WAARIN OPGENOMEN DE IEBSEKSCHE EN THOQLSCHE COURANT
iJRjl
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
Sproeten komen vroeg in
Sprutol. Bij alle Drogisten.
7 42626
Vrijdag 13 Mei 1933
No. 19
Vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk. Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer i™ue'rS1 naar pu^sruimte.
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT, THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 prl^ver"""deri"g-
n\
hl
ia
1 lal
W^yeoVo»5
THOOLSGHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken
Vrijdag. Prijs per kwartaal
ƒ0,80; met Geïllustreerd
Zondagsblad ƒ1,375, franco
per post ƒ1,65 15 ct.
disp. kosten.
Advertentiën van 1 tot
4 regels 75 ct.iedere regel
-Bij abonnement aanmerkelijke
PUBUCATIEN.
DIENSTPLICHT.
Onderzoek van Verlofgangers.
De BURGEMEESTER van Tholen maakt
bekend, dat het onderzoek van verlofgangers,
bedoeld In urt. 41, derde lid, der dienst plicht-
wel, voor deze gemeente zal worden gehouden
Ie Oud-Vossemeer op Donderdag, 29 Juni
1933, dei namiddags 21/4 uur.
WIE BIJ HET ONDERZOEK MOETEN
VERSCHIJNEN.
Aan het onderzoek moeten deelnemen de
tol de landmacht behoorende groot-verlofgan
gers, ingelijfd voor een der lichtingen 1921
en 1924.
Zij. die voor een dezer lichtingen ziju inge
lijfd, maar ten gevolge van uitstel of om oen
andere reden de eerste oefoning te gelijk met
een latere lichting hebben volbracht, moeten
zich niettemin aan hot onderzoek onder
werpen, voor zoover zij althans niet behoorou
tot hen, die daarvan zijn vrijgesteld. Voor
nadere bijzonderheden raadplege men do aan
plakbiljetten.
Tholen, 10 Mei 1933. 30
Do Burgemeester voornoemd.
m
Een woord van H. M. de Koningin
Aan het Nederlandsche Volk.
Nu de herdenking van 24 April
zoowel hier te lande, als in het Rijk
buiten Europa en bij onze landge-
nooten in den vreemde tot het ver
leden behoort, wensch lk tot allen
een enkel woord te richten.
Waar ontelbare scharen uit ver
schillende en uiteenloopende deelen
der bevolking zich als leden van een
groot gezin vereenigden om de figuur
van den Vader des Vaderlands te
herdenken, is op treffende wijze ge
bleken, dat hij voor ons allen geen
nevelige historische persoon uit een
ver verleden is, doch daadwerkelijk
in ons hart voortleeft.
Deze aanhankelijkheid en vereering
is onafscheidelijk verbonden met onze
verknochtheid aan de beginselen van
ons staatsbestel, waarvan hij zoo
meesterlijk de grondslagen gelegd
heeft, en welke in het heden zoowel
als in het verleden, zoo uitnemend
hij onzen volksaard passen en een
waarborg voor de toekomst vormen.
Tijdens de herdenking toefden
Mijne gedachten menigmaal bij den
langen worstelwedstrijd met zijn
zware beproevingen zoowel door ieder
persoonlijk, als door ons geheele Volk
met zooveel offervaardigheid en taaie
volharding gedragen. Beproevingen
waarin de leider van onze onafhan-
kelijksheidbeweging steeds getoond
heelt met vaderlijke bezorgdheid te
deelen* houwende op den spotentaat
der potentaten'4, onwrikbaar in zijn ge
looi aan uitredding en betere tijden.
Een moeilijke weg en ontberingen
zijn niet te vermijden voor een volk
in nood, dat zich voor een betere
toekomst wil aangorden.
Met bezorgdheid denk Ik aan den
ongunst der tijden, waardoor alle
deelen des Rijks getroffen zijn en Ik
hen niet deernis vervuld over den
zwaren druk en de moeilijk te brengen
offers die een ieder opgelegd worden
een nood, welke het wereldgebeuren
om ons, buiten ons toedoen, heeft in
hetleven geroepen. Ik voel de bezieling
en de kracht, die er van dat verleden
uitgaan, om ons door aanpassen,
taaie volharding en eensgezindheid,
den greep van den tijd te doen trot-
seeren en met den ijver en de wils
kracht diedeomstandigheden gebieden
de handen ineen te slaan en allen te
zamen te offeren cn te arbeiden voor
wat, God geve, eenmaal een betere
toekomst zal zijn.
Moge de viering die achter ons ligt
en de daarbij opnieuw aan den dag
gelreden aanhankelijkheid aan de
figuur van den Vader des Vaderlands
en aan het werk dat hij heeft mogen
tot stand brengen, blijken een zegen
voor ons allen te zijn geweest.
WILHELMINA.
O
a]
i
ii
Zooals men weet wordt de Neder
landsche gulden vooral door buiten-
landsche manipulaties voortdurend
bedreigd en heeft dit de vorige week
op de Nederlandsche beurs aanleiding
gegeven tot de meest beangstigende
geruchten. Thans is aan de Amster-
damsche politie opdracht gegeven in
verband met deze geruchten een diep
gaand onderzoek in te stellen. De
overheid zal niet aarzelen elementen,
die zich niet deze handelingen bezig
houden uit het land te wijzen.
Dit laatste is natuurlijk wel een
goede maatregel, doch het is helaas
maar een halve maatregel, want de
techniek van het geldwezen is nu
eenmaal zoo, dat deze aanvallen met
dezelfde heftigheid ook builen onze
grenzen kunnen uitgeoefend worden.
Daarbij komt nog, dat het hamsteren
van goud door particulieren hand
over hand toeneemt en het gele me
taal nutteloos in de brandkast wordt
opgeborgen. Bleef liet hier nog maar
bij, doch door dit te doen wordt de
positie van de Nederlandsche bank
ook verzwakt. Als ook bij het Neder
landsche volk wantrouwen jegens den
gulden gaat ontstaan moet het mis-
loopen. En dit wantrouwen is, zooals
reeds verschillende malen betoogd is,
volkomen misplaatst.
Zaterdagmiddag heeft jhr. Ruys in
een vercenigde zitting van de beide
Kamers de zitting van de Staten-
Generaai gesloten met een rede,
waarin er aan herinnerd werd, dat
bij de behandeling van de wetsont
werpen tot nieuwe vaststelling van
het rechtsgebied en de zetels der
rechtbanken en kantongerechten, de
Tweede Kamer op 9 Februari van
dit jaar een motie aannam tot schor
sing van de beraadslaging. Hierdoor
ontstond een coullict Lusschen het
Kabinet en de Tweede Kamer, dat
geleid heeft tot ontbinding van de
Tweede Kamer.
De Eerste Kamer en de nieuw ge
kozen Tweede Kamer zullen op 9 Mei
in vereenigde vergadering bijeen
komen.
Na het beëindigen van zijn rede
vertrok de minister, onmiddellijk ge
volgd door de commissie van uitge
leide. Dit plechtige uitgeleide viel
eenigszins in 't water, doordat de
heer Golijn tot groot vermaak der
aanwezige Kamerleden, die in lachen
uitbarstten, den minister-president
„aanschoot" en te zamen rnet hem
de deur uitwandelde.
De nieuwe Tweede Kamer is deze
week in een korte zitting geïnstal
leerd, zoodat vrij spoedig het parle
mentaire werk weer een aanvang
kan nemen. Op het oogenblik is de
heer Colijn nog druk bezig aan het
confereeren met de verschillende
partijen, maar er is, ondanks de vele
geruchten, die als gewoonlijk bij de
samenstelling van een nieuw kabinet
de rondte doen, nog niets bekend
over de eventueele samenstelling.
De formatie van de nieuwe regeering
is echter in vertrouwde handen en
het is waarschijnlijk, dat dr. Colijn
in staat zal zijn een kabinet samen
te stellen, dat bestand is tegen de
orkaan van dezen tijd. Wel zullen
wij er op moeten bedacht zijn, dat
het snoeimes terdege gehanteerd zal
worden en de reeds ingeluide verso
bering nog verder zal moeten worden
voortgezet. De welvaart van ons volk
staat op het oogenblik op het spel.
Dat ook de veeteelt niet van deze
ingrijpende maatregelen verschoond
zal kunnen blijven, blijkt wel uit het
feit, dat binnenkort zal overgegaan
worden tot het instellen van een
rundvee centrale. Als een der te
nemen maatregelen wordt genoemd
de beperking van de rundveestapel
met ongeveer 200.000 runderen. Wel
een zeer somber teeken van dezen tijd!
L>e braudsiapel in Dui.scliland
opgericht, bespannen loca:and in
UosienrijK, Revolutionaire woe
lingen in öpaDje. tiundhi in
hongerstaking. Hij is nii de ge
vangenis ontslagen.
Op 10 Mei werden in Duitschland
op verschillende plaatsen groote vuren
aangelegd van z.g. anti-Duitsehe boe
ken. Om in de geest te blijven van
het huidige bewind moeten wij na
tuurlijk spreken van een on-Duitsehen
geest. Juweelen van geestelijke be
schaving komen op den brandstapel
terecht. Pacilistische werken zijn la-
boe, .vele door Joodsche auteurs ge
schreven boeken eveneens, velerlei
standaardwerken op sociologisch ter
rein ondergaan hetzelfde lot. En we
schrijven anno 1933. Maar men zou
denken, dat we tot de duistere mid
deleeuwen waren teruggekeerd, waarin
het uiten van een nieuwe weten
schappelijke theorie levensgevaarlijk
was.
De fascitische revolutie in Italië
voltrok zich, ondanks de voor een
democratisch denkend rnensch zeker
verwerpelijke methoden, op een heel
wat sympathieker wijze. Vooral de
Jodenvervolging in Duitschland, die
thans een droeve, lange reeks geval
len van zelfmoord tengevolge hebben,
hebben in vrijwel alle beschaafde
landen ter wereld een storm van
protest veroorzaakt. Het schijnt, dat
men hier en daar in Duitschland op
deze Jodenvervolging begint terug te
komen. Verschillende takken van
wetenschap en industrie zijn bloed
arm geworden door het onttrekken
van het Joodsche bloed. De geheele
Duitsche filmindustrie, die terecht
zulk een groote faam genoot, is door
de anti-Joodsche maatregelen geheel
en al ontwricht. Thans echter worden
verschillende Joodsche artisten en
regisseurs weer teruggeroepen, omdat
zij onvervangbaar bleken.
Wij willen op het oogenblik hier
niet langer stil blijven staan bij de
„vlammende14 gebeurtenissen, die zich
in Duitschland op den lüen Mei af
speelden. De geschiedenis zal later
hierover richten.
De toestand in Oostenrijk, ten
nauwste betrokken bij de omwente
ling in het Duitsche Rijk blijft voort
durend spannend. De Oostenrijksche
nationaal socialisten, die getroffen zijn
door een uniformverbod spreiden een
groote roerigheid ten toon. Maar de
regeering Dolfuss, die de steun geniet
van Frankrijk en Italië, bien étonnant
de se trouver ensemble, om zich des
noods met wapengeweld tegen een
nationaal-socialistische verovering van
het staatsapparaat te verdedigen. Er
liepen enkele dagen zelfs geruchten,
dat de Beiersche'nationaal-socialislen
tezamen met hun Oostenrijksche
geestverwanten een Putsch hadden
voorbereid. Deze geruchten werden
gevolgd door een officieel Duitsch
regeeringscommuniqué, waar werd
verklaard, dat men er in Duitschland
niet. aan dacht in te grijpen in bui-
tenlandsche interne aangelegenbeden.
Intusschen schijnt het Oostenrijksche
leger niet geheel en al betrouwbaar
te zijn, tenminste als men als waar
heid mag aannemen de verklaring van
den leider der Oostenrijksche nazi's,
Frauënfeld, die zeide: „Dolfuss mag
gerust zijn machinegeweren opstellen.
Zij zullen tegen de nationaal socia
listen niet losbranden."
Dolfuss moet strijd voeren tegen
2 fronten, legen het nationaal-socia
listische, maar ook tegen het sociaal
democratische. Zal hij er in slagen
zich staande te houden? Wij moeten
het afwachten, doch daar er weer
verschillende betoogingen zijn voor
bereid kunnen we spannende dagen
tegemoet zien.
Ook in Spanje is het de laatste
dagen weer Spaansch toegegaan. De
syndicalisten hebben in samenwerking
met de monarchisten een vreemd
gezelschap getracht een algemeene
staking uit te roepen en ongeregeld
heden te veroorzaken. De regeering
is den toestand echter volkomen
meester en de algemeene staking is
geen succes geworden. Hier en daar
het voorjaar, koop tijdig een pot
is het weliswaar tot botsingen geko
men, waarbij gebruik gemaakt werd
van bommen en ander explosief
materiaal, er zijn zelfs enkele
dooden gevallen, maar dat is nu een
maal Spanje. De republikeinsche re
geering zit voorloopig nog te vast in
het zadel om zich door linksche ex
tremistische elementen te laten wip
pen. Ook al genieten deze laatsten
dan ook den steun van monarchisten.
Gandlii is zijn zooveelste honger
staking begonnen. Hij weegt nog maar
99 pond, maar hij is er van overtuigd,
dat hij de innerlijke kracht zal vinden
om in het leven tejblijven te behouden.
De regeering beeft hem op den dag,
dat hij begon te vasten uit de ge
vangenis ontslagen, zonder eenige
beperkende voorwaarde, maar ze heeft
het verzoek van den Mahatma om
ook andere politieke gevangenen in
vrijheid te stellen beslist afgewezen.
Gandhi zal nu 14 dagen lang alle
voedsel weigeren en hoopt door dit
vasten de onderlinge geschillen bij
zijn volgelingen op te hellen.
Aldus zijn in vogelvlucht geschetst
de voornaamste politieke gebeurte
nissen van deze week, waarbij dan
nog komen de schaduwen van ko
mende gebeurtenissen, als de econo
mische wereldconferentie, die te
Londen zal dagen.
GEMEENTERAAD
ST-MAARTENSDIJK, 5 Mei 1933.
Voorzitter Burgemeester J. J. Polderman.
Secretaris de heer J. E. B. MeloeD.
Aanwezig alle ledeD.
De notulen van de vorige vergadering,
die ter inzage hebben gelegen, worden
ongewijzigd vastgesteld.
Ingekomen stukken
Een brief van den Minister vau BinD.
Zaken dat de hunrverlagiog voor de met
rij fes voorschot gebouwde wouiugen is goed-
gekeurd, met aauteekeuing dat het ver
schil tosschco minimum huar en de vast
gestelde door de gemeente moet worden
bijgepast.
Het verslag van de Ver. van Ned. Ge
meenten en van de Gezondheidscommissie
te Tholen over 1931. Beide verslagen
zullen ter inzage worden gezonden.
De rekening van de Gezondheidscom
missie te Tholeu over 1931, slaitende
met een goed slot van f 141.21. Wordt
met alg. st. goedgekeurd.
De begrooting van de Gezondheids
commissie voor 1934, waaruit blijkt dat
de gemeente bij moet drageu f 106,41.
Eau verzoek van C. J. de Fouw om
subsidie voor ego kind dat de U. L. O.
School te Tholeu bezoekt.
B. en W. stellen voor om aan dit ver
zoek te voldoen en hetzelfde te geven wat
de andere ontvaugeo.
Met alg. et. wordt hiertoe besloten.
Dhr Vroigop merkt nog op dat er toch
rekening mee wordt gebonden dat het
kind nog leerplichtig is eD vraagt dan
nog hoever dat strekt.
De voorzitter autwoordt dal niet anders
mag gegeven worden of men moet nog
leerplichtig zijn. Roever dit strekt dat is
willekearig.
Een verzoek van A. den Eugelsman om
ontheffing van schoolgeld, daar hij niet is
aangeslagen in de inkomstenbelasting.
B. en W. stellen voor ontheffing te
verleenen, waartoe met alg. stemmen be
sloten wordt.
Een verzoek van de A.N.W.B. om f5.
subsidie voor bet 50-jarig jubileum.
B. en W. stellen voor, gezien het nut
var. den A.N.W.B. dit verzoek in te
willigen. Met alg. st. wordt biertoe be
sloten.
Een schrijven van Ged. Staten dat de
bijdrage voor het bezoeken van Westerweel
aan het Gymnasium te Doetinchem be
draagt f 243.35.
Een verzoek van A. A. Polderman, aan
nemer van het werk schter de Wallen om
teruggave van havengeld. Adressant wijst er
op dat eerst mondeling was toegestemd
dat hij vrij was van havengeld, maar later
is hem schriftelijk medegedeeld dat bij
havengeld moest betaleo.
De voorz. zegt dat wat betreft de laatste
opmerking, dit waar is maar B. en W.
hebben geen recht hier vrijstelling van
te geven. Hierover moet de raad beslitseD.
Roewei het nooit is gedaan of het moest
in het bestek staan.
Dhr Bout vraagt of van der Rulle bij
de verbetering vau de haven ook geen
havengeld heeft betaald.
Dhr Quakkelaar antwoordt dat dit vrij
was en daarom is hg er voor dat deze
man ook het haveDgeld terugbetaald krijgt.
Dhr Nelisse meende dat alles voor de
gemeente vrij van havengeld wap.
Dhr Vroegop zegt naar aanleiding van
het gesprokene dat het juist niet voor de
gemeente ip. Die artikels zijn aangevoerd
voor A. A. Polderman, aannemer van het
werk voor de gemeente. Ook staat er niets
van in hel bestek. Ret zon wel aangeuaam
wezen als hij bet terugkrijgt, maar bet is
toch niet goed tegenover de andere aan
nemers. Misschien bad Van der Werff
dan ook wel de laagste geweest.
Dhr Nelisse meent dat dit niet vao
invloed geweest kan zijn.
Dhr Vroegop is er tegen dat het haven
geld cadeau gegeven wordt, dit zon dan
altijd wel kunuen gebeuren en waar moet
de haveumeester dan ziju salaris vandaan
halen.
Dhr Nelisse zegt dat Polderman hem
gezegd heeft, dat hij er vast op gerekend
had dat het havengeld vrij was.
Wetb. Koopman antwoordt dat er niets
van iu het bestek stond, dat was bij het
vorig werk wel. Hij is het volkomen eens
met de heer Vroegop en als men het terng
wil geven, dan moet het uit de gemeente
kas. Rij meeDt echter dat hij achter de
Wal had konnen losseu, dat is vrij.
De Voorzitter merkt op gezegd te hebben
tegen Polderman dat bij achter de Wal
kon lossen, dat was vrij maar Polderman
vond bet gemakkelijker in de haven te
lossen.
Met alg. stemmen wordt besloten het
havengeld terug te geveD. Dhr Vroegop
hield zich buiten stemming.
Een verzoek van A. J. Bos oua terug
gave van betaalde reperatie aan zijn woning
tot een bedrag f 1.91.
De Voorzitter antwoordt dat B. en W.
dit hebben geweigerd te geven, op grond
dat het niet aangaat, dat ieder maar zelf
handelt naar eigengoeddunken.Timmerman
Kauftmau was het werk opgedragen maar
die liet maar wachten, doen is Bos zelf
Knook maar gaan halen en heeft dit laten
doen.
Dhr Quakkelaar vraagt of Kanffman
toen al af was voor de gemeente.
Wethouder Koopman merkt op dat
C. Vermeulen hem vroeg om een reperatie
aan zijn woning te doen. Hij heeft toen
gezegd dat bij het dan maar aan Timmer
man Rijnberg moest zeggeD, die kwam
echter ook niet, loen is spr. zelf naar
Rijnberg toegegaan en beeft het zelfgezegd.
Rijnberg zeide hem toen dat hij eerst
bericht van den burgemeeter moest hebben.
