WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
©BUITENLAP
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
Bgö
li
Mjdag 14 Juli 1933
No. 28
Vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk. Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
Ut
ik
06 Lzi
if6
E53SCM
BALSEM
THOOLSCHE COURANT
jt blad verschijnt eiken
lijdag. Prijs per kwartaal
0,80; met Geïllustreerd
ondagsblad ƒ1,375, franco
er post f 1,65 -f- 15 ct.
jsp. kosten.
Advertentiën van 1 tol
4 regels 75 ct.iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaalsruinite.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
PUBLICAT1EN.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend,
t tegen Woensdag, den 19 Juli 1933 des
imiddag 21/2 ure eene openbare vorgadering
den Raad is belegd.
Punten van behandeling:
Ingekomen stukken.
Vaststelling van een bouwverordening.
Opzegging van het gebruik van school
lokalen.
Aanbieding der rekeningen van de ge
meente, van de bedrijven en van de
instellingen van weldadigheid over 1932.
Eervol ontslag, te verleenen aan den
gemeente-bouw meester. 15
3
Gaat Primes Juliana zich verlo
ven Engelsche bladen meenen
van ja. De noodlijdende gemeen
ten in Nederland ontvingen 1
ïnillioen van den Staat. Valache
reutezegels. Grieven tegen de
werkloosheidsvoorziening.
Onze Nederlandsche Kroonprinses
eeft een bezoek aan Engeland ge
acht. Ofschoon dit bezoek in zekeren
n incognito was, heeft het onze
•inses niet aan belangstelling van
i pers ontbroken. De Engelsche
«rnalistiek is vooral sterk in »so«
ety"-reportage en zoo kon het daar-
n ook gebeuren, dat ons van de
•erzijde der Noordzee dagelijks
ntallen foto's werden gezonden,
aarop wij onze Troonopvolgster
mden aanschouwen, opgewekt en
nietend, als elk ander sterveling,
e met vacant ie is.
Vanzelfsprekend vertoefde de Prin-
s voortdurend in Koninklijk en
orstelijk gezelschap. Maar het schijnt
Engelschen journalisten te zijn
ïgevallen, dat Prinses Juliana meer
in gewone belangstelling aan den
ig legde voor Prins George, een der
men van het Engelsche Koningspaar.
Wat lag meer voor de hand voor
altijd speurende en op nieuwtjes-
cht zijnde hanteerders van de pen
n hieruit de veronderstelling te dis-
lleeren, dat binnenkort de verloving
hn de Nederlandsche Kroonprinses
et Prins George kan tegemoet wor-
en gezien.
Wij vinden deze veronderstelling
zijn minst genomen voorbarig,
:hoon natuurlijk ieder rechtgeaard
'erlander het met gejuich zou be-
leten als onze Prinses de tradities
ui 'n het Huis van Oranje zou voort -
■tten en een huwelijk zou sluiten
et iemand van vorstelijken bloede.
Onmogelijk is hel natuurlijk niet,
at zulk een verloving, als hierboven
inoemd zou kunnen plaatsvinden,
OU inderdaad ligt na de begroeting
tor 'o de Prinses op den eersten dag
irer aankomst te Londen door den
,«r'ns van Wales en de dadelijk daarop
16 »lgende maaltijd met Prins George
s tafelgenoot, een dergelijke ver
aderstelling voor de hand.
Gedacht werd bierbij o.a. aan het
zoek van de beide Engelsche Prin-
ik' n aan Den Haag, alsmede aan de
ïstijds gegeven belofte van hen om
it jaar hun bezoek aan de residentie,
iaar dan niet incognito, te herhalen,
ok legt men verband tusschen het
■it, dat de Prinses Londen bezocht
nst nu ook onze minister president,
r. H. Colijn daar vertoefde, zij het
in ook uit geheel anderen hoofde.
Toch moet men natuurlijk voor-
chtig zijn met zulke geruchten, want
Elders kan men deze vrijmoedige
'volgtrekkingen niet beschouwen en
aken er daarom hier slechts mel
ig van onder het noodige voor-
ehoud.
Een dezer dagen hoorden we van
;n gemeente in Nederland, die
e inder bezuiniging en zonder belas-
ig-verhooging kans had gezien
»nst" te maken. Dit is natuurlijk
zeldzame witte raaf, tusschen de
"oote troep om hulp krijschende
yarte raven, de noodlijdende ge-
'eenten in ons land, die met groote
Ichi
1 let.
tekorten te kampen hebben en on
danks belastingverhoogingen en be
zuinigingen niet tot een sluitende
rekening kunnen komen. Enkele dezer
gemeenten kunnen door het sluiten
van leeningen zich voor een débacle
behoeden, maar er bestaat een heel
rijtje gemeenten, die een beroep
moeten doen op de schatkist van den
Staat, omdat zij buiten staat zijn in de
kosten harer huishoudingen te voor
zien. Het is belangwekkend te weten,
hoeveel de Nederlandsche Staat aan
deze noodlijdende gemeenten moest
betalen over het jaar 1932.
Aan Boschkapelle f5000.aan
Emmen f 542020.aan Engelen
f 6000.aan Gasselte f 20 000. aan
Hoeven f 12000.—, aan Hoogeveen
f85000.aan Jaarsveld f11200.
aan Hindeloopen f 15500.aan Mun
tendam f 8000.—, aan ünstwedde
f 110000.aan Overslag f800.
aan Schiebroek f8000.—, aan Sleen
f 106157,37, aan Smilde f 32242.46,
aan Veen f6000.,aan Zijpe f1755.
Bij elkaar verschafte het Rijk aan de
noodlijdende gemeenten een bedrag
van f 969674.83, waarvan Emmen
meer dan de helft opstreek.
Meer dan honderd gemeenten,
waaronder enkele grootere, hebben
voor 1932 en 1933 aanvragen voor
onderstand ingediend. Hieruit blijkt,
dat de overheidsinstellingen eerst
thans den vollen druk van de crisis
gaan ondervinden.
Met het gilde der langvingers is
het hetzelfde gesteld als met onkruid
en ongedierte. Men denkt, dat men
het heelt uitgeroeid, maar steeds
opnieuw duikt het op. We mogen den
Nederlandschen politie-ambtenaren
geen activiteit ontzeggen. Juist in
deze dagen, nu een verhoogde crimi
naliteit merkbaar is, blijkt de politie
op haar hoede. Dezer dagen slaagde
zij er bijv. weer in eenige mannen
te arresteeren, die zich hadden toe
gelegd op het vervalschen van rente-
zegels en deze tegen een fractie van
den werkelijken prijs van de hand
trachtten te doen. De politie ontdekte
de zaak in Vlissingen, waar de zegels
te koop werden aangeboden. Het
spoor van de makers leidde daarop
naar Rotterdam, waar men drukker
en clichémaker, die de zegels gedrukt,
resp. het cliché er voor gemaakt
hadden, arresteerde. In totaal konden
38000 zegels in beslag worden ge
nomen.
Over de steunregeling voor de
werkloozen worden dikwijls en ve
lerlei soort grieven geuit. Dat is te
begrijpen, want er blijven nu altijd
menschen, die hoe ze ook geholpen
worden, steeds blijven klagen. De
ondersteunden kunnen er zich ook
dikwijls geen voorstelling van vormen,
welke enorme eischen de werkloos
heidvoorziening aan de staatskassen
stelt, en zien niet verder dan de
helaas lage bijdrage, die zij ontvangen.
Maar een grief, die ons niet on
redelijk voorkomt en die wij meer
malen hebben gehoord, is die, dat
menschen, welke spaarzaam geleefd
hebben en een duitje voor den ouden
dag hebben overgespaard of in het
bezit zijn van een huisje niet voor
steunverleening in aanmerking komen.
Het R. K. werkliedenverbond heeft
zich dezer dagen met een adres tot
den minister van Sociale Zaken ge
wend, waarin o. a. geklaagd werd
over de toepassing der steunregeling
ten opzichte van hen, die spaargelden
bezitten. Volgens het Verbondsbe-
stuur werkt deze toepassing veelal
zeer onbillijk, omdat in vele gevallen
de menschen, die spaarzaam geleefd
hebben en dientengevolge iets konden
overleggen voor den ouden dag of
moeilijke levensomstandigheden, in
een nadeelige positie komen ten op
zichte van degenen, die geleefd heb
ben zonder te sparen.
Inderdaad de overheid wekt hier
door den schijn een straf op spaar
zaamheid te stellen, al geven we
dadelijk toe, dat het uiterst moeilijk
zal zijn hiervoor een ieder bevredi
gende oplossing te vinden.
Het Centrum uitgeschakeld. Duitsch-
land sluit een concordaat met Rome.
Men blijft in Londen vergaderen.
Spanning tusschen Rusland en Japan.
Men leest wel eens, dat een be
roemde filmster zich beklaagt over
het feit, dat het groote publiek haar
nergens met rust kan laten, zelfs
niet als zij met vacantie is en met
heel andere, dan reclame bedoelingen
een wereldreis onderneemt. We
vinden een dergelijke klacht onbillijk,
daar de filmsterren, geen enkele
uitgezonderd deze publieke belang
stelling willens en wetens hebben
uitgelokt.
We dachten onwillekeurig aan deze
slachtoffers van den roem en hun
publiciteitsmanagers, nu wij ons ge
noodzaakt z en voor de zooveelste
maal het licht te laten schijnen op
den toestand in Duilschland. Ook dit
land geniet een buitengewone be
langstelling, waarover het zich dik
wijls beklaagt, als deze belangstelling
in de Duitsche aangelegenheden zich
niet altijd op even vriendelijke
wijze uit.
Een van de oudste Duitsche politieke
partijen is dezer dagen met stillen
trom uit het politieke leven ver
scheiden. Het is de groote Duitsche
Katholieke Staatspartij, het Centrum,
dat als een van de laatsten, het
slachtoffer is geworden van de „ge
lijkschakeling".
Deze in 1871 opgerichte partij kan
terugzien op een eerbiedwaardigen
staat van dienst, maar dit alles heeft
niet mogen baten, ze is door de
nationaal-socialistische stoomwalsorn-
vergeloopen. De opheffing van het
Centrum is in schijn «vrijwillig" ge
schied en het ontbindingshesluit van
deze partij luidt dan ook aan het
slot«Wanneer wij thans de partij
ontbinden, geschiedt dit met den
vasten wil, OoLvnaélf toekomst het
geheele volk te di^owinfiStrouw aan
onze fiere traditie, wc^n hun °(aat
en Vaderland boven duoeo, wafc -ft
gesteld. Heil Duitschland.
Bijna tegelijkertijd met de bin
ding van het Centrum werd bekend,
dat de Duitsche vice-kanselier Von
Papen,een van de weinig overgebleven
niet nationaal-socialistische leden van
de regeering er in Rome in geslaagd
is een concordaat tusschen de Duitsche
regeering en het Vaticaan tot stand
te brengen. Deze uit 32 artikelen
bestaande overeenkomst, die binnen
niet al te langen tijd geratificeerd
zal worden, bevat o.m. de bepaling,
dat de Katholieken in Duitschland
zullen afzien van het zich politiek
aaneensluiten, terwijl de Kerk ten
aanzien van bet onderwijs eenige
vrijheden zal ontvangen. De reeds
bestaande concordaten met Pruisen,
Beieren en Baden, worden door het
concordaat met het Rijk vervangen,
terwijl er te Rome voortaan ook
slechtséén Duitscheambassadezal zijn.
Von Papen verklaarde in een inter
view, dat het gesloten concordaat
iederen strijd tusschen Kerk en Staat
zal uitsluiten. Het zal nuttig zijn voor
de geestelijke zending der Kerk, maar
ook in aanzienlijke mate den binnen-
landsche vrede van het Duitsche volk
en de wording van den nieuwen staat
dienen.
Tevensheeft de rijkskanselier Hitier
ter gelegenheid van het sluiten van
het concordaat een beschikking uit
gevaardigd, volgens welke de ont
binding van die Katholieke organi
saties, welke door het onderhavige
verdrag erkend zijn, onmiddellijk
ongedaan moet worden gemaakt
Voorts, dat alle dwangmaatregelen
tegen geestelijke en andere leiders
dezer Katholieke organisaties moeten
worden opgeheven en dat een her
haling van dergelijke maatregelen
in het vervolg naar de maatstaf der
bestaande wetten zal worden gestraft.
Hitier sprak er verder zijn voldoening
over uit, dat door het verdrag de
religieuse en politieke belangenstrijd
tot het verleden behoort, waarbij de
binnenlandsche vrede gebaat is.
De economische wereldconferentie
te Londen is tegen aller en ook onzer
Verwachting in op de been gebleven.
Dit zegt op zichzelf niet veel, nu de
voornaamste punten van bespreking
van de agenda zijn afgevoerd, omdat
rnen daarover niet tot overeenstem
ming kon geraken. Het zijn voer-
namelijk de sub-commissies, die aan
het werk zijn gebleven en die over
veelal ondergeschikte technische
monetaire kwesties beraadslagen.
Het gruote vraagstuk over de stabi
lisatie van de valuta blijft echter
rusten en het ziet er voorloopig nog
oooff
7 42769
niet naar uit, dat men deze spoedig
zal opvatten, nu er zulk een spanning
is ontstaan tusschen Amerika en
Europa. Wij blijven daarom, ondanks
de iets gunstiger berichten die ons
uit Londen bereiken, de meening
toegedaan dat de conferentie, beter
gezegd de opzet van de conferentie,
mislukt is.
Tusschen Rusland en Mandsjoerije
dat wil dus zeggen Japan wil
het nog steeds maar niet boteren.
Daar is bijv. weer zoo'n kenmerkend
incident. Russische troepen hebben
eenige dagen geleden een Mand-
sjoerijsch stoomschip aan den mond
van de Soengarivier bezet en in be
slag genomen. Een protest van de
Mandsjoerijschein feite Japansche
regeering ging gepaard met de on
middellijke uitzending van eenige
torpedobooten en twee transport
schepen.
Dit geval is teekenend voor de
spanning, welke er tusschen Rusland
en Japan heerscht, een spanning,
welke niet wordt te niet gedaan door
de onderhandelingen over den ver
koop van het Russische aandeel in
den Chin«eschen Oosterspoorweg,
onderhandelingen, die nog steeds niet
tot een goed einde gevoerd zijn, omdat
Rusland te veel naar den zin van
Japan voor dezen spoorweg vraagt.
Intusschen blijft Moskou bij zijn
eischen volharden en wil zich geens
zins als een quantité négigeable zien
beschouwd, ja het heeft er allen schijn
van dat het rivierincident, waarvan
hierboven sprake is, door Rusland
uitgelokt is om te laten zien, dat het
nog wel wat durft en niet met zich
zal laten sollen.
De positie van Rusland is dankzij
het vruchtbare diplomatieke werk
van Litwinof in Londen en elders
den laatsten tijd zeer versterkt. Het
heeft zijn handen vrij gekregen in
het Westen, het Engelsche geschil
is opgelost en Amerika is bereid
Rusland te erkennen, hetgeen onder
de huidige verhoudingen wil zeggen
dat het Rusland ook zal helpen, in
dien Japan van zins zou zijn den
strijdbijl op te nemen tegen zijn
Russischen buurman.
Nog steeds blijft het Verre Oosten
een haard van allerlei oorlogsmoge
lijkheden en het is zeer onwaar
schijnlijk dal Rusland zich op dezelfde
wijze als China onder den voet zou
laten loopen.
Zonder op de toekomst vooruit te
loopen, kunnen wij wel zeggen dat
we binnenkort belangrijke gebeurte
nissen aan den Oostelijke grens van
Rusland kunnen tegemoet zien.
Provinciale Staten van Zeeland.
Io de Dinsdagmorgen gehoodcu ver-
gaderiog van de Provinciale Staten van
Zeeland was o.a. ingekomen een verzoek
van de vereeniging„De Noord-Bevelandrcbe
Brug"' te KortgeDe om verbetering van
den veerdienst tusschen Wolpbaartadijk
en Kortgene. Dit adres werd iu banden
van Ged. Staten gesteld om advies.
Ook wa9 ingekomen bet verslag der
provincie over 1932.
De vergadering vereenigde zich i h.s.
uiet het voorstel om de jaarwedde van
den assistent van de Prov. Bibliotheek te
verhooger. tot f 2400 en zijn maximum
op f 3U00 te brengen.
Uitvoerig is gediscnseerd over het voor
stel om voor den tijd van drie jaar een
tijdelijke korting op de jaarwedden toe
te passen, en dit *olgena een degressieve
schaal.
De heer van Dusseldorp (c.h.) lid van
Ged. Siaten, verdedigde het voorstel dat
z.i. zeer logisch is, maar Da dat bij de
repbliekeD, ook geeo verdediging uit de
vergidering was vernomen, trok bij het
namens Ged. Siaten in en zeide, dat deze
zich konden vereenigen met een korting
van 5°/0 maar slechts voor drie jaren.
In de Dinsdagmiddag voortgezette ver
gadering kwam aan de orde bet voorstel
tol oprichting van eeD afwaieriogwaterechap
Holster- en Axeler Ambacht.
De beer Dielemao (a. r.) Ged. Siaten
verdedigt bet voorstel en zegt, dat ook
in andere pro'.iucies bet stichten van
waterschappen verzet nitlokt, maar er is
alle reden om dit werk aan te pakken,
omdat men nu ook steun krijgt van het
rijk voor werkverschaffing. Het plao is
voorloopig en kan niet dtfioitief worden
vuor het waterschap er is. Spr. gaf een
historisch overzicht van de afwatering
van dit deel der provincie en zeide, dat
men bet voorstel ongewijzigd beeft aan
te nemen of wel te verwerpen.
Ben voorstel vau den heer de Feijter
om het voorstel aan te boaden tot betere
lijden werd verworpeD met 35 Ipgen 6
stemmen.
E-n amendement Kodde om in plaats
vao dat het voorloopig dag. bestuur de
bevoegdheid krijgt om plannen Ie maken
een leeoiDg aan te gaar, het alleen de
samenstelling van het waterschapsbestuur
op te dragen, verwierf slechts 9 stemmen
waarna bet voorstel zelf z.b.s. is aan
genomen.
Dii zelfde was hel geval met bel voorstel
tot stichting van zeeweringstonds dat ten
hoogste J 200.000 groot zal zijn.
Subsidie N. V. Waterleiding
Maatschappij Tooien.
Ged Staten stelden voor bet verzoek
van de N.V. Waterleidingmaatschappij
Tholen om fitiaocieelen steun af te wijzeu.
In een afdeeling zeide een lid zich met
h« t voorstel en de motieven daartoe te
kunnen vereenigen. In een andere afd.
ui een t een lid, dal het voorslrl door be
langhebbenden niet tret waardeering z»l
vernomen zijü, hij geelt G'd. Staten in
O'erwegiDg een onderzoek in te stellen
naar bet betieer der fiuai ciëo, waarbij
a*Dgedroogen zal moeten «orden op ver
andering in het personeel. Dit lid is
voor het verleenen van sobsidie. Een ander
li I vindt alleszins reden om het verzoek
af te wijzen, weer een aoder meent dat
de finaocieële toestand veel verbeterd is,
zo i zelfs, dat er winst wordt gemaakt.
Vanwege Ged. Stalen wordt gezegd, dat
er een gedelegeerde is. De verlaging vau
den rentevoet heeft den fiinaocieelen toe
stand verbeterd. Mocht die toestaud in
1936 minder gnustig zijn, dat heeft het
Kijk steun in uitzicht gesteld.
In de derde afde. liug zeide een lid,
dat de maatschappij met zware moeilijk
heden heeft te kampen. Bijna alle aan-
sluitbare peiceelen zijn aaogesloten. Uit
breiding van walerafname ie niet meer
mogelijk. De maatschappij is io een doren
tijd opgericht en de tarieven zijn ho>g.
De maatschappij is nu tot 1936 gered,
en spr. veriroowt dat Ged. Staten een
open oog znlleo bebben voor de belangen
van dit dure bedrijf.
De heer Sonke kan gezien de gewijzigde
omstandigheden de N.V. niet steunen,
dat troQweDS een jaar ond is.