WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
UITEI
NLA
©B1
HsFHES NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN {JSSSiStAS
Vrijdag 25 Mei 1934
No. 21
Een en vijftigste jaargang i
z^'d4shia<i fraico Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavemsse, St-Annaland en Oud-Vossemeer "Sera1 nw phTsr^mte'
SSp.^1:"3 UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 XZana""1"'8''1''
Het zwijgende protest.
Examens in aantocht.
r-
THOOLSCHE COURANT
PUBLICATIËN.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend,
dat tegen Woensdag 30 Mei 1934, des na
middags 21/2 ure, eene Openbare Vergadering
van den Raad is belegd.
Punten van behandeling:
1. Ingekomen stukken.
2. Wijziging der begrooling voor 1933.
3. Verlaging der personeele belasting voor
koffiehuizen, restaurants, enz.
4. Wijziging van het amb'enaren-reglement.
B. Verlaging van pacht voor het Hoornwerk
over 1933.
6. Haren van huizen.
7. Vaste aanstelling en salarisregeling van
den Bouwmeester.
8. Ruil van onroerend goed.
Tholen, den 24 Mei 1934. 20
Dikwijls is ons zwijgen welspre
kender dan een stortvloed van woor
den. Ieder romanschrijver weet welk
een kracht er van zwijgen uit kan
gaan en zij brengen dit dan ook in
practijk, door hun personen op daar
toe geschikte oogenblikken het zwij
gen op te leggen en slechts hun blik
te laten spreken.
Kennen wij ook niet reeds lang
het zwijgend herdenken onzer dooden,
hetzij door een eerbiedig opstaan,
gepaard aan enkele oogenblikken
stilte in vergaderingen, hetzij door
de vooral sinds den oorlog gebruike
lijk geworden één of meei minuten
stilte?
De stilles rondgang in Den Haag,
de indrukwekkende betooging van
duizenden vrouwen uit heel ons land,
was 111 zekeren zin ook een her
denken van dooden, n 1. de slacht
offers welke een nieuwe oorlog on
voorwaardelijk zal eischen.
Wie zijn meer dan de vrouwen,
de moeders dier toekomstige dooden,
gerechtigd om een protest uit te
brengen tegen de onmenschwaardige
slachting, welke een oorlog steeds
is, wie voelen dieper dat leed, dat
zoo'n strijd tusschen de volken steeds
met zich brengt? Zij, de moeders
van de jonge mannen die straks wel
licht opgeroepen zullen worden, om
andere jonge mannen, zonen van
andere moeders, te dooden. weigeren
nog langer deze krankzinnigheid te
dulden. Zij willen het de heele we
reld duidelijk maken, dat de vrouw,
althans de Nederlandsche vrouw, voor
haar kinderen het recht opeischt om
te leven.
Deden alle vrouwen op aarde slechts
als de onze I Hoeveel nader zou het
ideaal van den wereldvrede tot ons
komen
Ongetwijfeld leeft in de harten van
alle vrouwen dezelfde weerzin tegen
dezelfde afschuw van de menschen-
slachting, want zij zijn moeder gelijk
onze vrouwen en moederliefde is over
de heele aarde aan zich gelijk.
Maar hoe zwak zijn nog die vrou
wen in de meeste andere landen
Vaak nog politiek onmondig, min of
meer de slaven van den man, on
wetend, ongeorganiseerd En ook
helaas in sommige gevallen be
vangen door hetzelfde domme, ge
vaarlijke chauvisme, dat haar mannen
beheerscht. Hoe anders te verklaren
de trots van een Japansche moeder,
wanneer haar zoon gevallen is voor
het vaderlandhoe ook te verklaren
het zwijgen en ditmaal een heel
ander zwijgen dan van onze betoo-
gende vrouwen I van al die milli-
oenen vrouwen in andere landen.
Maakt dit alles de betooging in
Den Haag waardeloos? Neen zeker
niet, of liever nog: integendeel. Zoo
vaak reeds is van het kleine Neder
land op humanitair gebied een stoot
uitgegaan. Ook dan leek het succes
vaak hopeloos. Daarom niet versaagd.
Zeker, ook deze vrouwenbetooging
zal ons den wereldvrede niet brengen.
Enkele jaren geleden hebben alle Ne
derlandsche bladen in bewonderens
waardige eensgezindheid een volks-
petitionnement voor den vrede ge
organiseerd. De pakken met de
honderdduizenden handteekeningen
liggen vergeten ergens in een kast
te Genève. Mogelijk zal ook dit
vrouwen-protest hetzelfde lot ten deel
vallen. En toch is het goed, dat onze
vrouwen geprotesteerd hebben, toch
verdienen zij onzen dank en onze
hulde voor haar daad. Nog menig
maal zullen stoeten moeten betoogen,
nog menigmaal zullen de massa's in
beweging moeten worden gebracht
voor de kracht van hen, die den
oorlog willen, zal gebroken zijn, maar
eenmaal zal de menschheid toch
langs den thans ingeslagen weg haar
doel bereiken.
(O. H. C.)
(Nadruk verboden).
Pinksteren een groote teleurstel
ling. Veel schade voor de bad
plaatsen. De Spaanach-Neder-
landsche handelsbesprekingen.
J. C. Buuge overleden. De
„Optimist" de haven uit. Het
peil vao hel Flevo-mcer. Draad-
looze tewaterlating. Lintbebou
wing.
Met Pinksteren heeft het gestormd
en geregend. Het zijn geen heerlijke
dagen geworden, zooals de laatste
helft van de vorige week deden ver
moeden. Zware, donkere wolken
schoven langs de lucht, waarvan we
beide feestdagen geen plekje blauw
zagen. De wind speelde een wreed
spel met de bloesems en bladeren
der boomen. Het leek bedenkelijk veel
op herfst en Mei scheen zijn toover-
slaf van deze dagen teruggetrokken
te hebben.
Toch zijn er nog talloozen op uit
getrokken. Strijdende met den woes-
ten wind veroverden tallooze fietsers
de voor hen liggende kilometers.
Deze groote Pinksteruittocht is
reeds Zaterdag begonnen. Aan de
stations was het een opgewekte drukte
en over de wegen naar buiten be
wogen zich heele ftle's van auto's en
fietsen.
Ook op den eersten Pinksterdag
zijn er 's morgens vroeg nog dui
zenden de stad ontvlucht. Op de
fietspaden trapte een onafgebroken
slroom van fietsers. Velen hadden
zich een der Noordzee-bad plaatsen
tot doel gekozen, maar de meesten
zagen zich gedwongen tusschentijds
hun plannen te wijzigen, omdat het
voor aan zee te koud was.
Onder de auto's bevond zich een
opvallend groot aantal buitenland-
sche. Daar waren Belgische, Fransche,
Duitsche en ook enkele Engelsche
wagens.
Op den tweeden Pinksterdag
stond er zoo ongeveer een storm.
Anders is dat de dag voor uit
stapjes bij uitnemendheid. Ditmaal
bleef het opvallend stil langs de
wegen. De weinige fietsers worstelden
moeizaam met den wind. Alleen tegen
den avond, toen zij, die voor een
paar dagen waren uitgegaan, terug
keerden, werd het drukker.
Welk een misère het overigens
met het weer was, moge blijken uit
de omstandigheid, dat de Nederland
sche spoorwegen van de gereed ge
houden extra-treinen er niet minder
den vijftig op Zondag en dertig op
Maandag hebben laten vervallen.
Ook voor de ondernemers van stoom
bootdiensten en toervvagens was het
weer een geduchte tegenvaller.
En voor de badplaatsen heeft dit
weer een zeer groote teleurstelling
gebracht.
Sinds enkele weken werden te
Madrid handelsbesprekingen gevoerd
tusschen Spanje en Nederland, die
thans geleid hebben tot het para-
feeren van een handelsverdrag en
een contingentenregeling door de
voorzitters der beide delegaties, de
heeren Lamping, directeur van den
economischen voorlichtingsdienst en
Schwarz, gevolmachtigd minister.
Thans is de heer Lamping naar
Lissabon vertrokken, teneinde te
onderhandelen over een handelsver
drag met Portugal.
In den nacht van Zondag op Maandag
is op zijn buitengoed „Kareof te
Aeraenhout overleden de heer Julius
C. Bunge, voorzitter van de Amster-
damsche Wagnervereeniging.
Hetgeen reeds een maand geleden
tijdens de herdenking van het vijf
tigjarig bestaan der Wagnervereeni
ging werd gevreesd, toen wegens
ernstige ongesteldheid van den heer
Bunge de feestelijke bijeenkomst
moest worden verschoven, is tenslotte
droeve waarheid geworden; de hard
nekkige longontsteking en haarfuneste
gevolgen is de lijder niet meer te
Een kalme beheerschte zenuwtoe
stand is dan van groot belang
Mijnhardt s Zenuwtabletten houden U
rustig, geven U het noodig zelfver
trouwen en maken U liet examen
doen lichter. Neem ze nu reeds in
drukke dagen. 12 43Ö12
Buisje75 ct. Bij Apoth.en Drogisten.
boven gekomen en zoo is hij thans
op 69-jarigen leeftijd bezweken.
Met Julius Bunge daalde een waarlijk
groot Maecenas ten grave, een, die
de kunst om haar zelfs wille beoefende
en die met onbegrensde onbaatzuch
tigheid altoos bereid was onder een
z.i. goede zaak zijn schouders te zetten.
Wekenlang heeft er in de Merwe-
dehaven van Rotterdam een scheepje
gelegen, dat den prettigen naam van
«Optimist» droeg en wekenlang heb
ben de vertegenwoordigers van de
Zwitsersche industrieëlen, die hun
waren in het gebied van den Sultan
van Mauretanië wilden afleveren,
gewacht, getelefoneerd en geconfe
reerd.
Men zal zich herinneren, dat eerst
de legende van wapensmokkelarij
rondom dit scheepje werd gesponuen,
daarna kwamen de verhalen van den
Duitschen Mohammedaan Sidi Fra
Achmed Schaefer, die sprookjesachtig
en volkomen fantastisch leken. Sidi
Fra Achmed sprak van een rijk en
onontgonnen goudland; Fransche
geïnteresseerden maakte de Zwitser
sche industrieëlen schuw, door te
zeggen dat Mauretanië een dor, on
vruchtbaar, arm land was. Het schip
werd aan den ketting gelegd, omdat
de kapitein zijn schulden niet kon
voldoen.
Den lsten Mei kwamen alle be
langstellenden in Zürich bijeen. Er
werd besloten, dat de expeditie door
zou gaan en daartoe werden 35000
Zwitsersche Francs ten behoeve van
de onderneming de Arxis Axa
gedeponeerd. Verheugd keerde men
naar Rotterdam terug; de reis kon
beginnen! Maar toen de '11de Mei
het bedrag nog niet was vrijgegeven,
schreef de kapitein, de heer Wiesner,
een boozen brief, waarin hij zijn
twijfel uitsprak over den ernst van
de onderneming. De kapitein had niet
langer lust zich bij den neus te laten
nemen en hij dreigde met opzegging
van het chartercontract wanneer de
reis niet spoedig zou beginnen.
De Zwitsersche industrieëlen hebben
zich nog eens beraden en ze kregen
weer vertrouwen in de mogelijkheden
van de expeditie. Het geld werd
vrijgegeven. De schulden van den
kapitein zijn voldaan. De «Optimist»
heeft koers gezet naar Las Palmas.
Op de schriftelijke vragen van het
Tweede Kamerlid Duyraaer van Twist,
of de minister, in verband met de
voornemens om het peil van het meer
Flevo te verlagen, bereid was om
den omgang van de nadeelen te doen
nagaan, die deze verlaging met zich
zal brengen voor de scheepvaart ter
plaatse en voor het bevaarbaar houden
der vaarwegen, in het bijzonder in
de provinciën Overijsei en Drente,
heeft de minister geantwoord dat,
voorzooverdebelangen van de scheep
vaart zullen worden geschaad bij
verlaging van het peil van het meer
Flevo, daarin zal worden voorzien
krachtens het bepaalde in art. 1, onder
A. 30, der wet van 14 Juni 1018.
De Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland hebben bij de Provinciale
Staten het ontwerp reglement, hou
dende provinciale maatregelen tegen
de lintbebouwing, ingediend. In dit
ontwerp zijn de thans nog bij de
Eerste Kamer aanhangige rijksrege
lingen behoudens enkele in den aard
der zaak gelegen afwijkingen gevolgd.
In het ontwerp is niet opgenomen
een regeling van de uitwegen, daar
in deze aangelegenheid voor de pro
vincie reeds voorzien is in het re
glement op de provinciale wegen.
t.rrrvsr^trrn1
De schulden aun Amerika.
Koek en gard gereed. De staats
greep in Letland. De regeering
grijpt in om een burgeroorlog te
voorkomen.De spoor wegaanslagen
in Oostenrijk. Pronunciamiento
in Bulgarije.
Over een kleine maand, n.t. op 15
Juni, vervalt weer een termijn van
de schulden, waarvoor als nawee van
den wereldoorlog, tal van landen bij
de Ver. Staten in het krijt staan.
De houding van de schuldenaars
loopt, naar men weet, sterk uiteen.
Finland is de eenige die steeds ten
volle heeft betaaldandere debiteurs
0. w. Engeland de voornaamste is,
hebben op den vorigen vervaldag
gedeeltelijk aan hun verplichtingen
voldaan, en een derde categorie,
Frankrijk en België vooraan, zijn
geheel in gebreke gebleven.
De vraag is nu, wat Washington's
houding jegens drie categorieën zal
zijn. Naar het Witte Huis dezer dagen
officieel meedeelde, is de regeering
bereid tot onderhandelingen met de
schuldenaar-Staten over een herzie
ning van de bestaande overeenkom
sten. Van een algemeene conferentie
met de gezamenlijke debiteuren is zij
echter niet gediend; zij wil veeleer
in afzonderlijke besprekingen met elk
hunner tot de beoogde herziening
komen en den inhoud van de over
eenkomsten laten afhangen van de
ftnancieele draagkracht van de be
trokkenen.
Men kan uit deze kennisgeving
opmaken dat Washington koek en
gard gereed houdt, al naarmate de
staten die in het krijt staan zich tot
dusver hebben gedragen. In zekeren
zin gebeurt dit al krachtens de wet
Johnson, welke het verleenen van
Amerikaansche credieten aan Staten,
die hun verplichtingen niet zijn na
gekomen, verbiedt. Strikt genomen
vallen onder deze wet ook de landen
die slechts gedeeltelijk hebben betaald,
maar president Roosevelt schijnt te
aarzelen aan een volstrekt rigoureuse
toepassing zijn sanctie te geven.
Het weigeren van door Franschen
aangeboden chèques, dat een dag is
voorgekomen, is dan ook op bevel
van hoogerhand niet doorgezet. Voor
een zoo kleinzielige toepassing van
de wet-Johnson heeft Roosevelt toch
teveel zakelijk instinct en ook teveel
humor. Maar wel is hij voornemens
de wanbetalers minder coulant te
behandelen dan het enfant chérie
Finland, en zelfs dan Engeland, 't
welk althans het bewijs heeft gegeven
van eenigen goeden wil, al wordt er
dan ook bijgevoegd dat Engeland
blijkens zijn begrotingsoverschot en
belastingverlaging best meer had
kunnen storten dan het gedaan heeft.
Minister Simon heeft daar dezer dagen
in een rede te Manchester terecht
op geantwoord, dat het bij deze groote
betalingen niet de vraag is of een
land een begrootingsoverschot heeft
of niet.
Het voornaamste punt bij de be
handeling van de schuldenkwestie is
veeleer de schade, die de wereldhandel
en het wereldherstel door het over
maken van zoo enorme bedragen
lijden.
Tot die slotsom was men reeds
lang gekomen bij de behandeling van
het vraagstuk der Duitsche schade
vergoeding, maar het is toch goed dat
een Engeisch minister de aandacht
van Amerika nog eens heeft geves
tigd op de ontreddering die betalin
gen zonder tegenprestatie van land
tot land in de financieele en economi
sche verhoudingen moeten brengen.
Dinsdagavond heeft de Letlandsche
regeering den staat van beleg afge
kondigd, den Landdag ontbonden en
de actie van politieke partijen ver
boden. De regeering vaardigde een
manifest uit, waarin zij verklaarde,
dat de voortdurende strijd van de
politieke partijen niet slechts bet volk
zijn vertrouwen in zijn vertegedwoor-
digers had ontnomen, maar het ook
het geloof had ontnomen, dat de
moeilijkheden langs politieken weg
konden worden opgelost. Om een
burgeroorlog te voorkomen achtte de
regeering zich gedwongen in te grij
pen, daarbij hield zij ook rekening
met de eischen van den internatio
nalen toestand. Uitdrukkelijk ver
klaarde zij, dat haar daad niet ge
richt is tegen de democratie des lands,
doch ten doel had omstandigheden
te scheppen, waaronder de gezonde
geest des volks niet door den partij
strijd wordt onderdrukt. Socialistische
leiders zijn gevangen genomen onder
verdenking van het voorbereiden van
een gewapenden opstand en er is een
nationale regeering gevormd uit de
middenpartijen, waarin de agrariërs
de voornaamste plaats innemen. Ul-
manis, die tot dezen boerenbond be
hoort, blijft premier.
Het manifest der regeering gewaagt
ook van de buitenlandsche politiek.
Met Estland is Letland reeds sinds
jaren door een verdrag verbonden.
Littauen doet thans pogingen om de
drie Oostzee-provinciën door een
verbond te vereenigon, het bestaan
111 elk der drie landen van een
autoritair bewind moet de tot stand
koming van een dergelijk drievoudig
verbond vergemakkelijken, te meer
daar alle drie staten in den nazi een
gemeenschappelijken vijand zien.
In het Oosten rij ksche land zijn
weer verscheiden spoorwegaanslagen
gepleegd. Onder meerdere andere
werd ook een aanslag op den Ooster
spoorweg gedaan bij Himberg. Bij
Purkersdorf is door een ontploffing
een brug vernield. Verder werd een
aanslag gepleegd op den electrischen
spoorweg Weenen-Baden, waar zich
een speelhuis bevindt. Het verkeer
was gestremd, doch zou 's middags
hervat worden.
In totaal waren Zaterdagavond 15
aanslagen bekend. Zij schijnen allen
ongeveer tegelijkertijd gepleegd te
zijn. De regeering heeft de troepen
voor een groot deel geconsigneerd
en ook weer een groot deel van de
pas ontbonden vrgwillige politie
corpsen opgeroepen. Men beschikt
nog over weinig gegevens om de
daders op het spoor te komen. De
regeering looft 10.000 schilling uit
voor aanwijzing van de daders. Een
communiqué zegt, dat de politie en
de spoorwegdirecties uitgebreide vei
ligheidsmaatregelen hebben genomen.
Het publiek kan zich overtuigd hou
den, dat deze maatregelen waarborgen
bieden, dat dergelijke daden van
sabotage voortaan met kracht geweerd
zullen worden.
Bij de aanslagen is gelukkig geen
mensch gedeerd.
Na Letland heeft er ook in Bulgarije