IERSEHSCÜE Eü
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
PUROL
No. 2339
Vrijdag 22 November 1929.
Zeven en veertigste jaargang
holen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
fels
>OM
Onze St-hicolaasétalage
VAN DIXH00RN.
>n
10T,
t, Thi
ii
collectie luxe
artikelen.
A. H. STQLK,
Pijnlijke
Kloven
Boterspoorbanket.
Speculaas.
Marsepain. 15 38392
Kremerstraat, B. o. Z., tel. 189.
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f 0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,375,
franco per post f 1,65 -f- 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75ct.; iedere regel meer 171/, ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
BI] abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
LAND- EN TUINBOUW.
Wat elk* maand te doen geeft.
Nadruk verboden.
(In moes- en bloemtuin, keuken en kelder.)
(2e helft November.)
We zijn er nu en dan al aan herinnerd, dat de
lerfst voorbij gaat en de winter op komst is. Moge
leze niet te spoedig en te streng optreden, want dit
icbaadt niet alleen wat nog op het veld en in den
bof staat, maar er is ook nog een en ander te doen,
óór alles de winterslaap kan ingaan. Bij los weer
:an het bemesten van den tuin geschieden. Als men
too eens rondkijkt, bemerkt men, dat in vele tuioon
bemesting niet voldoende is. Met een enkel
[arretje stalmest meent men soms al wonder wat te
loen. Nu is stalmest in vele plaatsen moeilijk of
lechts tegen hoogen prijs te krijgen, en 't is dus
te begrijpen, dat wie zelf geen vee heeft, er niet al
kwistig mee ia. Maar we hebben immers in de
erschillende kunstmeststoffen een heerlijke en niet
Öure aanvulling van den stalmest of compost daar-
oor wende men naast den natuurlijken mest wat
unstmest aan, waarvoor men door een ruimeren
ogst ruimschoots beloond zal worden.
Is uw tuin laag gelegen, in 't voorjaar koud en
at, zorg dan vooral voor een goeden, geregelden
raterafroerhet water moet kunnen wegvloeien in
e slooten, en de ondergrond dient goed los te zijn.
nfjlet leggen van den grond in z.g. winterbedden is
ier zeer dienstig. Eerst worden de bedden, die een
reedte krijgen van een paar Meter, bemestdaarna
raaft men greppels, van boven ongeveer 40 cM.
-ijd, en werpt de uitgegraven aarde op de bedden.
greppels maakt men naar den slootkant toe
ieper omdat het water goed kan afloopen. Worden
bedden vervolgens omgespit, dan kan de aarde
oed doorvriezen, terwijl het water van de greppels
akt.
In dezen tijd profiteere men zoo lang mogelijk van
e versche groenten, 't zij men die nog zelf in den
iof heeft wij denken hier aan spruiten, boereu-
looi, aan de vorstvrije savoye kool, misschien nog,
iij gunstig weer, andijvie en spinazie of ze bij
•n groentenboer moet koopen.
't Is heel aardig als men flink geweckt heeft, of
pot of kuip wat hoeft ingemaakt, maar men vergete
iet, dat uit eeu gezoodheidsoogpunt versche groenten
erre te verkiezen zyn boven ingemaakte, geweckte
f gedroogde groenten. De nachtvorsten deden de
istste slaplanten op den kouden grond reeds ver-
>ren gaan, en daardoor ziju we dus op de bakken
angewezen. Maar hier dient men geregeld goed acht
geven, want bij vochtig weer treedt schimmel en
itting opde aangetaste bladeren worden daarom
ilkens weggenomen.
Hebt u veel winterwortels, dan kunt u ze inkuilen
In te* venals aardappelen, maar u kunt ze ook ter plaatse
ten staan, evenals schorseneeren, mits ge ze be-
oorlyk met loof bedekt dat is gemakkelijker daar
er dan steeds bij kunt komen. Op deze wijze
erkrijgt u schorseneeren die 2 jaar oud zijn en
aarder worlela leveren. Toch kunnen we dit niet
ipaald aanraden,, want die zwaardere wortels zijn
an miader kwaliteit, ze hebben veel melksap ver-
Dren, zijn d ardoor niet zoo malsch en worden stokkig.
ebt u een ruimen en drogen kelder, dan kunt ge
aar nu wortels, schorseneeren en ook uw knolselderij
pbergen, namelijk in kisten met wit zand, het zand
laagsgewijze tusschen gestrooid. De knolselderij
an ook in eeu kouden bak ingekuild worden, een
eel van het loof late men dan zitten vooral late
en na, wat nog meermalen wordt gedaan, om het
>of met een deel van de wortelhals af te snijden,
it geeft licht rotting. Men plaatst de knollen naast
Ikaar, het blad boven de aarde uitstekend, en ze
fdekkenao met een laagje droog blad.
Het laatste zaaisel wortela op den vrijen grond
oet nu met droog blad of een laagje turfmolm
orden afgedekt.
Geeft acht op uw aspergebedden, ge ziet daar de
engels meer en meer geel worden, spoedig zullen
geheel afgestorven zijn. Snijdt daarom die stengels
den grond af, breng ze op een hoop en steek er
taant
18, 22
18, 22.
iesprongen Handen
Winterhanden
Wintervoeten
Ruwe Huid
Dooien 30-60 eD 90 ct. Tube 80 ct. Bij Apoth.
250
38380
12
38898 9
in brand in hierdoor vernietigt ge de nakome-
ïgschap der aspergekevers, dia in het loof zouden
rerwinteren en het volgende jaar uw bedden zouden
isteren. Maak dan de bedden schoon, en als het
ikruid verwijderd is, breng er dan een laagje mest
'•r en dak dit af met wat aarde uit da paden.
We geven tenslotte nog een paar wenken voor
lisvrouwen en anderen, die bloemen verzorgen
kwijls komt bet voor, dat planten met uitgedroogde
•iten zonder voorafgaand gieten verplant worden,
it is zeer verkeerd. Als een dergelijke plant na
verpotten begoten wordt, trekt het water door den
iterst vochtigen kant heen. De drooge kluit neemt
'arvan weinig of heel geen water aan en als men
el lang aan 't gieten geweest is kan men zien, dat
buitenste aarde wel door en door n'it, maar die
it gereed, bestaande uit:
een keurige
Bij uitstek zeer geschikt voor deze
gelegenheid.
Beleefd aaubereleod,
ST. MAARTENSDIJK.
38397 20 Tel. 19.
van de kluit nog geheel of grootendeels droog is,
En dergelijk verplanten is zeer nadeelig voor de
planten. De kluit moet bij het verpotten door en
door vochtig zijü. Heeft men planten met droge
kluit, dan moeten die zóó lang in het water ge
dompeld worden, tot ze goed vochtig zijn.
Hortensia's krijgen door begieten met ammoniak-
aluin blauwe bloemen. Op een Liter water neemt
men 10 gram (1 ons is 100 gr.) ammoniak-aluin. Na
6 weken is het voldoende om in een Liter gietwater
slechts 3 gram op te lossen.
PLUIMVEETEELT.
Vragen, desa rubriek betreffende, kunnen door
de abonné's worden gezonden aan dr. te Hennepe
Diergaardesingel 96a, Rotterdam. Postzegel van 7.5 ct.
voor antwoord insluiten en blad vermelden.
0e Pluimveehouderij in Oostenrijk.
Do vorige week eindigde ik mijn brief in Buda-
pest, thans zijn slechts enkele dagen gepasseerd en
hebben we alweer Joego-Slavië, Bulgarije, Roemenië
en de Zwarte Zoe achter ons gelaten om na den
Bosporus doorgestoomd te zijn aan de oevers van
den Gouden Hoorn in Constantinopel ons reisverhaal
te vervolgen. De indrukken volgen elkaar zoo snel
op dat het haast onmogelijk is de oudere indrukken
genoegzaam vast te houden te midden eener roeze
moezige Turksche drukte te Constantinopel, waar
het Westen en het Oosten elkaar hier ontmoeten,
een mengsel van West en Oost, de hoofdstraat ta
melijk geordend volgens Westersche begrippen, de
rest ontzettend, zoowel wat plaveisel als reinheid
betreft. Bergen vuil krioelend van honden en vooral
katten, die tegen den schemer in grooten getale
opdagen om als straatreinigers te dienen en hoopen
vuil verslinden. In Stamboel zelfs kippen in de
straten, dus zoo landelijk mogelijk. Maar laten we
voorloopig nog even bij Oostenrijk blijven, het land
waarvan onze vriendelijke gastheeren zeiden dat het
zeer verarmd was en thans in de pluimveehouderij
een der bronnen van inkomsten terug hoopt te
vinden.
Opvallend is dat voor wetenschappelijk werk geen
geld gespaard wordt en de seruminrichting in Möd-
ling bij Weenen is een der mooiste en best inge-
richten die ik ooit zag. Oostenrijk dat bestaat uit
negen bondsstaten past in deze staten verschillende
middelen toe ter bevordering der pluimveehouderij.
In Klosterneaburg, een dorpje in de bourt van
Weenen, bezochteu wij den legwedstrijd die juist
geëindigd was. In een oud klooster heeft daar de
Oostenrijksche Pluimvee-Federatie haar materiaal
ondergebracht en brengt daar vooral een der nati
onale rassen, de Altosteirers, na&r voren. Dit is een
verbeterd boerenboen dat naast eiorproductie vooral
bekend is om het vleesch, zoodat de Steirersche
poulardez overal zeer gezocht zijn. Dit hoen vindt
ook in Duitschland thans veel liefhebbers en men heeft
daar reeds speciale clubs voor opgericht. Een voor
deel van dit hoen is dat het met weinig tevreden
is en dat de huid en beenen vleeschkleurig zijn.
Achter een korte kam heeft het een veerenbosch op
den kop en heeft de kleur van Patrijs Leghorn».
Een toom Witte Leghorns van den bekenden fokker
Wellemaus uit Holland afkomstig, had ook goede
resultaten gegeven. Daar de Leghorns echter weinig
vleesch geven en men met de haantjes geen weg
weet zit er in dit ras hier niet veel toekomst. Al
deze landen trouwens die ik bezocht, hobben voor
keur voor vleeschlegrassen, dus daarom een voor
keur voor Rhode lslands, Wyandottes eo Plymouth
Hoeks.
Jammer genoeg heeft men eenige onaangename
ervaringen opgedaan met Hollandsche fokkers waar
van men Barnevelders gekocht heelt en hebben deze
zendingen den naam onzer fokkers bedorven. Dit is
zeer jammer want men had gaarne de Barnevelders
gehad, daar men in Oostenrijk voorkeur heeft voor
bruine eieren. Ik heb getracht een en ander weer
in orde te krijgen ea mogelijk zal ik met behulp
van betrouwbare fokkers thans Barnevelders daar
kunnen plaatsen.
In het Burgenland, dat vroeger tot Hongarije be
hoorde en dat ongeveer 5000 vierkante K.M. groot
is, past men weer een andere methode tot bevorde
ring der pluimveehouderij toe. In 335 gemeenien
plaatst men modelslallen met goed pluimvee. Aan
een groot aantal boschwachters, schoolmeesters gaf
men foktoomen met hanen, waarvan de moeders
minstens 220 eieren gelegd hebben. Vanuit deze
foktoomen worden broedeieren onder de boeren ver
deeld en heeft men in het laatste jaar 160,000
aluks leghoenen op die manier verspreid.
Bij deze verspreiding steunt de staat de honds
tanden en betaalt de slaat evenveel subsidie als het
bondsland. Bovendien trekt de staat elk jaar een
bepaalde som uit voor alle landen, waarbij een groot
bedrag aan elk land toegewezen word; voor pluim
veehouderij, enz.
In Stiermarken wordt de subsidie besteed om de
boeren zevenweeksche hennen te leveren. Men heeft
daar thans een centrale fokkerij en broedery. Deze
levert de kuikens op den leeftijd van zeven weken
aan de boeren, dus als ze den moeilijksten tijd gehad
hebben. Dit systeem vnoral lijkt mij zeer werkzaam,
want aan de betrekkelijk weinig deskundige boeren
thans reeds broedeie en of eendagskuikens te geven,
leidt tot veel arbeids- en geldverlies, daar van de
eieren en kuikens weinig terecht komt, Nu levert
men de hennon af en kan ook beter de hanen op
een centrale plaats tot hun waarde brengen. Deze
bennen nu kosten zeven shilling, doch de boer be
taalt maar vier shilling, dus de staat legt er drie
bij. In dit jaar heeft men aldus 50.000 jonge hennen
afgeleverd en de vraag is thans enorm gestegen.
Het bondsland Kürten levert eendagskuikens doch
tevens geld om de bedrijven bij de boeren volgens
model in te richten en het voer totdat ze legrijk zijn.
De boer heeft dus geen onkosten totdat de kippen
gaan leggen. Alleen blijft zijn bedrijf en het pluimvee
ondor controle staan van den staal en houdt de
dieienarts toezicht op de hygiënische omstandigheden.
Behalve deze regeerings- bemoeiingen en regeorings-
steun werken thans verschillende particuliere be
drijven min of meer in directen staatsdienst mede
aan het verspreiden van goed pluimvee. Dit werd
ons getoond op een excursie onder leiding van Dr.
Peters, den hoofd-inspecteur van veeteelt, onder wiens
beheer de geheele veeteelt in Oostenrijk staat. Jammer
dat de afstanden in deze landen zoo enorm groot
zijn, dat men met de beste auto slechts enkele be
drijven kan bezoekon op een dag. Bovendien is zoo'n
rit, doordat men elk oogenblik wat nieuws ziet zeer
vermoeiend en kan men al spoedig niet genoeg meer
opnemen.
Hoe verder wij naar het Oosten trokken, hoe
vreemder het alles werd, hoe meer do aandacht
voortdurend door gespannen is. Zoo maakten wy deze
week een prachttoer in den wagen van den minister
van Landbouw in Roemenië van Boekarest uit naar
het landgoed van don grooten Roemeenscben staatsman
Bratianu. Bratianu stierf twee jaar geleden en ver
maakte ziju landgoed van meer dan 100 H.A. aan
den staat voor inrichting van een proefstation op
landbouwgebied. Hei landgoed, Florica genoemd
naar zijn jong overleden dochiertje, ligt echter 100 KM.
van Boekarest, zoodat een ritje daarheen inaar even
200 K.M. rijden meebrengt over wegen, die wij in
Holland nu niet direct best zouden noemen. Daarover
later.
Dr. TE HENNEPE.
Pijnlijke
Kloven
verzacht en ^èneest
men met
491
38401
RECHTZAKEN.
Wederspannigheid en mishandeling.
De vroegere commissionnair C. M. uit Scher
penisse, eeu man die vroeger in goeden doen
was, maar tegenwoordig door z'd draukmisbruik
leelijk met z'n familie aao lager wal is geraakt,
verkeerde op 29 Augustus jl. weer onder den
invloed der door hem zoo rijkelijk genoten borrels.
De man ging bar te keer, vloekte en tierde
als 'n gek, zoodat de veldwachter K. H. bet
voor deu man beter oordeelde hem thuis te
brengen Maar toen onze commissionnair eenmaal
thuis was, vertoondehij zicb voor bet geopende ven
ster en begon den veldwachter uit te schelden. Al
spoedig kwam M. daarna weer buiten en wilde
oiet meer naar binnen gaan, waarom de veld
wachter hem in het arrestauteulokaal zon op
bergen; hiertegen verzette de dronkaard zich
evenwel door trappen en slaan, terwijl hij zich
vasthield aan 'u paal. E^n klap met de gummi
stok bracht al spoedig hem tot betere gedachten,
maar zelfs nog in het arrestantenhok ging ie tekeer
als 'n beest. Dit baatte hem natuurlijk niets en
bovendien kreeg de man nog eeu proces-verbaal
voor z'n onbehoorlijk optreden.
Maandagochtt n 1 moest de ond-comtLiui inuair
zich voor den Politierechter te Breda verant
woorden hij was niet present, doch wel de
veldwachter die z'n verbaal bevestigde.
Waar de verdachte al meer wegeus weder-
spacnigheid werd gestraft, kreeg hij no, conform
den eisch van deu Of fvan Justitie, 3 maandeD
gevangenisstraf wegens mishandeling en weder
spannigheid.
Herriemaker.
Is den namiddag van 17 Aug. jl. bevoDd de
rijksveldwachter A. P. B., zich in burger op
den Molendijk te St-Maartensdijk, toeu.hij daar
te midden van een menscbeomeDigte zekere
H. C. J. M. aantrof, die stoDd te vloeken en
te tieren. Op z'n kennisgeving dat hij rijksveld
wachter was kreeg de ordebewaarder ten ant
woord dat z'n schoonzuster dit ook was. Uit alles
bleek dat M. te veel op had eo dus wilde de
veldwachter den man ter ontoochtering in den
amigo onderbrengen. Dit lukte slechts nadat
holp verkregen was, zoo hevig verzette zich de man.
Maandag kreeg ie van den Politierechter z'n
straf, in den vorm van f 40 boete subs. 40 d.
hechtenis. M. verklaarde dat hij dien avond van
niets wist, zóó dronken was ie, doch aao z'o
straf veranderde dit Diets I
Mishandeling.
Slager M. J. K., wonende te St-Maartensdijk
werd door den Bredaschen Politierechter d.d.
21 Oct. jl. tot 3 weken hechtenis veroordeeld
wegens mishandeling van M. A. K. op 11 Juli
jl. te Scherpenisse.
In café Gr. was toen eeu ruzietje ontstaan
over een gekochte en nog niet betaalde koe,
waarbij slager K. z'n mededorpsbewoner een paar
klappen gaf.
Drie weken brommen vond onze slager toch
wel wat veel voor 'u paar klappen, dos teekende
hij verzet aan tegen dit vonnis eo Maandag werd
de zaak opuieuw behandeld, waarbij mr. M. H.
Hartog, advocaat te Bergen op Zoom als ver
dediger optrad.
Thans was onze hardhandige slager «èl aan
wezig met 'n tweetal getuigen h décharge. Uit
de verhooren van hem en van de beide andere
getuigen hleek wel hoe eigenaardige manieren
sommige meoscheo er op na houden.
De slager beweerde getart en geslagen te zijn
vóór hijzelf klappen uitdeelde, maar voor de
politie verklaarde bij anders nader ondervraagd
erkende de verdachte dat ie de eerste klap gat.
De Off van Justitie vond dan ook geen aanlei
ding de straf te wijzigeo en vroeg bekrachtiging
van het vonnis.
De verdediger achtte de toegewezen straf on
juist en waar zijn cliënt geen ernstig feit pleegde
bepleitte spr. een milder straf. Pleiter protes
teerde tegen dei inbond van een brief van den
veldwachter, welk schrijven ii het dossier der
zaak was opgenomen en waarin de slager zwart
wordt gemaakt. In dit geval van mishandeling
vroeg de verdediger den verdachte op dr zelfde
manier te beoordeelen als anderen verdachten.
PI. zag tegen z'n cliënt een stemmingmakerij
en vertrouwde dal de politierechter een kleine
geldboete zou opleggen.
Naar aanleidmg van een opmerking van den
verdediger werd op verzoek van deu Off. van
Justitie do aanwezige veldwachter gehoord over
z'n schrijven betreffende den verdachte. Z'n mo
tiveering was van dien aard dat de Politierechter
deu veldwachter te verstaan gaf dat het geen
gegevens waren meest praatjes en mededee-
lingeo van andereu waarmee eeu politiemau
de justitie niet moest lastig vallen.
Eu de Off. van Justitie vond er aanleiding
in z'n eisch te wijzigen in een boete van f 25
sub». 25 d. hechtenis.
Conform dezen eisch sprak de Politierechter
z'n vonnis oil eo koD onze slager tevreden naar
buis gaan.
Rare onderwijzer.
De onderwijzer P. de H. nit Sint-Maartensdijk
vergreep zich op 13 Aup. j.l. aan den schilder
M. L. toen deze z'o toekomstige huurder 'n
gedeelte van een hois wilde laten zieo.
Deze opvoeder der jeugd sloeg den ander ge
voelig in het gezicht en op bet boofd en werkte
z'n buurmao ook op andere manier tegen waarom
hij Maaudag voor deu Bredascheu Politierechter
terecht moest staan.
Verdachte trachtte z'n optreden te veront
schuldigen door te beweren dat ie meende dat
L. z'o moeder sloeg. Zijn optreden op dien avond
zoowel z'n houding voor den Rechter was van
dieu aard dat hij èn door deo Officier èo door
den Politierechter danig op z'o nummer werd
gezet en betwijfeld werd of aaD zoo'n persoon
de opvoeding der kinderen wel kon worden
toevertrouwd.
Na verhoor en wederhoor rtqniieerde de Off.
