PUROL
T
S€fv%€tte
-fuZUl
t
JilJVlVG
THOLEN, 17 Januari 1930.
Bij den ontvanger der Directe beiaatiogen
alhier ia over de maand December aan gevetena-
geld ontvangen f 650.84.
Onze atadgeooot U. de Laater ia toege
laten lot eeu verbintenia bij de Politietroepen,
met beatemming voor Ned. Weet Indië (Cnrspao),
«aarheen bij na zijn opleiding te Nieuwereloia,
nog dit jaar vertrekt.
Te 'a Qravenbage alaagde voor coBtumière
Mej. 8. C. Muller te Sint Maartenadijk,
Zij genoot hare opleiding aan de eerate Mode
vakschool te Tholen, directrice 8. A. vau Arden ne-
Verplanke te Bergen op Zoom.
Woensdagavond trad voor het Nuts-
departement alhier op deheerEmil Hulle-
broeck, de overal in ons land bekende
dichter-zanger van het Nederlandsche lied.
De heer Moelker, voorzitter van het
departement heette de talrijk opgekomen
aanwezigen welkom, waarna de heer Hulle-
broeck het podium besteeg, al direct be
groet wordende met een hartelijk applaus.
Nu, de avond heeft wel gebracht hetgeen
men er van verwachtte. Keeds direct be
stond er contact .tusschen den zanger en
de aanwezigen, op vlotte wijze wist dhr.
Hullebroeck te vertellen wat de strekking
van sommige liederen was en hun ontstaan
en de zanger oogstte dan ook telkens een
luid applaus. Er waren liederen die een
ernstige strekking hadden, er waren ook
tal die opbruischten van echt Vlaamsche
leut. Er is aandachtig geluisterd en waar
er gelegenheid was voor is er opgeruimd
meegezongen, zelfs heele liederen om van
de liederen waarbij het refrein werd mee
gezongen door de aanwezigen maar niet
te spreken.
Het slotwoord van den voorzitter die den
heer Hullebroeck dankte voor den genot
vollen avond, was zeer zeker verdiend.
Voorts werd nog een woord van dank ge
bracht aan den heer en mevr. C. Wagtho-
Reijers, die dezen avond hun piano voor
de begeleiding afgestaan hadden.
8T. ANNALAND. Ia do zaal vaa F. Rijobcrg
werd op Dmsdag 14 dezer alhier gehouden de
vergadering van de vereeuiging „Landbouwbe
lang", bijgewoond door 31 van de 109 leden.
Dit het verslag van den Secretaris blijkt dat
in 1929 waren aangeschaft de volgeode knnst-
mesialotfen. Zwavelzure ammoniak 397800 kg.,
cbilisalpeter 160064 kg., kalksalpeter 46400 kg.,
ammoniak snperphosphaat 130100 kg., super-
phosphaat 90900 kg., patentkah 94100 kg„
kalizont 40 °/QI 3225 kg. tot een gezamentlijk
bedrag van 1 105646.01. Volgens de rekening
was ontvangen I 109407.56 en uitgegeven
f 109212.55. Batig saldo alzoo I 195.01, waar
door bet reservefonds steeg tot f 1509.21.
Tot Secretaris-penniogm. werd met bijua alg.
st. herkozen de beer Abr. Goedegeboure Az. Jr.
Aan de Ver. tot bestrijding van de musscben-
plaag, welke een finantieel verslag over 1929
had ingeleverd, werd weder een subsidie toege
kend van f 100, terwijl men verder aan de
geitenfokver., die in een noodlijdenden toestand
verkeert, een bijdrage van f 15 toekende.
Vervolgens werd besloten aan het Land- en
Tutnbouwburean te Amsterdam te verzoeken op
een gedaan aanhod een lezing te doen houden
over nieuwere Lncbtstikstofmeststoffen en bemes
tingsmethodes op kleigrondeo, door een hunner
Landbouwkundige Ingenieurs, alsmede om te
trachten deskuudige inlichtingen te bekomen
omtrent het veilen vau vroege aardappelen.
OUD-VOS8EMEER. Mevr. de wed. D. van
't HofQuist, gediplomeerd verpleegster, is ge
slaagd te Letdeu voor het diploma kraamver
pleegster.
Alhier is plotseling overleden op 64-
jarigen leeftijd de heer \V. A. van Nieuwen-
huijzen, president-kerkvoogd der Ned. Herv.
Gemeente, dijkgraaf van den Hollarepolder,
oud-dijkgraaf van den Van Haaftenpolder,
voorzitter van het Algemeen Armbestuur
en lid van het Weezen-Armbestuur.
'POORTVLIET. De bevolking van Poort
vliet bestond op 1 Januari 1929 uit 875 m.
en 860 vr., totaal 1735 inwoners.
Geboren 17 m. en 17 vr., totaal 34.
Overleden 7 m. en 10 vr., totaal 17. Inge
komen 27 m. en 30 vr., totaal 57. Ver
trokken 46 m. en 45 vr., totaal 91.
De bevolking bestond derhalve op 1 Jan.
1930 uit 866 m. en 852 vr., totaal 1718,
alzoo een vermindering van 17 inwoners.
Benoemd tot tijdelijk onderwijzeres
aan de O. L. School alhier, Mej. M. Vis
te Tholen, ter voorzieing in de vacature
ontstaan door de benoeming van den heer
J. Deurloo te Middelharnis.
STAVENISSE. Woendsdagavond hield
de fokvereeniging „de Geit" alhier haar
jaarvergadering. Uit het jaarverslag bleek,
dat er eenige leden en enkele donateurs
bedankt hebben. Het aantal bedraagt thans
33 en 5. benevens 5 rustende leden-Inge
volge besluit van 11 Oct. 1.1. van den ge
meenteraad alhier is de jaarsubsidie van
de gemeenle van f25 ingetrokken. Daar
door ook had de véreeniging een tekort
van f34.15 en moeten er verschillende
bezuinigingen ingevoerd worden. Het dek-
geld werd voor het loopende jaar met f 0.25
verhoogd en het loon van den boekhouder
en bode werd resp. met f5 en f 5 ver
minderd. Als zoodanig werd herbenoemd
de heer W. Quaak, resp. op f75 en f15.
Als bestuurslid werd herbenoemd J. van
't Hof en in de vacature J. Dorst werd
benoemd Neh. Smits. De secretaris J. Hage
werd benoemd als plaatsvervanger-hoofd
bestuurslid.
Zoo mogelijk zou men gaarne dit jaar
alhier weder een keuring hebben.
BUITENLAND
De Haagsche conferentie duurt voort.
Zoo nu en dan zijn er strubbelingen om
dat Duitschland weder eens nieuwe be
zwaren op sommige punten opwerpt, maar
tenslotte blijft het toch Duitschland moet
nu eenmaal betalen, daar helpt geen verzet
tegen. Men vermoedde eerst wel dat door
het telkens komen met bezwaren het eind
zou zijn dat de heeren der conferentie,
omdat zij ook nog andere zaken te doen
hebben, tenslotte op verschillende punten
minder straf zouden blijven staan. Deze
politiek is mislukt, omdat men de confe
rentie langer zal laten duren. Intusschen
heeft de Engelsche afgevaardigde Snowden
weer een van zijn nijdige buien en hij
voegde den Duitschers snauwend toe dat
hij geen zin had om zijn geheele leven in
Den Haag te blijven doorbrengen, men
schoot volgens hem niet spoedig genoeg
op en van dit langzame opschieten gaf hij
den Duitschers de schuld, dat men nog
niets verder was gekomen. Willen de
heeren het plan Young niet, welnu dat zij
dan het phn Dawes nemen, dan kan de
zaak spoedig genoeg afloopen Dit is ook
een opvatting, doch dan zou men zeggen
dat een conferentie om te praten over
verschillende zaken dan ook wel achter
wege had kunnen blijven als men er zoo
over denkt. Doch zou deze Haagsche con
ferentie nu moeten gaan verschillen met
andere conferenties?
Zou de vlootconferentie die 21 dezer te
Londen aanvangt vlotter verloopen Wij
twijfelen er aan, want ook daar zijn zoo
vele tegenstrijdige belangen te behandelen
dat het ons onmogelijk gelijkt om een
goed accoord te treffen. Toch stemt het
hoopvol dat men telkens moeite doet om
tot een oplossing te komen, die tenslotte
moet brengen nauwere samenwerking om
een oorlog onmogelijk te maken.
In dit verband zou het toe te juichen
zijn indien de pogingen van Briand om
tot de vorming van een Europeeschen
Statenbond te geraken, verwezenlijkt kun
nen worden. Een Statenbond van alle
Europeesche landen, die zich dan als het
waren één zullen gevoelen, zou een einde
maken aan iederen Europeeschen oorlog.
Het idee is niet nieuw. Wij herinneren
ons dat in 1903 door den Ned. Herv. Pred.
ds. Dalhuizen, die toen te Wanswerd (Fr.)
stond, dit idee in een werkje, getiteld de
Wereldrepubliek, is uitgewerkt. De idee
was dat de landsgrenzen zouden vervallen
iedere staat een politieke eenheid zou
blijven vormen, doch periodiek een der
staatshoofden een zekeren tijd alj President
van de Wereldrepubliek zou optreden. Zou
nu werkelijk Briand kunnen verwezenlijken
hetgeen in het hoofd van een Friescben
dorpspredikant ongeveer dertig jaren ge
leden is opgekomen
en springende lippen
(b dooKD v«a 30-60 co 90 et Tuba 80 ct. Bij Apotb- eo DrogUtco
790 18 88700
RECHTZAKEN.
Maandag 10 Februari zal voor het Ge
rechtshof te Dep. Bosch worden behandeld
de zaak tegen den geschorsten rijks
ontvanger van Tholen G. A. H., verdacht
van verduistering van rijksgelden. H. is
door de rechtbank te Breda veroordeeld
tot 6 maanden gevangenisstraf van welk
vonnis hij en de officier van Justitie in
hooger beroep zijn gegaan.
GEMENGD NIEUWS.
Het Gooi en de Radio.
Dat mooie Gooi met zijn wijde heiden
en plechtige bosschen is zoo in korten tijd
een echt radioland geworden. Het heeft er
dus een attractie bij gekregen en's zomers
weer een aanleiding méér voor de fietsers
en automobilisten, om de vele wegen, die
in het Gooi uitmonden in te slaan en dan
maar hun oogen uit te kijken aan het on
bekrompen groen en paars, en vol enthou
siasme te wijzen naar het puntje van een
antenne-toren, dat achter een groepje huis
jes of boomen opduikt.
De Gooische burger ziet nu ook langs
zijn huisje allerlei vreemde wezens gaan,
menschen die eigenlijk in zijn afgesloten
milieu nooit zullen passen, maar toch weer
te veel Gooier worden om bij de forensen
te kunnen worden ingedeeld, het zijn de
menschen van de „Radio", door industrie
of omroep naar het Gooi gezogen.
Het begon in 1918. Het buitenland lever
de geen radio-installaties voor de schepen
meer en de reeders wilden vooral indien
tijd van mijnen en torpedo's hun schepen
zoo maar niet de zee opsturen, er moest
dus een nationale industrie komen en die
kwam er met de oprichting van de Neder
landsche Seintoestellen Fabriek te Hilver
sum, maar deze onderneming heeft zich
niet tot haar eerste taak beperktbehalve
dat de vliegtuigen met haar installaties
werden toegerust, heeft zij ook de grond
slagen gelegd van ons huidig omroepwezen.
Er werd nl. in 1923 een telefoniezender
gebouwd, die later nog eens vernieuwd
werd, en rondom dien zender vormde zich
een clubje eerst in, later buiten den boe
zem der onderneming, welks eerste naam
uit de letters H.D.O. bestond: de Hilver-
sumsche Draadlooze Omroep.
Maar wat zijn een zender en een omroep
zonder ontvangers? Er werden dus ook om-
roep-ontvangtoestellen gefabriceerd. Steeds
eenvoudiger en naar mate het aantal zend
stations in Europa wies, steeds selectiever
ook.
Er is in Hilversum echter niet alleen
een industrie met een zendstation, er zijn
ook nog plaatsen, waar men datgene maakt,
dat die zender in electrische trillingen
omzet en door het ontvangtoestel weer in
zijn oorspronkelijken vorm wordt terugge
bracht, dus geluid, maar dan gemoduleerd
geluid: mooie muziek en verstandige woor
den. Er zijn nl. ook drie studio's een van
de A.V.R.O., eeu van de V.AR.A. en een
van de N.C.R.V., waarvan de laatste met
het zendstation van den Ned. Draadloozen
Omroep een naamlooze vennootschap
gevormd door den Katholieken Radio Om
roep, de Nederl. Christ. Radio Vereeniging
en de Nederl. Seintoestellen Fabriek te
Huizen is verbonden. Maar er is in Hil
versum eigenlijk nog meer, de wereldwijde
kortegolf-zender P.C J. in welk studio de
«Ave languages annonces" Eduard Startz
zijn practische internationalisme botviert,
door elk land op zijn eigen wijze te amu
seeren en aldus prettig te stemmen voor
de Nederl. Industrie, die dezen zender be
staan doet.
We hebben ons laten vertellen, dat een
zendtoestel eigenlijk niet zoo heel veel van
een ontvangtoestel verschilt, alleen gaat
alles in omgekeerde volgorde en is, omdat
een zender reusachtige afstanden te over
schreeuwen heeft, alles veel grooter en
monstrueuzer, zoodat iemand, die van een
ontvanger naar een zender loopt, zich zoo'n
beetje voelt als Gulliver op reis van de
dwergen naar de reuzen, bij wie bij dan
spoelen krijgt te zien als vogelkooien, con
densators als stellages en lampen als bloem
vazen ja water er in!, want er zijn
„watergekoelde" lampen om te voorkomen,
dat door een buitengewone verhitting on-
gewenschte uitzettingen zouden plaats
vinden. Het benoodigde water krijgt de
Hilversumscbe zender uit de waterleiding,
maar in Huizen is geen waterleiding en
zoo hoorden we daar in den z.h. Phohi-
zender, dat hier 27 watergekoelde lampen
worden gehruikt, waarvoor 100 M3 water
in één uur tijds een „vijver", een pomp
en de lampen doorloopt en dan weer met
10° verhooging opnieuw in den „vijver"
terecht komt.
In eik van de drie Hilversumsche om-
roepstudio's die, zooals oorspronkelijk de
gewoonte was, dus afgezien van de door
den minister voorgeschreven omruiling,
op den zender van de Nederlandsche Sein
toestellen fabriek te Hilversum zijn aange
sloten, heeft deze haar «enclave" in den
vorm van een controle-kamer, waar het
ter studio geproduceerde geluid, gecon
troleerd en versterkt wordt voordat het
per lijn naar den zender gaat. Door middel
van lichtsignalen staat de controleerende
technicus met dengene, die in de studio
optreedt in contact, in dier voege, dat de
eerste tijding zorgt, dat hij de lijn
verbinding instelt en de laatste niet te
vroeg begint te spelen of te speechen, en
niet met een collega een genoegelijk praatje
maakt in de meening, dat de microfoon
is afgezet 1
In het gebouw van de A.V.R.O. aan den
Oude-Eng weg ontdekten wij twee studio's
een tamelijk groote voor muziek en een
kleine voor sprekers, twee keurig inge
richte vertrekken, uiteraard eenvoudig en
wegens de plechtige draperieën langs de
wanden veel gelijkend op doodekamers.
In de kleine studio, waarin toen men er
ons binnenleidde, nog de parfum van een
der trouwe spreeksters tegen de vele plooien
opkroop, is een royale katheder opgesteld
die den „aangezochte" ongetwijfeld in staat
moet stellen rustig en wel „in de ruimte"
te praten. Voor groote uitvoeringen heeft
men beslag gelegd op de concertzaal van
het hotel „Hof van Holland", dat via een
speciale lijn met het A.V.R.Ü.-gebouw is
verbonden.
Om den echo, die het geluid zijn vol
heid geeft en door studio's dikwijls opge
heven wordt, te herwinnen, is een leeg
kamertje als echo-kamer ingerichtwat
de microfoon in de studio opslorpt, geeft
een luidspreker hier weer, om het, nu van
wat echo voorzien, door een tweede micro
foon weer te laten opnemen. Ook de
V.A.R.A. heeft in haar residentie aan de
Heuvellaan een kamer om echo te maken.
De genoemde arbeiders-omroep beschikt
diw
;e*
ST
over een royale villa, waarin de verdv-
kapitalist zich ongetwijfeld zeer beha|
zal hebben gevoeld, een flinke tuin
om heen en uit de inrichting van lij
heel waarvan het orgel wel de cloi
blijkt dat de organisaties der gee!
wanten baar eigen omroep niet ii
steek hebben gelaten.
Men weet, dat een der vele radio-v
stukken luidtwel of geen publiek i—
studio Als een poging ter oplossing,
deelde men ons ter V.A.R.A. mede
men in de sprekers-studio een ver_
afbeelding hangen, dat den spreke:
indruk zou moeten geven een zicht.
reageerend publiek voor zich te he;
„En hier hebt u onze leeuw", zei
een tonnetje toonend, dat men verva Vo
kon laten brullen. Er waren nog aiSei
trucs, allerlei hoogst onschuldig kiiAa
speelgoed, dat vóór de microfoon als De
razende fabriek of een verscheurend ito!
had te fungeeren.
Als groote studio van de Ned. Ev
Radiovereeniging doet aan de Boomlade
laan een Luthersche kerk dienst, ten d
een godsdienstoefening gehouden
worden. De voortdurende omwisseling l>de
studio heeft de heeren van de N. C. |Va
op vernuftige middeltjes doen zinnen""
dien zoo vlot mogelijk te doen gëschie"®
het doet eenigszins denken aan het \Da
malige schuilkerkje op de O Z. Voorb
wal te Amsterdam, dat nu als „Mu?d«
Amstelkring" de geniale maskeeringen W
belangstellenden demonstreert. j°
We zijn ook eens naar Huizen gev»
het rustige dorp met zijn zwarte ro3«'
en breede kappen, dat nu telkens in Pe
rust verstoord wordt door vreemdelii"
die een van de beide zenders komen 0
zichtigen. S
In een klein vriendelijk en moderiPBI
styleerd gebouwtje is het station van1*'
N. D. O. ondergebracht. Er is ook P"
allerknust sludiootje met een celotex rie
kerrietvezelj-bekleeding in plaats van®'"
perieën. Dit vertrekje is er echter ai"
volledigheidshalve, doch wordt prac'4
nooit gebruikt. Men vestigde onze aanP'
ook op een inrichting, om in tijd vanP®1
vorming de antenne des nachts, wanvc
de zender niet „draait", te verwarme^
de wintersche parasiet te doen sm(°'
Een belangrijk grooter gebouw hert!'1
den zender van den Philips' Omroep r'
land—Indië, welke op een golflengte o;®81
veer 16 M. proefuitzendingen doet
onze koloniën in het Oosten en Wi
en daartoe een speciaal antenne
toepassing brengt, dat de in de studi88
Amsterdam geproduceerde muziek sic
in twee richtingen den aether injaagt1®8
Uit deze vluchtige trip blijkt wel,1®
wie het Gooi een echt radioland na30
niet overdrijft. Waar de N. S. F. 12jfi
geleden begon in een klein huisje mer*
schuin dak, zooals er nog zooveel iiS
kern van Hilversum staan, als een oorljF
kindje met onzekere toekomst maar dl
bewust opgevoed, is thans opgegroeid
groote industrie die nog andere uiti
van radio leven naar het Gooi toe ti
waarbij komt, dat het Gooi niet ali
voor industrieële doeleinden gunstig'e
legen is, doch ook als centrum, dat?"
heele land met de electrische uitstralin'0!
van twee zenders, zooals een tuinspro'!:
een bloemperk, gelijkelijk besproeien nff
wèl gelegen is. M. v.
Weer brand te Middelburg. ae
Te Middelburg is door onbekende oorz^,
brand ontstaan in de bergplaats vang
timmerlieden de Rijke en Minderhout
de Roosterstraat.
De brandweer was spoedig ter plaat
met de tijdelijk te Middelburg gestag
neerde Ford-autospuit van deN.V. n]
A. Bikkers te Rotterdam. Mede waren a|
wezig beide motorspuiten der gemeeg
en met vereende krachten was men q
vuur spoedig meester. m
Aanvaring op de Schelde.
Donderdagavond heeft bij Hansweertp
aanvaring plaats gehad tusschen 1
Duitsche s.s. Clauss en het Zweedsche
Cismaren. 1
Het was mistig. De Clauss is in
middelplaat omhoog gezet, terwijl de O
maren een ruim vol water kreeg en
anker uitwierp. 81
KERKNIEUWS.
St. Maartensdijk. Tot diaken by de Ned. Hj
Kerk alhier is benoemd dhr J. 6. Koopman
zyn benoeming heeft aangenomen.
Tholen.
Ned. Herv, Kerk voorm. 9.30 en nam. 21'
ds. Datema.
Ger. Kerk voorm. 9.30 en nam. 2.30
dr. Vellenaar. II
Oud Geref. Gem. voorm. 9.30 nor nam. 2
's avonds 6 uur leeskerk.
In het geboaw Vischstraat no. 12 voorm 9^
nam 2 en 's avonds 6 nar dhr Bsaij.
R. K. Kerk van 0. L. Vr. Hemelvaart.
Zondag 19 Jan. Tweede Zondag na Drie-KoninI
Ep. Rom. 12, 616. Evang. H. Joas. 2, 1—
De H. Missen ie 7 en 10 unr. Nam. 3 uur Broeii
schapslof voor een Zaligen dood.
Dinsdag 21 Jan. Feestdag v. d. H. Agnes, Mato
en Martelares.
De internationale bidweek voor de éénheid I
geloofs sluit.
Zaterdag 25 Jan. Bekeeriug van St. Paulai'j