minst het belang had van de éérste
verkiezingen op den 19den November,
is het er toch wat al te lustig toege
gaan. Naar men uit Madrid meldt,
gaat de rechtstreeksche coalitie met
de meeste zetels strijken. Dit was
zoo weinig naar den zin van de
anarchistisch-syndicalistische kringen
dal deze partijen in den nacht van
Zondag op Maandag in geheel Spanje
een gewapenden opstand wilden ont
ketenen. De Spaansche Regeering
was nochtans tijdig ingelicht en kon
digde over het algeheele land een
slaat van preventie af. Men verwacht
een Ministrieele crisis in Spanje, in
ieder geval het aftreden van eenige
ministers.
De nieuwe Fransche regeering, het
kabinet-Chautemps, heeft financieele
voorstellen ingediend, ter dekking
van het tekort op de begrooting,
welk tekort de lieflijke som van zes
milliard Fransche francs draagt.
Twee millliard zal men vinden uit
bezuinigingen, een milliard door be
lastingontduiking tegen te gaan, ander
half millioen door nieuwe fiscale
maatregelen en nog eens anderha f
milliard door buitengewone inkom
sten.
Op papier sluit dus de Fransche
begrooting. De commissie uit de
Kamer voor de financieele aange
legenheden heeft haar werkzaamheden
aangevangen en denkt daarmede in
2 dagen gereed te komen. Dan komen
de voorstellea in de Kamer, die wel
gedwongen zal zijn de voorstellen
goed te keuren, althans een paar
voorloopige twaalfden te verleenen,
daar alles vóór de Kerstdagen door
Kamer en Senaat moet zijn goedge
keurd, wil de geheele Fransche be
grooting voor het jaar 1934 niet in
het honderd loopen. Men ziet het is
ook te Parijs al weer kort dag ge
worden!
Op den afgeloopen Zondag is het
Eiland Hawai geteisterd door een
hevige aardbeving. De grootste active
vulkaan ter wereld, die zich op deze
eilanden bevindt, de Mauna Loo,
vertoonde een sterk verhoogde wer
king, waarmede de vulkaan alle re
cords sedert het jaar 1903 moet
hebben geslagen. Wij ontleenen dit
bericht aan een telegram uit Amerika
en blijven dus in den sportieven stijl
van Amerika. Lavastroornen van meer
dan een vierkanten kilometer opper
vlakte zijn waargenomen, zoodat de
bevolking bezig is de dorpen, in de
buurt van dezen berg gelegen te
ontruimen. Nu zal een Amerikaansch
vliegtuig zoo laag over den krater
vliegen, om den stand der uitbar
stingen waar te nemen.
Te Brussel heeft men in het Paleis
der Academiën, in het bijzijn van
koning Albert, Koningin Elizabeth,
Prins Leopold, Prinses Astrid, Minister
Lippens, den Nederl. Gezant Jhr.
Tjarda van Starkenborch Stachouwer,
en tal van andere autorite ten, den
50sten verjaardag van het overlijden
van den ook in Nederland zeer veel
gelezen Vlaamschen Letterkundige,
Hendrik Gonscience, met groote plech
tigheid herdacht. Het is een schitte
rende huldiging geworden, ter eere
van de nagedachtenis van den man,
die het Vlaamsche volk heeft leeren
lezen.
Tusschen de Valera en de Engel-
sche Regeering is het minder botertje
tot den boom. Thans heeft de
Valera aan de regeering te Londen
gevraagd, wat deze zal doen, indien
Ierland koos tusschen het lid blijven
van Britsche Gemeenebest en het
uitroepen van een onafhankelijke
Iersche Republiek, waarbij zéér ver
moedelijk de keus zou gevallen zijn
op een Iersche Republiek.
Een commissie uit het Engelsche
kabinet, bestaande uit Mc. Donald,
Thomas, Sir John Simon en Lord
Hailsraan, heeft thans het antwoord
der Engelsche regeering geredigeerd.
In dat antwoord zal de Engelsche
Regeering verklaren, dat zij niet
tot agressieve bedreiging van Ier
land zal overgaan, daar zij vrien-
schappelijke betrekkingen met Ierland
wenscht te onderhouden. Alleen ves
tigt de Engelsche Regeering er de
aandacht van de Valera op, dat op
die manier voor Ierland de voor-
deelen verloren zullen gaan, verbon
den aan het lidmaatschap van het
Britsche Gemeenebest.
LANDBOUW.
CENTRALE HENGSTEN-
KEUR1NG 1934.
Behoudens nadere goedkeuring door
zijne Exellentie den Minister van Econo
mische Zaken heeft de Provinciale Rege
lt ngscom missie voor de Paardenfokkerij
in Zeeland bepaald, dat de Centrale Heug-
stenkeoring z»l gehooden worden op
Donderdag 8 Februari 1934 des v.m. te
9 oor te Goes.
Fabrieken te Jutphaas bij Utrecht,
.Arnsterdar
5G
43076
VAN HET VANGEN VAN EEN ZOO
GENAEMDE WALVISCH,
VOORGEVALLEN BIJ ST. ANNA LAND.
Overgenomen uil„Nauwkeurige
beschrijving van Groenland of Spits
bergen, waerin de Wal visch-vangst
enz. duydelyk worden aangewesen
met een verhael van de gevangene
Wal visch reSt. Anna-land", gedrukt
bij Hendrik Walpot, boekdrukker
en boekverkooper te Dordrecht over
't Sta huisbldz. 66 en vlg.
Slot.
Ik verheugde my ondertosschen over
hel gelok van de man die de Vis gevaDgen
had op zoo een ongehoorde wys als nn
geseyd is. En denkende, dat by de waerde
daer van niet soude kennen, nedtikhem
daer niet al te ligt van te scheydeo.
Vragende wat by met dezelve voor had
te doen P Hy aniwoorde dat hy met het
speek meende na Dordt te varen om by
een Makelaar te vernemen, wat het weerdtg
was eu en aldaer te verkoopendoch
liever daer ter plaetae zo 'er iemand ge
negen was om te koopeu. Ik oordeelde
dat by sig op die Commercie niet verstond
en hem wat soekende te onderregten en
te styveD, vraagde wat by daer wel voor
soude eyssen. Hy antwoorder hondert
daelders. Waarop ik eeyde des avonds nog
wel eens ly hem te sollen komen. Dog
hy seyde dat selver wel te sull-n doen
by my op St. Annaland. Eodezoo scheyden
*y dien middag van elkander.
Hy bleef vast aen 't vis snyien en had
nu na gissing omtrent 5000 pond iD zyo
Jagt gebracht, die ik ock had sien leggtu
en eig in 't Jagt vertoonden gelyk ot'er
beele en halve zyden van 70&80 Varkens
opeeo geworpen geweest waren. Het speek
was op de meeste plaetsen drie duym dik
en zoo blank als eenig Varkens-spek ge
vonden kan worden.
Dit voorval ondertasseD in myn gedachten
spelende verwekke genegentheid om self
het Speek te koopeu doch wederom over
wegende wat. hindernis die in myn be
gonnen en noch te doene reys zoude
veroorzaken en andere coosideratiën meer,
stelde ik 't eenenmael nyt myn sin en
daarom in plaats van s'avonds weder by
hem ie koenen zoo verrichten ik inyn saken
bleef aldaer vernachten. Ook vernam
ik hem niet hoewel hy geseyd had by
my te snllen komen.
's Anderen daags 's morgens vroeg wil
lende my begeven na Scherpenes, St.
Martens-dyk en Stav6nes, zoo komt Abra
ham (de man van de Vis) de herberg in,
zoo als ik nyt sou gaen) om sig met syn
Volk een weynig te vertrisschen. Dochik
van de seldsame Vis-vangst niet genoeg
gehoort hebbende versogt Abraham my
in de Kamer te gaeD daer ik geslapen
bad.
Nadat ik van hem en de Vis was af-
geschtylen waren my verschryie specu-
latiën ingevallen, die ik hem verbaelde
en de particolariteyten daervan versogt te
weten, die hy my seyle. Om kort te syn
Abraham verkoopt u y het Speek. Dog ik
bedoDg dat hy aanstonds met zyn Volk
nog een snedig man die ik hem be
schikken soo, weder na de Vis sou varen
om te sien of by door holp van 'fc aen-
staeode hoogste water de Vis kon kanten
en de rest van 't Spek daer af te halen.
Ten welken eyode ik om sogt na twee
Ankersen twee Spaenee Takels maer kon
die niet bekomen.
Abraham en zyn by-hebbend Volk met
'er gessen geen gereedschap hebbende en
geen kans siende, om dat hagjf> te kanten
mosten bet laien leggen, 't Water gevallen
en de Plaet weder boven zynde sneeden
door bet vleis been, dat op sommige
plaetsen het Speek daer af synde tossen
twee en drie voet dik was, maekteo er
een gat in en haelden met veel moeyie
nyt de Vis (ty gissing) wel 5000 pond
Renseldatzy in 't Jagt bragten. Latende
de romp met al wat er aeu was, leggen.
Ik ondertogen myn rey* door 't land
»an Tertholeo verrigt,en myn affsireo af-
gedaeD hebbende zeylden 's anderen daegs
's morgens vroeg met Abraham en zyo
Soon met 'et Jagt daer de Vis mede ge
vangen en 'l Spek in was van St. Anna land
na Holland zynde mooy weder, een klein
koeltje de wind Zoyd-West.
Abraham op Boeg en Schoot en zyn
Soon op de Fok passende en nn ltcbt
geworden dat ik sien kon te scbry/eo,
vraegdeo ik van vooren af en beschreef
dit seldsaem voorval nyt zyo mond alles
bebalven dat ik selver gtsien en bevonden
heb.
Tot Dordrecht 's namiddags ten een
nore op den Tol Klaer geraekt zynde
wagten Abraham zyn broeder, Gommer,
in wieDs zchip zoo snedig in 't zeyleo
niet was als 't Jagt. By malkander zynde
zoo resolveerd men (alsoo Abraham voor
deels halven goed vond de Vis in het
pa»6eeren der Hollandse Steden aen de
uieowsgierige te vertonen) het Jacht al
ztylende aen Gommeis Schip vast te maken
en de staert bet kakebeen en een bos van
86 Baerden 't welk nog in het voorseyde
schip was met 't takel over te BelleD. Dit
gedaen en Abraham van zyo broeder
Gommer die den Yssel invoer om steen
te halen afgescheyden zynde qnam dien
avond of nagt tot Delft van waer by
's anderen daegs na den Haag voer, alwaer
se ook vele mitsgaders van eenige tot
Haerlem gezien zyn. En is alsoo het Spek
volgens voorgaeude beding te Sardam ge-
bragt op de Traen-kokery van Cornelis
Gerritz MeiD, die door zyu Groenlands-
varende gasteo en knegts het Spek op
zyu Groeoland8 heeft laten aen vinken
snyien en de Traen daer uyt branden
die daer nog leyd tot nader order.
Dit vreemt en byzondsr en seldsaem
voorval dal by geeu menschen gedenken
is voorgevallen namentlyk dat zoo groot
een Vis zoo diep landewaeit in 12 mylen
van de Noordzee gesieD, 'k laet siaen
gevangen is heb ik waardig geoordeelt
de Wereld door den druk gemeen te
makeD. En waerlyk als men aenmerkt,
dat de Commandenrs in Groenland op
haer Deering zynde een Vin-Vis siende
om het weinig voordeel dat er van komt
en om haer besondere wild en woestheyd
(boven de Walvis, daer vry wat meer
smeers op sit) deselve niet eens willen
aen doen, en geen moeyte waerdig agten
daer en boven dat de Bewindhebbers
dewyl geen Hoekers of Haringboyen*
hoewel voorsien tot de visscbery snltiant
genoeg zyo heele Water-Kasteelen, die
in groote geen Oorlogschip behoeven te
wyken daer toe uitzenden en met niet
weinig ligt en zwaer gereedschap gelyck
uit de Inventarissen van hun Equipage te
BieD is nytrbsten so moet men versteld
staen en dese gepasseerde saek een Ro
meinstuk of Goddelyke bestiering noemen
dat maer een Man van over de vyftig
Jaer met Soon van vyttien jaer oud die
Groenland noyt gesieu hebben met soo
een Jagje dat veel kleyoder was als de
vis en by de Groenlandvaerders in geen
vergtlyking komt sulk een groot Zeemon
ster dorsten aantasteD en soDder Walvis
gereedschap msglig wierden.
Hy was 50 voet lang van dikte en
breedte gelyck een Trekscboyt. Wat een
zwaerte euik een vis die ouder 't spek
op sommige plaetsen nog tosscben 2 en
3 voet vleys bad met al 't gebeente inge
wanden en bloed moet gehad hebben kan
ligt afgenomen werdeo. So dat meo sonde
gissen dat dese vis meer als 100.000 pood
zwaer geweest is.
Dit diend tot byzoodere opmerking dat
God de Hear dezen armen uian (welke
my scheen van een vrij meerder zedigheid
en vroomheyd als gemeenlyk onder de
vaereude maets plaets heeft te wesen en
gants geduldig in syn ongemak toen die
algemeene landplaeg hem alles weg Dam)
door dit middel wederom ryoe Goddslyke
en Vaderlyke voorsorg tot eenig eerlyk
onderhond van hem en de syoe heeft
laten smaken volgens bet spreekwoord
God Haat nooit of Hy salft weder.
En 't is niet l' eenenmael boy ten be
denken of de Heer ODze God dit niet wel
lot een Goddelyk voorteeken eD zwaerder
straffe die wy iu het overstromen van een
gedeelte van ons land geproefl hebbende,
verzwarende dit iaud wel geheel mogi
doeu overstroomeu en maken het tot een
verblijf van sulke Zee-monsters en audere
Zecgedrogten.
En niemand denke dit te ver gesogt
wy sien dat God meermalen by?oudereen
seldsame tekenen heeft laten voorkomen
om daer mede syn aaustaende straffen en
oordeeltn aen te wysen. Dat eeue het
welke in het Voomse Sop voor eeoige
eenwen vast. land was en nn eeD gedeelte
vad de Zoyderyee oitma:»kt is magtig ge
noeg om daer op het gebon van soo een
voorbedoidsel te funderen.
Alwaer in 't Jaer 1250 of daeromtrent
een levende Haring in een Bornput door
een dieostmaegd van seker Dop Veer ge
vangen is hetwelk by die selveD Heer
voor so een quaed bedutdsel isaangesien,
dat hy denkende of dal Land wel tot een
Zee rnogt worden bewogen is geworden
om syn Laoded aldaer te verkopen en
een ander gewest te soeken. En de
aivkomst heeft geleerd, dat syn gedagten
niet y lel geweest syn.
Onse Provinciën en wel in souderhsyi
Zeeland heeft onlangs door de wa'ervloen
Gods straffende hand gevoeld.
Waar voor ons God verder behoede.
Want
't Geen eertijds is gebeurt, behoeft meo
[uiet Ie vreesen,
Wanneer meo waarlijk vroom en heilig
[tragt te weseD.
WEEKPRAATJE.
DE HERFST ALS LEVENSSYMBOOL.
Voor vele menecheu bebbeu de Herisl-
maanden zoo'n groote aantrekkingskracht,
dat zij deze maaoden den voorkeur geven
boven alle andere. De zachte, getemperde
zonneschijn van den verscheidenden zomer,
die zich door deu morgennevel echter oog
niet terzijde laat dringen en zich dapper
een weg baant tot de aarde, 's middags
zelfs dikwijls nog zomerherioDeriDgen op
wekt, de zware, met scherpe geuren ge
mengde lucht, die zich onderscheidt door
byzooder groote helderheid, de laatsie
vruchleD, die nog rijpen tnsschen reeds
afstervend loof, dat alies is voor een
fijngevoelig mensch als een kostelijk ge
schenk van den Hemel, een afscheidsge
schenk van de levende Natuur. Dan grijpt
met onweerstaanbare bruuskheid het besef
hem aaD, dat alle aardsche gelnk onvol
komen en vergankelijk is.
Lijkt het er niet veel op, alsof de Herfst
voor de ouderen, voor de reedB eenigsziDs
levensmoeden geschapen isP... Alsof jon
geren en joDge heden hem niet goed
begrepen en zelfs niet van hem hielden P
No, de Voorzienigheid heeft er voor
gezorgd, dat ieder jaargetijde iets biedt
aan welke periode ook, die wij in ons
leven doormakeD. En daarenboven leereD
die jaargetijden ons, hoe wij on9 mensch-
zijn moeten opvatteD en boe wij de con
sequenties daarvan moeten verwerkelijken,
In het doorleven van den Herfst kaü
de mensch, lang voordat de Herfst des
LeveDS voor hem is aaogebrokeD, het besef
der geestelijke rijpheid in zich voelen op
komen, de rijpheid, die bij met het vorderen
der jaren tegemoetleeft 1
De stormachtige tijd, waario het hart
nog uaar leven eu liefde verlangt, de
midzomertijd, die alle krachten tol schep
pende daden dwiogt, alles is noodzakelijk
ter voorbereiding tot den tijd der verheven
rost, tot het vormen van de zuivere kijk
op het verleden, tot. de zekerheid vaD de
toekomstige verwerkelijking van de daarin
geboren wenschen,
Ook in den nazomer strijdt de mensch
verder. En die strijd kost geen inspanning
meer. Aan de wisselvalligheden geweDd,
volkomen voorbereid op de schommelingen
van ons bestaan, zoo baant bij zich vast
beraden en oudobbelzinnig zijn weg door
elke schemering tot hetstralende,zegenende
Licht.
Uit pogingen en dwalingen groeien er
varing en zekerheden, uit bet tasten groeit
de daadkracht en het vluchtige met
zijn fatale bekoriog wijkt voor het dourzame.
Voor zichzelf wenscht de mensch, die
deze hoogte des levens bereikt heeft, niets
meer, hij wil nog slechts... scheuken 1 Hij
beperkt zijn waudelplannen tot bereikbare
doelen en buit ieder nor oit, als ware dat
zijn laatste. Thans gaat het erom, de
oogstzoo rijk mogelijk te maken, voordat
de deuren van de psychische voorraadsschuor
zich voor altijd sluiten....
RECHTZAKEN.
DE AUTOBUSSEN!
Voor de Arr. rechtbank te Breda stond
Donderdag o.a. terecht de 26-jarige
chauffeur M. M. wooeude te Slatenisse,
terzake dat hij le van 30 Nov. tot 23
Dec. 1932 op bet eiland Tholen een
antobnsdier.st Stavenisse—Sint Mnarleos-
dijkScherpeuisse—Poort vliel—Tholen
als openbaar middel tot vervoervan personen
in werking beeft gebonden zonder ver-
ganoing van Ged. Staten van Zeeland
of van de Kroon, en 2e omdat hij reeds
met een bos StaveoieseTholen zonder
dat er de naam van den ondernemer
duidelijk zichtbaar op was vermeld eD
ook niet het gtootsi aantal p
waarvoor het rijiuig bestemd was
Van deze overtredingen werd
bij vonnis van 13 Februari 19:
den Kantonrechter te Tholen wat
de eerste vrijgesproken en voor di
veroordeeld tot een boete, van f 8.-
8 dagen hechtenis; in hooger
van Jdat vonnis gekomen werd
thans te Breda behandeld, waar
tuigen waren gedagvaard de Ri
wachter van Siaveoissp, J. 1. Col
de condoctenr H. C. de G. e
wonende te Stavenisse.
Mr. A. J. van der Hoeven,
van Tholen trad op als verdedigei
Verdachte ontkende dat hij ee
busdienst onderhond, daartoe
geen vergunning. Verd. rijdt op be
met een 6 persoonsauto daarhei
men vraagt, oefent bet tazi-'oed
Zijn wagen staat gewoonlijk id dt
op huD verzoek worden passagi
huis afgehaald.
Getuige J. I. ContaDt, de Ri
wachter zag M. wel eens om half ti
b'd wagen vertrekken met enkele pa
onderweg stapten dan aDdereD
voor caté van v. B.de autobus
een kwartier eerder.
(l Is vrij algemeen bekend dat
bos-roote volgt eu daar passagiers
naar Tholen en Bergen op Z<
te telaal voor de bo» waren geko
Op eeD desbetreffende vraag i
verdediger ontkende getuige dat
vervoer of dergelijk had ot heeft
autobus.
Getuige H. C, de G. condncti
gestationeerde autoboe, legde da:
verklaringen af over de oDtmo
met den wagen van verdachten
SteeneDpad plm. 6 K.M. van Stat
Get. heeft den cbanfftur m
zien aanspreken, in Tholen oit z
gestapt, om beu te vervoeren naar
op Zoom. iDplaats van met de
graD slapten de meDscheD dan
dachte's auto.
Deze getuige beweerde dat d
wachters, als zij niet voor rijksre
reizen, niet behoeven te betal
weersprak de rijksveldwachter,
maakt vaD zoo'n ganslibe bepalii
gebruik zijn verklaringen kond
President der Rechtbank slechti
bekoren 1
De Officier van Jostitie vorderd
aanleidiug van de thans afgelegc
klaringen op verschillende grondt
spraak van het primair ten laste
en daardoor vau het tweede feit
slag van rechtsvervolging.
Mr. A. J. van der Boeven gin)
mede natuurlijk accoord voerde Dog
gronden daarvoor aan en vroog
uitvoerig pleidooi voor beide feitei
spraak.
Over 14 dageD zal de rechtbau
spraak doen.
THOLEN, 8 December 1933.
Begin dezer week is plolseli
streDg de wiDter ingevallen. De
begonnen werkzaamheden aan d(
zullen stilgelegd moeten wordeD.
we Donderdag eenigen dooi hebb
had, ie de koude weder jtoegeuomeo
de schaatsenrijders zullen kunoeD
teeren van het ijs.
De heer A. Laban Hz. alhier
te BergeD op Zoom voor het
machioeschrijver volgeD» methode
Naar wij vernemen maakt ht
van de Bazar voor berstelhogen
Nod. Horv. Kerk, goeden voo
Het comité hondt zich aanbovole
de ontvangst der toegezegde goede
Zaterdag jl. werd de achl
W. den Engelsman, door onoplett
door een aoto aangereden.Geneesk
haIp werd ingeroepen, waarbij wt
constateerd dat hel jongetje een
sehoddiDg had bekomen en een bee
die gehecht is.
Thans is de toestand 7aD bet
redelijk.
RIJK8POSTSPAARBBNK
Aan het postkantoor alhiet
daaronder ressorteerende hulppostk:
werd gedurende de maaod Novembi
ingelegd f 15.390.32 terug
f21.571.69.
Het laatste door dat kaDtoor oitg
boekje draagt het Dommer 15141
♦POORTVLIET. Tot secretaris
Modernen Laudaroeidersbood is
de heer M. J. Voshol Jzn., en t(
nin geneest er de heer Job. Hage.
foncties werdeD voorheen bekleed dc
heer D. de Goede.
POORVL1ET. Het onderstennio
alhier kwam in vergadering bijeen te
oitkeeriDg te doeD voor de g
