it1
'AARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
rijdag 12 October 1934
No. 41
Een en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
kk^rbeid voor intellectueele
tvo| werkloozen
sch
b6.:\
1
THOOLSCHE COURANT
|t blad verschijnt eiken
lijdag. Prijs per kwartaal
l),80; met Geïllustreerd
Indagsblad ƒ1,375, franco
Ir post ƒ1,65 15 ct.
fep. kosten.
Ad verten tién van 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
n i
Er is een comité gevormd voor
beid aan intellectueele werkloozen.
t comité is met groole energie aan
t werk getogen en bij den eersten
roep hebben zich al duizenden
:ellectueele werkloozen aangemeld.
Toen we dit lazen dachten we aan
in ervaring, welke wij persoonlijk
ditzelfde terrein hebben gehad,
en gold het ook arbeid aan intel-
:tueele werkloozen. Deze arbeid zou
•staan uit het verrichten van enkele
ttige en noodige werkzaamheden.
Loon was er niet aan verbonden
jleen een geheel kosteloos verblijf
een werkkamp in een prachtige
[reek van ons vaderland, gedurende
kele weken, waarbij zelfs de heen
terugreis der deelnemers betaald
|erd. Voorts was slechts een deel
den dag aan het werk gewijd
werd de overige tijd besteed aan
■ort. wandelen, lezingen, muziek enz.
Welnu, aan 100 afgestudeerde jon-
lui van inrichtingen van middelbaar
iderwijs, waarbij er waren, die al
iejaren werkloos rondliepen, hebben
'ij toenmaals een circulaire gezonden.
En het resultaat...?
Van slechts zeven ontvingen wij
twoord, dat zij gaarne aan zoo'n
[erkkamp wilden deelnemen en van
zeven hebben er zich tenslotte
eenigen teruggetrokken.
Het was slechts een bescheiden
'gingorn wat jougelui „van de straat"
helpen, en wij erkennen het
arne veel perspectief voor de
lekomst dier jonge menschen zat er
iet in.
Maar zal de thans gevormde com-
lissie hun dat wél kunnen geven?
Ir is nu eenmaal een schrikbarend
ercompleet aan intellectueelen; dag
n dag ontvangen wij verzoeken
in afgestudeerden of zij volontair
logen worden in ons bedrijf. Zelfs
|regen wij onlangs een jongeman op
iezoek, die meteen treinabonnement
iet land rondreisde en zich dag aan
ag bij de rneest uiteenloopende firma's
de verschillende plaatsen aanmeldde
m werk. Het was steeds te vergeefs.
Zoo Ioopen er duizenden, die aan
leidingen bij het thans gevormde
omité bewijzen het. Hoe zal men
oor deze duizenden thans anderen
rbeid vinden dan een soort werk-
erschafiing tegen geen ol zeer klein
ion?
En juist dat willen de betrokkenen
iet! Zij willen aan de slag; zij zoeken
~:n levenstaak, hoe bescheiden deze
ok moge zijn in den beginne.
Misschien zou deze voor een deel
an die duizenden te vinden zijn
idien de gelden van het 66 millioen-
lan der Regeering anders besteed
orden dan thans dreigt te geschieden.
Afgaande op de berichten uit ver-
chillende plaatsen, schijnt het de
edoeling te zijn, dat voor deze 60
oillioen een aantal min of meer
ostbare werken worden uitgevoerd,
ijn die gereed, dan zijn de 60 rnil-
oen op en staan allen, die tijdelijk
ffiplooi gevonden hebben bij die
'erken, weer op straat.
Vroeger hebben wij al eens de
ooP uitgesproken, dat men deze 60
lillioen nu eens niet in den bodem-
oozenput der werkverschaffing zonder
«eer zou werpen, doch dit geld op
neer rentegevende wijze zou besteden
entegevend in dien zin, dat er meer
^rbeid (en dan blijvenden arbeid
nede geschapen zou worden.
Men had dus 60 millioen moeten
ebruiken als katalysator, als gang
maker om het in de safe's opgesloten
eld, hetzij in goud, hetzij in obli-
aties of bankbiljetten, te voorschijn
e brengen en over te hevelen naar
etproductie-proces. Daartoe had men
loeten onderzoeken welke indus-
rieën in ons land niet uitgeoefend
"orden, ofschoon er (desnoods met
steur, in de eerste jaren) wel een
bestaansmogelijkheid voor is.
Men had dit onderzoek ook tot
Indië moeten uitstrekken; in een
woord, men hadoveral moeten trachten
nieuwen arbeid te scheppen arbeid
uitgaande van het particulier initiatief
maar voorbereid en zoo noodig met
steun van de 60 millioen. Had men
dat gedaan dan zou men wellicht
drie, vier malen dat bedrag van 60
millioen aan arbeid gekregen hebben
en bovendien was de kans groot ge
weest, dat een goed deel der aldus
in het leven geroepen industrieën
zich blijvend zouden gehandhaafd
hebben. (O. H. G.)
(Nadruk verboden).
De staud der NederlaudscL Japau-
sche handelsbesprekingen le Batavia.
Fusie van de verschillende vereeni-
giugen van accountants. Verhoogiüg
van den tabaks-accijns in Indië.
Contingenteering van bier in Indië.
testgevallen te Batavia. Een geest
drijver in het Solosche. De première
van de fldm „Nederland". Afscheid
van prof. rar. dr. G. M. Vorrijn
Stuari van de handelshoogeschool te
Rotterdam. De wedstrijd Londen-
Alelbourne. De heer Parmentier, een
der deelnemers, voor de microfoon.
De vraag is gerezen, of de confe
rentie tusschen Nederland en Japan,
betreffende de handelsbetrekkingen
dier beide landen, eigenlijk wel waarde
heeft? Die vraag dient men bevesti
gend te beantwoorden, omdat in de
nieuwe wereld verhoudingen ook Ne
derlandsch Oost-lndië, hoe men het
ook moge vinden, aangenaam of aller
onaangenaamst, eeu nieuwe handels
politiek zal moeten aanvaarden. De
thans te Batavia gevoerde onderhan
delingen betreffende vraagstukken en
gerezen kwesties over invoer, uitvoer
en scheepvaart.
De regeling van den invoer kost
veel tijd en moeite, door dat hier het
stelsel van coutingenteeringen bij te
pas komt, evenals er voor sommige
goederen bepaalde licenties worden
uitgereikt. Maar voor Nederlandsch
Oost-lndië zelve is natuurlijk het
vraagstuk van den uitvoer oneindig
veel belangrijker. De totstandkoming
van de internationale regelingen voor
suiker, thee, tin en rubber hebben
ontzettend lang geduurd, eer men
alles in kan Den en kruiken had. Is
het dan te verwonderen, dat ook de
onderhandelingen te Batavia veel tijd
in beslag nemen? Ook het scheep
vaartverkeer tusschen Japan en Indië
dient bestudeerd, eer men het kan
gaan regelen. Hoe de conferentie zal
verloopen en welk uiteindelijk resul
taat zij zal hebben, is nog met geen
mogelijkheid te overzien. Al liggen
de uitgangspunten van beide landen
zeer ver uiteen, toch zal men een
toestand van evenwicht dienen te be
reiken, waardoor beide landen uiter
aard tot het doen van bepaalde con
cessies gedwongen zullen zijn. Wij
zullen dus nog geduld hebben te
oefenen, voordat men te Batavia tot
resultaten is gekomon, waarbij wij
allen goed zullen doen te bedenken,
dat de aan Japan te maken conces
sies niet voordeelig zullen blijken te
zijn, doch eenvoudig onontkoombaar
mogen heeten.
Er waren in Nederland 3 vereeni-
gingen van accountants, dat zijn er
dus minstens 2 te veel! De grootste
was het Nederlandsch Instituut van
accountants, dan waren er nog 2
kleinere, de Nederlandsche organi
satie van accountants en de Neder
landsche bond van accountants. De
grootste vereeniging had 381 leden,
de beide andere samen slechts '163
leden, zoodat de samensmelting een
vereeniging met 544 leden omvat.
Het is verstandig gezien, dat men
eindelijk tot deze samensmelting is
28 43865
gekomen, al hebben kleine heer-
schertjes daarvoor natuurlijk afstand
van heet begeerde bestuursbaantjes
moeten doen. Het is tenslotte de
eenheid, die tot macht voert en de
verdeeldheid, die alles doet uiteen
vallen.
De première van de film „Neder
land" die propaganda voor ons land
in den vreemde beoogt te maken,
is te 's Gravenhage in het bekende
Astatheater gedraaid. De film is ver
vaardigd door de lieeren Max de Haas,
Jo de Haas en Ab. Keijzer, ongeveer
1756 M. lang, bekostigd door de Alge-
meene Nederlandsche Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer. Bij de
première waren tal van'te 'sGiaven-
liage geaccrediteerde gezanten aan
wezig. Het is nu maar te vveiischen
dat de film m het buitenland het
beoogde doel zal bereiken, vreemde
lingen naar Nederland te brengen,
wat met goud-invoer gelijk is te
stellen en voor landen als Zwitser
land, Frankrijk en ook voor de
Skandinavisctie landen in mindere
mate, een bron van volkswelvaart is
geworden.
In Indië staat het water ook al tot
de lippen, wij weten het allen, want
wie heeft, geen relaties, vrienden,
kennissen, familieleden, kinderen,
in Nederland onder de Keerkringen
De tabaks-accijns gaat nu van 26%
ad valorem tot 36% van de waarde
omhoog. Maar men doet aan de andere
kant een concessie door het speciale
invoerrecht voor sigarretten iets te
verlagen. In ieder geval rooken zal
verlagen. In ieder geval rooken zal
vermoedelijk in Indië al even duur
zijn als in het Moederland. Er is
maar één uitweg niet rooken Doch
die uitweg is weinig verkieslijk voor
de liefhebbers van een „strootje".
Het wetsontwerp voor de contingen
teering van bier, voorloopig voor den
tijd van twee jaar, is door den Volks
raad zonder- hoofdelijke stemming
aangenomen.
Indië is verontrust door pestge-
vallen, die afkomstigzijn van Bandoeng
doch eerst te Batavia zijn aan het
licht gekomen, waar men onmiddellijk
alle maatregelen heeft getroffen de
besmette personen te isoleeren. Er
zijn reeds een paar sterfgevallen ge
weest, maar de geneeskundige dienst
is van oordeelden toestand volkomen
meester te zijn. Uit de hier te lande
ontvangen berichten kan men niet
nagaan, of men met de betrekkelijk
ongevaarlijk builenpest te doen heeft
waarbij ratten de uverbrengers van de
ziekte zijn, dan wel met de veel ge
vaarlijker longpest, die van mensch
op mensch wordt overgebracht.
Een godsdienstleeraar een zoo
genaamde „goeroe" in Wonogiri,
gelegen in het Solosche, moest voor
een overtreding worden gearresteerd,
waarbij de veldpolitie op tegenstand
van de zijde van 366 volgelingen van
den geestdrijver stortte. Bij de botsing
zijn de commandant, Bimmerman
twee agenten en vele volgelingen van
den „goeroe" gewond. Twee volge
lingen van den geestdrijver zijn ge
dood, de man zelf is tenslotte ge-
arressteerd kunnen worden. Later
kwam de hoofdcommissaris van politie
uit Solo met stadsugenten, die nog
een aantal volgelingen in arrest
hebben gesteld.
Het bleek, dat de „goeroe" een
groep rondom zich vormde, waardoor
betaling van belasting aan de Indische
regeering niet meer noodig zou zijn.
Voorloopig betaalde men alleen aan
den geestdrijver een deel van de
verschuldigde belasting. Wie dit be
denkt, komt tot de erkeninning, dat
die geestdrijver, godsdienstleeraar,
nog zoo gek niet was als hij liet voor
komen. Want ook de schrijver van
dit overzicht wil wel erkennen, dat
hij bereid blijft de belastingpenningen
van de lezers van dit blad in ontvangst
te nemen, waarna hij belooft ze ten
eigen bate aan te wenden en niet bij
den ontvanger af te zullen dragen.
Dat is tenminste eerlijke taalGelden
te sturen aan de administratie van
dit blad.
Wegens zijn benoeming tot hoog
leeraar de Universiteit te Utrecht
heeft prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn
Sluart afscheid genomen als hoog
leeraar aan de handelshoogeschool te
Rotterdam. Sedert 1922 was de heer
Verrijn Stuart aan de handelshooge
school verbonden, aanvankelijk als
builengewoon hoogleeraar. Zijn inau-
gureele rede behandelde de waarde
van het geld, zijn afscheidscollege
behandelde hetzelfde onderwerp in
eenigszins anderen vorm de waarde
vastheid van het geld. De bekende
Nederlandsche vlieger Parmentier
heeft voor de microfoon een en ander
medegedeeld over de groote vlucht
Londen—Melbourne, die den 2öen
October een aanvang zal nemen.
Parmentier zal de Douglas machine
besturen, waarmede de K.L.M. aan
den handicapwedslrijd deeltneemt.
In Amerika heeft hij het nacht-
vliegen geleerd, dat op de luchtlijn
New-YorkLos Angelos gebruikelijk
is. De grootste vijand op de ver
moeiende reis noemt hij „Klaas Vaak"
maar ook die hoopte hij te zullen
kunnen overwinnen. Doel van de
K.L.M. is aan te toonen dat een vlugge
en vrij comfortabele verbinding moge
lijk is. Snelheid staat bij de K.L.M.
niet op den voorgrond, wel natuurlijk
veiligheid
Wat is de beteekenis van
den moord te Marseille? Geen
Verzoening te Boekarest
tusschen Tatarescu en Titu-
lescu. In Spanje blijft Ler-
roux de baas. Verzoening
te Athene tusschen Tsaldaris
en Venizelos mislukt...
Zomer 1914 Serajewoherfst
1934 Marseille! Er zijn redenen
Ie over een vergelijking te trekken.
Maar eerst een paar woorden over
den moord op zichzelf beschouwd.
Koningsmoorden zijn nu eenmaal
onafscheidelijk aan het hooge ambt
verbonden, evenals presidenten van
republieken en minister-presidenten
een grootere kans loopen vermoord
te worden dan ambtenaren aan de
partementen, of op de secretaris van
een gemeente. Koningsmoorden zijn
ten overvloede in twee rubrieken in
te deelen: die met succes, die zonder
eenig gevolg.
Dit succes slaat niet op het al dan
niet dadelijk overlijden van het Ko
ninklijk slachtoffer, maar op het al
dan niet bereiken van het door den
koningsmoord gestelde doel van den
dader. Bekeken van die zijde en
nu even alle menschelijke overwe
gingen van medelijden terzijde gesteld
heeft de moord te Serajewo succes
gehad. Bezien van dat standpunt is
de moord te Marseille een hopeloos
geval.
De Oostemijksche troonopvolger
vertegenwoordigde een stelsel, dat in
den ouden Keizer-Koning op den
Hofbrug te Weenen culmineerde.
Dat stelsel is door den moord te
Serajewo en den daaropvolgenden
wereldoorlog volkomen te niet gedaan.
Conclusiede moord te Serajewo
heeft het daarmede gestelde doel van
den moordenaar bereiktDe Koning
van het uit den moord te Serajewo
geboren rijk der Serviërs, Kroaten
en Slovenen, dat men afwisselend
Yoego-Slavië of Zuid-Slavië pleegt te
noemen, is nu aan de beurt gekomen
te worden vermoord.
Er is in de wereldpolitiek een on
miskenbare lijn van diepe tragiek te
volgen. Maar, wat wilde de moorde
naar met het mitrailleurtje in zak
formaat bereiken Daaromtrent tast
men in het duister; wellicht zal men
ook nimmer de juiste motieven te
weten komen, nu de dader dooreen
woedende menigte is afgemaakt.
Wilde bij ook een wereldoorlog
ontketenen? Dan is zijn bedoeling
mislukt, want uit het dramatische
gebeuren te Marseille zal geen we
reldoorlog volgen. Alleen reeds hierom
niet, wijl de mogendheden, die dezen
strijd moeten voeren, nog niet gereed
zijn met hun noodzakelijkste toebe
reidselen.
Wilde de moordenaar van Marseille
den dictator uit den weg ruimen? Ja,
dan heeft hij zijn doel natuurlijk wel
bereikt. Maar met den vermoorden
dictator is het systeem niet aangetast,
dat te Belgrado overheerscht. Dus
er blijft maar een conclusie over: de
moord te Marseille heeft hel daarmede
gestelde doel van den moordenaar
niet bereikt!
Wij hebben het vorenstaande rustig
uiteen zitten pluizen, omdat het zoo
weinig zin heeft in van tranen over
vloeiende woorden te vervallen, die
overloopen van deernis met de ver
moorden en van afschuw tegenover
den moordenaar. Dat zijn zuiver, heel
gewone, menschelijke overwegingen.
Wij deelen ze; wij gevoelen ook
medelijden met de slachtoffers; wij
zijn ook met afschuw vervuld tegen
over den man met het zak-formaat
mitrailleurtje. Maar daarmede tast
men de kern niet aan. De kern is
vermoedelijk gericht geweest tegen
het Zuid-Slavische koningschap. Dat
blijft bestaan al is de nieuwe Koning
nog pas elf jaar oud en leert hij nog
braaf zijn lessen op een Engelsche
kostschool.
De moord te Delft op den grooten
Zwijger heeft uiteindelijk het koning
schap van de Oranje-Nassau's ten
gevolge gehad. Geen moordenaar was
er meer naast dan de Delftsche! De
Nederlanden zijn niet bij Spanje ge
bleven; de Oranje's zijn tot macht
gekomen. De man van Serajewo
schoot de kwestie in het hart! De
man van Marseille schoot er r.aast
Zoo bezien, is geen andere conclusie
mogelijk dan dat de moord op Alex-
ander, Koning van Zuid-Slavië, de
allerdomste en aller afschuwelijkste
daad was, die men maar bedenken kan.
Wat nu den tevens vermoorden
Franschen minister van Buitenl. zaken
Barthou, aangaat, kan men betogen,
dat alles bij hetzelfde zal blijven op
de Parijsche Quai d'Ürsay. De lijnen
van de Fransche buitenl. politiek
liggen uitgestippeld voor de komende
jaren. Wie ook de erfenis van Barthou
moge aanvaarden, hij zal die lijnen
hebben te volgen, op straffe van in
onmin te geraken met gansch den
diplomalieken dienst van de derde
Fransche republiek, zoowel met de
mannen, die Frankrijk in den vreemde
vertegenwoordigen, als met de nog
veel invloedrijker mannen, die in het