Tweede
VAN VRIJDAG 15 FEBRUARI 1929.
UUÉÜHMttk
MM
1*1
óór
tal ld
fconfi
skool I
genhel
iDgifu;
GEMEENTERAAD.
enmg
jrloop^
"«""'«HOLEN, 12 Februari 1929.
„„JVoorz. Burgemeester Mr. A. J. van der
DiioeiSeven, Secretaris de heer H. J. Laban.
oomedAfwezig dhr J. B. Dekker.
beihiDe voorz. opent de vergadering en deelt
ede dat wethouder Goossen na een tijd
n rust wederom zijn functie ais wét-
luder heeft hervat en hij hoopt namens
in raad te spreken als hij dhr Goossen
Ui luk wenscht met zijn herstel. Hij brengt
In deze plaats een woord van dank aan
giterir van den Berge die met toewijding en
risderg de taak van plaatsvervangend wethou-
perst,r heeft vervuld en zegt vervolgens
Gen», M. H.!
rerleeiyolgens oud en goed gebruik dank ik in
fy* eerste plaats de vergadering van den
J""tad in dit jaar en de heeren voor de goede
.h.rl>schen aan mij en mijn gezin bij de
Febrffede van 1929 geriehl en bied ik U
tderkeerig mijn beste wenschen voor U
1929 Uwe gezinnen aan
Het economisch beeld, dat onze gemeente
a «ien rl928 geeft te zien is over het algemeen
b»ro*lomen gunstig te noemen.
De landbouw heelt vrijwel in elk opzicht
i «"spjntwoord aan de gestelde verwachtingen
goed en de prijzen
evenals in 1927
di. V,
H. Dot
»?OI
I gewassen waren
aenof5novereenkumstig-
De oestercultuur was
de Kér goed.
leed <De mosselvisschei ij had in het afgeloopen
seorair niet te klagen over het product; de
rdedoje valuta maakte echter het bedrijf niet
[doende loonend Ernstig gebrek aan
en werking, voortspruitend uit onder-
je afgunst en wantrouwen, is een der
ifdoorzaken.
De botvisscherij was in 1928 iets beter
___n het jaar tevoren, hoewel nog lang niet
bereikt, hetgeen bereikt behoorde te
irden.
g „De kreeftenvangst was evenmin als de
erige visscherij loonend.
De haveninkomsten stegen in 1928 met
n. 20 hetgeen is toe te schrijven aan
ame van handel en nijverheid,
e exploitatie van de gasfabriek is voor
er de gegevens bekend zijn bevredi-
i., 3 «V1- Afgegeven werd ruim 332000 M3.
pof wel 9000 M3 meer dan het jaar te
12 to#n. De kolenprijs was in 1928 f3.17
er. Als ongunstig factor daartegenover
•milt#' (|e aanschaffing van een nieuwe motor
den févolge van het explodeeren van den
igewcrfigen.
t »«n Set grondbedrijf verkocht in 1928 478
Deomi, grond, zoodat binnen afzienbaren tijd
"r p,h grond zal zijn verkocht.
j»ó»& gemeentelijk bouwterrein werden
wo ,eAon'r|gen gesticht, elders in de gemeente
«lechi?
Je keuringsdienst var. vee en vleesch
enkrin'chMn 1928 belangrijk meer op, dan
esikeiif1 bevolkingsaantal was op 31 December
18 teruggeloopen tot het peil van voor
brugbouw en bedroeg toen 3101.
k zou onvolledig zijn, wanneer ik thans
t melding maakte van het belangrijkste
di. W in de geschiedenis van Tholen, de
sning van de brug over de Eendracht
«•3 110 October 1928.
<u we wederom gereed staan onze werk-
mbeden in 1929 aan te vangen, spreek
eeikedden wensch uit dat Uw raad ook in
onder Gods zegen zeer veel in het
'krachtig belang van onze gemeente moge
'richten.
di. )?e notulen van de vergaderingen van
en 12 Dec. worden ongewijzigd vast-
>m. aa
ngekomen stukken.
'an Ged. Staten inhoudende goedkeuring
)»iemi !,es'u'' betreffende wijziging der be-
oting van 1928, de verlengde overeen-
m. 3 «i"8' niet L. van de Sande en goedkeuring
reilende het aangaan van een proceduie
'an den Min. van Onderwijs K. en W.
•d noudende mededeeling dat de Openb.
[ere School wederom aanspraak maakt
in v'rijksvergoedmg.
,'?n Ued. Staten goedkeuring betreffende
begrenzing van de bebouwde kom en
J ?,e"('e college dat de goedkeuring
IND. j0 "emeen'e-begrooting 1929 is ver-
:6d tot 1 April a s. Een missive van den
■r J«d* van Centraal Bureau van
'lefen .^treffende de begrooting van
'r 192'Jirit!SdlenSt Val1 waierl 'e Coes
Rijnttari het Gemeentebestuur van Goes een
rok van de begrooting van de keurings-
71 «t van waren te Goes.
Vroeiten W. stellen Voor deze stukken voor
Hisgeving aan te nemen, waartoe met
ir JaDMStelomen besloten wordt.
én request van W. J. Woiif voor leve-
Q'ne'>®ri aan de gemeente.
iloü s'e"en V001' ben dit in handen
AtteUen ter afdoening
Wordt met alg. st. goedgevonden.
Een schrijven van de Wed. R. A.de Breij
om mnar te vergoeden in de kosten die zij
heeft moeten maken door den bouw van
het politiebureau die bedragen f175.
B. en W. stellen voor dit aan te houden
tot latere orde.
De heer Overbeeke vraagt of het niet
mogelijk is deze zaak te behandelen. Dat
raadsbesluit dat genomen is beteekent dat
alles moet wachten totdat alles achter de
rug is ook de procedure dat kan misschien
nog wel 5 jaar duren. Wed. de Breij wil
dit misschien en kan dit niet. Spreker
acht het daarom van belang deze zaak
af te doen.
De Voorzitter kan zich er mee vereeni-
gon maar dan moet het raadsbesluit worden
ingetrokken en B. en W. in overweging
worden gegeven de eerstvolgende ver
gadering de voorstellen aan den raad
voorleggen.
De heer Overbeeke vraagt waarom dat
besluit moet worden ingetrokken
De Voorzitter zegt omdat dit in verband
is met de brugwerken.
De heer Overbeeke ziet dat niet in.
De Voorzitter zegt dat het indirect het
gevolg is van den brugbouw.
De heer Overbeeke kan den verbouw van
het politiebureau daar niet mee in ver
band brengen.
De Voorz. vraagt dan waarom is dat dan
daar gebouwd.
De heer Moelker zegt wanneer er inbe-
1 grepen is uit te stellen tot de procudure is
i afgeloopen dan is hij het eens met den
heer Overbeeke want anders was he> nog
een oogenblik wachten, maar dan wordt
het lang wachten.
De Voorz. antwoordt dat indien de raad
terug wenscht te komen op het besluit hij
zich uil kun spreken.
De heer Overbeeke stelt voor om het
raadsbesldit in te trekken en verzoekt
B. en W. in de eerst volgende vergade
ring de requesteu te behandelen. Met
alg. st. wordt dit aangenomen.
Een request van A. Baaij, koopman, om
hem vergunning te verleenen zijn paard
op zijn erf te stallen, daar hij nergens een
plaats kan bekomen en hij reeds 12 pro-
cessenverbaal heeft gehad.
B. en W. stellen voor het voor kennis
geving aan te nemen daar die vergunning
berust b. en W.
De heer Overbeeke zegt die man heeft
i alle mogelijke moeite gedaan en het is
1 hem niet mogen gelukken een plaats voor
zijn paaid te bekomen. Hij heeft in het
j prea-advies gelezen dat die vergnnning
bij B. en W. berust, maar waar B. en W,.
aan ander personen zooals de Jonge en
Quist en aan Coomans voor een oud be
staand varkenshok vergunning verleend is
het daar niet mogelijk die man ook ver
gunning te geven daar hij bij zijn woning
zoo een goede gelegenheid heeft. Die man
moet toch ook door de wereld en kan zijn
paard niet missen. Die man heeft hem ver
teld dat hij reeds 12 processenverbaal heeft
gehad en hem zeide als hij zijn paard moet
missen weer 3 honden nam, hij die wel
op dezelfde plaats mocht houden en dat
is nog grooter stank. Die man heeft zijn
best gedaan en riu wordt hij bemoeilijkt
in zijn bedrijf. De een is toch niet meer
dan den ander en spreker vindt het dan
ook onbillijk.
De Voorz. antwoordt dat hij den heer
Baaij zelf een halfjaar uitstel heelt gegeven
maar het is spr. geb eken dat Baaij niet
de minste moeite gedaan heeft.
Spr. is overtuigd dat er in de Gemeente
plaats is.
De heer Baaij vraagt waarom de Voorz.
dat dien man dan niet gezegd heeft.
De Voorz. antwoordt dat als Baaij de
moeite wil doen hij hem gaarne den weg
daartoe zou wijzen.
De heer Moelker zegt de man is ook bij
hem geweest en ik heb hem gezegd dat
ik hem niet ter hulpe kon wezen, maar
spreker zou toch gaarne zien van B. en W.
dat bij deze gelegenheid de verordening
soepel werd toegepast. Laat hem nog eens
ontzien en als het op onwil berust dan
zeggen het is uit, maar anders zoo soepel
mogelijk handelen.
De Voorz. antwoordt dat er zoo soepel
mogelijk is gehandeld, hij heeft Baaij 6
maanden uitstel gegeven eo het is gebleken
dat Baaij niet de minste moeite heeft ge
daan. B. en \V. hnbben er overgesprokon,
maar de verordening dient gehandhaafd
te worden.
Het schrijven wordt voor kennisgeving
aangenomen.
Een schrijven van H. G. Deurloo om
hem een stukje grond in erfpacht te geven
nabij zijn woning.
B. en W. stellen voor in beginsel hier
toe te besluiten, de volgende vergadering
zullen de condities vastgesteld worden.
Met alg. st. wordt het goedgevonden
Een schrijven van het Bestuur van
^Volksonderwijs", houdende verzoek om
van gemeentewege een bewaarschool te
stichten en het biedt de gemeente aan
een som van f2500 en gedurende de eerste
vijf jaar van het beslaan der school jaar
lijks f 50 voor aanschaffing van leermid
delen.
B. en W. stellen voor hierop afwijzend
om in overleg te treden met Volksonder
wijs dat deze ver. de school sticht en de
gemeente jaarlijks subsidieert.
De voorzitter deelt nog mede dal B. en
W. met afwijzend staan ten opzichte van
stichting van een bewaarschool. Dit omdat
wel het verwijt wordt gehoord, dat B. en
W. tegen een bewaarschool zijn. Dit is
pertinent onjuist. B. en W'. zijn echter
wel tegen stichting van een bewaarschool
van gemeentewege en wel op de navol
gende gronden:
le. Een principieele reden n.1. dat het
onderwijs in de allereerste plaats een zaak
der ouders is. De ouders zijn verantwoor
delijk voor het aan hun kinderen te geven
onderwijs, niet alleen moreel maar ook
financieel. Eerst wanneer de ouders hun
plicht niet nakomen of ook niet kunnen
nakomen, ligt het op den weg der overheid
te steunen.
Wil de overheid echter steunen met
middelen, die door de belastingbetalers
zijn opgebracht, dan moet zij de overtui
ging hebben dat een algemeen, geen be-
roepsbelang wordt gediend.
2e. Het onderhavige request gaat uit
van Volksonderwijs, die dan toch zeker
niet de pretentie wil hebben de geheele
bevolking van Tholen achter zich te hebben.
De feiten zijn er om het tegendeel te be
wijzen. Immers stond geheel Tholen's
burgerij achter Volksonderwijs dan ware
het geen kunst, geen moeite om jaarlijks
zulk een bedrag aan vaste contributies
te hebben, dat oprichting van een bewaar
school glansrijk zou kunnen geschieden.
3e Wanneer de gemeente gevolg geeft
aan het adres van Volksonderwijs, dan is
principieel noch moreel het weigeren van
een bewaarschool aan een andere over
tuiging mogelijk.
4e. De kosten van exploitatie van een
bewaarschool van gemeentewege met hulp
van Volksonderwijs zal de Gemeente eng
begroot het eerste jaar pl.m. f 1590 kosten.
Te voorzien is dat wanneer de school er
eenmaal is niet volstaan wordt met een
éénjarige school, met het gevolg dat de
kosten naar verhouding stijgen. Een jaar-
lijksche last als hier van de gemeente zou
worden gevraagd is op het oogenblik in
een gemeente als Tholen naar het oordeel
van B. en W. niet verantwoord te achten.
Met inachtneming van de bovengenoemde
beginselen zijn B. en W. echter bereid
na overleg met adressanten een regeling
van subsidieering onder te stellen voor
waarden bij den raad in te dienen.
Dhr Moelker zegt hier lang en breed
over gedacht te hebben en spr staat
ithans ook op het standpunt van B. en W.
om afwijzend te beschikken. Spr is niet
tegen een bewaarschool stichten in Tholen
maar als er niet meer kwam dan een, maai
er komen er meer en dat kan Tholen als
kleine plaats niet opbrengen. Nu zijn wij
het niet verplicht maar dat neemt niet weg
als er een aanvraag bij komt deze tweede
school ook gesticht wordt, want dat wijst
de meerderheid van den raad uitSpr
is hier feitelijk gekomen om te stemmen
voor een gemeentelijke bewaarschool, maar
nu de argumenten naar voren zijn gebracht
acht spr het geschikter om af te wachten.
Dhr Dekker komt ter vergadering.
Dhr Overbeeke begrijpt niet waarom
er lang en breed over gesproken moet
worden. Hij kan ook niet goed de woorden
van dhr Moelker begrijpen met het oog
op de gemeente-bewaarschool, dat is juist
de bedoeling van Volksonderwijs om geen
secte school te krijgen, maar een school
van gemeentewege. Een school waarin voor
de geheele gemeente van welk gezinten
ook, daar de kinderen vanaf hun 43/4 tot
hun 5'/5 jaar kunne voorbereid worden.
De behoefte wordt dag en dag grooter en
de resultaten zullen groot zijn. Maar het
kind wordt nu reeds vermoord voor het
ter wereld is en spr hoopt dat als er eens
een school komt het niet mag zijn voor
1 of 2 jaar maar een langdurige school
en hij wenscht dan ook dat de raad een
volledig besluit neemt.
Dhr Dekker spreekt dan alsvolgt:
Mijnheer de Voorzitter.
Met het voorstel van B. en W. kan ik
mij niet vereenigen.
Bij de stichting van de U.L.O, school
in deze gemeente is naar het mij voorkomt
het belang van het bewaarschooiondei-wijs
door den toenmaligen raad veronachtzaamd.
Door enkele raadsleden is hieraan aan
dacht geschonken en er op gewezen, doch
Uw voorganger Diepenhorst heeft toen
beloofd, dat bij gebleken behoefte aan be-
waarscboolonderwijs dit onderwijsweer van
gemeentewege zou worden gegeven.
Herhaalde malen zijn verzoeken in ver
schillende vormen aan Uwen Raad gedaan,
om tot stichting van een bewaarschool
over te gaan, evenwel met dit gevolg
dat in den raad nimmer een meerderheid
daarvoor was te vinden.
Steeds werd geschermd met de groote
financieele offers, welke een en ander met
zich zou medebrengen.
Het, in het thans gedane verzoek uit
gedrukte verlangen om een '1-jarige be
waarschool voor kinderen boven den leeftijd
van 4'l2 jaar kan voor een gemeente, als
Tholen, die zich de eerste gemeente van
ons eiland gaarne wil en durft noemen,
ren medebrengen, te meer waar de ge
meente besch-kt over een gebouw, dat mo
menteel hoegenaamd geen rente oplevert.
Zelfs gemeenten als Stavenisse en St.
Maartensdijk bezitten een dergelijke nut
tige instelling.
Voor de kinderen, die middelbaar onder
wijs in andere gemeenten genieten (als
H.B.S.) is blijkens de gemeentebegrooting
voor 1929 een bedrag van f 2000 geraamd,
lager- en nijverheidsonderwijs f 1000.
(ingevolge de wet op het middelbaar on
derwijs,)
ls het dan niet billijk dat ook die bur
gers die voor hun kinderen van dergelijk
onderwijs nimmer kunnen profiteeren op
een andere wijze voor hunne kinderen
wat hebben in den vorm van voorberei
dend onderwijs tot de lagere school.
Mijnheer de Voorzitter ik kan dan ook
niet begrijpen, waarom B. en W. vroeger
en ook thans afwijzend hier tegenover
staan; ik doe daarom het volgende voorstel:
De raad der gemeente Tholen, gezien het
verzoekschrift van het bestuur der afd.
Tholen van Volksonderwijs tot stichting
van een 1-jarige bewaarschool voor kin
deren boven den leeftijd van 4'/2 jaar
overwegende dat voornoemde vereenigitig
ten behoeve van de stichtingskosten een
bedrag van f2500 uit het gevormde be
waarschoolfonds en gedurende de eerste
5 jaren van het bestaan der school jaarlijks 1
f50 voor aanschaffing van leermiddelen
de gemeente wenscht aan te bieden;
overwegende, dat bij het overgroote deel
der burgerij het gemis aan bewaarschool-
onderwijs sedert de opheffing der gemeen
telijke bewaarschool wordt gevoeld;
dat mitsdien aan de gerechtvaardigde
verlangens van dat deel der burgerij dient
te worden voldaan:
besluit
le van gemeentewege over te gaan tot
stichting van een 1-jarige bewaarschool
voor ktnderen boven den leeftijd van 4'U
jaar;
2e voor de te stichten bewaarschool aan
te wijzen de voormalige hoofdonderwijzers
woning naast de openbare lagere school
in de Dalemsche straat;
3e B. en W. te machtigen tot inrichting
dier bewaarschool
4e te bepalen dat de bewaarschool uiter
lijk 1 September 1929 wordt opengesteld en
5e de door „Volksonderwijs" toegezegde
aanbieding voor dit doel in dankbaarheid
te aanv arden-
Ik dank U.
De heer Moelker begrijpt de reden niet
waarom niet ieder gezinte die kan bezoeken
Er was een openb. school en bij de pacifi
catie is alles gelijk gesteld en de bijz.
school kwam er en spreker heeft dan ook
de verzekering dat als men dit aanneemt
een paar maanden later weer een verzoek
is en dat wij zoo 2 of 3 bewaarscholen hier
krijgen en dat kan de gemeente Tholen
niet dragen. De bewaarschool waarheen
dan misschien nog geen 20 kinderen gaan
en neutraal is zal ook subsidie gegeven
moeten worden. Naar de bazaar kan niet
worden afgemeten, want al gaat men naar
een bazaar het is nog niet zeker of de
kinderen naar de bewaarschool gestuurd
zullen worden. Nu verplicht de wet ons
wel niet maar er zal niets tegen te doen
zijn als die zou komen. Spr. vraagt of men
hem verzekert dat er maar 1 bewaarschool
zal blijven.
Wethouder Goossen moet een kleine
opmerking maken op het gesprokene van
den heer Dekker. Hij heeft zich eenigzins
vergist, want toen was de heer Wagemaker
en spr. wethouder en de heeren Moelker
en Aertsen leden van den raad toen inder
tijd de oude bewaarschool opgeheven is.
Burgemeester Diepenhorst heeft toen ge
zegd wij sloopen deze maar als er be
hoefte komt bouwen wij een nieuween toen
dat dan ook plaats bad was er juist een
wetsontwerp in wording dat inhield dat
75% der kosten zou vergoed worden. Er
was toen een behoelte in het eiland Tholen
aan een' U.L.O. school en men achtte liet
daar de goed plaats om ze te stichten.
Maar voor dat dit is gebeurd hadden
B. en W. poolshoogte genomen van de be
waarschool en bij geregeld bezoek bleek
het dat het droevig was en ook bij infor
matie aan het hoofd mej. Ploos van Amstel
bleek dat er weinig behoefte was en het
aantal kinderen was zeer gering. Toen is
er dan ook besloten te sloopen.De U.L.O.
School is gesticht en het wetsontwerp is
van de baan gegaan. Spreker is het
eens met den heer Moelker dat de toeloop
van de bazaar nog niets zegt, want het
blijkt altijd nog niet uit de opzet dat het
de volkswil is. Spreker kan nog niet inzien
dat de behoefte aan een bewaarschool zoo
groot is.
Weihouder Wagemaker wil ook nog iets
opmerken op het gesprokene van den
heer Dekker en wel dit dat de bewaar
school op Stavenisse niet door de gemeente
onderhouden wordt, maar door den Am
bachtsheer en wat betreft St. Maartensdijk
daar is één school terwijl er hier 3 zijn.
De Voorzitter zegt een misverstand te
moeten wegnemen en wel dal B. en W.
niet tegen een bewaarschool zijn,maar wel
tegen een van gemeentewege Zij vragen
