ste eeuw) was de eeuw van
de volkomen zelfstandigheid van het
individu, dat in hooge mate zelf ver
antwoordelijkheid bezat en dienten
gevolge hel wist, hoe het zijn eigen
belang en dan tevens het sociaal be
lang van de gemeenschap kon dienen.
Deze opvatting van staat en maat
schappij, dus volkomen individualis
tisch, waarin weliswaar de staat ver
schillende rechten heeft, zooals het
uitroeien van aparte mistoestanden,
schijnt door bepaalde ontwikkelings-
tendenzen achterop te geraken, ont-
wikkelingstendenzen, die onherroepe
lijk uitwijzen, dat de maatschappij in
een andere ordeniug moet over
gaan. Deze tendenzen, die hier en
daar zelfs al feit zijn geworden, kun
nen we overal om ons heen waar
nemen, niet alleen in ons land, maar
ook in het buitenland. In Nederland
bv. zien we, hoe vrijwel de geheele
landbouw door de Staat in de crisis-
wetten aan banden is gelegd, de
productie en ook de productie der
verschillende landbouwartikelen is
geregeld, In Amerika zien we de
»Brain Trust" van Roosevelt, welke
niets anders beoogt (of beoogde)
dan dat door ingrijpen van den staat
de dollar kon devalueeren, de loonen
konden stijgen en dat tenslotte de
werkloosheid door werkverschaffing
op ruime schaal kon verminderen.
Overal wordt geordend, niet alleen
van staatswege, maar ook door de
enkeling, die tot voor kort zijn zelf
standigheid als hoogste waarde be
schouwde, we zien n.1. hoe verschil
lende bedrijfsgenooten zich gaan ver
eenigen om zoodoende minder af
hankelijk te worden. Dit vereenigen
moet men niet opvatten in den zin
van „vakvereenigen" dat een heel
andere strekking heeft. De tendentie
bestaat, dat menschen uit alle klassen
zich tot een bepaald groepsverband
vormen, en dat in dit groepsverband
gewerkt wordt.
De zelfstandigheid van het individu
krijgt hierdoor vanzelfsprekend een
mindere beteekenis, en daarmede
vervalt de individualistische opvatting
van staat en maatschappij. De staat
en maatschappij krijgen wel een zelf
standig recht van bestaan, waarin het
individu als orgaan nauw verbonden
is, derhalve een organische gedachte.
In hoeverre de ontwikkeling de
bestaande ordening zal aantasten en
in welke mate de nieuwe zal worden
gefundeerd is een vraag, die niet
vooruit kan worden beantwoord en
nog moeilijker is het om te voorspel
len in hoeveel tijd die verandering
volbracht zal zijn.
Maandagavond heeft de heer Valstar
als voorzitter van den Nederlandschen
Tuindersb'ond een rede gehouden over
de economische toestand van het
tuindersbedrijf. In deze rede kwamen
belangwekkende gedachten tot uiting.
De heer Valstar vergeleek o.a. de
landbouw met het tuinbouwbedrijf.
Hij kwam nu tot de zeer belangrijke
conclusie, dat waar de landbouw zich
in meerdere of mindere mate aan de
slechte tijdsomstandigheden kon aan
passen, dit met het tuindersbedrijf
geenszins het geval is. De tuinders
werken met verlies en al voorziet
de staat, door steunuitkeeringen, in
zekere mate in die verliezen, dit be-
teekent niet de uiteindelijke oplossing
van het zoo belangrijke vraagstuk.
Enkele tuinders meenden een op
lossing van het vraagstuk te hebben
gevonden door de productie zoodanig
te regelen, dat deze aansluit bij de
binnen- er. buitenlandsche vraag. Dit
is echter onmogelijk, daar niet de
producent, maar juist de consument
de productie bepaalt. Men kan dus
niet van te voren zeggenzooveel
moet ik va n elk der producten kweeken
Natuurlijk kan men eenigszins reke
ning houden met de vraag, maar het
blijft toch altijd niet zonder risico.
Toch zal men het, wil men een
regeling treffen, die onder de tegen
woordige omstandigheden dan altijd
het minst slecht te noemen is, in deze
richting moeten sturen. Maar of deze
oplossing tenslotte doelmatig is, dat
blijft de groote vraag, die de tijd
moet beantwoorden.
TRIEST TIJDSBEELD.
Een 18-jarige werklooze nit Zotpben
probeerde verleden jaar zijn gelnk eens
te Amsterdam, maar ook daar lag bet
werk niet oj geschept. Hij zocht reeds een
maand, maar vond niet den minsten arbeid.
Op zekeren dag in October kwam hy
op bet idee op een andere wijze aan geld
te komeD. Hij stapte een jowelierswiokel
binnen en na lang overwegen koos bij
zich een diamantencollier nit ter waarde
van f725. Voorzichtig informeerde de
juwelier boe bij de betaling wilde regelen.
„Ocb, dat komt wel ïd orde; geld heb
ik momenteel oiet bij me, maar a koot
bet me gerost afgeven, want ik ben een
zoon van den burgemeester van Zutphen".
Hij bad roet dit verhaal echter geen
snccesbet collier bleef io den winkel,
