IERSEKSCHZ Eli
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
E
\N
o. 2342
Vrijdag 13 December 1929.
Zeven en veertigste
'holen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer
jE
hole
H0Ln
J 38
not
50
55
nkim
.50,
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
rijs per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,376,
franco per post f 1,65 -f- 15 ct. disp. kosten,
tor 7
r 130
.50
a f9
itioel
65
!en ij
n
nl.pj
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
PUBLICATIEN.
Inschrijving voor den dienstpiicht.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
Januari a.s. voor den dienstplicht moeten worden
geschreven personen, die geboren tgn in 1911.
Voor de aangifte ter inschrijving cal in het bgxonder
legenheid worden gegeven ter gemeentesecretarie op
sandag 6 Januari 1930, des voormiddags tosscben
en 12 uur.
Tholen, 11 December 1929. 10
Burgemeester en wethouders van Tholen brengen ter
DDis dat aaDgifie voor ruiming van privaatputten
gen Donderdag 19 December a.s. kan geschieden.
De aangiften te bezorgen in de brievenbus van
t Stadhais.
De volgende gelegenheid is bepaald op 13 Fe-
uari 1930.
'I holen, den 11 December 1929.
PLUIMVEETEELT.
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen door
de abonné's worden gezonden aan dr. te Hennepe
Diergaardesingel 96a, Rotterdam. Postzegel van 7.5 ct.
voor antwoord insluiten en blad vermelden.
Over Zaagsei-Kunstmoeders en kippen die
zijderupsen eten in Buda-Pest.
In Buda-Pest bleek de minister van Landbouw
ler goed op de hoogte te zgn van de problemen
er pluimveehouderij en kende ook de voor- en
adeolen der verschillende rassen zeer goed. Op een
er grootste hoenderparken bleek mij dat men hier
rer de fokkerij der rassen anders dacht dan in
ostenrijk. Had men in Oostenrijk op het door mij
erochte park bij de Rhode lslands Reds geen be-
mgstelling voor de kleur, bier was dat geheel anders,
het bedrijf van den heer en mevrouw Sonysy
ik een kleine duizend Rhode lslands, doch allen
an goede kleur en daarnaast een goede productie.
werd door aankoop van goed fokma'eriaal in het
uitenland juist voortdurend gewerkt aan kleurver-
siering en instandhouding der kleur.
Hier maakte ik ook weer kennis mot wat nieuws,
_lf.l. een speciale Hongaarsche kunstmoeder waarin
O' OH iag30i gestookt werd en een speciaal kippenvoer
ESTE
irten
87:
'RlJZji
ING
at ik niet kende, n.1. zijderupsen. Ik ben altijd blij
ik weer wat nieuws zie, want over het algemeen
als men veel leest, geen nieuws onder de zon.
v Ondlu wil ik niet zeggen dat deze Hongaarsche kunst-
ratis
tsche
loeder misschien elders ook niet gebruikt wordt of
liet beschreven is, maar ik kende ze niet. Daar komt
ij dat jammer genoeg de Hongaarsche taal voor mij
bsolaut onverstaanbaar is, zoodat ik de pluimveepers
dat land niet volgen kan.
De betreffende kunatmoeder is een aanpassing aan
e houtindustrie, waarbij veel zaagsel afvalt. In een
8 861 roote bus wordt in het midden een snort kachelpijp
;ezet en nu wordt de ruimte in de bus tusschen
mitenwand en kachelpijp aangestampt met zaagsel.
)aarna haalt men de kachelpijp er weer uit en in
iet gemaakte gat wordt onderin een brandende prop
pier gebracht. Daarna wordt de bus zoo goed als
esloten, behalve den schoorsteen en nu laat men
7!
'Ui®-*1
V-® el*
iV .et*"E.® -.
Vela 9<^
benev
t. m.;;
)D
Thü l0t g®heel weer rustig branden. De heele bus zaagsel
irandt leeg in ongeveer een etmaal, zoodat men op
leze manier dus over een prachtige kunstmoeder
leschikt die met heel goedkoop materiaal gestookt
;an worden. Ik heb idee dat in andere landen dit
lysteem ook wel bruikbaar zou zijn en als het volgend
aar deze kunstmoeder op de wereldtentoonstelling
ia Londen komt, zal zij wel veel aandacht trekken.
Het tweede punt dat mij interesseerde was het
[ippenvoer. Hierbij is do hoofdzaak de eiwitvoor-
iening. Dit eiwit in het voer brengt de grootste
losten mee, en het geheim van economische productie
igt dan ook in het eiwithoudend voer dat niet duur
i. Vandaar ook dat men thaus vrijwel op ée
eele wereld bezig is vischmeel-soorten en diermeel-
loorten onderling door proeven te vergelijken. Alleen
loor dierproeven en voor ons kippenhouders alleen
>g kippen, kan men bepalen welk voer het beste is
Ba wat het eigenlijk waard is als middel om kuikens
op te fokken en om eieren te produceeren. Vooral
Ben land dat exporteeren wil moet er op letten zijn
•iwitbronnen goedkoop te betrekken en voor deze
dure grondstoffen geen cent meer te betalen dan
noodig is. In andere landen wordt al krabbenmeel
kreeftenmeel, walvischmeel, enz. enz. ook gebruikt.
Verder ken ik sprinkbanenmeel, doch in Buda-Pest
tag ik zijderupsenmeeL gebruiken. Hoe dit meel nu
precies gemaakt wordt weet ik niet en groote hoeveel
heden zullen er ook wel Diet van gemaakt worden.
Zoover ik hei begrepen heb worden de zijdernps-
cooons, nadat de zijdedraadjes er afgewikkeld zijn,
gedroogd en tol meel verwerkt. Het zijn dus ge
droogde rupsen of larven en dit meel schijnt bij
kippen goede reslutaten te leveren.
Interessant is ook in Buda-Pest het museum van
Landbouw. Dit is een regeerings-instituut waar men
tich ten doel stelt door aanschouwelijk onderwijs de
boeren, die de stad bezoeken, alles van hun vak te
laten zien. In de phiimveeatdeeling zag ik allerlei
opgezette kippen van verschillende rassen, verder een
groote verzameling van verschillende aooïten veeren
voor allerlei technische doeleinden, doch het meest
viel mij op een prachtige verzameling Paascheieren.
Deze eieren worden zeer kunstig versierd met allerlei
figuren.
In het museum zag ik groote modellen van boer
derijen zooals die in Hongarije gebouwd worden en
heele kamers met verschillende tarwesoorten. Lucerne-
klavorplanten met wortels van wel 5 meter lang,
allemaal dingen, die den bezoeker met bewondering
vervulleD. Dat dit museum wel aan zijn doel be
antwoordt, bleek mij toen ik hoorde dat op een der
nationale Hongaarsche feestdagen, de z.g. Stephaans
dag (22 Aug.), dit museum door niet minder dan
18000 bezoekers bezocht was.
Tenslotte werd ik nog in de gelegenheid gesteld
het nieuwe diergeneeskundig-instituut van Prof. Man-
ninger te bezichtigen. Dit is een instituut van grooton
internationalen naam en eeuige jaren geleden heeft
een der bacteriologen daar een nieuwe entstof ge
vonden tegen diphtherie, die ougeveer evenzoo werkt
als de bekende entstof van Prof. de Blieck en van
Heilsbergen in ons land. Het instituut heeft twee
dierenartsen in dienst, die speciaal belast zijn met
de pullorum-bestrijding. Zij nemen zelf het bloed
van de kippen en onderzoeken dit in het laboratorium.
Het instituut was verleden jaar in dit nieuwe ge
bouw geïnstalleerd en kan als voorbeeld strekken v u
allerlei instituten op dit gebied.
Hiermede moet ik mijn reisbeschrijving van Buda-
Pest eindigen en gaan we verder. Gelukkig is dat
deze stad tbans meer en meer vreemdelingen gaat
trekken, welke haar allen leeren waardeeren. De
Hongaar ziet gaarne vreemdelingen in zijn land en
met Duitsch kau men er zich vrijwel overal redden.
Dr. TE HENNEPE.
in het gelaat verdwijnen spoedig door
deze des avonds met wat PUROL in te
wrijven en door zich des morgens te wasschen
met warm water en gewone zeep of beter nog
met Purolzeep. 't Voldoet iedereen.
818
38451 10
LAND- EN TUINBOUW.
Nadrnk verboden.
Het snoeien van oudere vruchtboomen.
Het onderhonden van de kroon van groote
appel- en pereboomen is een der gewichtigste
werkzaamheden in deu boomgaard. Het gewone
nitsuoeien of lichten der kroon moet alle 23
jaren geschiedeo, in October of November, als
de oogst afgeloopen is, en hierbij worden alle
te dicht staande, elkaar kruisende, onderdrnkte
en hierdoor afgestorven takkeü, verder het oude
en onvruchtbaar geworden vrnchthont binnen
in de kroon verwijderd, waardoor de boom een
schooD en regelmatig aanzien krijgt, eo ook aan
licht en lucht toegang wordt verschaft. Willen
we hiervan een nauwkeurige beschrijving geveü,
dan kannen we zeggen dat dit werk bestaat uit
le. Het verwijderen van alle geheel of gedee'-
telijk afgestorven takken 2e. Het verwijderen
van alle onderdrukte en daardoor verzwakte en
onvroebtbaar geworden takken 3e. Het korten van
alle te veel afhangende takken, die toch maar zelden
vrucht dragftö, vooral in boomgaarden, waarin
vee geweid wordt en ook daar, waar de onder
grond voor de teelt van besooft of dergelijk ge
bruikt wordt, waardoor de onderteelt meer pro
ductief gemaakt wordt, want ook deze vereischt
licht en lucht 4e. Het afsnijden van een tak,
die een ander kruist en daarover wrijft5e. Het
wegnemen van alle waterloten, die in de kroon
voor den dag komen, voorzoover deze niet noodig
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75 ct.iedere regel meer 1772 ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
BI] abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
bracht om getrokken te worden. Men kan me"
het trekken reeds in October beginnen. Deze
bloeien nt 5 h 6 weken. Begint men in No
vember te trekken, dan verloopen ruim 4 weken
vóór den bloei. Plaatst men ze nn warm, dan
treedt de bloei Da ruim 3 weken in. Hoe later
men begint te forceereo, dei te meer kans beeft
men op een goeden bloei. De Lelietjes der dalen
hebben voor het trekken een zeer booge tempe
ratuur noodig. De grond in de potten wordt
met een laag Sphagnom, een soort mos, bedekt.
Men dient er voor te zorgeD, dat de kiemen
steeds over veel vocht kunnen beschikken, daarom
moet minstens één keer per dag wordeD gegoten.
Het gietwater moet ongeveer de temperatuur van
de kas hebben. Wanneer de kiemen een lengte
van 8 cM. hebben bereikt, worden de potten,
tot den bloei, op een minder warme plaats gezet.
Wenken en mededeelingen.
Om de wasmotten nit de bijenkorven en
-kasten te weren, plante men D&bij den bijenstal
één of meer bedden met ramenas. Zoodra de
motten 's avonds vliegeB, breekt men de oadste
bladeren af en legt die onder de korveD. Zonder
de bladen den volgenden ochtend zeer vroeg op
te nemen, trapt meu met de voeten op deze
bladereD, waaronder zich honderden motten be-
viudeD, omdat ze op den renk van ramen&s-
bladereo verzot zijn.
Hoe ver vliegen de bijen Al* in de naaste
omgeving genoeg boniggevende planten a&Dwezig
zijn en de bijen goed kunnen inzamelen, vliegen
de diertjes hoogstens een half onr ver. Is daar
entegen de dracht maar dunnetjes, dan vliegen
ze wel dubbel zoover. Zelfs heeft men opgemerkt,
dat ze bloeiende raapzaadvelden op 2 onr afstands
bezochten, wat zeker hieraan toe te schrijven is,
dat zoo'o veld sterk schittert en ver te zien is.
Kanaries kau men met Cayenne-peper verven.
Mengt men ooder bon voeder dagelijks een
weinig Cayenne-peper, zooveel als op de punt
van een naald gaat, dan worden ze vervolgens
na 4 5 weken prachtig oranjerood, geeft men
aan de kanaries zeer veel slazaad, dan krijgen
ze een fraaie groen- of groenachtig gele kleur
der veeren.
Zelfs het beste hooi is uadeelig voor de paarden,
als er te veel vao gegeven wordt, want de spijs
verteringsorganen van het paard ziju volstrekt
niet ingericht oin groote, volumineuze voeder-
kwantnms te bevatten. Het dagelijkach rantsoen
voor e*n middelzwaar paard mag hoogstens 14
tot 18 pond hooi bedragen.
In Zwitserland werd bij 100 veehouders onder
zocht, hoe dikwijls zogkoorts bij koeien voor
kwam in de laatste 5 jaren, en hoe de koeien
vóór en Da het kalveo gevoederd werdeD. 17
veehouders hadden geen verliezen door zogkoorts
geledeD. In die stallen werd reeds 84 weken
vóór het vermoedelijk kalveD opgehouden met
elke voedering van krachtvoeder, of werd in
sommige gevallen slechts de helft van het ge
wone voeder vele dagen vóór het kalveo gegeveo.
63 veehouders hadden 12 en 20 veehouders
27 koeien verloren. Bij de eersten werden de
koeien kort vóór 't kalven wat minder sterk,
bij de laatsten nog wat krachtiger gevoederd,
om volgens hun meeniug voor de koeien 't kalven
te verlichteD.,
Welke aardappelen sijn de beste die bij het
koken opeobersteu Zoo meenen vele huismoe
ders, maar onderzoekingen van den Franschen
scheikundige Vallend hebben aangetoond, dat
deze opvatting onjuist is; dat namelijk een aard
appel, die naar verhouding veel eiwit bevat, bij
het koken zijn vorm behoudt, en 'l opeobersten
en uiteenvallen der aardappelen een bewijs is
van armoede aan eiwit. Ea daar nu de aardap
pelen met het meeste eiwit de meest voedzaamste
zijr, kunnen das onze huismoeders de kwaliteit
der aardappeleu bij 't koken zelf beoordeelen.
De beste soorteu zijn die, welke niet uiteen
vallen, maar heel blijven.
B—r.
zijn voor de instandhooding van een goeden
kroonvorm 6e. Het wegoemen van geheel of
gedeeltelijk afgestorven vruehthont7e. Het
wegnemen van alle groote of kleinere takjes,
waarop zich kankerplekken vertooneD, en vaD
alle gebroken of gescheurde takken8e. Het
wegnemen van alle te ver uitstekende takkeD,
om zoodoeode het evenwicht in de kroon te
herstellen of te bewaren 9e. Het nauwkeurig
nasnijden van zaagwondeD met een scherp mes
of een goed snijdenden handbeitel10e. Het
afkrabben van alle oode schors en het hierop
groeiende mo?.
Van groot gewicht is het z.g. //opknappen"
van verwaarloosde boomeu, die in lange jaren,
of misschien nooit zijn gesnoeid. Hier zal het
noodig zijn een groot aantal lakken weg te
nemen om een weinig licht in den boom te
krijgen. Dit snoeien moet bij den eenen boom
veel nauwkeuriger toegepast worden dan bij den
andereD, hetgeen hoofdzakelijk aan de soort ligt.
Zoo zal bijv. de Bellefleur veel meer uitgelicht
moeten worden dan eeu Siberische Gasappel of
een Vlaamscbe Schijveling, welker groei veel
losser zijn, en die iu eens veel langer scheuten
maken.
Fruittelers, ziet thaDS ow boomen en boom
gaarden eens terdege na, de bestede zorg wordt
o door den tijd dobbel vergoed. Doch denk er
om „Werk zonder oordeel, geeft geen voordeel 1"
Lelietje der dalen.
De vroegere naam van dit aardige en algemeeo
bekende plantje was Lilium convallium. Zoowel
deze oode naam als de tegenwoordige staan in
verband met coovallis, dat dal beteekent. De
Convallaria majalis, die men om baar heerlijken
gear dikwijls iu tuinen aantreft, komt in het
wild ook in ons land voor. De plant groeit in
de vrije natour, dus op schaduwrijke plaatsen,
en in een bodem, welke nit verrotte planten-
deelen beslaat. Hiermee heeft men bij de kweek
rekeriiug te houdeB, en te zorgen voor een
tamelijk krschtigen, lossen grond. Bij de cultuur
io het groot wordt de grond van de bedden
dan ook flink bemest en bewerkt. Is de opper
vlakte van de bedden vlak gemaakt, dan worden
de kiemeu er op uitgeplant, ongeveer één voet
io 't vierkant, en zóó diep, dat ze met een daim
dikte grond bedekt zijn. Deze kiemen hebbea
ODgeveer 3 tot 4 jaar noodig, vóór ze voldoende
ontwikkeld zijn, om met socces getrokken te
orden. De Convallaria is namelijk een bij uit
stek geschikt plautje om te trekken. In de drie
jaren, noodig voor de uutwikkeliag, beeft meD
aan de bedden, behalve het schoonhouden van
oukruid, geen bijzondere zorg te bestedeD. Is
bij alle bol- en knolgewassen, welke getrokken
zullen worden, een goede behandeliog van belang,
de Convallaria kan getrokken worden en bloeit,
waarbij de vorming van nieuwe wortels vooral
onDoodig is. Terwijl dan ook Hyacinten, Cro-
cussen, Tulpen, enz. maanden voor de wur'el-
vorming Doodig hebben, kunnen de CoDvalla-
ria's direct Da het oppotten getrokken worden.
Bij het in den pot plaatsen worden vele kiemen
genomen, opdat het potje, geheel met bloemen
worde gevuld. Men heeft hierbij ervoor te zorgeD,
dat de kiemeD alle even ver onder de grond-
oppcrvlakle komeD. Zijn de potten van kiemen
voorzieD, dan worden ze in een warme kas ge-
LANDB0UW EN VEETEELT.
Door deo secretaris van de V. P. Z. is aan
de leden bekend gemaakt, dal alle afdeelingen
de ban aangeboden Provinciale tentoonstelling
niet aangenomen hebben, zoodat deze dit jaar
derhalve niet plaats heeft.
GEMENGD NIEUWS.
Tragisch ongeluk.
Toen mej. M. wonende aan de Wouwbaan te
Boogerheide water wille putten om een brandje
dat door onbekende oorzaak onder hut bed wat
ontstaan, te blusscben had zij het ongeluk Tior-
over in den put te vallen. To» n even later baar
man thuis kwam en eveneens den brand ont-
