WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COORANT
I PU ROL
ïjMtJonneéram/
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
Sproeten komen vroeg in
Sprutol. Bij alle Drogisten.
1
Vrijdag 26 Mei 1933
No. 21
Vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk. Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer E™ p'KimS
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 prLermmdering. 1 e
b!,r
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken
Vrijdag. Prijs per kwartaal
ƒ0,80; met Geïllustreerd
Zondagsblad ƒ1,375, franco
per post '1,(55 -f- 15 ct.
disp. kosten.
FASCISTISCHE IMPORT.
Door het Nederlandsch politiek ge
boomte ruischt sinds eenigen tijd een
fascistisch windje, dat is onmisken
baar. Maar even onmiskenbaar is het,
dat het nog bij een windje, bij vele
kleine windjes is gebleven en dat
deze geen vat hebben gehad op ons
staatkundig leven. De Nederlandsche
fascistische groepen zijn hopeloos
verdeeld en ofschoon we voortdurend
lezen van samensmeltingen van fas
cistische organisaties blijft het aantal
concurreerende bruin- of zwarthem-
den groot. We hebben fascistische
groepen, die in hun hoofdkwartier
het portret van Mussolini hebben
hangen, we hebben er, die het por
tret van Hiller een eereplaats hebben
ingeruimd. Enkele groepen zijn anti
semitisch, andere weer tellen Joden
onder hun leden. Maar zonder eenige
uitzondering zijn ze op buitenland-
sche leest geschoeid, zelfs hun strijd
liederen zijn uit het Italiaansch of
Duitsch vertaald.
We hebben nog niet gehoord van een
fascistisch lokaal, waar een eereplaats
ingeruimd is voor een af beelding van
den Vader des Vaderlands, maar wel
van groepen, die het Hakenkruis
hebben overgenomen. Hoe lel de
onderlinge strijd onder de fascistische
broederen wordt gevoerd is gebleken
uit hel gebeurde te Goch, waar een
van de vele fascistenleiders, die ons
land telt, Ir. Mussert voor in Duitsch-
land vertoevende Nederlanders het
woord voerde. Toen deze aan het
eind van zijn rede gekomen was,
die echter nog niet beëindigd had,
moest hij op een bevel van een
Duitsch S.S. man een Nederlandsche
Nationaal socialist, die beweerde van
het door Duitschland geweuschte ge
halte te zijn het woord verleenen.
Deze hield daarop een schimprede
op de volgelingen van den heer Mus
sert, die niet anti-semitisch en niet
nationaal-socialistisch zoude zijn.
Het gevolg was, dat de heer Mussert
moest afdruipen.
Een weinig verheffend schouwspel
Maar hij deze vertooning bleek
duidelijk, dat er in Nederland fas-
cistengroepen zijn, die klakkeloos het
systeem van den heer Hitier navolgen
en ons land zoo noodig met huid en
haar aan Duitschland zouden willen
overleveren. Vanwaar anders dit con
tact met de Hitlerbeweging, een
contact, waarop ook andere fascistische
bewegingen prat gaan. Want hun,
die zoo goed bekend zijn met de
Hitleriaansche beweging zal het toch
w'ol.niet onbekend zijn, dat het uit
eindelijk doel van het Derde Rijk is
van Nederland een Duitsche provincie
te maken. Andere groepen sveer
hebben in gevlei trachten te komen
bij Mussolini en het is 11 1
beurd, dat een Nederlandsche fascis
tische dame over een Italiaansche
zender een Nederlandsche fascistische
rede heeft gehouden.
De Nederlandsche fascisten willen
zich gaarne opwerken als de redders
van de eer van het Nederlandsche
Volk, willen onze natie zuiveren van
fnuikende internationale invloeden,
maar het eers'e wat zij zelf doen is
steun zoeken bij buitenlandsche fas
cistische organisaties.
Het Italiaansche fascisme kan men
in zekeren zin een nationale beweging
noemen, het werd in Italië geboren
en het bediende zich van Italiaansche
uiterlijkheid en felheid. Ook het
Duitsche Nationaal socialisme kan
men nog een eigen product van
Duitschen bodem noemen omdat het
zich van specifiek Duitsche middelen
bediendeuniformen en strenge orga
nisatie. Maar toch heeft het Duitsche
Nationaal socialisme vooral wat zijn
strijdwijze betreft veel aan het bui
tenland ontleend en hoe wonderlijk
het ook moge klinken, voornamelijk
voortbouwde op Russische strijd
wijzen, al zal men dat in Duitsch
land zeker ontkennen. Het is ook
geen toeval, dat de vlag der natio
naal socialisten rood is, met een zeer
klein wit veld, waarin het hakenkruis
voorkomt.
Maar wat in Italië en in Duitsch
land uit het volk zelf voortkwam is
in Nederland niet meer dan import
artikel en een ongewenscht import
artikel. En waarom Is het Neder
landsche volk dan werkelijk zoo
cultuurarm, dat het in het buitenland
leentjebuur moet spelen om de natio
nale geest aan te wakkeren Niet in het
minst. Nederland is geografisch een
klein landje, maar het is groot in zijn
eigenschappen. We willen niet zoover
gaan als dezer dagen een Duitsche
schrij ver.diein een artikel verkondigde
dat Duitschland het meest beschaafde
land Ier wereld was. Er zullen zeker
volkeren gevonden worden, die het
Nederlandsche in beschaving evenaren
Uit is allerminst een geringschatting
voor onze natie.
Een beleediging voor ons volk is
het echter als sommigen het volgens
het voorjaar, koop tijdig een pot
7 42667
buitenlandsche voorbeeld willen dril
len, willen wringen in een fascistisch
keurslijf, dat de echte Nederlander,
die het Nederlandsch bloed op oud
en goed vaderlandsche wijze door zijn
bloed voelt stroomen niet zal dulden.
Wij dulden geen ondermijning van
ons nationale leven, zoo innig ver
want met de vrijheidsidealen, die
reeds onze groote Willem van Oranje
bezielden, geen ondermijning door
roode revolutionairen maar evenmin
door zwarte revolutionairen al hebben
enkelen daarvan ook het oranje in
hun vaandel.
Wij wenschen de Nederlandsche
geest hoog te houden in de wilde
branding van dezen onevenwichtigen
tijd. Wij wenschen in Nederland op
Nederlandsche wijze geregeerd te
worden.
GEMEENTERAAD
THOLEN, 19 Mei 1933.
Voorzitter Burgemeester Mr. A. J. van
der Hoeven. Secretaris dhr P. J. Blaas.
Aanwezig alle ledeD.
De notuleo vao de vorige vergadering
worden aangebonden.
Ingekomen stokken
Een schrijven van Ged, Staten inhon-
deodo goedkeuring wijz. politieverordening.
De voorz. deelt mede dat hem verlof is
verleend van 27 Mei a.s. tot en roet
Dinsdag na Piuksteren.
Èen «chrijven van dhr Iz. Willemse
betreffende ovsrdricht van erfpacht aan dhr
Ed. de Clai: te Autwerpeü- 9m in explo-
latie te breDgen het schooumaiêC-??n
mosselen.
Na dit schrijven is er nog een schrijven
ingekomen van dhr Willemse naar aan
leiding van een onderhoud met B. eu W.
Volgens dit schrijven zooden B. en W.
van meening zijn dat er geen recht meer
was volgeDS art. 4 der voorwaarden. Dhr
Willemse onlkeDt dit en hij zal de pat
ook niet ontruimen. Hij wijst er ook nog
op dat er nu een nieuwe industrie zal ge
vestigd worden, waar veel arbeidskrachten
voor noodig zijn.
B. en W. stellen voor hierop afwijzend
te beschikken op grond van art. 4 der
voorwaarden, daar daarin is vermeld dat
iodien de gebroiker er geen gebrnik van
maakt de overeenkomst is vervallen. Nn
staat er in het schrijven dat hij de pot
niet meer gebrnikt, dies volgens is de
vergonning vervallen verklaard.
Dhr Moelker zal in de interne zaken
niet treden, bij wil dit beschonweD uit eeD
algemeeD zakelijk oogpont. Ieder in Tholen
zal het standpunt aannemen dal het ge
meentebestuur mogelijk toestemming zal
geven, om deze zaak over te dragen, omdat
er door de werkmenschen geld mee ver
diend kan worden. No wordt gezegd dat
ubr Willemse in iwee jaar nie pui mei
gebrnikt heeft maar spr heeft er van den
winter nog oesters in zien staaD, en dat
doet er dan ook niets toe. Dhr Willemse
erkent den raad hierin en als de gemeente
dit nu weigert, dan is dit beperking van
het algemeen zikenbelang. De gemeente
moest het recht honden, maar meD moet
vragen en dat gebeurt. Er kunnen veel
arbeidskrachten gebroiki wordeD cd daar is
de gemeente Tholen mee geholpen en ook
dhr Willemse is er mee gebolpeD. Beide
handen worden gewasschen od worden beide
schoon.
Dhr Bogert is het hier volkomen mee
eeus. Hij zou er ook voor zijn als het in
dien geest werd gedaao.
Dhr Dekker is het ook volkomen eens
met dhr Moelker, indien volgens art. 4
dhr Willemse dit werd ontzegd, dan volgt
daarop een procedure, daarom zal hij stem
men voor het verzoek.
Dhr Moelker merkt op dit niet gezegd
te hebben omdat hij bang is voor een
proendure, maar het doet met het oog op
de billijkheid.
Dhr Overbeeke zegt die vergunning is
verleend indertijd met de volle overeen
stemming van alle raadsleden, wij hebben
allen onze goedkeuring er aangegeven. Nn
kan er op het oogenblik iets gebeuren en
zooals dhr Willemse in zijn circulaire
schrijf», dan zal deze nieuwe zaak veel
werkloozen aan het werk kunnen zetteD,
daar is hij het roerend mee eeDs eD hij
zoo het betreuren indien deze zaak üiet
uitgevoerd zoo kunnen worden en bijzon
ook gaarne zien dat de Clair hier kwam
werkeD, maar hij is er niet voor dit aan
aan dhr Willemse over te laten. Het is
eigendom van de gemeente en de gemeente
kan dit dan zelf uitvoeren en de opstal
overnemen van dhr Willemse. No staat
er ook in het request, wanneer de Clair er
mee op moest honden, dan zoo hij weer
nommer 1 zijn die er voor in aanmerking
komt, dal vindt spr verkeerd. Spr meent
als wij daarop ingaan dit een groote font
zou zijn. Hij zal echter zijn stem nog
voorbehouden.
Wetb. v. d. Berge kan natoorlijk teD
volle onderstrepen wat er gezegd is in
verband met het werk stellen van werk
loozen, maar men moet niet vergeten dat
de gemeeDte toch een zeker recht bezit.
En nn is spr er tegen omdat recht over
te doen aan derden. Hij is er voor dat
er eerst afstand gedaan wordt en dat het
dan opnieuw wordt gegeven, het recht
moet zijo loop hebben en daar moeten
wij niet van afwijken.
De voorz. is het eens met wetb. v. d.
Berge. De heele zaak is een kwestie van
het recht. Volgens het coutract staat als
een paal boven water dat men de ver
gonning vao dhr Willemse vervallen ver
klaard. Hij heeft dit ook nog eens geïn
formeerd bij mr. vao Hasselt en Koiper
te Bergen op Zoom en hij leest het ant
woord voor, waaruit blijkt dat de ge
meente het recht heeft de vergunning als
vervallen te beschouwen. Het lijkt spr dus
bet beste de vergonning vao dhr Willemse
vervallen te verklareD, zooala hem ook is
medegedeeld in een conferentie met B. en
nL Toen *s ook een schadevergoe
ding aangeoödïp, maar daar wilde hij niets
vao weten. Als tuêtkno overgaat om het
over te geven aan derden, 8'D(I
er van weg, want dan geeft de gemeeSfC
het recht nit handeD. "Dit is ook de be
doeling geweest van art. 4 der voorwaar-
deu en dii heeft ook voorgezeten toen
deze is vastgesteld. Spr kan niets anders
zeggen dat als het verzoek van den heer
Willemse wordt ingewilligd dit tegen het
belaDg van de gemeente is.
Het voorstel van B. en W. om afwij
zend te beschikken in stemming gebracht
wordt aaogenomen met 4 tegen 3 st. tegen
de bh. Moelker, Bogert en Dekker.
Nu volgt pont 2 der agenda wijziging
van beiaatiogeD 1933/34 en vaststelling
van de betrekkelijke belastingverordeoingen
in verband met de voorgestelde wyziging
van de gemeentebegrooting voor het dienst
jaar 1933.
De voorz. zegt B. en W. moeten hier
mede komen in verband met de bespre
kingen met Ged. Staten over de begroo
ting voor 1938. B. en W. moeten dit
voorstellen omdat de Dood dringt. Bij de
behandeling van de begrooting was onbe
kend wal ac au isidie voor de werneloo-
zeukassen zon zijo en dit is thans bekend
en er is een subsidie van f 1000 extra.
Ook zijn Ged. Staten tegen de financie
ring voor het uitdiepen van de vest, dat
deze [post op de kapitasldienst komt. Na
bespreking is de eisch gesteld dat 25
van de kosten moeten kotneo op den ge-
wouen dienstAlles bijeen genomeD moet
er een post van f4000 Af5000 gevonden
worden en dat kan niet door verschuiving
van de eene post op de andere.
B. en W. moeten daarom komen met
belastiugverhooging eD stellen voor om de
verordeniog vau de klassificatie te wijzigen
en wel de gemeente te doen brengen van
de 2e naar de 3e klasse.
De voorz. stelt voor alles maar af te
handeleD en straks te stemmen.
De hh. Overbeeke eu Dekker zijn er
echter voor punt voor punt alles af te
handelen. Waartoe dan besloten wordt.
Dos eerst dan de klassificatie.
De voorz. zegt dan nog wat betreft de
klassificatie, het levensoDderbood is ver
minderd, de nood stijgt en nu moeten alle
burgers helpen en hon schouders er onder
zetteD, om de gemeente te helpeD, nit de
iopase te gerakeD.
Dhr Moelker apijt het dat dit nn komt,
maar bij de behandeling van de begrooting
heeft hij het al gezegd, hij zal er dus
voor 8temmeo.
Dhr Wsgeoaar zegt als dit alles do
komt, is er dan verruiming vao de geld
middelen.
Dhr Overbeeke zegt we gaan nn geld
balen waar het niet is, door de gemeente
te breDgen van de 2e Daar de 3e klasse.
De menechen die f600 verdienen kannen
absoluut geen belasting betalen al is het
maar een kwartje. Wij hebben de vorige
maal lang en breed gesproken om te gaan
iu de 2e klasse, toen zijn er opcenten ge
komen op de vermogensbelasting. Het spijt
spr. dan ook dat men van de 2e naar de
3e klasse moet.
De voorz. antwoordt dat meD heeft
konuen zien, dat er heel veel gemeenteo
zijn die voorstellen in een lagere klasse
te gaan en er zijn er bij die grooter zijn
zijo daD Tholen. Spr. viodt het niet aan
genaam, maar ziet er toch niets onbillijks
in, om van de 2e Daar de 3e klasse te
ga&D. Mocht men echter ooit weer in de
rijke jaren komen, daD kan men het altijd
veranderen.
Dhr Overbeeke geeft toe, dat dit waar
is, maar dan moet men niet vergeten dat
de meeaten veel meer opcenten heffen op
de gemeentefondsbelasting, er zijn er bij
die al aan de 80 opcenten zijn en daar
zijn wij lang nog oiet.
De voorz. hoopt daar niet te komen
ook. Maar als men hoort dan zyn er ge
meenten al werden daar 20000 opcenten
geheven, men er Dog niet kwam.
Dhr Overbeeke zegt laten wij do statis
tieken eens nagaan.
De voorz. vindt dit niet noodig. Er
zijn veel gemeenten waar een lagere klasse
is, maar hij viodt dit niet onoverkomelijk.
Dhr Overbeeke zon de lagere inkomeos
willen vrijstellen, want al verdient men
f 700, dan moet men niet rekeoeD, dat
men zoo vet sopt, spr. vindt het dan ook
onbillijk.
Met 6 tegen 1 st., die van den heer
Overbeeke wordt de verordening vastge
steld.
volgt de verordeniog heffiog op
centen h o^o 1 a81n P
B. en W. stellen voor 15 opcentetf^SSCI
te heffen, dos in totaal 25 opcp.nte-D.
Dhr Overbeeke zegt dit is na zeker
voor dit jaar.
De voorz. zegt dat dit is tot op het
eind van het jaar. Wat er dan zal ge
beuren, daar waagt hij zich niet aao iets
van te zeggen.
Dhr Overbeeke zegt laten wij met het
oog op de groote werkloosheid zeker zijn
en et 30 opcenten van makeD,
De voorz. is er voor dat wij niet hooger
gaan dan strikt ooodzakeüjk is. Volgens
de raming is 25 opcenten genoeg.
Dhr Overbeeke denkt dat de werkloos
heid het heele jaar zal duren, en bij is
er voor de meDschen aan het werk te
zetten.
De voorz. zegt er staat een post op de
begrooting van f 8000.
Dhr (Overbeeke meent dat meD er wel
mee loekouit als men met laat werken,
maar men kan de menschen toch DÏet
over de straat laten loopen.
Dhr Dekker moet het voorstel van den
heer O/erbeeke ontraden. Hij zon het zoo
laag mogelijk willen honden.
Met alg, st. wordt het voorstel van
B. en W. aangenomen en ook de veror
dening tot invordering.
B. en W. stellen voor de opcenten
vermogensbelasting met 10 opcenten te
verhoogen en te breDgeo op 20 opcenten.
Met alg. st. wordt hiertoe besloten,
eveoals de verordening invordering.
B. en W. stellen voor in verband met
de belastiogverhooging, een tijdelijke kor
ting vaD 3 toe te passen op de sala
rissen van de geroeente-ambteDaren.
De voorz. zegt de comm. van georga
niseerd overleg, waarvan U reeds een
schrijven hebt, viodt deze korting dragelijk,
maar ze wijst er op dat indien dit door
werkt, dao ook audere dingeD, zoobIs b.v,
de subsidies, te korteD. Spr. zegt daD dat
B. en W. desabsidies voor 1933 wenschen
Doos 30 en 60ct.
10 426(58
te handhaven, maar op de begrooting voor
1934 een korting toe te passeD.
Dhr Bogert is het eens met het schrij
ven vao het georg. overleg en stelt voor
de subsidies dit jaar reeds te korteD, be
halve de subsidie van het GroeDe Kruis.
De voorz. antwoordt dat dit niet gaat.
Dhr Dekker is het eens met het gespro
kene van den beer Bogert.
De voorz. zegt de kortiDg voor de
ambtenaren gaat in met 1 Jali, dan zou
dat ook in moeteo gaaD,
Dhr Dekker zegt salariskorting is nood
zakelijk, maar is al uitgemaakt of de
salarissen te hoog zijn. Dit ook is geschied
met salarissen van hoogere ambtenaren.
Spr zou gaarne eerst eens willen infor-
meeren of de salarissen te hoog zijn. WaDt
er zijn salarissen bij van 1859.
De voorz. meent dat men daar weinig
mee zal bereikeD. De salarissen zijn niet
buitengewoon hoog, maar n zult toch niet
dat die van burgemeester hoog
eu toch hebben Ged. Staten ze verminderd.
Dhr Overbeeke zegt dat hebben Ged.
Staten op eigen handje gedaaD, maar
hadden in beroep koDDen gaan. Wij be
hoeven toch uiet alles te slikken wat Ged.
Staten ons geven-
De vovrz. antwoordt het levensonder
houd is voor allen minder geworden eu
daarom kan men oiet zeggen of het on
billijk is.
En wat betreft een salaris van 1859
dat weet hij niet.
Dhr Dekker antwoordt dat is het salaris
van den gem.-geneesheer.
De voorz. merkt op dat men dat geen
salaris kan noemen.
Dhr Dekker zegt het gaat toch meeiD
het idee.
De voorz. merkt op dat dit toch zeer
gering is.
Dbr Dekker zegt dateer nergens zoo
weinig betaald wordt als hier voor eeD
gemeente-arts.
De voorz. aDtwoordj
laag is, dos is die man
er afgaat ook niet geholpen.
Dhr Dekker zegt maar ze
ODder de 8% kortiDg.
Dhr Bogert zon terwille van
lasten en omdat de uitgaven
der worden de subsidies met de
willen verminderen.
Dhr Overbeeke zegt het schrijveD
het georganiseerd overleg gelezen le
val
heb'1