rAARIH OPGENOMEN DE IERSEKSCNE EN THOOLSCHE COURANT &BUITENLAP NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN Jrijdag 11 Augustus 1933 No. 32 Vijftigste jaargang Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk. Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 m 1SERSCHE 1 BALSEM THOOLSCHE COURANT blad verschijnt eiken jdag. Prijs per kwartaal ,80; met Geïllustreerd odagshlad f 1,375, franco post ƒ1,65 15 ct. p. kosten. Advertentiën van 1 tot 4 regels 75 ct.; iedere regel' meer 175 ct. Grootte der letters naar plaatsruimte. Bij abonnement aanmerkelijk» prijsvermindering. de NEOERLANO EN INDIË. riet loont de moeite, de voorloo- arrestatie, de waarschijnlijk arop straks volgende interneering n lr. Soekarno te zien in breeder rband dan dat van dezen of geenen tellectueel van inlandschen oor- •ong, die zich aan het Nederland se gezag heeft vergrepen. Als zoo- nig gezien en doordat metterdaad uwe licht beschenen, is het een eval" op zichzelf, niet meer en niet inder. Doch bekeken in het heldere licht r nimmer te weerspreken historie llen gans andere einders te omva- Daaraan een beschouwend arti- 1 te wijden, daarvoor aandacht te agen bij het nog immer rustig voort im melende deel van het groote (fcderlandsche publiek, is niet slechts ^:t recht van den dagbladschrijver, t is zelfs in het huidige tijdsbestel plicht vaneen tot voorlichting van openbare meening geroepene;, sehle het waarachtig heil van land en ilk, rondom het meer Flevo gelegen gehuisvest, voor oogen begeert houden. Uit de algemeene studieclub te Ban- tJ)eng is eerst voorgekomen het in lezen revolutionaire, in naam slechts tremistiseh-nationalistische partij iheetenPerserikaten Nasional ln- lan inesia, spoedig herdoopt inPartai asional Indonesia. Omstreeks de Kerstdagen van het ar '1929 volgden huiszoekingen bij voormannen dezer in feite volko men revolutionaire partij, die een gerneene onafhankelijkheid van Inöië uitstreefde, onder de bekende leuze indië los van Nederland". Men trof in dergelijke hoeveelheid bezwarend f liateriaal bij deze voormannen aan, at de politie acht leiders der partij i hechtenis nam, waarna de Justitie igen vijl der onruststokers een straf- ichterlijke actie instelde. Voornaamste beklaagde van het ge- eele proces was Ir. Soekarno. Eerst den zomer van 1930 nam de open- are behandeling der geruchtmakende lak voor den landraad te Bandoeng en aanvang. Het is Kerstmis van dat lar geworden precies een jaar dus a de voorloopige inhechtenisneming er leiders al eer de landraad von- is wees, waarbij Ir. Soekarno tot ier jaar gevangenisstraf werd veroor- eeld, in Hooger beroep voor den raad an Justitie te Batavia, werd het erste instantie bewezen vonnis be- estigd, zoodat men redelijkerwijze ad kunnen veronderstellen, dat tot 'erstmis 1933 Indië van de machi- aties van Ir. Soekarno verlost zou ijn geweest (zoowel de landraad te iandoeng als de raad van Justitie te latavia, hadden de reeds ondergane oorloopige hechtenis in mindering an de opgelegde straf gebracht). Maar de wegen der hoogere amb- enaren in Nederlandsch-Oost-Indië ijn ondoorgrondelijk Want wat heeft nen, zij het dan met leede oogen veJnoeten zien gebeuren De man, die ipenlijk ten strijde trok tegen het in 'eie ndië bestaande Gezag, is door de 9I nannen, die datzelfde Gezag zouden noeten schragen temeer wijl zij dat rezag bedreigd wisten begenadigd 1 •n niet zoo weinig begenadigd ook ierst kreeg de veroordeelde Ir. Soe karno een strafvermindering van drie 1 e naanden, vervolgens een nieuwe straf vermindering van liefst maar een jaar m negen maanden Zoodat met deze och reeds alleszins belangrijke reduc- ie van vijftig ten honderd op de oor spronkelijke straf, in feite de straf reeds einde 1931, in stede van einde 1933, was geboet. Welbewust, maar klaarblijkelijk zonder eenig verant woordelijkheidsgevoel, lieten de Indi sche autoriteiten dus reeds twee jaar vroeger Ir. Soekarno opnieuw op de ,0J [ndiscbe bevolking los. Ter vergemak kelijking van zijn voor Indië zooTÜles 1 zins funeste propaganda naar schrij- .jJ ver dezes waagt te vermoeden. INI tee Het is in Indië een publiek geheim, dat de juist dezer dagen overleden regeerings-gemachtigde voor algemee ne zaken, Mr. Ir. Kiewit de Jonge, zich een verdediger, wellicht zelfs een soort aanhanger, van Ir. Soekarno heeft getooud. Nu, wijlen de heer Kiewit de Jonge heeft zich niet ont zien, een toenmalige beklaagde, Ir. Soekarno, ter openbare terechtzitting, de hand te komen drukken. Het is niet ons voornemen, den overledene, die zich niet meer kan verdedigen, ter verantwoording te roepen, maar toch is de openlijke vraag alleszins gewettigd, „ligt het op den weg van een der hoogste regeerings-autoritei- ten een kennelijke bestrijder en on- dermijner van het Gezag dierzelfder regeering, ter openbare terechtzitting, handjes te komen geven Wij zullen het hierbij laten de vraag beant woord immers zichzelf!.... Eq naar wij persoonlijk, met een aan zekerheid grenzende waarschijn lijkheid weten, is liet dezelfde regee- rings gemachtigde geweest, die er het zijne toe heeft bijgedragen, dat aan Ir. Soekarno zoo'u aanzienlijke straf vermindering is toegekend. Juist nu de macht van Mr. Kiewit de Jonge in Indië tarnende was, en hij zijn hoog en verantwoordelijk ambt aan Mr. Peekema had moeten afstaan, ishet allerminst uitgesloten geweest, dat de verderfelijke politiek van zoete koek en het zachte lijntje, die in den pas dezer dagen overledene zoo'n overtuigd voorstander had gevonden, door krachtiger persoonlijkheden, met oneindig beter begrip van gezagsver antwoordelijkheid ten doode is ge doemd. Eens de macht van Mr. Kiewit de Jonge gebroken zijnde, is klaarblij kelijk het Gezag weer terechtgekomen in handen, waar Gezag behoort te zijnin ijzeren vuistZoodat thans voor Ir. Soekarno eindelijk de ure is gekomen, waarop hij zijn schadelijke invloeden niet langer op de Inlandsche bevolking zal kunnen botvieren, maar in eenig interneeringskamp veilig zal kunnen worden opgeborgen Ons bedunkens alleszins terecht Want nauw was Ir. Soekarno uit de gevangenis ontslagen, of hij keerde terug tot zijn oude rol in het revo lutionaire, Indische leven.... Tusschen twee groepen had Ir. Soekarno de keus die van Mr. Sartono en die van Dr. Soetomo. Lang heeft Ir. Soekarno niet geaarzld, want spoedig- had hij zich aangesloten bij de groep van Mr. Sartono, de Partai Indonesia, die hem weldra als haar leider zou erkennen en uitroepen. Tegelijk met de arrestatie van Ir. Soekarno heeft de Gouverneur-Gene raal, de raad van Indië gehoord heb bende, voor geheel Nederlandsch- Indië ten Oosten de vergaderrechten van de Partai Nasional Indonesia en van de Partai Indonesia aan een reeks beperkende bepalingen onderworpen, die wij hier niet alle zullen opsommen, doch die er voldoende blijk van geven, dat het der Nederlandsch Oost-Indi sche regeering thans ernst is Het daghet in het Oosten Zoo ooit, zoo ergens, dan zijn deze woorden thans te dezer plaatse en in dit verband ten volle van toepassing Slechts zal het zaak zijn, dat de regeering, zoowel op het Plein te 's-Gravenhage, als in het Buitenzorg- Paleis van den Indischen landvoogd ditmaal voet bij stuk zal weten te houden en zich niet door zoogenaamde ethische elementen laat beïnvloeden de teugels van het bewind weer spoe dig te laten schieten. Wij Nederlanders, hebben in het Verre Oosten een taak te vervullen, sedert eeuwen al overgenomen van onze voorouders, van wie wellicht Jan Pieterszoon Coen de bekendste, zeker echter de meest-doortastende verte genwoordiger niet slechts, maar ook de meest-waarachtige bewindvoerder was. De leuze „los van Nederlandde andere leuze „Indië voor de Indone siërs moge een wijle opgeld hebben gedaan; zij, die deze leuzen aanhelfen ontbreekt het aan een voldoende mate van verantwoordelijkheidsbesef eener- zijds, maar anderzijds moeten zij toch al te goed beseffen, hoe voos, hoe valsoh hun leuzen wel zijn. Niet tegen te spreken is, dat mocht nog heden aan den dag Neder land zich uil Indië terugtrekken er voor de oorspronkelijke bewoners van dat schoone land geen oogenblik spra ke zal kunnen zijn, dat zij hun eigen land zelf kunnen besturen eu behee- ren. Wie het eerst als kaper op de kust zal verschijnenJapan, Engeland, Amerika, Rusland het is kwalijk vooruit te voorspellen. Maar mochten deze wereldmachten Indië aan eigen lot overlaten, dan kan het wel niet anders, of het groote eilandenrijk valt in honderd-en-één kleine staatjes uiteen, die elkaar zul len gaan beoorlogen, gelijk zij in vroeger eeuwen plachten te doen. Want niet genoeg kan hier heel nuchtertjes betoogd, dat een werkelijk volk van Indonesiërs niet bestaat, nooit beslaan heeft en waarschijnlijk ook in de rneest-afzienbare toekomst wel nimmer zal bestaan. Bovendien omdat hiervoor de historische voor waarden volkomen ontbreken 1 Wie Indië voor volslagen anarchie begeert te behoeden, hebbe tot nieuwe leuze„Nederland en Indië één 1" Fabrikaat 42811 Wellicht zegt Rusland Hamburg vaarwel? Dan zouden Antwerpen en ook Rotterdam een kans krijgen basis te worden voor den Russischen uitvoerhandel. Maar daarvoor zal Nederland gedwongen zijn Rusland de jure et de "acto te erkennen. Buitenlandsche arbeidskrachten bin- neu kort in Nederland geweerd. Geen buitenlandsche assistenten aan Nederlandsche Universiteiten. Balik papan en Tarakan in staat van verweer gesteld. De stryd om de hegemonie in den Pacific. Nederland voor alles neatraal. Van de tegenwoordige gespannen ver houding tusschen Rusland eu Doitschland kan wellicht binnen zeer afzienbaren tijd Nederland profijten gaan trekken. De weinig hartelijke betrekkingen tusschen Sovjet-Rusland en het Derde Rijk zijn voor Moskon gereede aanleiding de toch al niet te vaste banden, die het Kremlin aan Berlijn verbindeü, weer iets losser te maken. Tot du toe was Hamburg de belang rijkste haven, waarmede Rnsland te inakeu had een soort basis voor den Russischen uitvoer naar bet Baiteuland. Wij ver nemen thans, dat Dovgalefski, de Russische gezant te Parijs, een tijdlang van zijn standplaats is vertrokken, om in België zoo te Brosse!, als te Antwerpen, be sprekingen te houdeD, teneinde voortaan de Russische oitvoer niet langer over Hamburg, maar over Autwerpen te doen geschieden. Behalve Antwerpeu, zou ook Rotterdam in aanmerking komen als nieuwe basis voor den Russischen uitvoerhandel. Maar voorwaarde daarvoor zon wezen voor een erkening de jure et de facto van Rusland ook door de Nederlandscbe regeering. Hiertegen hebben de beide voorgangers van den tegenwoordigen minister van Buitenlandsche Zakeu zich steeds met haDd eu tand weten te ver zetten noch Jhr. van Karnebeek, noch Jhr. Beelaerts van Blokland, weoschten deze erkenning van Roeland zelfs maar in overwegiug te nemen. Voor de huidigen bewindvoerder in het vroegere gebouw van de Afgevaardigden van Amsterdam ter Generale Staten, op bet Plein te 's Gravenhage, is de toestand wel iels veranderd, lo de eerste plaats is Jhr de Graaff niet gebonden door vroeger afgelegde verklaringen. Maar iD de tweede plaats moet dhr de Graaff ongetwijfeld beseffen, dat ua welhaast 16 jaar bolsjewistische regeering in Rusland eo na een erkenning de joie et de facto vaD Sovjet-RasiaDd door on geveer alle grootere en Kleinere Mogend heden ter wereld, hel voor Nederland slechts nadeel kao htb'jen, zoo ods land halsstarrig blijft volhoaden bij het eeDS ïugenomeu standpunt en koppig weigert eeu door zestien jaren geschiedenis ge consolideerde toestand te aanvaarden. Wij stelleu hieibij uitdrukkelijk op den voorgrond, dat wij persoonlijk geen enkele sympathie koesteren met de in Rusland bcstaaoderegeeriogsvormen. Alleen zijn wij van oordeel, dat die toestanden toch niet veranderen zulleD, zoo Neder land zijn eens ïugenomeu standpunt niet wil opgeveD. Mocht Nedeilaod daartoe misschien wel besluiten, dan is tenminste de mogelijkheid geopend, dat de haven vao Rotterdam, toch reeds noodlijdend, althans eeu deel van den Russischen uit voer zal te verwerken krijgen. Daarmede kunnen de Rotierdamsche en de Neder- landsche belaügeu slechts gebaat zijn I Wat velen reeds jaren lang een doorn iu het oog is geweest, de ongebreidelde tewerkstelling iu Nederland vaD buiten landsche, vooral Duitscbe, arbeidskrachten, zal nu weldra eeu einde hebben genomeD. Want de Minister-President, dr. Colijn beeft zijo woord gestand gedaan, afgelegd bij de regeeriogsverklariug, eu een wets ontwerp ontworpen, dat het in dienst nemen door Nederlaoders in Nederland van bailenlaodschearbeidskrachten, zooveel mogelijk beteugelen zal. Het valt Diet te ontkennen, dat het nieuwe Ministerie er geen gras over iaat groeien eo in den korten tijd van haar be- staaD al heel wat meer hooi op de vork heeft genomen, dan ooit van bet vorige Ministerie kou worden getuigd. Onmiddellijk gevolg vaD het binneukort in te dienen wetsontwerp is geweest, dat de gemeenteraad van Arnhem reeds stelling heeft genomen legen het in dieost nemen van Dailschers bij het maken van de beide oprilten voor de vaste brug over den Rijn, waarbij reedseenige vastearbeiders werk hebben gevonden. Voor Nederlandsch werk bij voorkeur Nederlandscbe arbeiders, dal zij de toekomstige nienwe leuze I Ook op een geheel auder terrein toont de Nederluddsche Regeering de waarachtige Nederlandsche belangeu ter harte te willen nemen. De Regeering heeft nl. maatregelen genomen, dat de stadie van Neder). Universiteiten io den vervolge geen be lemmering zal ondervinden doordat de collegezalen en de laboratoria overvnld zouden zijn met studenten van buiten landsche nationaliteit. Het is de door den loop der omstandig heden gedwongen stichtiog van mijnen magazijnen te Balikpapan en te Tarakan, dat wel bet belangrijkste Dieuws van deze week mag heeteo. Wat is loch het geval Zoowel Balikpapan, als TarakaD, zijn de twee groote opslagplaatsen van petroleum- producten der groep van de Konioklijke- Shell in Nederlandsch-Oosi-ludië. Komt het tot een gewapend conflict in de landen rondom den Pacific gelegen, dan kaa het niet anders, of de Amerikaansche en Japansche vloot zulleD, wijl ze beide te ver van hnn basis zijn verwijderd, er alles op zetteo zich in het bezit te stellen van een, desnoods van beide groote op slagplaatsen vau beDzine, petroleom, lichte en zware stookolie, omdat de slagschepen anders tot machteloosheid zijn genoemd. Het zal dus plicht van Nederland zijn, dit te voorkomen zoowel wat een Ameri kaansche als eeo Japaueche. poging iD die richting betreft. Want doet Nederland dit niet, dan is het plotseling en onaf wijsbaar zelf midden ïd hel conflict be grepen, zal dus eventneel Amerika ons land beechnldigeu Japan te hebben gekozen Slechts de handhaving van de aller- pijnlijksteneatraliteilzal Nederland koDnen redden van een door de regeering aller minst begeerde inmeDging in het groeiende cooflict van de landen rondom den Pacific. Wijs regeeringsbeleid ziet vooruit. Dat is bier oo misken baar het geval. De geschiedenis herhaalt zich. Bij U, over U, maar zonder U I". Eer tijd» ie Rijswijk, inzake de misluk king der Fransche en Engelsche dé marches te Berlijn, ten volle bewaar heid. 'n Nieuwe voorspelling. Mus- eolini als de machtige man achter de schermen. Bij den vrede van Rijswijk moet een Fransch diplomaat de bekende woorden tot een Hollandseh collega gericht hebben, dat de groote mogend heden dier dagen onderhandelden „Bij U, over U, maar zonder U". Bijna twee eeuwen later kan het verscheur de China dezelfde woorden op zich toepassen, want de onderhandelingen tusschen Sovjet-Rusland, het nieuwe rijk Mansjoekwo, en Japan, betreflen de den verkoop van den Oost-Chinee- schen spoorweg, vinden al evenzeer plaats bij China, over China maar zonder China. Het loven en bieden te Tokio gaat langzaam, doch zeker ver der en dan natuurlijk in de richting van een oplossing, waarbij Mansjoek wo. geruggesteund door Japan, de beste kansen heeft den spoorweg,die zoowel handels- als strategische be langen kan dienen, voor een appel en een ei te verwerven* Sovjet-Rusland vroeg oorspronkelijk twee honderd en vijftig millioen, Man sjoekwo bood niet meer dan vijftig millioen. Thans heeft Moskou den koopprijs reeds tot 200 millioen ver laagd, doch blijven Mansjoekwo en Japan hun bod van vijftig millioen onwrikbaar handhaven, omdat de spoorweg zijn feitelijke waarde Voor Rusland verloren heeft. Hier is van Russische zijde metterdaad weinig tegen aan te voeren. Het einde zal dus wel zijn, dat Rusland voor een paar procent van de aanleg kosten af stand doet van een oud Russisch bezit, dat nog stamt uit de dagen, dat het Czaristische Rusland groote aspiraties had aan de oevers van den Pacific. Die zijn te Jekaterinenburg, na het vermoorden van de Czarenfamilie, letterlijk in bloed gesmoord, zoodat er voor Moskou weinig anders overschiet dan met vijftig, zestig, desnoods, als uiterste bod van Mansjoekwo en Japan, met zeventig miljoen genoegen te ne men. Voor het hopeloos verdeelde China rest niets dan toekijken, wijl men thans in Oost-Azië beslist In ons vorig buitenlandsch over zicht hebben wij ons de vrijheid ver oorloofd te voorspellen, dat de démar ches van de Fransche en Engelsche ambassadeurs te Berlijn, inzake de beweerde schending van het vredes verdrag van Versailles door Duitsch- land, wijl het land zich bemoeit met de hinnenlandsche aangelegenheden van Oostenrijk door uit vliegtuigen propagandistische brochures boven Oostenrijk's grondgebied te strooien en door met behulp van de Duitsche radio een onbehoorlijke „Hetze" tegen de huidige Oostenrijksche regeering op touw te zetten, ten bate natuurlijk van de nationaal-socialistische bewe ging tot niets zou voeren, omdat men in de Wilhelmstrasse te Berlijn wel zoo handig zou zijn de ambassadeurs van Frankrijk en Engeland met een kluitje in het menschenhooge riet van de internationale politiek te sturen. De inkt, waarmede deze voorspel ling gezet werd, was nauwelijks droog, of de loop der gebeurtenissen te Berlijn had onze meen in g reeds in de meest letterlijken zin bewaarheid. De beide ambassadeurs zijn onverrichter zake uit de Wilhelmstrassa teruggereden, de Engelsche ambassadeur naar zijn paleis op den hoek van de Wilhelm strasse en Unter der Linden, de Fransche ambassadeur slechts een

Krantenbank Zeeland

Ierseksche en Thoolsche Courant | 1933 | | pagina 1