IERSEKSCHE
THOOLSCHE COURANT
PUROLf
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
zaHJROL er op!
Zenuwstillend
Vrijdag; 1 Februari 1929.
Zes en veertigste jaargang
Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
loui
CL,
:hoene
arende
t, t(J
I AXEERl-
igreeren r.
r ij 7 e
ik 75, Ai
geheele L
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Hpo^artaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,376,
®hanco per post fl,65 -f- 15 ct. disp. kosten.
er® e°DP foWrs door Canada.
ridor eD X.
slechts
UITGAVE:
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75 ct.iedere regel meer 17'/j ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Homestead-Pioniers.
n op ZooJ Edmontou, 22 October 1928.
d kan in Canada bogen op eeD Con-
VAN rftegeDwoordigiog, welke wellicht ten
il MADi numerieke sterkte moeilijk overdadig
1 IflA Rl)(| «orden, doch welke zeker om de
EN MAi kwaliteiten der vertegenwoordigers
Marmerhjnd6 reputatie geniet,
ioïzen Gi'eal ligt de leiding van onsen Gans
je Strai'eD9t 'n banden van den emiüenten
I nVPiler,al Schuormao. De keuze dier resi-
*"'ent in zekere mate, waar onze regee-
at - Berpands nog het zwaartepont onzer be-
Canada zietde bevordering der
lies, welke de laatste jaren geweldig
700RHiomeD.
HeerenCaoada naar Holland voor 35 millioen
I® nieutvorteert (voornamelijk graan, doch ook
lenen Ibber-bandeD, landbouw-macbines, ge
ssen,Scde melk en dergelijke) importeert ons
fjoogstr CaDa(ta voor oog maar 9 millioen, in
itie, van touw en cacaoboter tot dia-
enever, terwijl de wollen goederen der
'Tie textiel-indostrieëo hier een steeds
Afzetgebied gaan viodeD.
an tot i emigratie is dan bet Consulaat Win-
n het meer belang, daar immers begint de
fSflO'S ^0Qien duizenden tezamen die zich
adbouw-provincies hun bestaan willen
denieuv
Dames*""""1 ln ^innipeg is de heer Dr. van
als Directeur eeoer groote bypotheek-
«eu bij uitstek ervaren zakenmaD. De
ambtenaren bevorderen noch beletten
doch beperken zicb tot den overigens
o taak die te leiden voor zoover binnen
geloos werk ondervonden, hebben dit medeleven
oog niet kunnen doodeD.
Met den beer Kroon heb ik verschillende
malen rond kunnen rijden door de omatreken
van Eimontoü, waar men, overal verspreid,
Hollanders aantreft en uit zijn mond heb ik
veel kunnen opteekeneD, van groote aanvullende
waarde bij wat ik zelf van het eerste pioniers
werk heb kannen zien, die zoogenaamde home-
steads.
De Homesteads, dat is de „Bnsh" van Canada,
watonzelndischgangers de rimboe zonden noemen.
Heel Canada, voor zoover bet nu in cultuur
gebracht is, beeft door die periode van home-
steading heen moeten werken eu voor al de nog
n cultuur te brengen landstreken van het
Noorden moet het ook weer de eerste stap zijn
in de richting van welvaart en beschaving.
Een homestead is een stuk maagdelijk land
van 160 acres, dat men kan koopen tegen den
onmogelijk lagen prijs vau 10 Dollar. Het ge
heels land wordt tegen dieö prijs bet volmaakt
lang zoeken men er in geslaagd is te bewijzen
dat de smetstof der vogeldiphtherie en de vogel
pokken dezelfde is, doch dat er tevens weer
verband bestaat met de smetstof der pokken van
andere diereD. Vandaar dus dat deze smetstof
zoo interessant is.
Het lijkt soms zoo gemakkelijk de oorzaak
van een ziekte te verklaren en blijkt vaak zoo
moeilijk. Men is begonnen bij diphtherie de
bacillen te zoeken en te kweeken die in de
ontstoken plekken van keel en mondslijmvlies
voorkwamen en zag toen dat er wel vijftien
verschillende soorten in voorkwamen. Ik moet
er direct bij vertellen dat geen dezer bacillen
met de bacil der meo9chendiphtherie overeen
komt en dat men dus hoewel de naam diphtherie
tot verwarring aanleiding kan geven, wel degelijk
moet oppassen vogeldiphtherie niet met men-
scbendipbtherie te vereenzelvigen. De menschen-
diphterie-bacil is een typische bacil en bij de
bacillen oit de vogeldiphtherie is er eigenlijk geen
een typisch en ze zijn dan ook niet de oorzaak dezer
ischstr.
eiorichti
st te bei
ogen ligt.
Kerksfl6 uitkomende kolonisten vinden meer-
e modell
ika9ten
•o, kapi
matrassi
gegarai
eilen,
'ers
van
vrienden dan de consulaire ambte-
n. Op vele plaatsen in Canada heb
taande Hollanders aangetrc ffeix, mannen
karakter, groote ondervinding en ge-
eD, die de nieuwelingen helpen zooveel
in han vermogen is.
in Winoipeg de vertegenwoordiger der
Grntrale Holland gevestigd, die altijd
angeloos ten dienste staat voor een
e hulp of raad of bemiddeling noodig
zoo is de heer De Clercq altijd bezig,
ie Holland-Amenka Lijn heeft in Win-
aar eigen kantoor, waarvan de tegen-
directeur, de heer van der Kamp een
h centrum heeft weten te scbeppen in
eigendom van den pionier, mits bij voldoet aan I ziekte, alleen maar begeleidbacteriën zooals wij dat
minimum bepalingen, tot het ook daadwerkelijk I noemen. Wat wil dat nu weer zeggen? Wel,
Vfpj Uw Handen ruw zijn of gesprongen
Uw Lippen schraal eu pijnlijk maar
1*1 ook bij brand- eu snij wonden,
tvelÜDgen en allerlei hoidverwondingen
let verzacht en geneest
8 37373
oor (an één opzicht en het groote voordeel
eD» voor den Hollandschen emigrant in zit
t dr.n eigen nationale scheepvaartlijn uit
,n Q naar Canada is voor de band liggend.
en loet een groot gerief wezen, vooral voor
ier inneD, om gedurende den langen zeereis
\el lp en de assistentie te hebbeu van Hol-
personeel, dat de emigreerende huis-
r Pqc en baar kroost door al die kleine onweu-
eD moeilijkheden van het eigenaardige
heenloodst.
r Dog dan deze argumenten moet voor
nd Amerika Lijn het feit pleiteD, dat,
1 in het harlje van Canada, men weer
n kantoor dier Lijn vindt met een Hol-
n directeur. Geen is beter geschikt en
spoediger de eigenaardigheden vau elk
eval dat hem voorgelegd wordt dan de
der Kamp. Gedurende mijn lange reis
Canadeesche Westen heb ik Winnipeg
lende malen aan kuDnen doen en bet
der Holland Amerika Lijn in de Main
is een ware lichtbaken geworden voor tal
erlandsche immigranten die zich in dit
land verloren voelden,
is in ElmontoD, de bloeiende hoof stad
terk vooruitgaaude provincie Alberta, de
Krooü, Directeur der Holland-Canada-
^-^jlheekbaok, ontegenzeggelijk de leider en
f%er der Hollandsche kolonies, over heel
iocie verspreid. Hoeveel daizecdcu deze
ijn zestienjarig verblijf al niet geholpen
is al een vaag cijfer voor hem zelf ge-
10 en wat ik in den heer Kroon bet meest'
erde is zijn altijd nog frisch enthousiasme
deleveu met weer elk nieuw geval dat
ndacht vraagt. Alle teleurstellingen, soms
Ie bedriegerijen als dank voor zijn belan-
coltüur brengen vau een zeker gedeelte dier
homestead en mits bij op bet eind van dien tijd
bet Canadeesch burgerschap wil aanvragen. Be
grijpelijkerwijze ligt de homestead nooit aan een
spoorlijü. Pas als de omliggende landen in vrucht
bare landerijen herschapen zijn, looDt het de
kosten van een spooraanleg.
Voor hen die over het geheel niet over eenig
geld beschikken kunnen, is het opnemen van
een homestead het zwaarste pionierswerk dat
men zicb denken kan. Doch gunstiger wordt
het aspect voor hem die over een klein kapi
taaltje kan beschikken om de eerste anderhalf
jaar den oogst af te wachteD, iotnsschen een
paar paarden en wat vee kunneu koopen en
materiaal voor het bouwen vaD een huiB. CaDada
is bloeiend geworden door deze homesteads en
bijua alle vroegere homesteaders hebbeu het tot
een fliak bestaan, velen zelfs tot welstand ge
bracht.
Doch de jonge man die Holland uittrekt
zonder eenig geld of goed moet eerst op zijn
homestead een drie of vier jaar werken voor hij
voldoende comfort kan verschaffen aan een vrouw
en een huishouden op kan zetteü. Voor wie
evenwel geld heeft om het uit te zingeD, zich
machines en vee en proviand aan te schaffen,
krijgen er juist in de homesteads wellicht de
prachtigste kansen voor de toekomst. Het uiterst
vruchtbare Peace River district in Noord Alberta
is eeu voorbeeld van de gunstige mogelijkheden,
welke juist weer pas aan de markt gekomen zijn.
Het 19 moeilijk aan te raden wat men beier
doet, met eenig geld een homestead te gaan
beginnen, of een reeds gecultiveerde farm te
huren. De agent der Canadeesche Staatsspoor
wegen zou zoo'n advies pas na zorgvuldige over
weging van alle bijkomende omstandigheden
kunnen geven, want elk geval moet uiteraard
op zich zelf beoordeeld worden.
Op de huurfarm moet men zich zijn eigen
huisraad, vee en machines medebrengen. In ge
vallen waariu de eigenaar het zaaizaad en de
htlft van het dorschen betaalt, wordt de fyelft
der oogst als jaarlijkeche huurprijs betaald, voor
minder gunstige districten soms maar een derde
of een vierde der oogst.
Er gaat dikwijls een groote bekoring uit van
het leven op eeu homestead en het ontwoekeren
van vruchtbaren grond aan het maagdelijk oer-
landschap. Voor sommige menschen, de daarvoor
geschikte natnreu dan, kan het zelfs een ideaal
leven zijö, in eeo eigen gebouwd huis, op zelf
veroverd land, tnsschen de wilde rozen eD den
oranjegloed der tiigerlelies.
K. VAN HOEK.
bij een vogel ontstaat door een bepaalde smetstof
eeu ontsteking van het keelslijmvlies. Op zoo'n
plek is dus dat slijmvlies, dat als het gezond
is zeer weerstandbiedeod is tegeu allerlei bac
teriën, zeer verzwakt en nu wordt het direct
aangetast door allerlei bacteriën, die anders geen
kans hebben en die er net op afkomen als vliegen
op een dood paard, dat zich niet meer verweren
kan. Op het zieke slijmvlies groeit dat ontuig
nu als kool en helpt nog een handje mee om
het weefsel Dog meer te verwoesten. Het zijn
dus als het ware net een stelletje laffe struik-
roovers die zich pas voor een aanval wagen als
het slachtoffer al sterk verzwakt is. Is nu de
patiënt dood dan vindt meu alle deze buitver-
deelende moordenaars, doch de eigenlijke oorzaak
en Zenuwsterkend is de werking van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazeu Buï.je 75 ct. Bij Apotb. ea Drogisten.
7 37370
iablei^en
37371
PLUIMVEETEELT.
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen door
de abonné's worden gezoaden aan dr. te Hennepe
Diergaardeningel 26, Rotterdam. Postzegel voor
antwoord insluiten en blad vermelden.
Nadruk verboden.
Over de Diphtherie der kippen onzichtbare
moordenaars en laffe struikroovers.
Bij de diphtherie hebben we met een zeer
interessante ziekte te maken, die üiet alleen voor
kippeohonders van belang is maar die ook met
het oog op menscheupokken en zoogdierpokken
geweldig interessaut is. Dit zal ik later wel
besprekeö, voorloopig zeg ik alvast dat na jaren-
ontdekt men niet, want deze is onzichtbaar.
Een raar geval, een pracht geval voor een film
of detective-drama. Waar is de onzichtbare
moordenaar? Hier nu komen we weer op eeu
heel ander gebied, waar we toch ook wel wat
van mogen weten, n.1. dat der onzichtbare smet
stoffen.
Zooals we weten worden besmettelijke ziekten
door smetstoffen veroorzaakt, dat zijn micros
copisch kleine levende wezentjes, die overal in
de natuur voorkomeD. Bij een vergrooting van
ongeveer 1000 maal ziel men ze ouder een
microscoop als heele kleine staafjes of korreltjes.
De. grootste bacterie is ongeveer Yioo 03laD£>
en in eeu druppel water kunnen er millioenen
en millioenen zitten. In deze voor het bloote
oog onzichtbare microben-wereld zijn weer dni-
zenden verschillende soorten in allerlei grootteD,
evenveel verschillend onderling als een olifant
en een luis. Maar denk nu eens dat op een
goeden dag wij met onze oogen alles 1000 maal
kleiner zagen en dus een mensch niet grooter
zagen dau een paar millimeter, dao zagen we
van allerlei dieren die wij nu zien, niets meer, maar
dau zagen we onder de menscheu zelf ook geen
verschil meer. Zoo moeten we ons na bacteriën
voorstellen, die wij met een microscoop min of
meer zichtbaar maken. Er zijn hoopen bacillen
die onder een microscoop veel op elkaar gelijken,
doch wat zegt dat? Vanuit een vliegmach'ne op
1000 M. hoogte bekeken, zijn alle meoschen
ook precies gelijk, net als een troep mieren.
Alleen door allerlei ingewikkelde methoden lukt
het ons bacteriologen om de bacillen weer in
groepen te verdeelen en ze onderling te scheiden.
Maar voor één groep blijven we staan. Deuk
weer even aan de menschen die slechts even
zichtbaar zouden zijn en de luizen die dan
onzichtbaar zoadeD zijn. Zoo zijn er onder de
smetstoffeu ook luizen, althans zulke kleine, dat
we ze met dë beste microscoop niet te
kunnen krijgen. Ze ziju dus ook voor ons met
een microscoop gewapeud oog absoluut onzicht
baar. Toch bestaan ze en kunnen wij ze zelf
laten groeien en kweeken, maar zien doen we
ze nie'. Wij bunnen deze onzichtbare smetstoffen
na betrekkelijk gemakkelijk van haar grootere
door. In heele fijne pijpaarde zijn deze fijne
gaatjes, poriën genoemd, heel klein, zelfs zoo
klein, dat de reuzen onder smetstoffen, de zicht
bare smetstoffen er niet door heen knnneD gaan.
Persen we nu in de porseleinen pijpaarde buis
een vloeistof met bacteriën dan komt deze er
geheel bacterievrij weer nit, z.g. steriel. Persen
we er echter eeD vloeistof door die een onzicht
bare smetstof bevat, dan passeeren deze laisjes
onder de smetstoffen den wand der bnis (wij
Doemen zoo'n buis een jkaars", omdat ze dien
vorm hebben) en de nitstroomende vloeistof bevat
dus nog evenveel smetstof. Wij drukken dit nu
lu vak-potjes-latijn heel geleerd nit door te
zeggen dat bepaalde, (zichtbare) smetstoffen den
wand der „chamberland" of ,,Pasteur-"„kannen"
niet passeeren en dus niet doorgefiltreerd kannen
worden, terwijl de onzichtbare smetstoffen „fiil-
treerbaar" zijn.
Nu laat zich dat alles heel mooi bepraten
maar wat hier iu een paar woorden verteld wordt
heeft jaren en jaien onderzoek gekost en Dog
zijn wij er lang uiet. Een ziekte die heel veel
moeite gekost heeft is o. s. de varkenspest. Men
ODtdekte al heel gaaw bij deze ziekte een be
paalde soort bacilleD, de pestbacillen, die heel
veel overeenkomen met menschen-typhus. Als
men de pestbacillen kweekte kaD men er var-
kens mee ziek maken, hoewel niet erg best,
maar niemand betwijfelde toch of men had de
oorzaak der varkenspest te pakken. Alleen als
men varkeDS met serum inspoot dat tegen deze
bacil gemaakt was dan giDgen ze nog gauwer
dood dan dat men er niets aan deed. Het zaakje
klopte dos niet heel precies, totdat men ont
dekte dat er naast de bacil Dog een filtreerbare
smetstof in het spel was en dat dit eigenlijk
de hoofd-schuldige was.
Onmiddellijk ontbrandde een strijd tosscheo
bacillen-geloovigen en filtreerbare-smetstof-vrieo-
den en na jareolaog zoeken werd dan de zaak
zoo gevonden dat beide smetstoffen typische
verschijnselen konnen veroorzaken, doch dat de
filtreerbare smetstof eigenlijk de oorzaak der pest
is en dat de bacillen zich direct van een door
de filtreerbare smetstof ziek gemaakt lichaam
meester maken eD het proces nog een handje
verergeren.
En om nu tenslotte met een handige zwaai
weer op de diphtherie terug te komen, begrijpen
we na das wat het beteekent als ik zeg dat
deze ziekte door eeu filtreerbare smetstof ver
oorzaakt wordt, doch dat op de zieke plekkeu
in keel en moudslijmvlies zich direct allerlei
bacteriën nestelen die daar gaan groeien en het
ontstekingsproces verergereD. Voorkomt men dus
de „filtreerbare" ziekte dan krijgen die toevallige
tafelschuimers ook geen kans de slijmvliezen
aan te tasten en als ze er zijn helpt men bet
dier natuurlijk door ze zooveel mogelijk te ver
nietigen. Edoch, de bestrijding der diphtherie
ligt dus in hoofdzaak bij bet ouvatbaar maken
der dieren tegen de filtreerbare smetstof, die de
algemeeoe ziekte veroorzaakt en pas in de tweede
plaats tegen de bacteriën, die plaatselijke ver
oorzaken.
Dr. TE HENNEPE.
Apoth. co Drogisten
(o doozco vao 30-60 cn 90 ct Tube 8
978
37372
LAND- EN TUINBOUW.
broeders, de van (een met eeo microscoop ge
wapend oog) zichtbare smetstiffen scheiden op
de volgende manier
We nemen daartoe buizen van heele fijne,
ongeglazuurde pijpaarde. Net als de bloempot
doorzweet, doordat er in den wand heele fijne
gaatjes zitten, zoo zweet ook een pijp door
(doorrooken def nicotine, bruin wordeo van
meerschuimen pijpje*) en zweet ook een eischaal
Nadruk verboden.
Voederproeven.
In den winter van 1925'26 en dien van
1926'27 werden aan het Rij kslaudbou wproef-
station te Hoorn voederproeveD genomen bij
melkvee met ingekuild gras en hooi, belde van
practisch gelijkwaardig uitgangsmateriaal afkom
stig. De perceeltjes, die het eerste proefjaar ge
zien hooid werden, leverden in den 2deo winter het
in te kuilen gras, en omgekeerd. Uit hel rapport
dier proeven, door den directeur dr. E. Brouwer
uitgebracht ontleeneo wij het volgende Wat de
consistentie (vastheid) der boter betreft, was
eerst de indruk gewekt, dat het gekmlde gras
de boter weeker maakt, en men vermoedde, dat
het verschil iu de naperiode hij gelijk voer weer
te niet zou worden gedaaD. Bij de 2 ie proef
was echter het verschil ook zoo klein, dat het
niet met voldoende zekerheid al blijft de
mogelijkheid bestaan koo worden geconsta
teerd. Bij de keuriDg d r boter, welke iu Fries
land geschiedde, werden voor gehalte en be
werking steeds gelijke cijfers verkregen, en was
als regel betzelfde 'i geval hij de beooideeling
