WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURAN
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN ftjSïïsS;
Vrijdag 12 Januari 1934
No. 2
Een en vijftigste jaargan
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk. Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer ["uers' naar p^aat°"uimt
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL INTERC. 16 - POSTREK. 1043 wtt""»'"Mng.
BAYER-KRÜIS!
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken
Vrijdag. Prijs per kwartaal
ƒ0,80; met Geïllustreerd
Zondagsblad ƒ1,376, franco
per post ƒ1,65 -f- 15 ct.
disp. kosten.
-Bij abonnement aanmerkelill
PUBLICATIËN.
PAARDENFOKKERIJ.
DE BURGEMEESTER van Tholen her
innert, (lat volgens artikel 23 der paardenwet
1918 (staatsblad no. 419) ieder, die eigenaar
of houder is van een tweejarigen of ouderen
hengst, verplicht is hiervan big den Burge
meester der gemeente zijner inwoning aaDgifte
te doen binnen een maand, usdat de hengst
twee jasr is geworden of in zijn bezit is ge
komen, alsmede vóór den eersten Februari
van elk jaar.
De Burgemeester geeft van deze aangifte
kosteloos een bewijs af, volgens een door den
Minister van Economische Zaken en Arbeid
vastgesteld model.
Overtreding wordt gestraft met geldboete
van ten hoogste tien gulden.
Tholen, 8 Januari 1934. 20
DE ETHIEK VAN HET GELD.
Wie het geld losgemaakt ziet van
zijn ingewikkelde positie en het enkel
en alleen beschouwt als een omloops-
en betalingsmiddel in het particulier,
economisch verkeer, van zichzelf naar
een ander individu en terug die
zal nimmer het juiste karakter van
geld leeren kennen. Voor hem blijft
een ethiek van het geld ten eeuwigen
dage een boek met zeven zegels. De
meest krasse uitdrukking van een
bijna onzedelijke opvatting over de
bestemming van het geld is gelegen
in de woorden „lk kan toch met
mijn geld uitvoeren, wat ik wil".
Deze uitlating is gespeend van elk
gemeenschapsgevoel. Iemand, die het
goed meent met de samenleving,
welke de medeverantwoordelijkheid
wil dragen zal er zeker bij denken
op welke wijze hij zijn geld uitgeeft.
Helaas zijn er niet weinigen, die
het geld niet alleen zorgeloos over
den balk smijten, doch die ook op
misdadige wijze in het bezit ervan
komen.
Telkens, en juist vooral de laatste
weken komen de financieele schan
dalen los. Telkens ook weer blijkt,
dat zoo ontelbaren velen hoog opzien
tegen menschen, die in korten tijd
veel geld weten te vergaren, ja zelfs
de hoogste dragers van het gezag
schijnen door den glans van het geld
verblind te worden. Tot eindelijk de
bom barst, en tientallen, soms dui
zenden goedgeloovigen, maar onver-
ant woordelij ken hun moeilijk bijeen
verkregen spaarduitjes verdwenen zien
Het is een nog vrijwel overal ge
huldigde opvatting, dat men met zijn
geld doen en laten kan wat men zelf
wil. Wel legt de overheid hier en
daar belemmeringen in den weg.
Toch zijn die belemmeringen niet
erg groot. Het is b.v. verboden, lo-
terijenof hazardspelen in te richten,
en wie zich aan overtreding hiervan
schuldig maakt, wordt gestraft.
Maar niet wordt gestraft, hij of zij,
die zijn geld in een verboden loterij
waagt; die zijn vermogen aan de
speelbank vergokt, onverschillig of
hij al dan geen anderen in zijn val
medesleept.
Geld in onbevoegde handen is een
gevaarlijk iets, en minstens even ge
vaarlijk als schietwapenen.
Met geld kan veel kwaad gesticht
worden en het is meestal het geld
en dat alleen dat de oorzaak
is van oorlogen.
Mogen wij met ons geld, „ons eigen
geld", doen en laten wat wij willen
Ja, wij mogen er mee doen wat wij
willen, dit is een oude moraal, welke
echter in het tegenwoordige tijdsbestek
danig wordt aangetasten zeker niet
geheel ten onrechte. Men heelt rij
bewijzen noodig, om automobielen te
besturen en vliegbrevet om vliegtuigen
te mogen besturen, moet een lang
durige studie aan universiteit hebben
doorloopen om zich als geneesheer,
ingenieur ot advocaat te mogen in-
stalleeren. Maar iedereen mag binnen
zekere, wijde grenzen met geld ex
perimenteeren.
Men mag in vele gevallen zelfs
•traffeloos het geld van anderen ver
spelen, ja, sommigen stellen er een
treurige eer in vele malen failiet te
worden verklaard.
Het lot van den mensch wordt niet
door hemzelf bepaald, hij is een on
derdeel der gemeenschap. Hij, die dit
beseft, zal het duidelijk zijn, dat ook
in het hulpmiddel van het econo
mische verkeer, in den spoorweg van
de betalingsmiddelen in het geld, een
hoogere moreele waarde, een voor de
gemeenschap nuttige en daarom ze
delijken zin aanwezig is.
Daarom moet zich ook in het geld
en in het geldwezen een hoogere
moraal' dan tot nu toe aanwezig is
geweest, doorzetten, waarin zich een
gemeenschappelijke verantwoording,
een gemeenschappelijk doel weer
spiegelt.
Dit is het kern probleem ra de nieuwe
idee van het geld.
Zoo opgevat kan men niet doen
met het geld wat men wil.
Zoo gesteld, ontvangt men het geld
van de gemeenschap, ongeacht of men
in een particulier of overheidsbedrijf
werkzaam is. Het ontvangen, het
verdienen van geld legt ons groote
verplichtingen op, waaraan men zich
niet kan onttrekken, wil men niet
als schadelijk voor de gemeenschap
worden gekenmerkt.
Het geldwezen van den tegenwoor-
digen tijd is ongezond. Juist de laatste
jaren treedt dit ongezonde duidelijk
aan het licht. Bedrijf na bedrijf stortte
ineen, schandaal na schandaal kwam
aan het licht, oplichterijen waren aan
de orde van den dag.
Het is maar al te duidelijk gebleken
dat de huidige wetten geen voldoende
waarborg bieden tegen het misbrui
ken van geld. Dat velen nog geheel
onbeschermd zijn tegenover geweten-
looze lieden die er geen been inzien
om te plukken en rooven door de ma
zen van de wet heen. Vandaag den dag
kan niemand met volstrekte zekerheid
zeggen dit is mijn eerlijk verdiende
geld, waar ik staat op kan maken.
Zelfs als wettig ruilmiddel van den
den staat is het aan waardedaling
onderhevig. Door machinaties, die
niet te heinvloeden zijn, kan plotse
ling het geld in vele tientallen pro
centen, in waarde dalen.
Ook in het internationale geldver
keer is het treurig met .de moraal
gesteld. Zoodra de waardeering van
goederen of geleverde arbeid van
over de grens moet komen kent de
willekeur geen grenzen. Betalingen
blijven soms geheel en al achterwege,
of het geld wordt vastgehouden, mag
de grens niet over.
Internationale conferenties hebben
niet mogen baten. Maar hoe konden
zij ook helpen, als het internationale
geldverkeer in de meeste landen on
gezond is?
Als in die landen het gemeenschaps
gevoel nog veel te wenschen overlaat?
Een gezond geldverkeer is slechts
mogelijk in een volstrekt gezonde
samenleving en omgekeerd is een
gezonde samenleving slechts mogelijk
met een gezond geldverkeer.
Het geld is één der voornaamste
pilaren waarop de moderne samen
leving rust.
Laten we er voor zorgen, dat deze
pilaar niet worden aangevreten!
(Nadruk vecboden.)
Misdadig Nederland roert ziek.
Voor-ontwerp lot het regelen van
uitverkoopen en opruimingen. De
salarisherziening in Indië. Ontspo
ring bij het stalion D. P. te Rotter
dam. De Haagsche Gemeente-secre
taris neemt afscheid. Een bekend
Rotterdammer, de heer C. A. P.
van Stolk, overleden. Rond den
Pander-Postjager.
Zondagmiddag, omstjeeks twaalf oor,
is in het gehucht Varsel, onder de ge
meente Someren, een moord geschied.
Een zekere 30-jarige Z. loste op korten
Houdt U aan het
Als U een geneesmiddel
koopt, weiger dan elk risico I
Als men U Aspirin aanbiedt
beneden den prijs, bedenk dan,
dat men, waar men met den
prijs knoeit, wellicht ook met
het geneesmiddel heeft geknoeid.
Weiger besiist Aspirin beneden
den prijs of met geschonden ver
pakking I Let goed op het Bayer-
kruis en op den oranje band 1
I'Vubl*"*
22 43286
afstaod een revolverschot op den 40-jari-
gen Bolle, die, io het hart getroffeD,
dadelijk dood was. Aanleiding hiertoe was
een familietwist, de moordenaar zal echter
de wat al te wrange vruchten van deze
uiterst radicale oplossing hebben te dragen.
Den volgenden morgen heeft de moorde
naar zich vervoegd bij een zijner familie
leden, die de politie waarschuwde, waarna
de dader Daar Roermond is vervoerd en
daar in het huis van Bewaring is inge
sloten.
De omgeviug van Oss is van onds be-
keod om de steek- en moordpartijen, die
daar geregeld schijnen plaats te vinden.
In den afgeloopen Zondagnacht is een
bejaard echtpaar door drie gemaskerde
maoneo in een boerderij, waar het oade
echtpaar woonde, overvallen. Esrst werd
de 70-jarige vroow aangegrepen eo mis
handeld, (oen was de beurt aan den 66-
jarigen mau. Na de beide oodje9 op al la
mogelijke wijzen te hebben mishandeld'
om te weten te komen, waar het geld in
hais verborgen was, zijn de drie
onverlaten vertrokken.
Om een vronw, met wie twee mannen
releties hadden aangeknoopt, heeft Maan-
dag, tegen middernacht, een zekere G.
zijn mede-minnaar O. zoo met een stok boot
op het hoofd geslagen^dat laatstgenoemde
na aankomst in het ziekenhuis, is over
leden. De dader, die beweert nit oood-
weer te hebben gehandeld, doch overigens
een volledige bekentenis heeft afgelegd
is ter beschikking van de jostitie gesteld.
Al kannen wij het bij steden als Ch -
cago in het brave Nederland nog niet
halen, toch schijnen wij bier te lande al
aardig op weg, gezien de vorenstaande
feiten, die, io een paar dagen gepleegd
zijn, Ameribaansche toestanden na
streveo. Ons ontbreekt nog slechts de
georganiseerde misdaad om „bij" te zijn
Het euvel van de zoogenaamde uitver
koopen en opraimiogen, waardoor de bona
fide winkelstand erostig wordt benadeeld,
heeft hier te lande al tot reeksen klachten
aanleiding gegeven. Minister Verschoor
heeft na een voor-ontwerp van wet inge
diend, waarbij deze uitverkoopen eo
opruimingen zijn geregeld, oo wel in feite
komen te staan onder en afhankelijk zijn
van de goedkeuring van de Kamera van
Koophandel. Slechts werkelijke uitver
koopen en oproimingen zullen in de toe
komst oog kunneD plaats vinder, doch
aaD de ergerlijke bedriegerij van het pu
bliek, dat bij de quasiuitverkoopen en
quasi-opraimiogen koopjes denkt te krijgen,
doch in werkelijkheid niets voordeeliger
□it is, komt na een einde. Ook in Daitsch-
land, Deoemarkeo en Noorwegen zijn
reeds dergelijke wettelijke maatregelen in
werking getreden. Het is hoog tijd, dat
de eerlijke en goed-willende middenstand,
die toch reeds met zoo groote en zware
moeilijkheden heeft te kampen, nn eindelijk
van regeeringszijde gesteund wordt bij de
bestrijding van een euvel, dat in kringen
van winkeliers al jarenlang tot ernstige
klachteo heeft aanleiding gegeveD.
Uit Batavia komt het bericht, dat ook
in Indië een herziening van de salarissen
van het overheids-personeel aanstaande is.
Verschenen is o.l. het eindadvies van de
commissie voor georganiseerd overleg over
de herziening van het Bezoldigingsbesluit
voor de Landsdienaren. De commissie
adviseert het vroegere stelsel-Van Banrot)
terug te nemen, een nieuw stelsel toe te
passen en intusschen een verdere korting
van de Indische salarissen in werking te
laten treden.
Van Maandagavond ongeveer acht unr
is er een ernstige stagnatie geweest op
de lijn van Rotterdam naar Schiedam,
doordat van een couvooi-trein, vlak bij
het station Delftsche Poort te Rotterdam,
door te vroeg overhalen van een wissel,
een personenrijtuig, dat in dien convooi-
trein was ingelascbt, uit de rails werd
getrokken, zoodat drie vao de vier sporen
tosschen Rotterdam en Schiedam versperd
geraakten.
Het gevolg is gewees', dat de reizigers
van Rotterdam naar 's-Gravenhage eo
Amsterdam, dau wel de reizigers van
Amsterdam en 's-Gravenhage naar Rotter
dam aan het station in de residentie
moesten overstappen in de electrische
treinen van 's-Gravenhage naar Rotterdam
(Hofplein), die over Pijnacker loopen.
De treioen, die van Rotterdam naar
het Zuiden vertrokken, kregen das ook
aanzienlijke vertraging, al stelde de di
rectie van de Nederlaodsche spoorwegen
voor de doorgaande reizigers taxi's ter
beschikking voor bel verroer tusschen de
beide stations te Rotterdam.
In de zittiDg van den Gemeenteraad
van 's-Gravenhage is de scheidende secre
taris. Mr. Dr. G. A. W. ter Pelkwijk,
die tot burgemeester vao Utrecht is be
noemd, na meer dan dertien jaren zijn
functie in Den Haag te hebben vervuld,
door deu burgemeester van de residentie
en door het oudste raadslid, den beer
Vliegeo, op allerhartelijkste wijze gehul
digd, do hij Dao Haag gaat verlateD.
Vau de zijde van de gemeentb overhan
digde de burgemeester den vertrekkenden
secretaris de groote gouden medaille van
de gemeente, waaraau de heer Vliegen,
namens de raadsleden, een zilveren vloei-
drukker, versierd met het wapen der ge
meente, toevoegde.
De residentie is eeo ijverig en bekwaam
hoofdambtenaar armer, Utrecht zal straks
eeo in alle gemeentezaken doorkneed
burgemeester rijker ziju I
De president-commissaris van Van
Stolk's Commissiehandel, de heer C. A.P.
van Stolk, een bekend Rotterdammer, ook
ver buiten de kringen van den graan
handel, is op 76-jarigen leeftijd overledeD.
Tijdens den wereldoorlog was de inkoop
vao granen voor de Nederlaodsche regee-
ring opgedragen aan de heereo Van Stolk
en Kröller. Gedurende de gebeele oorlogs
periode heeft "de heer Van Stolk bij de
voedselvoorziening van ods land een lei
dende rol vervuld. De oprichting van de
Nederlaodsche Handelshoogeschool te
Rotterdam, was ia de eerste plaats wel
aan hem te danken. Bij was een der
maoDen, die Rotterdam groot bebben ge
maakt I
De arme piloten Asjes en Geijsendoiffer
blijven door pech vervolgd. VaD eeo re
cordvlucht is geen sprake meer, ook al
schermt men met het gering aantal vlieg
uren.
De onsmakelijke concarreotie tosschen
Poetjager en Pelikaan kan Dimmer in bet
belang zijn van de waarachtige belaDgeu
van de Nederlaodsche luchtvaart. De vlocht
van de Postjager was een experiment, die
van de Pelikaao een schakel io een goed
funtionneerend bedrijf vao de K.L.M.
Bovendien komt er een aoder probleem
bij kijkeD. De K.L.M. is voor gezamen
lijke post- en passagiers-vervoer. Het
Stadie-Comité Soelpostvlacbt Indië wil
onderzoeken Diets meer voorloopig dan
onderzoeken of alleen postvervoer mo
gelijk is! De Postjager tr. ebtte in het ge
ringste aantal vlieguren naar Indië te
komea. Reeds thans ataat wel vast, dat,
bij goede regelmatige werkiDg van de
motoreD, een nitslaiteDd vervoer van post
naar Indië is rendabel te maken. Dat is
het gezamenlijk vervoer van post en
passagiers Diet. Maar dan zon het systeem-
Postjager, zonder subsidie te genieteD, op
den door in korten tijd, de post kannen
vervoeren.
Streven naar samenwerking is noodig,
geen concurrentie!
Toch heeft de Postjager weer vader-
landsche bodem bereikt. Donderdagmorgen
is het vliegtuig op Schiphol geland.
Het financieele schandaal
Bayenne. Stavvisky pleegt zelfmoon
De regeering wankelt. De Japansch
minister van oorlog Araki, ongestel
Stalin slaat een intervieow to
De directeur-generafl en tal vi
ingenieurs van de mijnen in Boheme
zijn gearresteerd. Een mededeel^
van het blad van Benesj, de „Cesl
Slovo", over buitenlandsche propi
gedisten van Duilschland. De Ro
meensche ministerieele crisis opgi
lost. De Volkenbonds-commiss
vreest dat haar pogingen voor vred
tusschen Bolivië en Paraguay zulle
falen. Van der Lubbe ter dno
gebracht.
Het schandaal met de gemeentelijk
BaDk vso Leeoiug te Bayonne heeft o
tenminste voorloopig een eiml
gevonden met den klaarblijkelijke ze
moord van deD aarts-oplichter, Stavitk)
Reeds thans trekt men even wel de
beweerden zelfmoord ernstig in twijfe
Er schijnen zooveel politici en financier
bij bet losgebroken schandaal betrokken
siju, dat meo eerst meende te mogen onder
atellro, dat eeo schot nit eeo der revolver
vao de StaviDsky achtervolgende Parijschi
recherche-ambtenaren een einde aan he
leven van dezen man heeft gemaakt. O
die manier was men van één ding vol
komen zeker, namen noemen en ander
personen compromiteereo kon de over
ledene niet meer I Later is men door dt
getoigenisseD van ben die in de vill
waren, vaD deze meeoing teruggekomen
D:ze onderstelling latende voor watzr
waaid moge zijo, kan toch niet ontkeoc
dat de onderstelling alleeD reeds
pleit voor zuivere toestanden in de wereli
van de Fraosche politici en financiers,
Men heeft zich in Nederland verbaasd
dat bet mogelijk was in een betrekkelijl
kleine plaats als Bayoone zooveel honderd
tallen millioenen Francs aan bonnen var
de Gemeentelijke Bank van Leening t
hebben koDDeD uitgeven. Dit ia nu tot'
valüg eens niet vreemd I Schrijver dezei
weet uit persoonlijke ervaring, dat Bayonnt
dat vlak bij de Spaamche grens ligt
het plaatsje was, waar t«l vao oitSpaDj
gevluchte aristocraten hun vaak millioene
waard zgnde jowielen gewoon weren 'I
beleenen, zoo spoedig zij Spanje nit ei
in Frankrijk warea gekomen. Daarmedi
is het hooge bedrag dos wel eenigeziD
verklaard.
Als onmiddellijk gevolg van het schat)
daal heeft de Fraosche minister van
Koloniën, Dalimier, zijn ontslag gevraag'
dat de Minister-President, Chautempi
dadelijk heeft aanvaard, waarna fayseL
die porteienille tijdelijk heeft overgeoomei
Maar het laat zich aaozieo, dat het
eigenlijke schandaal nu paa gaat beginnen.
In het Palais Bourbon, waar de Franichi
Kamer van Afgevaardigden vergadert, zlji
reeds tal van interpellaties aangevraagi
en het ie zeer goed mogelijk, dat binoet
een week tijde het geheele Kabinet-Chao
temps zal zijo weggevaagd.
De machtigste man van Japan, <1
mioister vao Oorlog, Araki, is oDgesteld
maar een tijdelijke miniater van Oorlof
zal in zijn plaats niet worden benoemd
De onder-miniater vao Oorlog, lnitenaDt
generaal Janagawa, zal de zaken v»n he
departement loopen.de bonden en
minister-president zal io de komeod
zitting vaD den Japaosche Landdag d
gestelde vragen beantwoorden. Men kat
op het oogeoblik io Japan eenviondil
Araki niet misaeo 1 Om hem draait hee
het Japansche probleem op het Aaiatiscl
vastelaod, waar Sovjet-Roeland xoo nna'
bij is betrokken.
Bij uitzondering heeft 8talin, een io
terview toegestaan aan den Mouskooacbei
correspondent van de New-York Time»
Walter Doranty, welk interview nn d
ronde doet door de wereldpers. Over d
nieuwe verbooding RuslaodAmerik
was Staling natuurlijk uitermate goed
spreken. De crediet-verplicbtiDgen va
Rusland aan het buitenland zijD in twe
jaren tijds vao 1400 millioen Roebel to
450 millioen Roebel verminderd. Ook dez