VERZILVERDE
THEELEPEL
EXTRA
KOOP
KLOKZEEV
ZOMERTIJD
FOTOTIJD
De termijn
verlengd tot
1 September
J. TIMMERMANS
De ideale Huishoudzee
Gaat
Ge Trouwen
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN
ENCLCEMEN1
Encielite=Cemer
C. Laban Thole
BOVEN HET VERLANGDE GESCHENK een
BERGEN OP ZOOM
Zeepfabriek „DE KLOK"
Heer
TANDARTS
PETERI,
N.V. INSULAIRE HYPOTHEEKBANK
4 °|0 Pandbrieven a 100 °|0
N. V. CORONAE
ZOMERDIENST
Goederenvervoer goedkooper.
DE BESTE ROLF1LM IS KODAKFILM.
ONBERISPELIJKE FOTO'S
Tandarts
van de Velde
W.U. SCHUURMAN
Zenuwarts
Je adres
MAGAZIJN VAN GRAFMONU
MENTEN EN MARMEREN
SCHOORSTEENMANTELS
A. VRIENS - BERGEN OP ZOO
flNZE FEUILLETON
Wat de Ooster-Schelde
verzwolg.
Een ieder, die vóór 1 September a.s. minstens
3Q voorzijden van Sneeuwwit Zeeppoeder of
geschenkenbons van Klokzeep inzendt, ontvangt
Het schepwerk is verkrijgbaar bij
WOUWSCHESTRAAT 5
Voor de vele blijken van be
langstelling ondervonden bij
de gedenking van onze 50-jarige
Ecbtvereeniging op 10 dezer
betuigen wij onzen hartelijken
dank. 43 43701
A. A. RIJSTENBIL.
A. G. RIJSTENBIL—
Hendrikse.
Tholen, 43 Juli 1034.
43432
12
Antwerpsche straat 6,
BERUliN OP ZOOM.
SPREEKUUR TE THOLEN bij
Jac. Quist—Geluk, Dalemschastr. 1
lederen Donderdag van 6 yr 8 uur
namiddags.
BESTELT dan Uw
trouwkaarten of circulaires bij
ons of onze Agenten.
LAGE PRIJZEN. 2U 87382
NETTE UITVOERING en bovendien
wordt Uw Ondertrouw-advertentie
gratis geplaatst in de
THOOLSCHE COURANT
Firma J. NI. C. POT, THULEN
te ZIERIKZEE stelt verkrijgbaar 26 32251
door tusschenkomst van alle Effectenkantoren.
Aan Pandbrieven in omloop voor pl.m. 21 millioen gulden.
Delnsulaire is aangesloten bij het toezicht der Rijkspostspaarbank
12
8493
Zuiveistraat 35,
BERGEN OP ZOOM
over het Postkantoor.
Het adres vooralle geneesmiddelen
Verband- en Verpleginys-artikelen
homoopatische Geneesmiddelen
van l>r. Wilmar Schwabe
VERKRIJGBAAR
(NEO. SPOORWEGEN)
PRIJS 15 CENT.
FIRMA J. M. C POT
BOEKHANDEL, THOLEN
Doordat het tramstation te Tholen thans in recht-
streeksehe verbinding slaat met alle stations der
Nederlandsche Spoorwegen, zijn de tramvrachten
vervallen en betaalt men alléén zoowel voor aan
komende als vertrekkende zendingen niets dan de
spoorvracht van of naar Tholen. Een spoorzending
die tot Bergen op Zoom bevracht b.v. fO.95 zou
kosten, kost tot station Tholen eveneens maar 95 cent.
Geeft dus op te zenden Station Tholen A. B. T. Zen
dingen voor plaatsen in het eiland Tholen, te Tholen
aankomende, worden verder vervoera met den voerman
uit die plaatsen. 38 33796
Doet Uw voordeel, en vervoert Uw goederen recht
streek:.
Agentschap A. B. T. gevestigd Hoogstraat 1 Tholen, Telefoon 16
kantoor geopend van des voormiddags 8 uur tot des avonds 8 uur
VERKRIJGBAAR BIJ: 105 43664
THOLEN MARKT 4
ZATERDAGS 1 30-3 UUR.
Verder volgens afspraak
10 43095
H.H. Landbouwers.
Vraagt inlichtingen en prijs van
KLOOS' HANGHARS
in iederegewenschteafmeling bij
G. K. KRIJGER,
Metselaar, Poortvliet.
Vertegenwoordiger voor Eiland
Tholen en St. Philipsland van
N. V. KLOOS en Zonen,
14 Kinderdijk. 43591
GA DOOD
eenvoudig naar de drogisierij van
Deurloovan Sliedregt en U vindl
wal U noodig hebt voor hoest, alle
soorien drop, veider Aspiriu, Akkerijes
[festin, Sanapirio enz. Voor Rugpijn en
Rheumaiiek Thermogène watten, ver
bandwatten, windsels in alle malen,
Voor de schoonmaak alle soorten water
verf, voor kleeren de bekende Vosse.
kopverf. Beleefd aanbevelend 42650
DEURLOOVan Sliedregt, Tholen.
te MIDDELBURG,
heeft ALLE SPREEKUREN
hervat. 10 43685
22480
11
voor
Breukbanden en Buik
banden en verpleeging
artikels
VAN DER OUDERAA. Zuiveistraat
BERGEN OP ZOOM
Steenhouwerij,Marmerhardsteen
voor Bruggen, Sluizen,Gebouwen
Slijpsteenen, enz. Straatkeien
AUG. VAN DYCK—PETIT,
Stationstraat, Bergen op Zoom.
12 39135
Vraagt ver Uw werk
en voor spoedwerk Hoogwaardig
Nederlandsch Fabrika
30 43578 BOUWMATERIALEN HANDEL
Z.Z Haven 71 Telefoon 129
L. G. van Zaltbommel
DROGISTERIJ, Hoogstr. 7, Tholen
Tandpasta's. Tandenborstels. Toiletzeep,
tóau de Cologne. Haarwaters enz. Ver-
plegingsartikelen. Groote verscheiden
heid verpakte geneesmiddelen. Homoopa
tische middelen Dr. Wilmar Scbwahe.
8 68013
beveelt zich aan tot het gei
van orgelles en het stemn
van piano's. 6
SPORT.
Tholen. Uitslag der voethal wedstrijd
van Zaterdag j.l.T. V. V. I—H. V.G.
comb. (Hoogerheide), 104.
Uitslag der wedvlucht Tourij,
Zondag j.l. gehouden door de Post-
duivenver. „De Luchtpost", alhier.
Prijzen werden behaald doorA.
Rijnberg 4, 2, 3, 4, 5, 6.
Afstand 415 K.M. Aankomst eerste
duif 1.29.39 u.; laatste duif 5.2.39 u.
'St. Annaland. Voetbal. Zaterdag jl.
H. D. SIXerxesl (Oude Tonge).
Uitslag 1—4.
Oud-Vossemeer. Voetbal. Comp.-
wedstrijd v. d. B. V. B. door Ü.V.C. I
en Eureka I van Dinteloord, 4—4.
door C. SLOOTMANS.
(Nadruk verboden).
De nieuwe georganiseerde Post-
duivenver. „L)e Zwaluw" heeft reeds
een wedvlucht gehouden vanuit Ant
werpen, met den uitslag: W. van
Dorst 4, 2 en 7J. B. Tholenaar 3,
5 en 9; J. van Driel Lz. 4 en 8 met
le overduit: Gebr. van Driel Dz. 6.
WEEKPRAATJE.
Twee menschen... één fout.
Twee ka: tiorbedicudeti hebbeu dezelfde
font gemaakt. De eeu heeft een rekening
verkeerd nitgescbreven en de andere heeft
hij het narekenen deze font over bet booid
gezien. Als deze nalatigheid uitkomt oreeki
er een klein onweer los boven de boofden
der scbaldigen, en deze kleine oorzaak
heeft tot resultaat dat twee geheel ver
schillende persoonlijkheden op een vol
komen oiteeuloopeDde wijze reageeren.
V.
17°. Het lot nu toe onvermelde „tveer",
is het veer op het Zuidlaod, in de eerste
helft der 15e eeuw eigendom vao de
Heeren van Lyere, plm. 1470 van de
Bergscbe Heeren en sedert 1487/88 van
de stad Bergen op Zoom. We l«*en n.l.
in de stadsrekening van laatstgenoemd
jaar: „Van deo vere van deD suytlandr,
le wetewe van den hoode afvarende over
dwater van der Schelt, met tghene des
daeraen cleeft, nu der stadt toebchoireode,
gelijc zij tselve veer overgenomen heeft
van onsen lieven heer van Berghen, dwelc
na verboert ie van der stadweghen, op
zekere ordiuancien dairaf bescreven, vier
jair lanck gedurende, inne gaende den
lesten dach van Aprille deser rekenioghen,
om 30 gr. brab., onlfangen alsoe hier
over dierste jaire duerende totten lesten
daghe van Aprille der naestcomende re
keninghen inclnys 30 gr. brab.".
18°. Onser Vrouweu polder eo Viuke-
nisse.
19°. Tenslotte het pnnt dat a] veler
aandacht getrokken, veler fantasie losge
slagen en bijgevolg tot legendevorming
heeft geleidRkimkrswaal.
Er zijn menschen, die rneeneD, dat het
niet mogelijk is over die stad iets le weten
te komen, anders dan uit oude boeken.
Die menschen vergissen zich.
Iti de „Sinte GeertroidsbrouDe", jaar
gangen 1932 6D 1933 en in den loopenden
jaargang, staan héél lezenswaardige arti
kelen over die verdronken stad. Eerlijk
getegd, heb ik daar een dankbaar gebruik
vaD gemaakt. Echter terwille mijner
historische vrienden met zonder kritiek,
want dat bleek me bard noodig, eo (dit
in alle bescheidenheid) evenmin zonder
nieowe gezicblspnnten.
Over den oorsprong en deo naam dezer
stad, is oaar aaoleidiog van de ouderling
zéér afwijkende spelling van bet woord,
héél wat gefantaseerd. We lezen n.l. van:
Rintnaswale, Retnberswale, Rsimerswale,
R-ynerswaal, Rotoerswale, Romerewalle,
Rommerswael, Roemerswale. „Waal" daidt
uO ecu uluusi «au ectiaaiute, worül er
stil onder, verdiept zich in zijn arbeid.
De auder daarentegen neemt de afstraf
fing in ontvangst alsof bet om de een
voudigste zaak ter wereld ging, en zegt
tot zijn collega's: No ben ik met mijn
gedacüteu weer eeDs niet bij mijn werk ge
weest I" Eu bij gaat met zijn bezigheden
voort, alsof de heele zaak hem verder
niets aangaat.
De stille, die de ergernis over dit standje
uiet van zich af kan zetten en zich door
zelfverwijt steeds van zijn werk laat af-
leideu, bemerkt spoedig, dat zijn gedachten
tenslotte in het geheel uiet meer bij zijn
werk zijn, betrapt zichzelf op nieuwe
fuQieu en weet op er-n gegeven oogeublik
lu het geheel geen raad meer. Hoe int er
hij zich ergert, des te verstrooider hij
wordt, en zijn verstrooidheid schept nieowe
fouteu een ketting zonder einde
gebeurtenis, de font in de rekeoin'g een
in ieder geval aan: een wiel of weel,
waarmede een kolk wordt aangeduid (men
denke aan Klaaswaal, Waalwyk, Zwarte-
waal, enz.).
Het oudste stok, waar in de naam
Reiuierswaal voorkomt, is een oorkonde
van April 1214, waarbij enkele goederen
in de „Wilde Moer", aan de abdij vaD
Ter Does worden vermaakt. Er zijn meer
van die zakelijke gegevens oit de jaren
1200 1300. Een nevel van Ploris deo
Voogd oit 1256, doet tegelijk veronder
stellen, dat er toen reeds een „kasteel"
of iels dergelijks moet gestaan hebben,
waariu de Hollaudsche graaf kon verblijven.
Reimerswaal bad eigen Heeren. 1d bet
begin der 14e eeow, worden als zoodanig
genoemd: Kerviuck en Claes Kervluck
van R-ymerswale en diens zonen: Hol
lander, Wolfert, Gillis en Boudewyn. Dit
geslacht is verplicht zijne ambachtsheer
lijkheid te vetkoopen aan Hertog Alorecht
van Beleren, waaruit we mogen coDclodeeren
dat zoowel de Ueer, als de stad zelf, in
ouguustige fiuaoc ësle omstandigheden
heooen verkeerd.
Zulks blijkt ook nit den verkoop van
eigendommen. De graaf heeft daarom ge
holpen oin de stad ml dergelijke moei
lijkheden te helpeo, door baar in 1379
eeD kwijtschelding te verleeneD van 10.U00
De audeie, die zich met eeu glimlachje
over de kwestie heeu zet, bemerkt dal
ook zijn gedachteD wel eeus willen af
dwalen eo zegt tot zichzelfJe beut weer
eens stom geweest, Karei. Opgepast 1"
Dan lachen zijd collega's eD de met elec-
tnciteit geladen sfeer in het bureau is
plotseling ontiadeD. Ontevreden gaal de
stille naar huis het hoofd gebogeD. De
vroohjke daarentegen voegt zich hij zijn
collega's en nu men de last der dagelyk-
sche plichten heelt afgeschud vindt men
aan bet voorval een vroolijke zijde, waar
over thans Dog eens zoo vroolijk gelachen
wordt, en knorrig komt de ander thois en
daar hy een bliksemafleider noodig heeft
vindt bij ook beslist iets om zijn woede op
te luchieu, en zoodoende zijn zenuwen te
omspannenzijn slechte humeur komt
thuis lot nitbaratiug. Iemand spreekt hem
misschien tegen eo zoo heeft deze kleine
heele serie onaangenaamheden tengevolge.
oade scbildeD (plm. 30.000 guldeo).
In charters van 1336 en 1359 wordt
Reimerswaal oog eeD dorp genoemd. Eerst
op den leu April 1374 wordt Retmerswaal
stad, hoewel ook eeu stuk van 1315 over
stad spreekt. Dan krijgt ze het recht vau
eigen Bestuur, wat ook rechtspraak insluit,
alsmede het recht van ommoriDg.
Het schepencollege had niet aanstonds
volledige jondische bevoegdheden, pas
sinds 1437 mocht het zelfstandig vonnissen
veilen, en bij Lasonder las ik, dat Rei-
merswaal eerst sedert circa 1500 in het
bezit was van de rechtspraak in alle civiele
zaken (Las.p.72).
De stedelijke omwalling bestond aao de
Scbeldezijde oit moren met toreus, aan
de landzijde waren het aardeD wallen. Drie
poorteu gaveD toegaog tol de stadDe
Wesi-, de Zuid- of Koepoort eo de Ooet-
of Waterpoort, ook wel Vroawpoorl pe-
noemd. De heele omwallingomvalde Markt,
de Vischmarkt, negen straten, een slop
en de kade. Slechts enkele voorname ge-
bouweo trof men er aan, o.a. de kerk en
bet hois vao deo Heer. De gebouwen,
waarvan men iets weel, zijn voornamelijk
de religieose gebouwen.
De fondamenten der kerk, welke bij eb
enkele malen bloot spoelden, geren voor
De Lcbeude vertelt met humonstii
versieringen aangevuld de gebeori
thois eD onder bet eten heerscht
tengevolge van de kleine nalatigheid
uiterst vroolijke stemming.
Uit eigen ervaring pottend, kan
op dit thema zijn fantasie vrij spel ls
Het kleine voorval kan bier een trag
en daar een feest worden. Hoogstens
meo zich af kannen vragen wat meo
kiezen, wanneer men de kens had.
antwoord is niet erg moeilijk.... Natoo
is het niet goed elke terechtwijzing
zich af te schodden zonder er de or
aandacht aaD te besteden, doch bet li
leert ons, dat de gnlla lach een beier
neesmiddel is dan de diepe schaamte,
gevleogelde woord van Clinge Doorei
„Als gij iederen nieuwen dag aan
met een gallen lach...." moest een wer
lenze wordeD....
(Nadrok verboden
de lengte- bd breedte-as, de afmetiog
25.58 bij 12.64 M. De kerk was toege
aan de H.H. Petrus en PaDlos. S|
1431 was er eeo kapittel vaD 10 kaï
uiken onder een Deken. Kerk en kap
hebben nimmer groote bezittingen ge
Te sameu, met den gemepnen armeD,
zaten zij niet meer dan 121 gemet li
Aan deze kerk was de geestelijke
risnictie over geheel Zoid-Beveland
bonden. Jaarlijks werd op den len
vanuit die kerk eeD plechtige procr
gehoodeo, waarbij een Mariabeeld sl
werd omgedragen. Zeer interessant is
geen omtrekt de verplichtingen der g
telijken e. a. kerkelijke personen is v
gesteld.
Aangezien bet eigenlijke kasteel
Heeren te Loodijke was, haddeo dezes
behoefte aan eeD grootsche woning it
stad. In 1387 verkocht Willem Hollal
van R-ymerswale zijn p&Dd daarom
de Zwarte- of Celleznsters. Zij wi
verplicht de siekeo, in het bijzoode!
pestlijders i>ij te staan en te verzor
Meer dan 15 geprofeste nonnen moe
er DÏet verblijven. Naast bijzondere gt
haddeo de Cellnnzusiers verlof twee
getouwen te zetten, om daarop linne
weven en daarmee den kost te verdii
(4 Dec. 1501). (Wordt vervolgd
