WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
Vrijdag 19 Mei 1933
No. 20
Vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk. Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
Eerste Blad.
fc\e<?
vo
,Vt"\4c
vQVetx
Overspannen
THOOLSGHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken
Vrijdag. Prijs per kwartaal
0,80met Geïllustreerd
Zondagsblad ƒ1,375, franco
per post ƒ1,65 15 ct.
disp. kosten.
Advertentiën van 1 tot
4 regels 75 ct.iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
REGEERINGSTELEGRAM VAN DE
KONINGIN AAN PRESIDENT
ROOSEVELT.
M. M. de Koningin heeft, onder
dagteekening van 17 Mei, het vol
gende regeeringstelegrarn gericht tot
den president van de Ver. Staten te
Washington
Het is, mijnheer de president, een
groole voldoening voor Mij, dat het
antwoord van Nederland, op Uw
telegrafisch beroep terstond en zonder
voorbehoud kan worden gegeven.
Dit volk, uil naam waarvan ik spreek,
verafschuwt den odrlog. Het zou
natuurlijk een aanval weerstaan, maar
't verafschuwt den oorlog. Evenzeer
als het uittarting en aanval tusschen
burgers veroordeelt, veroordeelt het
uittartingen aanval tusschen volken,
liet meent, dat de tijden zijn aange
broken, voor de volkengemeenschap,
om door daden te loonen, dat zij
vast besloten is, te breken met het
recht van den sterkste, als haar even-
lueele hoogste norm. Vreedzame re
geling is de uitsluitende methode om
nationale geschillen te beslechten.
Mij is geen reden bekend, waarom
vreedzame regeling niet de uitslui
tende methode zou zijn, om inter
nationale geschillen te beslechten.
Mijn land is diep overtuigd dat,
wil dit doel kunnen worden bereikt,
vergaande ontwapening thans gebie
dend noodzakelijk is, immers voort
gezette bewapening leidt tot wedloop
in bewapening, en, gelijk tijdelijke,
doch al te spoedig vergeten onder
vinding bewijst, tot onvermijdelijken
oorlog.
Nederland is bereid om met de
andere volken der wereld de vier
stappen te doen, welke Gij voorstelt
als eerste en belangrijkste bijdrage
tot daadwerkelijke ontwapening.
Het maakt geenerlei voorbehoud
bij deze verklaring. Wal een non
agressieverdrag betreft, ben lk bet
met U eens, dat bet onder de tegen
woordige omstandigheden wellicht
goed is, dat bestaande en geldige
11011 agressie verdragen en geldende
verplichtingen om te ontwapenen,
plechtig worden bevestigd, teneinde
bun bindende kracht opnieuw aan
bet geweten der wereld voor te
houden.
De a.s. economische conferentie kan
verzekerd zijn, van den actie ven en
van ganseher harte gegeven steun
van Mijn regeering. De economische
en (inancieele toestand vraagt on
middellijke en doeltreffende maat
regelen. Nationaal komt dit land
op voor een gezond en geordend
economisch en financieel leven. Inter
nationaal komt het op voor onbe
lemmerd handelsverkeer, stabiele
valuta en betere prijzen. Nederland
hoopt, dat de Londensche conferentie
een daadwerkelijke en duurzame ver
lichting tengevolge zal hebben. Tevens
vertrouwt het, dat deze conferentie
en de daarin vertegenwoordigde
regeeringen, zich zullen laten leiden
door de onveranderbare wetten van
economische waarheid en geen acht
zullen slaan op hetgeen oppervlakkige
en kortzichtige meening en iudividu-
eele belangen gaarne zouden zien
aanvaard. Het algemeen belang moet
hier, zoo ooit, overheerschen.
Met Mijn regeering en volk deel
Ik ten volle in de hoop, dat de ver
wachtingen waaraan Gij uitdrukking
hebt gegeven, in vervulling zullen
komen.
w.g. WILHELMINA R.
Geen parlementair kabinet. Naar
een crisis-kabinet? De Rijksinkom
sten blijven terugkopen. Ongelukkig
Rotterdam. De werkloosheid neemt af.
De Meimaand dit jaar biedt geen
erg opgewekt beeld. De natuur heeft
zich tijdelijk weer in ijstooi gestoken,
maar ook op ander terrein is het
aspect al even weinig aanlokkelijk.
Daar is in de eerste plaats de kabi
netsformatie, die onze aandacht vraagt.
Dinsdagavond laat werd bekend
gemaakt, dat dr. Colijn aan de Konin
gin had medegedeeld niet geslaagd
te zijn met het samenstellen van een
parlementair kabinet. Hare Majesteit
heeft vervolgens de heeren jhr. mr.
De Geer en mr. Aalberse ontvangen.
Daarna heeft H. M. aan dr. Colijn
een nieuwe opdracht verstrekt, thans
tot vorming van een crisis-kabinet.
Dr. Colijn heeft, als gebruikelijk,
verzocht, die opdracht in beraad te
mogen houden.
Wat de laatste dagen algemeen
verwacht werd, is geschied, de po
gingen van dr. Colijn otn een parle
mentair kabinet samen te stellen op
breeden grondslag, bij zocht immers
contact met vijf politieke partijen, is
mislukt. Wij kunnen dit onder de
huidige omstandigheden slechts be
treuren, want zoo ooit, dan heeft
juist thans het Nederlandsche volk
een regeering noodig, die ongestoord
en met den steun van een flinke
meerderheid in het parlement kan
regeeren.
Het is ons intusschen niet erg dui
delijk wat er bedoeld wordt met een
crisis-kabinet. Moeten we hieronder
verstaan een regeering, die de moei
lijkheden, waarop de samenstelling
van een parlementair kabinet is ge
strand, uit den weg gaat en ons onder
een andere benaming een soort extra
parlementaire samenstelling wil voor
zetten. We zullen het moeten af
wachten. Gezien de uitingen van
enkele partijorganen schijnt de samen
stelling van dit crisis-kabinet minder
moeilijkheden met zich mee te bren
gen dan de voorafgaande poging van
dr. Colijn. Maar een verheugend ver
schijnsel mag tiet heeten, dat ook
thans weer de opdracht aan dr. Colijn
is verstrekt. Laten we hopen, dat hij
dit keer beter slaagt.
Over den somberen toestand van
de Rijksmiddelen is reeds verschil
lende .malen gewezen bij bet publi-
eeere f/an de maandstaatjes. Het
lijs^i Ver de maand April is al even
rooskleurig als de vooraf-
b- L>e Rijksmiddelen brachten
in deze maand op f28635430,20 of
f3.213.769,80 minder dan '/12 van de
raming en f6814757,83 minder dan
7,2 der opbrengst over de overeen
komstige maand van het vorige jaar.
Gerekend over de eerste vier
maanden van dit jaar bedroegen de
ontvangsten f 123.269 333,43 of
f4.127.461,57 minder dan 4/i2 der
raming van f 16.287.666,09 minder
dan de overeenkomstige periode van
het vorige jaar.
Dit zijn welhaastontstellende cijfers,
voor wie de moeite neemt ze nauw
keurig in zich op te nemen. Niet
alleen, dat de opbrengst meer dan
16 millioen gulden over de eerste
vier maanden van dit jaar minder is
dan over dezelfde vier maanden van
1932, neen ook de toch al sobere
raming blijkt nog 4 millioen gulden
te hoog te zijn geweest. Waar dit
alles op uit moet loopen is duidelijk.
De bezuiniging zal met nog strenger
hand toegepast moeten worden en
het programma van de nieuwe
regeering zal zeker wel hierdoor
beheerscht worden. Want het is te
begrijpen, dat het zoo niet langer
voort kan gaan, en zeker mag niet
worden verwacht, dat men de tekor
ten door steeds nieuwe leeningen zal
dekken.
Ook op ander terrein kunnen we
deze week weinig opwekkends con-
stateereD. In het toch reeds zoo vaak
en zoo ernstig getroffen Rotterdam,
dat de ernstigste klappen van de
crisis heeft te incasseeren, hebben
zich de afgeloopen dagen een tweetal
ernstige gebeurtenissen voorgedaan.
Maandagavond is een personen
auto door de onveilige lichten van
een opengedraaide brug gereden en
in de Maas gestort. De wagen ver
dween onmiddellijk in hel meer dan
tien meter diepe water. Naderhand
is gebleken, dat in de auto een echt
paar uit Dordrecht was gezeten,
beiden zijn jammerlijk om het leven
gekomen Eerst zeven uur nadat het
ongeluk had plaats gevonden is men
er in geslaagd de leege auto uit het
water te halen. Van de inzittenden
wastgeen spoor meer aanwezig. Men
vermoedt, dat zij door den sterken
stroom zijn meegesleurd. Bij deze
brug hebben zich reeds meer onge
vallen voot gedaan en het zal daarom
lijd worden, dat men deze van een
afsluiting voorziet, die het onmogelijk
maakt, dat een auto door kon rijden.
Vooral menschen, die met de plaat
selijke toestanden niet op de hoogte
zijn en niet weten, dat de roode
lichten de beteekenis hebben, dat de
brug is opengedraaid, stellen zich
bloot aan levensgevaarlijke hande
lingen. Zal men thans voorzorgsmaat
regelen treffen, die dergelijke onge
vallen in de toekomst onmogelijk
maken
Nauwelijks was men in de Maas
stad bekomen over dit tragische on
geval of een andere gebeurtenis
eischte aller aandacht op. Een zware
ontploffing vond Dinsdagochtend in
de opslagplaats van pharniaceutische
stoffen, chemicaliën en andere stollen,
welke het eigendom is van de firma
Brocades en Stheeman. Door tot nu
onbekende oorzaak is daar een hoe
veelheid benzine of aether ontploft,
waardoor zich een groote brand ont
wikkelde. Tot ver in den omtrek
sprongen alle ruiten en het naast
het pakhuis gelegen Maashotel ont
kwam evenmin aan de verwoestende
ontploffing, deuren en raamsponningen
schoten los In het gebouw van Bro
cades ett Stheeman bevond zich op
het oogenblik van den ramp het ge-
heele personeel. Met groote moeite
heeft dit het gebouw kunnen verlaten,
maar een groot gedeelte liep verwon
dingen op. In het geheel eischte deze
ontploffing 52 gewonden, waarvan
12 ernstig. Enkelen verkeeren zelfs
in levensgevaar.
Rotterdam heeft de afgeloopen
maanden een reputatie gevestigd van
te zijn de stad met de groote branden.
Deze nieuwe ontploffing, welke door
brand gevolgd werd, handhaaft deze
droeve reputatie. De verzekeraars
hebben geen geluk in de Maasstad!
Wij willen dit overzicht besluiten
met een tot hoop stemmende mede-
deeling de werkloosheid is aan hel
afnemen. Misschien is de oorzaak
hiervan, dat men op het oogenblik
zooveel mogelijk Nederlandsch Fabri
kaat verlangt en ook de boycot van
Duitsche goederen, die allerwegen
toeneemt zal hier waarschijnlijk niet
vreemd aan zijn.
De oorlogsgeest wordt aaugewak-
kerd. Wat zal er mot Dantzig ge
beuren en wat zal Polen doen
Roosevelt richt een vredesbood
schap tot 59 mogendheden.
„Wat voor den man het slagveld
is. is voor de vrouw het moederschap.
Om het eenige leven te verkrijgen is
het offer van het individueele noodig.
De geest van het slagveld Langemarck
en de geest der nationale revolutie
zijn een en dezelfde. Hun dragers zijn
de soldateske menschen, die in ziel
en lichaam strijdvaardig zijn gebleven:
S.A. of Stahlhelm". AJdus vice-kan-
selier Von Papen in een redevoering
te Munster. Wie nog had mogen
twijfelen aan den geest van het tegen
woordige Duitschland moeten deze
woorden wei de oogen openen. En
vooruitloopende op de verklaring, die
Hitier Woensdag in den Rijksdag zou
afleggen, zei Von Papen, dat de we
reld er van zou hooren en zien, dat
een groot volk en een drager van een
oude cultuur alleen voor een korten
tijd van het levensrecht beroofd kan
worden, welke rechten hem, na wat
er gebeurd is, precies zooveel toeko
men als andere staten.
De geest van het oude Duitschland
is weer ontwaakten gevaarlijker ont
waakt. In 1914 had Duitschland nog
iets te verliezen en heeft het in 1918
ook veel verloren. Thans heeft hel
niets meer te verliezen alles te winnen.
En de nieuwe machthebbers hebben
reeds bewezen alles op alles te zullen
zetten. Van pacifisme, deze „onstrijd-
Nerveus, Onrustig en Slapeloos
Gebruik hiertegen de Zenuw-
stillende en Zenuwsterkende
4264312 MIJNHARDT'S
ZENUWTABLETTEN
Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
lustige levensbeschouwing'4 moeten ze
niets hebben. Neen, het oude gezegde
x> Viel Feinde, viel Ehr" doet weer
opgeld. En inderdaad, hetgeen vorige
regeeringen met moeite hadden weten
te bereiken, Duitschland een volwaar
dige plaats te verleenen naast de an
dere mogendheden, hen te doen ge-
looven in de vredelievendheid van dit
land is met één slag verloren gegaan.
De buitenlaudsche missies die Hitier
uitzendt worden nauwelijks aange
hoord.
De spanning tusschen Polen en
Duitschland neemt met den dag toe.
Een symptoon uit dezen strijd is, dat
de Poolsche regeering zoojuist enkele
tientallen Duitsche bladen heeft ver
boden. Belangrijk ook is hetgeen zich
rond de »vrije stad" Dantzig afspeelt
Het is daar'waarschijnlijk nog slechts
een kwestie van tijd, dat de nazi's er
de regeering zuilen overnemen. De
bezetting door S.A. mannen van de
vakvereenigingsgebouwen wijstin die
richting. Wat zal er gebeuren als de
nazi's aan het bewind zijn'? Zullen zij
de „vrije stad" met huid en haar
overleveren aan het groote Duitsche
Rijk, zooals in de bedoeling ligt van
de Hitlerianen, ofschoon thans nog
olïicieel wordt verklaard, dat aan de
onder bescherming van den Volken
bond staande grondwet niet getornd
zal worden'? We welen het niet, maar
wat we wel weten is, dat Polen zich
dit niet zoo maar zal laten welge
vallen. Niet dat Polen verlegen is
om de haven Dantzig, het heeft de
laatste jaren van het vroeger onaan
zienlijke visschersplaatsje Gödingen
een modern uitgeruste haven gemaakt,
waarvan het voor de uitvoer van zijn
producten thans reeds een groot ge
bruik maakt. Zou Dantzig om welke
redenen dan ook in de toekomst eens
niet meer ter beschikking van den
Poolschen export staan dan lijdt
Polen hierdoor geen schade, maar wel
de haven Dantzig, die zich haar al
gemeen achterland zou ontnomen zien
Daarom zal men zich in Duitschland
nog wel eens flink bedenken alvorens
tot een inlijvingsexperiment over te
gaan.
Intusschen zijn dit dingen, die nog
te gebeuren staan waarvan de afloop
nog niet voorspeld kan worden. Of
de boodschap van Pvoosevelt, die Dins
dag naar 59 mogendheden werd ge
stuurd hierop van invloed zal zijn...?
Laten we het hopen.
Roosevelt dan is van oordeel, dat
de economische wereldconferentie
spoedig tot een resultaat moet komen.
De ontwapeningsconferentie is na
meer dan een jaar werken niet in
staat voldoende resultaten te bereiken.
Verwarde plantten zijn op gevaarlijke
wijze met elkander in strijd.
»Ik geloof», aldus Roosevelt, »dat
slechts een kleine minderheid der
volken haar grondgebied wenscht te
vergrooten ten kosten van de zuster-
naties. Er bestaat een rechtvaardiging
voor de vrees voor invallen op hun
gebied, welke de volken verplicht
buitensporige bewapening te hand
haven."
„Bij de bewapening moet het eind
doel zijn de volledige afschaffing van
de aanvalswapenen en het onmiddel
lijke doel om de bewapening zoo
spoedig mogelijk aanzienlijk te ver
minderen."
Het zijn ge uiden, die we al eens
eerder meenen gehoord te hebben,
maar die tot nu toe weinig weerklank
hebben gevonden. Maar Roosevelt
heeft een voorstel. Hij wil alle naties
ter wereld een non-agressie-pact laten
sluiten, waarin zij plechtig de ver
plichtingen, welke zij hebben aange
gaan, bevestigen.
Naar men heeft laten doorschemeren
zou deze boodschap in hoofdzaak be
doeld zijn voor Duitschland, Frank
rijk, Japan, China en de Zuid-Ameri-
kaansche Staten. Juist, en wij vree
zen, dat juist deze landen, of enkele
van deze landen roet in dit vredes-
eten zullen strooien.
De voorloopige indruk in het bui
tenland, voor zoover men reeds van
een indruk kan spreken, kan gunstig
genoemd worden. Dit was bij alle
vredesplannen, die ons zoo in den
loop der jaren bekend zijn geworden,
het geval. Maar in Duitschland be
hield men zich commentaren voor tot
Ilitler zijn groote buitenlaudsche rede
zou hebben gehouden. Mac Donald
toonde zich begrijpelijkerwijze ten
zeerste voldaan over Roosevelt's stand
punt, maar Mac Donald is geheel
Engeland niet en heeft den laatsten
lijd veel van zijn autoriteit ingeboet
Ook Rusland is zeer tevreden, het
geen evenmin verwonderlijk is. Dit
land is reeds jaren bezig om alle
daarvoor in aanmerking komende
landen non-agressie-pacten aan te
bieden. De boodschap van Roosevelt
ligt dus geheel in den lijn van de tot
nu gevolgde Russische buitenlandsche
politiek.
Fransche meeningen hebben we op
het oogenblik, dat wij dit overzicht
samenstellen, nog niet vernomen. We
vermoeden echter, dat het Fransche
oordeel als gewoonlijk zeer gereser
veerd zal zijn en dat men daar eerst
de Hitler-kat uit den Duitschen boom
zal kijken.
Wij naderen langzaam maar zeker
de ontknooping van het ingewikkelde
ontwapeuingsprobleem. Zeer spoedig
zullen we weten of het verstand zege
viert of dat de wereld zich de woorden,
waarmee wij dit overzicht openden,
tot lijfspreuk zal kiezen.
GEMEENTERAAD
POORTVLIET, 16 Mei 1933.
Voorzitter en Secretaris den heer
W. Dronkers.
Aanwezig alle leden.
De notulen der vorige vergadering
worden voorgelezen.
Dhr Carels merkt óp dat er niet
in staat dat de Voorzitter gezegd
heeft U houdt uw beurs dicht en
geeft niets aan de Kerk, hij vindt
wel waard dat dit er in vermeld
wordt.
Dan nog staat er niet in dat de
lijsten ingediend kunnen worden bij
den gemeente-ontvanger, dit betrelt
de werkverschaffing.
Met deze wijzigingen worden de
notulen goedgekeurd.
Ingekomen stukken
Een schrijven van den Directeur
der Werkverschaffing dat de subsidie
voor het le kwartaal 1933 bedraagt
f 110.
Het jaarverslag van de afd. Zeeland
van de Ver. van Ned. Gemeenten.