OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
^BUITENLAPP
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
ïijdag \7 Augustus 1934
No. 33
Een en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer Es"™*' pïatsruimtt
Bilabonnementaanmerkelijke
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 prU»*T-inieri-,.
ONTAARDING..
!25ijt blad verschijnt eiken
ijdag. Prijs per kwartaal
),80; met Geïllustreerd
ndagsblad f 1,375, franco
r post ƒ1,65 -f- 15 ct.
;p. kosten.
THOOLSGHE COURANT
PUBLICATIEN.
3e BURGEMEESTEE van Tholen zal
Zaterdag den 23 Augustus 1934, des mid-
;s te 12 uur, ten Raadkuize aldaar,
EEN HOOP COMPOST
iel )üek verkoopen 8 43732
De aanwijzing geschiedt door den Earreman.
lurgemeester en Wethouders van Tholen
me ken bekend, dat voor hen, die het gewoon
buitengewoon lager onderwijs hebben ge
en en niet meer onder de verplichting
lea uit onderwijs te volgen, de gelegenheid
itaal tot het genieten van VERVOLG-
DERWIJS.
)uders of verzorgers, die hun kinderen
vervolgonderwijs wenschen te laten vol-
worden verzocht daarvan in de week
27 Augustus i/m 1 September 1934
igifte to doen bij het hoofd der openbare
ore school.
Tholen, 11 Augustus 1934.
15
lurgemeester en Weihouders van Tholen
ken bekend, dat tegen Donderdag 23
gastus a.«. gelegenheid beslaat tot aangifte
>r ruiming van privaatputten.
n den voormiddag van dien dag zullen
erven. enz. worden opgehaald.
!-cls Tholen, den 16 Augustus 1934.
itk
»E
We beseffen het slechts zelden
3 tar alle voorteekenen wijzen erop:
beginnen te ontaarden? Allemaal!
iropeanen, Amerikanen, Afrikanen
de Aziatische volkeren, voorzoover
die tot de z.g. „beschaafde"
n rekenen....
We beseffen het zeil niet meer.
tar er zijn voorbeelden over, die
s bewijzen, dat we innerlijk steik
hteruilgaan. Wij, die vroeger
we eens een of ander bericht uit
ixico of een dier Zuidelijke staten
:en, diep-verontwaardigd het hoofd
ïudden; we knipperen zelfs niet
ler met de oogleden, als we lezen
n de Duitsche executies; als we
rnemen, dat veertig man a bout
jsij rtant zijn neergeschoten; als we
oren, dat in Oostenrijk enkele re
llen zijn opgehangenals we bul-
ins zien, die de vermoording melden
n den een of anderen grootheid
een nabuurland.
Wij, die vroeger griezelden bij het
:en van de Bolsjewistische gruwelen
zijn het gewend, over putsch-plan-
barri caden, machinegeweren,
wonden, dooden, pantserwagens en
ervalcom mando's te hooren spreken,
zelf hebben we ookjreeds zoo'n bin-
n oorlogje meegemaakt, waarbij we
et koud of warm werden, als we
zen van het knallen der salvo's,
[ei 'or militaire politie, gewone politie
marechaussée's gelost.
Geen mijn-ongeluk, geen spoorweg-
geluk, dat niet direct onszelf, onze
rwanten treft, kan ons meer uit
ze gemoedsrust brengen. We aan-
arden het... we weten dal het een
eken des tijds is... we leggen ons
bij neer! En dat is juist het
rkeerde; dat is juist het zekerste
ïken van het allerbedroevendste
rschijnsel: de ontaarding! We
óesten ons er niet bij neerleggen!
'e móesten daartegen in opstand
men! We móesten die barbaarsch-
id verafschuwen! Helaas!....
We ontaarden... Godsdienstbegrip-
n worden vertrapt. Wat we vroeger
leen van de bolsjewiki verwachtten,
schiedt thans vlak voor onze oogen
ons nabuurland: De Katholieke
irk aangetast; de Protestanten ge
est tot „Gleichschaltung", de cul-
ur ver-heidenscht! Germanen-voor,
ïrmanen-na, Germanen-cultus op
ootsche schaal!
De jeugd bedwelmd met Germaan-
hé leuzen, Germaansche riten,
aar de basis van ieder volksgeluk,
iedere volkswelvaart, de Gods-
enst, vertrapt of beknot!
fDnze naburen zijn ontaard, zult ge
ïgen. „Ziet den balk in Uw éigen
I?!" Gijzelf zijt ontaard, want ge
Ge grijpt niet in; protesteert niet
met alle kracht, die U nog ter be
schikking staat!
Verfijning kennen we niet meer
verruwing, brute rauwheid, dat is
het hoofdkenmerk van onzen tijd.
thans nog hoofdzakelijk bij onze
naaste buren, weldra echter ook bij
óns!
Strijdt strijdt tegen die ont
aarding, voordat ge verloren zijt
voordat ge ongevoelig, totaal onge
voelig zijt geworden voor ieder sen
timent...!
(Nadruk verboden).
De architect dr. H. P. Berlage te
's Gravenhage overleden. Mr. A. Tak
tor aarde besteld. De Volksraad
verwerpt de motie-Soerose, lot terug
betaling door Nederland van de zg.
eereschuld. De Nederlanders beha
len prachtige resultaten bijdeEuro-
peesche zwemkampioenschappen te
Maagdenburg. l)e internationale
atletiekwedstrijden in het Amster-
damsche stadion. Ook te Tokio be
ziet men de onderhandelingen te
Batavia met optimisme. Liquidatie
van Eigen Hulp" te Amsterdam.
Het betalingsverkeer tusscheo Ne
derland en Duitschland.
Met dr. H. P. Berlage, die in den
ouderdom van 78 jaar te 's Graven
hage is overleden, verdwijnt een voor
ganger van de vaderlandsche bouw
kunst uit ons midden, die terecht een
grootmeester van zijn vak en van zijn
tijdperk is genoemd. Niet slechts de
voortbrengselen van zijn scheppenden
geest zullen blijven voortleven, veel
meer nog zal dit het geval zijn met
zijn naam, die steeds verbonden zal
blijven met al het baanbrekend werk,
dat Berlage heeft verricht in een tijd,
dat traditie en conventie hoogtij vier
den in Nederland. Zijn sobere en
strenge lijnen, in overeenstemming
met den aard van het gebouw, komen
wellicht het best tot uiting bij het
Beursgebouw op het Amsterdamsche
Damrak, dat tot zooveel critiek en
verguizing van den toentertijd nog
betrekkelijk onbekenden bouwmees
ter heeft geleid» De ouderen onder
ons zullen zich nog best kunnen
herinneren wat er zooal om Berlage's
Beurs te doen is geweest, om die
zelfde beurs, waarmede de thans
ontslapene zich het heclitste monu
ment heeft gesticht, dat ver over zijn
leven heen van den man zal getuigen,
die aan het eind van de vorige eeuw
het dorst te bestaan een muur van
140 M. als bouwwerk te bestempelen.
Bij de teraardebestelling van het
stoffelijk overschot van mr. A. Tak
procureur-generaal bij den Hoogen
Raad der Nederlanden, was de geheele
Nederlandsche rechterlijke macht en
tal van leden van de ballie vertegen
woordigd en heeft de minister van
justitie, namens de regeering het
woord gevoerd.
In de zitting van den Volksraad is
de motie-Soerose, waarin teruggave
werd gevraagd van een bedrag van
ongeveer 650 millioen van Nederland
aan Indië, daar dit de z.g. «eere
schuld" van het Moederland aan de
Koloniën zou vormen, met 30 tegen
'12 stemmen verworpen, overeenkom
stig het standpunt van den Volksraad.
Wij, Nederlanders, zijn een spor-
^i^volk geworden en de verrichtingen
va n'alle mogelijke sportmannen en
vrouwen waren den afgeloopen Zon
dag niet van de lucht. Zoo hebben bij de
Europeesche zwemkampioenschappen
te Maagdenburg onze Iandgenooten
zich duchtig geweerd. Inmiddels zijn
aan de overwinningsmast te Maag
denburg de Nederlandsche kleuren
weer eens het allereerst omhoog ge
gaan. Onze geduchte zwemsters Willy
den Ouden en Rie Mastenbroek heb
ben de finale 100 M. vrije slag glans
rijk gewonnen en gaven de vorige
internationale deelneemsters met aan-
zienlijk secondeverscbil het nakijken!
Met zeer veel voldoening kunnen
wij terugblikken op de verrichtingen
onzer athleten bij de internationale
atletiekwedstrijden in het Amster
damsche stadion. Berger won zoowel
de 1U0 Meter in 10.5 sec. als de 200
M. in 21.9 sec. Ook de vier maal 100
M. estafette was voor de Nederland
sche ploeg, bestaande uit Osendorp,
Boersma, Jansen en Berger, in den
tijd van 421 sec. Waarmede wij van
oordeel zijn aan de uitstekende ver
richtingen onzer vaderlandsche sport-
inenschen voldoende aandacht te
hebben gewijd.
Reeds herhaaldelijk hebben wij te
dezer plaatse geschreven over de on-
de-handelingen, die te Batavia plaats
vinden tusschen vertegenwoordigers
van Nederlandsch-Oost-Indiëen Japan
inzake de handelsbetrekkingen tus
schen beide landen, Langen tijd heelt
het met die onderhandelingen niet
willen vlotten, maar nu schijnt er
opeens schot in te komen, hetgeen
ons reeds van Nederlandsche zijde
was voorspeld. Nu ook vanuit Tokio
het bericht komt, dat de zegsman
van het Japansche ministerie van bui-
tenlandsche zaken heeft verklaard,
dat er voor die onderhandelingen te
Batavia goede vooruitzichten van
welslagen beslaan, beginnen wij we
derom eenig vertrouwen te krijgen,
dat alles nog in orde zal komen.
Naar wij vernemen, moeten de ge
schillen worden bijgelegd, doordat
beide landen elkaar de noodige con
cessies zullen doen, zbodat op die
manier weer pais en vree zal heer-
schen tusschen twee landen, die el
kaar op handelsgebied zoo dringend
van noode hebben.
Het zal nu zoo wat een halve eeuw
geleden zijn, dat er in ambtenaars
kringen te Amsterdam een beweging
gaande is geweest, die leidde tot de
stichting van de bekende coöpera
tieve verbruikersvereediging „Eigen
Hulp», welkevereeniging aanvankelijk
een groot succes heeft gehad en in
den aanvang aan de leden-verbruikers
belangrijke dividenden heeft uitge
keerd. Later hebben, eenerzijds de
middenstand, anderzijds de arbeiders
coöperaties, tegen Eigen Hulp de
strijd aangebonden aan welke ver
eeniging het verwijt niet bespaard is
gebleven, dat zij een onderling ver-
bondje van dames en heeren zou
wezen. Hoe dit alles moge zijn, Eigen
Hulp heeft de strijd niet kunnen
volhouden en Maandagavond is tot
liquidatie van het eens zeer bloeiende
bed rij t besloten. Mer. wil alleen nog
trachten te redden, wat er te red
den valt, door de bedrijven, die
thans nog rendabel zijn, zij het onder
een anderen rechtsvorm, te blijven
voortzetten, hetgeen in het belang
zou wezen van de leden en van hel
personeel.
Te Berlijn -zijn Dinsdagmindag de
nota's gewisseld tusschen de Neder
landsche en de Duitsche regeering,
met betrekking tot het betalings
verkeer van beide landen. Men zal
trachten het «Sonderkonto", dat voor
de Nederlandsche Bank bij de Duit
sche Rijksbank is geopend, zoo spoe
dig mogelijk te liquideeren, waartoe
bij de Nederlandsche Bank, door be
middeling van particuliere banken
en bankiers, dagelijks deze z.g.
«Ban km arken" zijn te verkrijgen
tegen een prijs, die iets ligt beneden
den prijs, die iederen dag voor de
z.g. „vrije Marken" wordt vastgesteld.
LANDBOUW EN VEETEELT.
GELDIGHEIDSDUUR KALVERSCHETSEN
Blijkens een bericht in hetFriesch
Landbouwblad moeten de veehouders
er rekening mee houden, dat de
thans toegekende kalverschetsen gel
dig zijn tot 1 November van dit jaar.
Naar alle waarschijnlijkheid zullen
schetsen die dus nog niet gebruikt
zijn, ongeldig worden. Er zullen dan
weer nieuwe schetsen voor een vol
gende periode worden uitgereikt. Of
dit aantal even groot zal zijn is nog
niet te zeggen. Niet onwaarschijnlijk
wel iels minder.
Op 1 Augustus 1934 zijn de ge-
wichtsgrenzen, waarbinnen de dieren
van een identiteitsbewijs voorzien
moeten zijn, vastgesteld op:
60250 Kg. voor ossen en slieren
100190 Kg. voor vaarzen.
Men rek ene er mee, dat deze ge-
wichtsgrenzen tot 1 November nog
wel eenige malen verhoogd zullen
worden.
Dieren die tot heden juist boven
de gestelde gewichtsgrenzen vielen
en daardoor vrij waren, hebben daar
door alle kans daar lot 1 November
weer binnen te komen. Men wachtte
niet te lang deze dieren te laten
schetsen.
De controle of alle kalveren die
daarvoor in aanmerking komen ge
schetst zijn, begint op 20 Augustus.
Het aantal niet geschetste kalveren
vallende binnen de gewichlgrenzen,
dat men voorloopig hoogstens mag
houden boven de toegewezene is:
'1 extra tot 1 September bij toe
wijzing van 1 kalf:
1 extra tot 1 Oclober bij toewijzing
van 2 of 3 kalveren
1 extra tot '1 November bij toe
wijzing van 4 of meer kalveren.
Ernstig spoorweg-ongeluk bij
Avignon. Conflict lusschen de
regeeriug te Madrid en de Baskische
provincies. De poolreiziger, ad
miraal Byrd, ontzet. De vierde
zoon van den ex-koning van SpaDje
overleden. Te Antwerpen heeft
de Peter Benoit-week een aanvang
genomen. ln het proces tegen de
Weenscbo politie-beambten zijn vier
doodvonnissen geveld. De Anie-
rikaansche president beraamt nieuwe
maatregelen in verband met do
droogte.
De sneltrein GenèveVentimiglia
is in den nacht van Zaterdag op
Zondag tegen vier uur in den ochtend
op het station te Avignon tegen een
goederenterrein aangereden en ont
spoord. Er zijn acht dooden te be
treuren en het aantal gewonden be
draagt 55, waarvan 30 zoo ernstig,
dat men hen naar de ziekenhuizen
te Avignon heeft moeten vervoeren.
De trein, die volgens de bestaande
voorschriften slechts meteen snelheid
van ongeveer 20 K.M. per uur het
station te Avignon mag passeeren,
rnoet daar ter plaatse een snelheid
van minstens 40 tot 50 K.M. hebben
gehad, waardoor het droevige ongeluk
heeft kunnen plaatsvinden. Reeds in
Grenoble had de trein 25 min.
vertraging, welk tijdsverschil de ma
chinist blijkbaar heeft willen inhalen.
Het gevolg is geweest, dat tal
van menschenlevenszijn te betreuren;
dal er tientallen zwaar gewonden zijn
en dat men den machinist, in wien
de justitie den schuldige vermoedt,
heeft gearresteerd.
Het conflict tusschen de Centrale
Spaansche regeering te Madrid en de
gewestelijke en gemeentelijke autori
teiten in de Baskische provincies
houdt de gemoederen in Spanje bezig.
Ondanks hel verbod van de regeering
le Madrid zijn o.a. op San Sebastion,
Pasajes, Tolosa, Bilbao en tal van
andere gemeenten in de provincie
Biscaje de verkiezingen gehouden
voor de commissies, die zullen uit
maken welke belastingen er geheven
zullen worden en welk deel dier be
lastingen aan de regeering te Madrid
zal worden afgedragen. Deze com
missies steunen daarbij op zeer oude
privileges, die naar Madrid meent
reeds lang in onbruik zijn geraakt.
In ieder geval, de regeering denkt
er niet aan zich door de Basken de
belasting van het brood te laten eten,
en tal van weerspannige burgemees
ters zijn in hechtenis genomen.
Natuurlijk zal de regeering uitein
delijk moeten zegevieren, anders is
hel weldra in het geheele land met
het regeeringsgezag gedaan.
De vierde zoon van den vroegeren
koning van Spanje Alfonse, is bij een
auto-ongeluk zwaar gewond geraakt
en daar hij niet kon worden geope
reerd (de familiekwaal van de geheele
Spaansche Koninklijke familie is, dat
zij aan verbloeding lijdt, gelijk in
dertijd ook het geval is geweest met
den zoon van den laatsten Russischen
Czaar) aan verbloeding gestorven.
Prins Gonzalo was de vierde zoon
en het zesde kind van ex-koning
Alfonso en ex-koningin Ena. Daar
zijn oudere broeders, de prins van
Asturieen Don Jaime,van hun rechten
op den troon hadden afstand gedaan,
blijft nu nog alleen op den infant
van Spanje, Juan Carlos, die in de
Britsche Marine dient, de hoop van
de Spaansche monarchisten gevestigd.
Of Juan Carlos ooit op den troon
zijner voorvaderen zal plaats kunnen
nemen, is echter een andere vraag.
Tijden lang heeft men zich ernstig
ongerust gemaakt over het lot van
den bekenden Poolvorscher Byrd,
die den winter in een waarnemings
hut doorgebracht heeft op de IJsplaat,
200 K.M. van het hoofdkamp verwij
derd. Twee reddingspogingen waren
reeds mislukt, maar nu is de derde
hulpexpeditie er dan toch in geslaagd
den Amerikaanscben Poolonderzoeker
te bereiken. De expeditie trof Admi
raal Byrd weliswaar verzwakt, doch
nog steeds vol goeden moed in zijn
hut aan. Van den 28sten Maart af
was Byrd alleen op de barrière van
ijs, in de buurt van de Zuidpool
achtergebleven. Hel was Byrd's taak
een reeks meteorologische waarne
mingen te doen, die moeten dienen
als aanvulling van de waarnemingen
der hoofdexpeditie, die in „Klein
Amerika" was gehuisvest in hutten
aan den rand der IJs-barrière.
De Peter Benoit-week is te Ant
werpen onder zeer ongunstige weers
omstandigheden, maar niettemin
onder reusachtige belangstelling be
gonnen, ter eere van den dag, waarop
een eeuw geleden de Vlaamsche
toondichter was geboren. In tegen
woordigheid van tal van autoriteiten
is het eenvoudige, doch uiterst fraaie
Benoit-gedenkteeken onthuld. De Bel
gische regeering was vertegenwoor
digd door den Minister van onderwijs,
den heer Maistriau, die uit Bergen
geboortig is en dus een zuivere Waal
moet heeten. Het verwekte te Ant
werpen allerwegen instemming, dat
deze officieele regeerings-afgezant in
het Nederlandsch zijn rede heeft ge
sproken. Zou eindelijk een begin
worden gemaakt met het erkennen
van de gelijke rechten der beide
lalen? Nu eens niet in naam, maarin
metterdaad? Minister van Cauwelaert
wees op de groote beteekenis, die
Peter Benoit heeft gehad op de Vlaam
sche ontwikkeling. De muzikale hulde
aan den Vlaamschen toondichler be
stond in de uitvoering op 2 achter
eenvolgende avonden van zijn werken:
„De oorlog" en „De Schelde" die door
een uitgelezen en geestdriftig publiek
zijn bijgewoond.
De militare rechtbank te Weenen
heeft van de negen politie-beambten,
die terecht gestaan hebben in verband
met den moord op Dr. Dollfuss 4 po
litiemannen ter dood veroordeeld,
twee tot levenslange gevangenisstraf
veroordeeld. Nadat het verzoek om
gratie van de vier terdoodveroor-
deelden was afgewezen, hebben zij
nog op denzelfden dag hun straf
ondergaan. Dit heeft eenige verbazing
hewekt, omdat men algemeen van
oordeel was, dat na de doodvonnissen
van de twee hoofddaders, die reeds