"Waarin opgenomen de ierseksche en thoolsche courant
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN "Li
MET ELKANDER
VOOR EEN ANDER
lek
rijdag 7 December 1934
No. 49
Een en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer ïefu^trar plaatsruimte"
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. 1NTERC. 16 - POSTREK. 1043
iet boek en onze tijd
Kerstinzameling uitgaande van de Vereeniging
De Ned. Dagbladpers en Ned. Periodieke Pers
THOOLSCHE COURANT
t blad verschijnt eiken
•ijdag. Prijs per kwartaal
),80; met Geïllustreerd
ndagsblad ƒ1,375, franco
r post f 1,65 -f 15 ct.
p. kosten.
Bil abonnement aanmerkelijk#
PUBLICATIËN.
DISTRIBUTIE VAN ONVERMENGDE
MARGARINE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
iolen maken bekend, dal zij, die in aan-
irking wenschen te komen voor distributie
onvermengde margarino. deze week in de
tegenheid worden gesteld daarvan aangifte
doen ten gemeentehuizo.
Naar de daarvoor gestelde regelen zal de
irgarine alléén worden verstrekt aan ge
loofden met vier of meer kinderen, die:
te werk gesteld zijn bij de werkversckaf-
fing, uitsluitend in de week waarin niet
gewerkt wordt
gedurende drie maanden of langer on
derstand genieten van het Algemeen
Armbestuur of »an de Diaconie van een
Kerkgenootschap.
Tholen, den 3 December 1934. 22
Langzamerhand is er al een hele
bliotheek volgeschreven ter verde-
i van het boek. Als het zo
torg'aat en de apostelen der literatuur
irmeerderen hun pleidooien, terwijl
ongelovigen geen boeken kopen,
n ontstaan er meer geschriften over
itboek, dan er geschriften worden
elezen, die een andere inhoud hebben
Itf! de verdediging hunner eigen
oodzakelijkheid.
Aanprijzing van ene zaak die vroeger
anzelf werd verlangd, duidt op
ïrzwakking ener natuurlijke behoefte
idien de behoefte aan het boek
unstmatig moet worden gekweekt,
ka an is het, ondanks onze fraaie ver-
)gen, eigenlijk met hel boek al gedaan,
oals het eigenlijk in beginsel al met
e spoorwegen gedaan is, nu men
veral kan lezen, dat men zo veilig
zo goedkoop kan reizen in de
Kjoortrein.
Wij willen allerminst aan de spoor
wegen, die zo uitnemend hun best
oen het publiek te gerieven, het
ïcces misgunnen, maar iedereen weet,
at als er geen kapitaalszijde was
an net verkeersprobleem, het gehele
ereldverkeer met auto's en vlieg-
aigen zou geschieden.
Staal het even zo met het boek
rijzen wij boeken alleen maar aan,
mdat er in boeken „kapitaal" zit?
liet slechts het kapitaal der bedrijven
ie zich met de exploitatie van het
oek bezig houden, maar ook het
apitaal van cultuur en stijl-vaardig-
eid, dat de schrijvers- van boeken
ertegenwoordigen Of is het boek'
voor alle tijden vastliggende
'aarde, die niet teruggedrongen wordt
u nieuwe middelen zijn uitgevonden
m kennis en schoonheid, levensver-
ïstiging en wijsheid van de denkers,
ichters, onderzoekers en ver makers
ver te dragen op een publiek, dat
Itijd begerig zal blijven naar geestelijk
sven en sociaal contact?
Dat het boek te duur zou zijn voor
verschrompelde beurzen, is een
verhelpen euvel, en vele uitgevers
ijn er al mee bezig, het boek zo
oedkoop te maken als het enigszins
an.en nog goedkoper. Maar als
et publiek aan de radio de voorkeur
ou geven boven het boek, zoals het
voorkeur geeft aan de autobus
oven de lokaaltrein, dat zou het
oek brengen in een veel bedenkelijker
ositie.
Laat mij u een feit vertellen, dat
en ontstellend licht werpt op de
ansen van het boek. Ik bezocht dezer
agen een voor het geestelijk en
odsdienstig leven van ons volk be-
ingrijke conferentie.
De localiteit, waarin de conferentie
verd gehouden een reusachtige
uimte was te klein om de bezoekers
bevatten. De leiders getuigden als
m strijd van de resultaten, die de
onferentie had opgeleverd, van 't
roeiend inzicht der conferentiegan-
ers in de problemen, welke de con
ferentie te overdenken gaf, van de
zeldzame offer vaardigheid der deel
nemers voor de doeleinden, die de
conferentie beoogde.
Alleen op één punt was er lauwheid.
De boekentafel genoot matige belang
stellingen de prijs der boeken moest
staande de conferentie worden ver-
Mijn gevolgtrekking lag voor de
hand. Hier was volstrekt geen gemis
aan belangstelling in het geestelijk
leven, maar er was voorkeur tot
luisteren naar hel gesproken woord,
en een onlust voor bemiddeling der
begeerde wijsheid door het boek.
Onze tijd is de tijd van het directe.
Het langzaam groeiende laat ons
koud, het bijkomstige, het versierende
interesseert ons niet. De nieuwe za
kelijkheid, die heel ons leven heeft
doordrongen, eist kernen. Wij tonen
een voorkeur tot het beeldende boven
het verklarende. Wij gaan liever
naar de bioscoop, dan dat wij ons
de omslag getroosten van een ge
schreven verhaal, en wij gaan liever
naar huis met een bloc-note, waarin
enkele aantekeningen voorkomen,
waartoe een gesproken verhandeling
aanleiding gaf, dan met een uitvoerig
boek.
Heel onze moderne cultuur en le
venswijze werkt het boek tegen: radio
en bioscoop, de plaatjes in de courant
en de slagwoorden der reclame, en
de auto, die aan zijn inzittenden be
looft, dat zij de vreemde landen zullen
beleven instede van de lectuur hunner
beschrijvingen.
Ik heb mij wel eens afgevraagd,
of mijn kleinkinderen nog zullen leren
lezen en schrijven. Ik zie de biblio
theek der toekomst als een bibliotheek
van gramofoonplaten. Waarom zal
men de lettertekens nog leren, nu
de menselijke stem kan worden vast
gelegd
Eu ik kan mij voorstellen, dat er
door de ontwikkeling der reclame,
symbolische tekens gaan ontstaan,
die opeens door een beeld de totaliteit
van een begrip weergeven, dat thans
door letters en volzinnen moet worden
samengesteld.
Ik ontwerp dit toekomstbeeld met
enige overdrevenheid omdat ik zo
gevoel, dat wij ons bij onze propa
ganda voor het boek, niet moeten
beroepen op de oude motieven, maar
moeten onderzoeken, of er in onze
samenleving een nieuwe kans voor
het boek ontstaat, die gebaseerd is
op werkelijke behoefte.
Is het aannemelijk, dat onze sa
menleving zich nog verder zal ont
wikkelen in de richting van het on
middellijk vruchtdragende begrip van
de indruk, die terstond kan worden
verwerkelijkt, of kunnen wij een
tijdperk tegemoet zien, waarin een
tegenstroming zich doet gelden, waarin
wederom behoefte ontstaat aan breder
en rustiger aandachts-oefening
Is de hierboven gegeven voorstelling
juist?
Ik geloof, dat de drang naar be
zonnenheid, naar verdieping van
levensinhoud evenzeer in de tijd ligt
als de drang naar efficiëntie. Het
inzicht wint veld, dat wij met al onze
efficiëntie economis en ook geestelijk
zijn dood gelopen. Juist aan de oever
van de nood wordt een nieuwe
waardering geboren van de bezon
kenheid.
In dat ene woord „bezonkenheid"
hebben wij nu precies de tegenstelling
te pakken tussen alle mogelijke andere
bemiddelingen van geestelijk leven
en het boek. Het is hetzelfde leven,
het zijn dezelfde beelden en dezelfde
problemen, die tot ons komen in de
radio, de bioscoop, de redevoering
op een conferentie, in het boek.
Maar het verschil tussen al die
vertolkingen en het boek is hierin
gelegen, dat alleen bij de lectuur van
gemaakt. Zij zullen dan naar eigen
inzicht aan de behoetigen in hunne
gemeenten een extra uitkeering kun
nen doen, wanneer iedere lezer een
gift, groot of klein, aan zijn krant
zal toezenden.
Maakt met Kerstmis
duizenden blijde gezichten
en Uw Kerstmis zal er des te ge
lukkiger door zijn. Vergeet voor een
oogenblik al wat verdeelt en scheidt
en steunt met uw gave, groot of
klein, dezen algemeenen oproep.
Zendt ons uw riks, gireer ons een pop,
Want op die daad, daar rust zegen op.
DE REDACTIE
VAN DE THOOLSCHE COURANT.
Ons Gironummer is 1043
t/n FIRMA J. M. C. POT, THOLEN.
Alle couranten in Nederland hebben
een aanval op de beurs van hun
lezers geopend. Moeten wij al weer
offeren, zult ge zeggen? Ja, maar....
DE NEDERLANDSCHE REGEERING heeft
twee millioen gulden beschikbaar
gesteld voor een extra Kerstgave
voor de werkloozen in Nederland.
DE NEDERLANDSCHE PERS vraagt nu
voor de behoeftigen niet-werkloozen
en die zijn er immers zoo velen
in ons land een offer van U, opdat
ook zij met Kerstmis een uitkeering
zullen krijgen.
Met volle instemming en mede
werking van de Regeering is deze
oproep voorbereid de burgemeesters
in Nederland zijn op de hoogte ge
bracht en aan hen zullen straks de
binnengekomen gelden worden over-
het boek dat leven verstrengeld wordt
met ons innerlijk. Wie een boek goed
leest, hij wordt opnieuw individu
hij verwerkt wat anderen ten beste
geven tot eigen bezit; hij leest de
volzinnen met zijn eigen, innerlijke
stem. Wie naar een gramofoonplaat
luistert is een cultuur-opnemend
ontvang-toestel.
Bij andere vertolkingen* dan die
geschieden door het boek, blijft de
meegedeelde stof verder van ons af,
en wij pikken er iets uit op, maar
wij missen hetgeen wij verwerven
wanneer wij een boek doorproeven
de langzame, geleidelijke groei van
een levend organisme.
Tot de modernste mensen, tot hen,
die hebben leren inzien, dat er genoeg
efficiëntie bestaat in onze wereld en
te weinig stille heerlijkheid, tot hen
richt ik mij, en ik roep hun toe
„Laat ons niet langer praten, maar
boeken kopen.
P. H. RITTER Jr.
De val9che aandeolen van de
Handels Vereenigiüg Amsterdam.
Inkrimping van liet aantal leden
van den Raad van Nederlandsch-
Indië. Een Nederlandsch crediel van
f 100.000.000.aan België.
Professor Doctor Willem Mengel
berg heeft in het groot-auditorium
der Utrechtsche hoogeschool het bij
zonder hoogleeraarsambt vanwege de
maatschappij ter bevordering der
toonkunst aanvaard met het uitspre
ken van een inaugurale rede over
De taak en de studie der reproduc
tieve toonkunst. De rede zelf leent
zich nu eenmaal niet om in een
overzicht met luttele woorden te
worden behandeld. Maar het ver
schijnsel, dat Willem Mengelberg nu
opeens hoogleeraar is geworden,
stemt verheugend. In dezen man heeft
N derland een muziekkenner, wiens
faam ver gaat buiten 's lands grenzen.
Het is dan ook te begrijpen geweest,
dat tal vanNederlandsche autoriteiten,
waaronder de minister van onderwijs,
Mr. Marchant, de oud-minister van
justitie, Mr. Donner, benevens reeksen
menschen van gezag in de provincie
en de stad Utrecht zich in het groot-
auditorium hadden verzameld, zoodat
men daar al spoedig plaats te kort
kwam, waardoor velen den toegang
moest worden geweigerd. Voor ons
persoonlijk is het meest merkwaar
dige geweest, dat Willem Mengelberg
nu eens niet dirigeerde, doch sprak
tot een met belangstelling luisterende
schare. Het verschijnsel, dat een man
van Willem Mengelberg's beteekenis
een hoogleeraarszetel bekleedt, wat
in Nederland van zeg het jaar 1900,
onmogelijk ware geweest, geeft wel
duidelijk aan hoezeer de tijden zijn
veranderd.
Onze Nederlandsche zwemsters
veroveren de wereld. In Stockholm
hield Rie Mastenbroek devaderland-
sche kleuren hoog en te Parijs waren
het Willy den Ouden, Annie Tim
mermans, Hogeweg en Brouwer, die
het sportlievend publiek van de
Lichtstad in verrukking brachten.
Wij gelooven, dat wij van onze kranige
Nederlandsche zwemsters nog vele
malen in onze overzichten gewag
zullen hebben te maken, want het
schijnt niet tegen te spreken, dat
ons kleine land in dat opzicht zoo
ongeveer aan den spits gaat van de
Enropeesche en A merikaansche z wem
wereld.
Heel Nederland spreekt op het
oogenblik over de kwestie van de
valsche aandeelen van de Handels
Vereeniging Amsterdam, die men
getracht heeft bij een handelaar in
effecten te Amsterdam onder dak te
brengen, met de bedoeling, dat deze
de stukken dar. bij een groote bank
instelling zou beleenen. De oplichters,
waarbij een Nederlander en een Rus,
die uit Parijs te Amsterdam waren
gekomen, hadden echter de groote
onvoorzichtigheid gehad de effecten
tegen zeventig duizend gulden te koop
aan te bieden, terwijl de beurswaarde
het dubbele bedroeg. De effecten
handelaar, die zich met de politie in
verbinding had gesteld, moest dus
al dadelijk begrijpen, dat de zaak
niet in orde was. De beide oplichters
zijn natuurlijk ingerekend, maar
daarmede was voor de Amsterdam-
sche politie de zaak nog niet afge-
loopen. Aan de valsche stukken heeft
men niets, zoolang men niet de bron
heeft ontdekt, waar die valsche stuk
ken zijn vorvaardigd. Nu wilde het
geluk, dat men vrij spoedig te Parijs
twee Polen kon arresteeren, die niet
alleen door de Nederlandsche politie-
autor teiten, doch ook door Scolland-
Yard uit Londen werden gezocht,
wegens een zaak van valsche bank
biljetten. Helaas, de Fransche politie
kon geen termen vinden de gearres
teerde Polen te blijven vast houden,
zoodat het tweetal, dat zeer vermoe
delijk behoorde tot een internationale
bende van vervaardigers van valsche
effecten en valsch bankpapier, weer
op vrije voeten werden gesteld. Dit
is natuurlijk zeer bedroevend voor
de Nederlandsche politie autoriteiten,
die zich in deze zaak zoo ontzettend
veel moeite hebben gegeven, maar
doet aan de verdiensten dezer amb
tenaren natuurlijk niets af. Te vaak
en dikwijls ten onrechte wordt aan
de politie alles en nog wat verweten,
toch schreeuwen wij allen om die
zelfde politie, als wij ons op de een
of andere manier belaagd of bena
deeld gevoelen. Derhalve is het wel
eens goed hier openlijk te verklaren,
dat wij zonderde politie vermoedelijk
aan de heidenen overgeleverd zouden
zijn. Deze menschen hebben een
moeilijk ambt te vervullen het is
te Amsterdam en te Parijs vooral nu
weer eens heel duidelijk gebleken
waarbij zij recht hebben op steun
van de zijde der bevolking. In plaats
daarvan hebben deze ambtenaren
vrij geregeld met alle mogelijke
tegenwerking te kampen. Hier i3 nu
eindelijk eens een verstandig effecten
handelaar geweest, die begrepen
heeft, wat hem te doen stond.
Bezuiniging over de geheele lijn,
ook wat het aantal leden van den
Raad van Indiê betreft. Het hoogste
College van Indiê telde tot nu toe
zes leden, vooral om het daardoor
mogelijk te maken, dat Nederlandsche
onderdanen, geen Nederlander zijnde,
in dat college zouden kunnen worden
opgenomen. Nu wordt het aantal
leden tot vier en een vice-president
terug gebracht, omdat men de Indi
sche Schatkist zooveel mogelijk moet
verlichten.
De Belgische Staat heeft geld
noodig en daartoe bij een consortium
van groote Nederlandsche bankiers
huizen aangeklopt, teneinde een cre-
diet te krijgen van f 100.000.000.
Hoewel de participanten in dit Neder
landsche bankiers-syndicaat uit eigen
goud- en wissel-voorraden de beschik
king hebben over hel geheel gevraagde
bedrag hebben zij toch gemeend eerst
de goedkeuring te moeten vragen
van de Nederlandsche Bank. De
directie van onze centrale crediet-
instelling heeft verzekerd op dien
basis geen bezwaar te hebben tegen
deze omvangrijke financieele trans
actie, wat eenerzijds pleit voor de
geldruimte op de Amsterdamsche
geldmarkt, anderzijds op het feit,
dat zelfs een dergelijke financieele
aderlating onzen geldvoorraad niet
kan aantasten en onze Nederlandsche
gulden even veilig blijft. De Belgische
regeering zal voor het geheele bedrag
driemaand-schatkistbiljetten geven
aan het bankiers-syndicaat, gedeelte
lijk biljetten van den Belgischen
Staat, gedeeltelijk biljetten van de
Congo-kolonie onder garantie van
den Belgischen Staat. Deze schatkist
biljetten kunnen driemaal, telkens
voor een periode van drie maanden
worden verlengd. De goudclausule
van deze Belgische biljetten is gelijk
luidend met die der Fransche schat
kistbiljetten, die in Maart 1934 in
Nederland zijn uitgegeven. Wij ver
heugen ons er over, dat Noord-
Nederland aan Zuid-Nederland deze
financieele hulp kan bieden, omdat
dit slechts tot het verbeteren van de
betrekkingen tusschen Nederland en
België kan leiden.
Een auto uit Zeist is met drie
inzittenden in de haven van 's Her
togenbosch terecht gekomen, met het
noodlottige gevolg, dat een der in
zittenden is verdronken. Een verkeerd
begrepen stopsignaal, dat daar ter
plaatse staat, moet de oorzaak van
het ongeluk zijn geweest. Het zal
dus zaak zijn de verlichting aldaar
van dien aard te maken, dat ook
autobestuurders, die te 's Hertogen
bosch met de plaatselijke toestanden
niet bekend zijn, voortaan voor der
gelijke verrassingen bespaard blijven.
Te Tilburg zijn een jongeman en
een meisje door de duisternis misleid
in het Wilhelminakanaal geloopen
en beiden verdronken. Dit ongeval
is des te onbegrijpelijker, omdat de
ongelukkige slachtoffers ter plaatse
wel voldoende bekend waren, zoodat
