Tweede Blad.
Zijn Nichtje
VAN VRIJDAG 7 NOVEMBER 1930.
DE VITAMINEN.
II.
Hebben we er ook wat aan als we
er liet een en ander van af weten
Met bet oog op de werking worden de vitaminen
n verschillende groepen verdeeld en spreekt men
egenwoordig van
Vitamine A of groeivitamin.
3 of anti-berri berri-vitamin.
C of anti-scorbutum
D of anii-rachitis
w E of vruchtbaarheids
F een tweede groeivitamin, vaak voor-
komeud naast de B stof.
Het A vit. ook wel groeistof genoemd omdat ze
o noodig is voor groeiende dieren. Voedt men
n. >.v. jonge ratten uitsluitend met spok, graan en
FEUILLETON.
8)
Naar het Eugelecb.
„Dit had ik niet verwacht, Vida."
,,Ik hoop, oom, dat U mij niet voor onredelijk
loudt; maar, tue dunkt, ik heb toch wel eenige
tem in een zaak, dte zoozeer mijn levensge'ok
]j jetrelt. Ik hoef U niet meer 15 43 te detlen, dat
jglugh Lorrimer en ik elka/> hebben; want
|lit weet U al maar al b/ g Hugh cok nooit
j^intmoet, dan zou ik ft hebben kunnen
r( ereenigen met ur/.k zou toch nooit
[Lemand kunnp'- vuilen
r 4J** jjil is een UJ
ieder erkennen vv
den plicht jeger ,,i
en, weef V 1
V/. **10
oed verstand
•j{ wieu ik geen lteldc
onding is, die uegen
1 |7 geval hadden aao-
;jn, „maar je hebt een
laatst zullen wij het
vr,a De tijd zal je leeren,
te gedenken. ,)r Hagh Lorrimer gaow
,1 «hebben. Eo na over mijn
Bon d.nkoi;, jredelijk p Heb ik dan met
gj.i welzijn gewaakt?"
4 t leeft nooit iets ander* op bet
'go
.,lk heb dan mijn reden voor deze schik
king. Het is la^g niet zo.o'n onnatoorlijke
met melk die vooraf tot 1300 C is verhit geweest
dan groeien de beestjes.... niet.
Toch ontvangen ze oogonschijnlijk alles wat ze
maar begeeren kunDen en kan het vreemd lijken
dat de beestjes niet tieren dof en mat uit de ooo-en
zien, dat het haar zijn glans verliest en op den
duur de oogharen uitvallen (er komt een kale kring
om de oogjes) het slijmvlies der oogen wordt droog
en ten slotte treedt de dood in. Even wonderlijk
lijkt het dat de groei weer normaal wordt als men
een paar druppel'jes levertraan aan het rantsoen
toevoegt. In levertraan moet dos een stof, „groeistof"
aanwezig zijn die in spek, in graan en in tot 1300 C
verhitte melk niet voorkomt.
Die groeistof heeft men vitamine A genoemd. Ze
komt ook voor in boter, room, melk (natuurlijk niet
tot 1300 C verhit, iu verschillende dierlijke vetten
(behalve spek ze komt voor in vleesch, tarvvekieraen
eidooier, erwten, vischmeel en in groene plaoten-
deelen, als van kool, spinazie, postelein, lucerne
klaver, enz.
Het schijnt dat de dieren deze A stof in hun
lichaam opzamelon en dit „spaarpotje'* aanspreken
als ze een tijdlang gevoed worden met voedermiddelen
die geen A vitamin bevatien. Hebben we er nu ook
wat aan dit allemaal te welen
Ten eerste is het gewenscht voor den groei van
jonge dieren, die zich uitsluitend met de moeder
melk voeden, dat het moederdier in de weide loopt!
Een tekort aan A vitamin maakt de dieren meer
vatbaar voor verschillende ziekten. Levertraan is
rijk aan A vitamin, dus.... Hot kan goed zijn in dit
verbintenis als het in het eerst wel schijnt. Rao
Young behoort wel tot een ander, maar daarom
niet tut een onbeschaafd ras. De Hindoes waren
integendeel al eeuwen vóór ons beschaafd. Menige
Engelsche 19 met eeu Hindoe getrouwd. Zijn
leeftijd is ook juist geschikt: hij zal zoowat een
1 jaar ouder zijn eti hij is van een onberispelijk
gedrag. Zijn leermeesters hebben niets dan lof
voor hem."
„Maar oom, als U mij nu wilde nithawelijken,
waarom dao persé aan hem
Deze recbtstreeksche vraag had Re.vill niet ver
wacht en onmiddellijk antwoordde hij:
„Dat kan ik je niet zeggen."
„Maar U zolt toch toegeven, dat ik wel het
recht beb, om dit te weten. U zei zooeven, dat
ik wel veratand bezat. Als ik nu maar wist,
waarom U dit verlangde, dan kou ik het mij
misschien begrijpen."
Keyill werd bleek.
„Ja, ik erkeD, dst je het recht hebt, om het
te weten, maar de vraag, die je mij stelt, staat
in verband met een geschiedenis, die ik je niet
vertellen kan."
Ineens sloeg haar de schrik om het hart. Ze
bracht verband tosschen de beide feilen, dat
haar oom het portret van haar vader had laten
wegnemen van de plaats, waar het aan den moor
had gehangen, en van zijn angstvallig vermijden
van den Daam van zijn broer. Hoe ontsteld had
verband er op te wijzen dat ruwe levertraan voor,
dit doel boter is dan de gezuiverde
En verder: „Men1* meent dat het doodgeboren
worden van biggen ook zijn oorzaak kan vinden in
het gebrek aan A-stof in het rantsoen van het
moederdier.
Het D-vitamin vaak voorkomend naast het A
vit. Het D. vitamin noemt men ook; wel anti-rachiiis
vit. omdat bij totale afwezigheid van de D stof in
het voedsel Engelsche ziekte of rachitis optreedt
ook al is het voedsel overigens rijk aan kalk- en
phorphorzure zouten en bevat het dus oogenschijniijk
wel de bestanddeelen, die noodig zijn voor deu
opbouw en de groei van het geraamte. Het D vit.
schijnt dus het vastleggen der minerale stoffen in
liet geraamte te regelen. Hieruit volgt onmiddellijk
dat het optreden van Rachitis evengoed het gevolg
kan zijn van het ontbreken van de noodige zouten
in het voeder. Vorder moeten we in 't oog houden
dat ook gebrek aan beweging (en aan licht!) een
normule ontwikkeling van het beenderenstelsel in
deu weg staat. „En aan licht!' (In het vorig artikel
zeiden we reeds dat het D vitamin waarschijnlijk
onder invloed van direct zonlicht in het dierlijk
weefsel wordt gevormd
Rqwc levertraan is rijk aan D vitamin.
Ruwe levertraan kan pootzwakte bij kuiken genezen!
Onlangs had iemand onder zijn koppel kuikeus er
enkelen, die niet meer staan konden en aldoor op
de hielen door het hok sjouwden. Toen ze levertraan
in hun rantsoen ontvingeu liepen ze binnen 4 m. 24»
uur weer geheel normaal
hij ook gekekeD, toen Jehau YonDg er haar van
gesproken had, dat hij haar vader had gekend.
„Wat hadden haar oom en de Hiudie samen
overlegd op dien avond, dat ze toevallig dat
zinnetje had opgevangen, toen ze in de oranjerie
achter de bibliotheek zat Zou er de een of
andere smet kleven aan den naam vau haar vader
en daardoor aan dien van haar oom Wist dc
Hindoe dit en moest nu dit huwelijk de losprijs
zijn voor ziju stilzwijgen
„Zegt U mij dit dan althans," pleitte Vida,
„beduidt die geschiedenis o-ieer voor ons?"
Een seconde lang gaf Revill zelts geen teekcD
van leveD. Toen knikte hij toestemmend.
„Heelt mijn vaderhet een of andere
slechts bedreven p"
Revill voerde een inoerlijken strijd en 'welke
macht in hem overwon, wist hijzelve het best,
toen hii op heeschen toon antwoordde:
„Ja."
„Dos er kleeft een' smet aan mijn naam?"
prevelde zij.
Bevill sloeg haar opmerkzaam gade, onzeker,
als hij was, welke nitwerkiug deze mededeeliog
op haar hebben zou.
„Wilt U mij nog eenigen tijd van beraad
gunnen, oom Na hetgeen ik nu weet, zon ik
graag nog even met mijzelve overleggen."....
„Dat ik hiertoe komen moest!" kreunde Revill,
toen Vida het vertrek verlaten had. Haar
De B-stof of anti-berri-berri vitamin.
Deze stof is in de veevoeding de minst belangrijke
omdat ze voorkomt in melk, melkproducten, zaden
(en natuurlijk ook in de verschillende meelsoorten
en aan melk en zaden (of meelsoorten) ontbreekt
het dén dieren in hun jeugd meestal niet.
Het F vitamin i9 een tweede groeibevorderend
vilamin en komt o.a. voor in gist. (Gist bevat nok
de B stof)
Gist balletjes worden wel aaDgewend tegen polijnen-
ritus (een zenuwziekte, verwant aan berri-horrij bij
kippen
Hot C. vitamin komt voor in rauwe plantendeeleu
b.v. in sla, spinazie, worteltjes, paardenbloemeu in
het sap van sinaasappels, citroenen, frambozen, in
zuring enz. Gebrek aan C stof hoeft het optreden
van acorbulum tengevolge. Aan scorbutum (scheur')
buik maakte men er van; leden de zeelui vroeger
nog al eens op hun langdurige zeereizen waarop ze
het vaak moesten stellen zonder conige versche óf
rauwe groente of vruchten. Bij dieren, die aan scor
butum lijden ziet men het haar stug worden,
de gewrichten worden pijnlijk het tandvleesch zet
opbloeduitstortingen onder de huid, enz. alles dus
het gevolg van gebrek aan versche vruchten, versche
groenten, versch vleesch ook en molk.
Het E vitamin is noodig voor een normale werking
van de voortplantingsorganen. Ontbreekt het E.
vifamin dan kan dit tot onvruchtbaarheid en tot
verwerpen leiden.
Uit al hot bovenstaande blijkt dus de hooge
waarde van versch groenvoeder, rauwe wortelen
innig-bedroefd gezichtje bleef hem steeds voor
oogeu staan.
Zijn zenuwkracht had zoodanig geleden door
dit korte onderhoud, dat hij eenigen tijd als
bedwelmd moest nederzitten, terwijl het klamme
zweet hem op het vooihoold stond,
„Misschienals mij de tijd nog gelaten
wordtals ik eens geheel het eind in mijn
hamlen heb dat ik het kind dan nog de
waarheid vertel!"
Toen hij even later weer wat tot kalmte was
gekomen, dacht hij
„Haar leven hoeft immers niet verwoest te
zijn. Die liefde voor Hugh Lorrimer was niets
dan een meisjesgril. Ea moest hij een dergelijk
voorbijgaand gevoelen nu vóór zijn eigen eer
stellen?"
In de eenzaamheid van haar eigen kamer
streed Vida een harden strijd Moest zij Hugh
alles vertellen en hemzelven laten oordeelen
Haar hart gaf haar in, dat hij zoa zeggen, hoe
het er oiet» op aaok wam dat zijn gevoelens voor
haar precies dezelfde bleven. Maar zij moest er
op s'óóo, dat zijn naam niet aau de hare ver
bonden werd. Ze wist, dat hij trots was op
zijn stamboom. En toch, als hij de zaak
bepleiten zoo, dat hij haar voor zich behondeu
wilde, och, dan zoo ze de kracht niet hebben,
oui toch afstand van hem te doen.
(Wordt vervolgd.)
