IERSEKSCHE EM
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
1»
to. 2385
Vrijdag 18 Januari 1929.
Zes en veertigste jaargang
alen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
LIJ
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TïDtfn Land- en Tuinbouwers te Tholen.
TELj
betuigt
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
js per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad fl,376,
franco per post fl,65 -)-'15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
TELEF. INTERC. No. 16.
PUBLICATIEN.
>ndeo
Paardenfokkerij
t)9 Burgemeester van Tholen herinnert, dat volgens
te! 23 der Paardensvel 1918 fStartsblad no. 419)
die eigenaar of houder is van een tweejarigen
ideren hengsi, verplicht is hiervan by den Burge
ter der gemeente zijner inwoning aangifte te doen
n een maand, nadat de hengst twee jaar is ge
en of in zyn bezit ia gekomen, alsmede vóór
eersten Februari van elk jaar.
e Burgemeester geeft van deze aangifte kosteloos
bewys af, volgens een door den Minister van
lenlandsche Zaken en Landbouw vastgesteld model,
vertreding wordt gestraft met geldboete van ten
;»te tien gulden.
gevolge artikel 24 der wet is de eigenaar of
Ier van een merrie, welke een veulen h9eft ge
ien, verplicht, zoolaDg het veulen niet is ge-
end om op vordering, onraiddelijk het betreffende
jewijs (waarmede een verklaring, gewaarmerkt
s >r het bevoegd gezag eener buitenlandsche ge-
inte, dat de merrie in die gemeente is gedekt,
gelijkgesteld) te vertoonen aan de in het
te lid van artikel 37 bedoelde ambtenaren.
Iel is dus noodzakelijk, dat bedoelde eigenaars
louderi bij de dekkiug van de merrie een dek-
jfijs van de houders der hengsten vragen,
vertreding wordt gestraft met een geldboete van
hoogste f 100,
Pholen, 16 Januari 1929.
30
hom
r
Iin|
vestig
Verjaring van Vorderingen.
Burgemeester en Wethouders der gemeent) Tholen
pigen belanghebbenden in herinnering, dat alle
®tsvorderiDgen ter zake van geldschulden ten
Ie van het Rijk, een provincie, een gemeente of
gj waterschap, veenschap of veenpolder in e k ge
verjaren door verloop van 5 jaren na den 31sten
mber van het jaar, waarin de schuld opvorder-
is geworden, tenzy zij reeds ingevolge de be-
igen van het Bargerlijk Wetboek aan een kortere
aring onderworpen zijn.
et vorenstaande is niet van toepassing op vorde-
wegens rente en aflossing van geldleeningen
wegens pensioenen.
elanghebbenden worden verzocht riet den uiter-
termijn af te wachten, maar indiening hunner
leringen zooveel mogelijk te bespoedigen. Met
ekking tot den dienst 1928 worden de vorde-
jen ten laste der gemeente gaarne ingewacht ter
leentesecretarie vóór 1 Februari a.s.
'holen, 11 Januari 1929. 23
April 1903 werd te Tholen opgericht
372!p Vereeniging van oud-leerlingen van
Landbouwcursus te Tholen. Volgens
ot vastgestelde regiment had die Ver-
O wiiging ten doel Tiet geleerde op den
u-sus le onderhouden en uit te breiden.
laDgh
troon
diploma ter versiering van den wand in
de huiskamer.
Dezulken bergen dan hun boeken netjes
in een kisje op zolder om ze wellicht zelden
of ooit meer te raadplegen. En toch, hoezeer
men het mag toejuichen dat vele jongelui
een cursus of landbouwschool volgen,
wanneer zij doen als hierboven geschetst,
dan doen ze nog nauwelijks half werk.
Het lijdl toch geen twijfel, dat wanneer
men de studie met zich achter de school
deur sluit, al spoedig het geleerde wordt
vergeten en de praetijk niet dat voordeel
van de wetenschap geniet, wat bij verdere
studie ze juist aan de hand van de praetijk
zou kunnen geven.
Nu is het wel eenigszins te verklaren,
dat men na het verlaten van de school
weinig of niet meer naar de hoeken grijpt,
het bedrijf toch in zijn ganscben omvang
neemt door het vele en meestal zware werk
zooveel lijd in beslag, dat men vaak liever
eens naar bed verlangt dan nog eens zijn
neus in de hoeken te steken, dit geldt
vooral voor den zomertijd. En nu moge
de wintertijd hiertoe beter gelegenheid
geven, wanneer men geheel op zich zelf
is aangewezen en er niet een zekere drijf
kracht aanwezig is, komt er in dien tijd
ook weinig of niets van verdere studie
terecht.
Daarom juist is het van zoo groot belang,
dat vereenigingen bestaan ofTn het leven
worden geroepen, waar oud-leerlingen en
verder allen, die belangstellen in het vak
van land en tuinbouw, gelegenheid vinden
met elkander van gedachten te wisselen
over allerlei wat hun vak betreft en daar
den prikkel te vinden, die hen aandrijft
het geleerde te onderhouden uit te breiden
en een wisselwerking te scheppen tusschen
theorie en praetijk.
Het nut van deze vereenigingen heeft de
Z. L iM. reeds voor jaren ingezien en wijlen
de heer Hennequin in zijn leven Voor
zitter vau de Z. L. M. heeft een fonds ge
sticht waaruit dergelijke vereenigingen
financieel worden gesteund.
Jarenlang beeft zulk eene Vereeniging
in Tholen bestaan en feitelijk beslaat ze
nog, doch in latenten vorm. In haren bloei
tijd werd er geregeld vergaderd; excursies
werden gehouden, o. a. naar den VVilhei-
minapolder en de groote landbouwtentoon
stelling te 's-G raven hage. Proefveldjes
werden aangelegd en een aardige biblio
theek gevormd. Langzamerhand is de ver
eeniging gaan verslappen. Verscheidene
leden vonden huiten den landbouw een
werkkring, velen raakten getrouwd en
hadden het al gauw le druk met het wie
getouw, andere leden zijn naar elders ver
trokken, nieuwe leden traden niel toe, de
Advertentiënvan f tot 4regels 75 ct.; iedere regel meer 171/, ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij>bonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
ij trachtte dit doel te bereiken door
houden van vergaderingen, waarop
angrijke onderwerpen op het gebied van
d- en tuinbouw en veeteelt weiden be
loken, het houden van lezingen op dat i
)ied hetaanleggeri van een bibliotheek; oorlog is gekomen, het slot vau de zaak:
30/41
6
Zee.
/45i
0 41
aanleggen van proefveldenen het maken
excursies.
e vergaderingen werden zoo mogelijk
s per maand gehouden tusschen 1 Oct.
1 April.
)p die vergaderingen was ieder der leden
de Vereeniging ging slapen en slaapt nu
altijd nog. Het doel van dit schrijven is
nu vooral om te trachten de slapende
wakker te schudden niet alleen, maar ook
om te probeeren, als ze na haren langen
slaap de oogen weer opendoet, haar te
'plicht op zijn beurl een onderwerp in verjongen en krachtig te maken. Daartoe
leiden. Vragen konden worden gesteld,
zoo mogelijk staande de vergadering
rden behandeld zoo noodig ter be-
deering tot een volgende vergadering
rden gegeven.
het bovenstaande eens met aan
hl leest en overdenkt, zal ongetwijfeld
jet ondergetcekende kunnen instemmen,
t een vereeniging met zulk een doel en
[RE rkwijze
iate
30 wi
willen we maar geen apenklieren gebruiken,
maar is het noodig, dot alle gediplomeerden,
ouden en jongen en verder alle belang
stellenden als één man zullen optrekken
naar de vergadering die in Februari le
Tholen zal worden gehohden, om daar
gezamentlijk de maatregelen te bespreken,
die kunnen leiden lot hernieuwd fïïscli
leven van onze Vereeniging Laten allen,
van zeer groot belang kan zijn die daartoe in de gelegenheid zijn
3r hare leden in het bijzonder en voor steentje bijdragen om die vergadering
'heffing van den land- en tuinbouw
algemeen.
zijn we tegenwoordig o
zoo ver, dat de hoeren en tuinders in
ri algemeen, wel wat voor land- en tuin-
lop ^wonderwijs voelen. Zeker het kan nog
beter, vooral in sommige gedeelten
Zeeland, maar toch vergeleken bij
-o jaar terug, zijn we op dat gebied
een heel eind vooruit,
f echter het onderwijs in zijn doel nog
_j< naar de juiste waarde wordt geschat,
ostffli door degenen, die het hebben gevolgd
maar niet zoo voetstoots met een
mondig ja durven beantwoorden.
7Ün nog le velen, die het volgen om-
I1 net m onzen tijd nu eenmaal gekleed
a en die zoo ze de school verlaten
rin k1al sP°ediS Lel geleerde ais ballast
i ver boord werpen en hoogstens met hun
in-^®|^rfikei^i^let^on^ai^en
doen slagen en moge het resultaat "van
dien aard zijn, dat de slaapster van sinds
gelukkig jaren door de warme sympathie der ver
gadering uit haren zoeten droom ontwaakt
en eenmaal weer wakker geworden, een
voedingsbron ziet opspringen, die haar
jaren en jaren krachtig kan doen leven,
tot tieil harer kinderen.
I,. K. VAN DIJK.
Dag en plaats der vergadering
zullen tijdig in de Th. Courant
worden aangekondigd.
N. B.
PLUIMVEETEELT.
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen door
de abouné's worden gezonden anti dr. te Hennepe
Diergaardesingel 20, Rotterdam. Postzegel voor
antwoord insluiten en blad vermelden.
Over de knikkers onder de oogen der
snotkippen.
„ïïrer wat nieuws eu zeldeo wat goeds''
- -- -
ook hieriuep. Die dikk ronde knikkers onder
de oogen der kippen of eenden kennen veel
pluimveehouders wel maar hoe die eigenlijk ont
staan, dat weten er niet veel. Toch is het weer
heel eeuvoudig als men bet weet.
In verschillende beenderen in het hoofd be
vinden zich groote holten, de z.g. boezem?.
Zoo spreekt men van kaakboezem, voorhoofds-
boezem enz. Deze holten maken het been veel
lichte', zoodat de kop lichter wordt, wat vooral
bij paarden, koeien en dergelijke beesten wel
een voordeel moet zijn en de reden is dat zulke
beesten zelden „een zwaar hoofd ergens in hebben/'
Deze 1 o teD zijn aan alle kanten door been
weefsels omgeven en zijn dus stevig beveiligd
tegen invloed van baiten. Als er een ontsteking
in optreedt aiet ettervorming, dan moet van
buiten af de boel opeogezaagd worden en zco'o
beest is dus nog lang niet gelukkig bij zoo'n
operatie.
Bij de kippen en eenden nu is ook iels derge
lijk?. Alleen is de schedel daar veel lichter,
doordat het beenweefsal als het ware sterk ver
minderd is eu de holten meer door dunne been-
weefselvliesjes gescheiden wordeD. Zoo ligt er
in de bovfcukaak van kipptn en eenden een
groote holte vlak onder de huid. Deze holte
strekt zich tot aan den snavel uit en loopt
achter tot onder de kauwspier en zelfs tot ou 'er
de oogen. Ze staan door een kleine opening
met het bovenste neos-chelpje in verbinding
eu ran daar kan du? de lucht door den neus
io den k >p kouiec. Wit gebeort er r»u bij snot
of diphtherie* Hei slijmvlies komt in on'steking
en sc leidt vocht af. Zoolang de opening tusschen
onderoogholle eu neus nog open is, vloeit hel
vocht af, doch al heel gsuw wordt bet vocht
dik en laai en sluit zich de verhindingsopeuing
door het opzwellen van het slijmvlies daar ter
plaatse. De slijm iphooping kan dus niet meer
door den neus afvloeieD eu hoopt zich op. Bij
zoogdieren ziet men dit niet want de kaak
boezem is door hard been omkleed, doch bij
vogels wordt de buitenwand door de huid ge
vormd eu deze g iat uitpuilen. Bij kippen en
eenden zwellen dus de wangen op en het ziet
er precies uit alsof er knikkers ouder z tien.
Bij eender, waar de kaakboezems veel grooter
zijn, lijkt üet wel of er eeu noot onder zit.
Snijdt men nu vau buiten er met een s;herp
inesji iu, dan loopt er een massa taai slijm of
een kaasachtige massa ui1. Dit moet men echter
niet zelf doen daar meu dan gemakkelijk een
der d ar loopende slagaderen doorsnijdt en de
vogel zon kunnen verbloeden.
Daar de luchtholte zich ook onder de oogen
voortplant, worden soms de oogen heelemaal
naar buit< n geperst of als het oogvlies o itstoken
i°, sluit zich de oogopening en wordt het oog
weggedruk'. Drast men er op din springt 9oms
bet oog in eens open en komt er eeu gel^,
kaasachiige massa uitrollen.
Zoo'n kippenkop kan dus heel wat o its' -
kingen mremaken watt bij al het genoemde
komt nog dat van de oogholle een bu s naar
den neus loopt de z.g. traanbui*, dii o >k a!
gauw ontstoken geravkf. Deze buis is bij lippen
wel heel erg wijd doch zij kau ook v r topt
raken. VVie het weet kan deze buis heel ge
makkelijk met een veer schoon miken. Als m n
r.l. een sla^p-w uit den vleugel trekt dan kan
men deze door hem in het voorste stukje van
de gehemeltespleet in te brengen en vindiar
cbnin naar het oog te richten heel gemakke
lijk de heele veer door de traanbuis trekken.
Hij gaat er dus aau het gehemelte in en komt
er bij het oog weer uit.
Neushollej kaïkboezem, inanbui?, ale is
dus osei ten slijmvlies bekleed, dat bij ont
steking opzwelt, veel vocht afscheidt en aai-
leiding kan geven tot verstopping en ophooping
van slijm.
Na deze uit wijding begrijpen we meteen veel
beter wat we bij een kopbad doen. Door deu
9navel omgekeerd onder de vloeistof te houdtc ont
wijkt de lucht ni^t alleen uit de neusholte maar
kunnen we djir zicht drukken ook de luc t
uii de kaakboezem en oniercogbolte verwijderen.
Waar de lucht weg is dringt de kaliumpe -
mangaatoplussiag in eu ontsmet zoodoende de
holten in den kop.
Deze behaudeliug kunnen we dm bij allerlei
vormen vau snot toepassen en zij is aan te
raden vjoral oij besmettelijke snot pd dtphiherie.
We gaan dus verder nut ons eigenlijk onder
werp en komen dan van de goedaardige of
verkoudheidssnot op de kwa^d ardige.
Dit is een besmettelijke ziekte die sons v le
jouge dieren ttge ijk in het najaar aantast. Zj
kan direct door de smetstof oDtslaan en zij I an
ook e n ye-olg zijn v n de gewone snol waa bij
de slijmvliezen verzwakt zijn.
D^vogels zijn bij d>ze ziekte al heel gauw
Het dunne vocht dat eerst uit de neos en oogen
liep wordt al heel ganw taaier, dikker, minder
helder, geler en verstopt de neusgaten. De oog
leden kleven dicht en daarachter verzamelt zich
ingedikt slijm, de onderoogholten zwelleo op,
dus de I e Ie kop krijgt een wanstaltig aanzie-1.
De vogel zit doodziek in een hoelje te suffen
met de oogen dicht en sterft al heel spoedig
door de ziekte of verhongering Doorgaans komt
er snel longontsteking bij en veroorzaakt den
dood.
Is men er vlug bij dan kunoeD warme kopbaden
en licht verteerbaar voer met melk, waarmee
men de dieren kunstmatig voert nog redding
brengeD. Meestal komt men echter te laat en
kan men alleen de andere vogels door flinke
reiniging en ontsmetting van het hok, reddeD.
Dr TE HF.NNEPE.
LAND- EN TUINBOUW.
Nadruk verboden
Wegbeplanting.
Het is, mede in verband met de vervanging
van den iepgeioenscht de huidige wijze van
wegbeplanting te herzien
De iepeuziekie heeft heel wat mooie iepen en
iepenlanen doen vallen, waardoor hier en daar aan
het landschapsrcboon groote schade is aangericht.
De vraag rees zijn er geen boomsoorten, die den
iep als laanboom kunnen vorvangeD Voorjaar '27
benoemde de Minister van Binnenl. Zaken en Land
bouw een Commissie, die dat zou onderzoeken. Deze
Commissie heeft oDlangs rapport uitgebracht, dat
a 33 ct. bij de Landsdrukkerij te Den Haag is te
verkrijgen. W e nemen 't volgende er uit over. Ook
vroeger kwam ziekte en sterfte onder de iepen voor,
de iepenziekte moet dus waarschijnlijk als een zich
telkens herhalend verschijnsel worden beschouwd.
Ken spoedig einde is niet te verwachten, van een
rechtsireeksche bestrijding verwacht de Commissie
weinig heil. Zij beveelt aan le. door een oordeel
kundige aanplanling en doeltreffende verzorging van
den iep te trachten zijn weerstandsvermogen te ver-
grooten 2e. geen iepen te planten, waar de ziekte
sterk optreedtdit wel te doen in streken, waar
de iepeuziekie niet of slechts sporadisch voorkwam
3e «er vervanging van den iep op buitenwegen een
keuze te doen uit gewone eik, wintereik, beuk en
Hollandsche linde de laa s!e sooit vooral verdient
aanbeveling voor de bebouwde gedeelien der buiten
wegen. Wij willen hierbij opme-ken, dat aanplant
van de linde zeer in 't belang zou zijn van den
imker, daar deze boomsoorten in 2 a 3 weken een
schat van nectar (honigsap) door de bijen kan doen
verzamelen, zooal» in den afgeloopeu zomer nog is
gebleken. Waar veel linden zijn, komen méér imkers,
en wordt dus de bijenteelt ten bate vau de fruit
teelt uitgebreid.
De Commissie beveelt voorti warm aan het ge
bruik van hakhout of' laagblijvende struiken, vooral
iu winderige streken, ter beschutting vau den weg
eu ter verfraaiing. Bij den aanleg van nieuwe en
bij de omlegging of verbreeding vau bestaande
hoofdwegen dient, naar het oordeel der Commissie,
steeds rekeniug te worden gehouden mei de toe
komstige wegbeplanting, en dienen daarvoor s ruoken
met een voldoende breed'e te worden bestemd.
Omtrent de wijze van beplanting dezer strooken en
de keuze van de houtsoorten is deskundige voor
lichting noodig. Strooken, beplant mei hakhout of
laagblij vende struiken kunnen een belangrijke rol
spelen bij de stof bestrijding.
Ken nadeelige invloed van eeö z g. gesloten weg
dek ligt naar het oordeel dor Commissie voor de
hand, al is daaromtrent tot nu toe weinig ervaring
opgedaan.
Het zoet worden der Aardappels.
Is niet juis', zooals velen meenen, dat hei zoet
worden der aardappels verband houdt met het be
vriezen. Wanneer men aardappels bij strenge vorst
buiien brengt, zoodat ze iu korten lijd steenhard
zijn, eu ze daurua in een warm vertrek laat ont
dooien. dan zal men bij onderzoek in hun cellen
in 't geheel geen suiker ontdekken ze smaken dan
ook volstrekt niet zoet. Wol zullen dez aardappels
het leven hebben verloren, doch ook dat is vaak
nog te voorkomen, als het onidooien uiterst lang
zaam geschiedt. Men kan it verkrijgen, als men
de aardappels bedekt met turfmolm, welke in de
vorst heef: gelegen, dus s'erk is afgekoeld. Men
laat zo zoo liggen, tot de temperatuur in den kelder
weer overal tut boven 'i vriespunt is gestegen. Of
bevroron aardappels dan niet zoet zullen smaken?
In de meeste gevallen wel Imiuere, vóór het eigen
lijke bevriezen in reedt, waren ze al kortoren of
Ungeren tijd aan een koude blootgesteld, die juist
voor het zoet worden zeer gunstig is.
Behalve een krach iger ademhaling is er nog een
ander verschijnsel in het plantenleven, dut het suiker
gehalte doet afnemen Zoolang do jonge aardappels
met de moederplant zijn verbonden, wordt in hun
allen voortdurend zivmeel gevormd. De gronds'of
hieruit ontstaat in de bladeren in den \orm alweer
van druivensuiker, en als zoodanig, maar opgelost,
wordt deze door de s engeldeelen naar de jonge
knollen gevoerd en daar weer in zetmeel overgezet.
Deze overgang guat zóó st.el, dit in de cellen der
groeiende aardappels nooit meer dan geringe sporen
van suiker worden aangetroffen. Na hel rijp worden