MIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
©BUITENLAP
PUROL
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
Op e/ke
ijdag 19 October 1934
No. 42
Een en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
„Blikken verkoopers"
aan het werk...
THOOLSGHE COURANT
blad verschijnt eiken
idag. Prijs per kwartaal
30; met Geïllustreerd
dagsblad ƒ1,376, franco
post ƒ1,65 -f- 15 ct.
kosten.
Advertentiën van 1 tol 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
Zondags gesloten 's avonds
eg dicht... Dat is het teeken,
trin de win kei-verkoop tegen woor-
alom staatEn dat is tevens het
ken waarin de moderne tijd
t, want... de moderne winkelier
:lt er iets anders op gevonden
ft een geheel nieuwe industrie in
leven geroepende automaten-
ricage.
Cen normaal gevolg van die vroege
ïkelsluiting, van die Zondags-ver-
prust, is het zoeken naar een
koopsgelegenheid buiten de win-
uren óm! Wetten zijn nu eenmaal
te ontduiken, en wie de slimste
weet altijd wel een gaatje, waardoor
n aan alle bepalingen kan ont-
ppen.
Jit zoo'n poging tot ontduiken;
zoo'n ontsnappingscéne door het
ilje in het wettelijke net, is de
to m a a t geboren! Wij kennen
maar al te goed, die blikken ver-
opers,dieonze dubbeltjes of kwartjes
ider „Dankuwel" accepteeren en
ui zwijgend uit hun metalen in-
Iwanden een paar taartjes, een zakje
nbons.croquetjes, slaatjes of sigaren
voorschijn tooveren!
Werp Uw dubbeltje in de gleuf
open liet vakje dat gij wenscht"....
|t is al haast een bekende klank
worden, die zinsnede op de wit-
laille bordjes, die op de autoina
Iche vrienden prijken!...
n de groote automatenfabriek wordt
Ird gewerkt! Want vanat den eersten
.g dat de automaten werden inge-
lerd, tot op heden, loopen de orders
een na de ander binnen! De
Dgelijkheid om op deze wijze den
nzet te verhoogen, drijft iederen
nkelier ertoe om zijn laatste spaar-
lilen in zoo'n apparaat te steken,
neinde zijn concurrent weer den
ïf af te steken!
Suizend draaien de machtige ra-
reu, donderend stampen de groote
ik-stanzen bet blik in de vereischte
irm, en op den loopenden band
•aaien de „blikken verkoopers"
ngzaam voorbij de rij vlijtige ar-
ïiders, die deel voor deel nauwkeurig
aar vlug, monteeren. Meer dan 2000
itomaten verlaten maandelijks de
briek, om hun stillen dienst te gaan
f richten.
Onafgebroken loopt op het fabrieks-
intoor de stroom orders binnen
utoraaten worden gevraagd voor èlk
tikel: voor briefpapier en voor
opjes koffie...!
De automaten constructeurs hebben
Jode hoofden! Hetis bijna ónmogelijk
zoo'n kort tijdsbestek aan alle
'enschen te voldoen; voor ieder
rtikel een goedjwerkende automaat
it te knobelen!... Met trots worden
üj eenige „Schlagers" getoont, die
beslist succes moeten hebben!"
Het pronkstuk is dele vensmiddelen-
utomaat, die vier-en-twintig vakjes
eeft, voor de meest-gangbare le-
ensmiddelen! Hier kunnen we
avonds laat of 's morgens vroeg
orst of kaas, koffie of fruit, kortom
lies, wat bij een geïmproviseerde
ntbijttafel, of voor het laatste-hapje-
oor-het-naar-bed-gaan behoort, in-
laan!
En met den prijs van het artikel,
ioe gaat het daarmede? De automaten
ijn hoofdzakelijk ingericht op prijzen
'an een kwartje en van vijftig cents!
)oodeenvoudig: de winkelier legt in
iet vakje het geld neer, dat de klant
n de winkel van zijn twee kwartjes
of zijn vijf stuivers terug zou hebben
ontvangen
Een schrijfmachine wordt mij ge
jond, die tegen in worp van een
ubbelljeeen bepaald aantal minuten
^schikbaar komt. Een automatisch
uleerapparaateen electrisch-
warmde baarkrultang. Alles ten
dienste van hotels en stationslokalen.
Verder rolfilm-, scheermesjes-, be
legde broodjes zakdoek-automaten
alles, wat zoo'n blikken man maar
in zijn corpus kan onderbrengen,
zullen de automaten leveren! Zells
een automaat die geld wisselt, en een
die voor een paar centen een half
pond koffie maalt, staan op het werk
programma!
Dij het publiek hebben de automaten
die als paddesloelen uit den grond
schieten,groote instemming gevonden.
Het is zeker, dat de fabricage van
de „stomme verkoopers" een groote
toekomst tegemoet gaat
Leve de winkelsluiting èn de
automaten-grapWant een grap is
het! Nauwelijks is er een wet, of de
óm weg is óóit al gevonden!....
(Nadruk verboden).
De films van den moord
aanslag te Marseille blijven
iu Nederland verboden.Congres
te Utrecht van de Internationale
Unie van jong-Iiberale vereeni-
gingen. De vliegtuigen Uiver
en de Panderjager vertrokken
van Schiphol naar Engeland
voor de deelneming aan den
wedstrijd LondenMolbourne.
Bij de herkeuring van journaal
opneming van den moordaanslag op
Koning Alexander en minister Barthou
te Marseillo beeft de centrale com
missie voor de filmkeuring hel besluit
genomen bij de eerste keuring ge
handhaafd, zoodat de openbare
verlooning van deze films in de
Nederlandsche bioscoop-theaters is
en blijft verboden.
Nu hetgeen wij over het resultaat
van de eerste keuring geschreven
hebben, zal men willen begrijpen,
dat wij deze vernieuwde weigering
om deze films te draaien van gan-
scher harte toejuichen en alleszins
begrijpelijk vinden. Dergelijke moord
aanslagen op het doek gebracht
hebben tenzij dan voor justitieele
doeleinden geen enkele cultureele
waarde. Het is een griezel-opname
bij uitnemendheid, die men wél heelt
gedaan te verbieden en die voor de
op sensatiebeluste kijkers geen enkele
werkelijke waarde kan bezitten. Wie
nu met alle geweld zichzelf daarop
wil gaan vergasten, trekke naar het
buitenland, waar deze film wel schijnt
te mogen draaien. Maar hel is beter
soortgelijke film-excessen buiten de
Nederlandsche grenzen te houden.
Prof. Dr. G. M. Verrijn Stuart,
vroeger hoogleeraar aan de handels-
hoogeschool te Rotterdam, heeft thans
als opvolger van zijn Vader, Prof.
Dr. C. A. Verrijn Stuart, het ambt
vanhoogieeraar aan de Rijks-universi
teit te Utrecht aanvaard met het
uitspreken van een rede 'over Ver
storing en Herstel van het Economisch
Evenwicht. Hij had moeilijk een meer
actueel onderwerp voor zijn inaugu
rale rede kunnen kiezen Het stelsel
van de vrije prijsvorming heeft mede
schuld aan de storing van het econo
misch evenwicht, dat wij thans allen
moeten doormaken. Daartoe hebben
vooral bijgedragen de snelle technische
vooruitgang en de verkeerde geld-
voorziening. Aan het einde van zijn
rede wees de nieuwe Utrechtsche
hoogleeraar ook op de werking van
de „New Deal" in Amerika, die hij
vervolgens aan critiek onderwierp.
De zwemsters en zwemmers, die
zich bij de wedstrijden om de
Europeesehe kampioenschappen te
Maagdenburg zoo dapper hebben
onderscheiden en de Nederlandsche
kleuren daar zoo flink hebben ver
dedigd,zijn in het Parkhotel gehuldigd.
Deze bijeenkomst was belegd door
den Nederlandschen Zwem bond en
mocht zich in een buitengewoon
drukke belangstelling verheugen.
43818 24
191
Natuurlijk kreeg Willy den Ouden
een groot deel van de hulde te aan
vaar den, maar ook Annie Timmermans
Jopie Solbach, Rie Mastenbroek en
Puck O versloot werden niet vergeten.
Het is een welgeslaagde dag geweest
Op de rol van de eerste kamer van
de rechtbank te Rotterdam stond
Maandag weer de op 1 October voor
het laatst uitgestelde civiele zaak van
de Vereeniging voor den Effecten
handel te Amsterdam, eischeresse,
contra de gemeente Rotterdam, ge
daagde Het betrof de bekende zaak
over de goud-clausule der Dollar-
leening van de gemeente Rotterdam
waarin op 3 September door den
procureur van eischeresse formeel
voor eisch, conlorm dagvaarding,
was geconcludeerd.
Thaus is wederom een procureur
van gedaagde een nieuw uitstel van.
veertien dagen verleend, om te dienen
van conclusie van antwoord, zoodat
de zaak op 29 October weer op de
rol zal verschijnen. Reeds vroeger
hebben wij op het hoogst omwen-
schelijke van dergelijke praktijken
gewezen. Het kan niet door den
beugel, datdeprocureurs van eischend
en gedaagde partijen elkaar ad infi-
nitum ter wille zijn door het klassieke
woord „Geen bezwaar, mijnheer de
PresidentNiet snel recht kan daar
mede gediend zijn. Wat er wel mede
gediend is,zijn de linancieele belangen
van de beide procureurs. Het wordt
hoog tijd, dat de rechtelijke macht
in Nederland bij civiele zaken de
lijdelijke houding laat varen en zaken
bespoedigt, die de procureurs uit den
treure rekken.
Natuurlijk is de kamer voor civiele
zaken geen partij in het geding, slaat
zij boven de procedeerende par
tijen, maar daarom kan zij toch wel
dwingend recht uitoefenen door niet
eeuwig en altijd het onderling ge
doe van beide procureurs göed te
keuren? De belangen van de justitia
belen zijn het best gediend, indien de
zittende magistratuur zich meer direct
aan die belangen gelegen laat liggen.
Hier wringt de schoen zeer pijnlijk,
en zelfs des te pijnlijker, waar de
rechtzoekenden dupe worden van het
eeuwige rekken en uitsteller, van de
beide procureurs. Voor den minister
van Jusitie, Mr. van Schaik,om eens
een novelle bij de Staten-Generaal
in te dienen
Te Utrecht is een congres gehouden
van de Internationale Unie van Jong-
liberale Vereenigingen, waaraan ook
een Internationale avond verbonden
was. Op dien avond heeft de Voor
zitter van de Liberale Staatspartij
Mr. V. C. Wendelaar indeFransche
taal een rede uitgesproken waarin
hij naar voren bracht, dat hij, ten
aanzien van het liberalisme van deze
dagen pessimistisch gestemd blijft.
Zelf in Engeland en in Nederland,
waar het liberalisme zijn schoonste
dagen gehad heeft, is de toestand
slechter dan ooit. Maar toch wil hij
den buitenlandschen en den Neder
landschen jong-liberalen toeroepen
trouw te blijven aan het oude vaandel,
want het liberalisme zal eens even
krachtig als weleer terugkeeren, om
dat het onvergankelijk is. De kracht
van de dictatuur, op welker gevaren
hij wees, zal eens worden gebroken
door herstel van den vrijhandel. Bij
het vrije ruilverkeer, dat men nu
heeft verlaten, doch dat weer terug
zal komen, zal men het liberalisme
zien herrijzen dat men in benarde
omstandigheden heeft verlaten.
Van het vliegveld Schiphol zijnde
twee Nederlandsche toestellen, Uiver
en de Panderjager, naar het Engelsche
vliegveld in Suffolk, Middenhall,
vertrokken, om vandaar deel te nemen
aan den grooten wedstrijd van Londen
naar Melbourne. De bemanning van
den Uiver bestond uit de bestuurders
Parmentier en Moll, den marconist
van Bruggen en den mecanicien Prins
die van den Panderjager, eertijds
Postjager. geheelen uit de bestuurders
Geyssendorffer en Asjes,den marconist
Prenk en den mecanicien Slot. Beide
vliegtuigen zijn te Middenhall aan
gekomen, waar zij zich aan de ver
schillende proefnemingen zullen heb
ben te onderwerpen, aleer op Zaterdag
20 October, de groote sprong van
Engeland naar Australië zal worden
gewaagd. Heel Nederland vertrouwt,
dat onze kranige luchtvaarders, die
reeds zoo vele en zoo voortreffelijke
prestaties op luchtvaartgebied hebben
geleverd, ook thans den naam van
Nederland als luchtvarend land hoog
te houden. Wij hebben de langste
luchtlijn ter wereld, Anlsterdam
Batavia. Het is er nog maar één
enkel schepje opleggen wil men daar
aan vast knoopen het traject Batavia-
Melbourne. Wij wenschen onzen acht
wakkeren lucht-verkenners het succes,
dat zij allen zoozeer verdienen en
dat gansch Nederland hen zoo graag
zou gunnenhet winnen van de
eerste prijzen in snelheids- en han
dicap-race
Moge dat dubbele resultaat bereikt
worden
Raymond Poincaré, oud-
President en oud minister-pre
sident der Fransche Republiek
overleden. Nogsleeds nieuws
over het drama te Marseille.
De bijzondere vergadering
van den Volkenbond voor het
geschil lusschen Paraguay en
Bolivië.
Tallooze malen minister, eenige
malen minister-president, eindelijk
president van de Derde Fransche
Republiek in de allermoeilijkste jaren,
die de Republiek heeft gekend (1913
1920), redder van den tot op één
tiende gedeelte van de goudwaarde
gezonken Franschen Franc, heeft
Raymond Poincaré wat de Fran
schen noemen „bien merité de
la patrie".
De man had zijn fouten wie
heeft ze niet? Maar typeerend voor
zijn hooge opvattingen is wel de titel
van de boeken cyclus, die hij over
de rol door Frankrijk in den we
reldoorlog gespeeld, heelt laten ver
schijnen: „Au service de la Patrie!"
In dienst van het Vaderland, dat
bij zoo innig liefhad, is deze Lotha-
ringer gestorven. Hij kende het gevaar
van de dichtbij gelegen Duitsche
grens en hij heeft aan Duitschland
een haat gezworen, die zelfs de over
reding van Briand niet ganschelijk
vermocht te ontzenuwen. Zoo van
iemand, dan kan van hem worden
getuigd, dat hij in het „harrenas" is
gestorven, want tot het laatste oo-
genblik heeft de 74-jarige gewerkt;
langer zelfs dan het dag wasl
Hem is de moord op zijn vriend
en medewerker Barthou niet bespaard
gebleven. Zijn laatste artikel was aan
Barthou's nagedachtenis gewijth
Dat hij er in geslaagd is den Fran
schen Franc te stabiliseeren, sprak
misschien het meest tot de verbeelding
van het Fransche volk. Toen de
Franc tot 10% van de oude waarde
was gedaald en de gieren van de
beurs en de geldmarkt rondom den
noodlijdenden Franc zwermden, heeft
hij steun gezocht en gekregen van
het Amerikaansche bankiershuis van
Piermont Morgan, en in korten tijd
heeft hij den Franc tot 20% van de
oude waarde welen op te voeren.
Nadat hij 2 jaar lang den Franschen
Franc op peil had weten te houden,
achtte hij zich tenslotte verantwoord
den Franc te stabiliseeren. Op Poin-
caré's stabilisatie-punt is de Franc
tot den huidigen dag gebleven.
Nu zal de in Frankrijk gebruikelijke
nationale begrafenis den man ten
deel vallen van wiens integriteit vriend
en vijand ten volle overtuigd waren.
Met hem sterft de laatste van het
driemanschap, dat Frankrijk voor
veel rampzaligs beeft behoed: Georges
Clemenceau, Aristide Briand, Ray
mond Poincaré!
Het drama te Marseille houdt de
geesten nog steeds gevangen, ook al
zijn nu de naar Frankrijk gezonden
misdadtgers van de Hongaarsche
vrijplaats voor politieke uitgewekenen
Janka Puszta, allen in handen van
de Fransche politie gevallen. Er blijkt
wel afdoende uit, dat de Hongaarsche
autoriteiten niet volkomen juist vrijuit
gaan. Zij hebben natuurlijk met den
moordaanslag te Marseille niets te
maken van directen aard, maar wél
zijn de leiders van Hongarije te Boe
dapest in gebreke gebleven, om ook
maar het minste of geringste tegen
deze schuilplaats te Janka Puszta te
ondernemen, nadat daarop hun aan
dacht was gevestigd.
Naar verluidt was deze boerderij
op de grenzen van Zuid-Slavië en
Hongarije een oord, waar men zich
vrijelijk in alle revolutionnaire me
thoden en moordaanslagen op heer-
schers van geboorte en staatslieden
van beteekenis kon oefenen.
Het zal goed zijn, dat deze thans
beruchte boerderij wordt uitgeroeid.
Zóó erg was daar de toestand, dat
de Zuid-Slavische grenswacht aan
gene zijde van de grens, waar op
Hongaarsch grondgebied deze boer
derij was gelegen, versterking noodig
had, om het over de grens sluipen
van de misdadigers-moordenaars al
thans eenigszins in toom te houden.
Het stoffelijk overschot van Koning
Alexander, dat nu in Zuid-Slavië is
aangekomen, zal natuurlijk met pracht
en praal ter aarde worden besteld.
Het is een goede gedachte geweest
van het Kabinet-Doumergue om den
Piesident van de Fransche Republiek,
Lebrun, te verzoeken bij die ter
aardebestelling tegenwoordig te willen
zijn als hoogste vertegenwoordiger
van Frankrijk, op welks bodem de
Zuid-Slavische Koning den dood heelt
gevonden.
Op weg naar Parijs heeft de Koning
het niet tot een bezoek aan president
Lebrun kunnen brengen nu gaat de
zelfde president den nooit bij hem
gekomen koning de laatste eer be
wijzen in het verre vaderland van
dien koning. Het leven is soms
wel héél wreed
De Chef van den Belgischen Gene-
ralen Staf, generaal Nuyten, gaat den
dienst verlaten met pensioen, daar hij
geen ander hem aangeboden ambt
wenscht te aanvaarden. Hij was van
oordeel, dat de bezuinigingsplannen
van den Belgischen Minister van
Oorlog, Devèze, niet waren overeen
te brengen met de verdedigbaarheid
van België. In dien strijd heeft de
minister gezegevierd, wat maar goed
is ook, want tenslotte is niet de Chef
van den Staf, doch de Minister van
Oorlog verantwoordelijk. Vermoede
lijk zal generaal Van den Bergen
thans Chef van den Staf worden.