IERSEKSCHE EK
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
PUROL er op!
No. 2282
Maandag 31 December 1928.
Zes en veertigste jaargang
Eerste Blad.
1928
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
Zenuwachtig, Overspannen
en Slapeloos
nijnhardt's Zenuwtabletten
Het verzacht en geneest
MUMHARDTS
iableiien
axeERlL
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,375,
franco per post fl,65 15 ct. disp. kosten.
UITGAVE
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
TELEF. 1NTERC. No. 16.
Advertentiênvan 1 tot 4 regels 75ct.; iedere regel meer 171/, c
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIEN.
Inschrijving voor den Dienstplicht.
De Burgemeester vaa Tholen maakt bekend, dat
in Januari a.i. voor den dienstplicht moeten worden
ingeschreven personen, die geboren zijn in 1910.
Voor de aangifte ter inschrijving zal in het bij
zonder gelegenheid worden gegeven ter gemeente
secretarie op Maandag 7 Januari 1929, des voor
middags tusschea 9 en 13 aar.
Omtrent deze inschrijving en omtrent de inschrij
ving, die in sommige gevallen binnen een anderen
termijn moet plaats hebben, gelden de bepalingen
van de Dienstplichtwet en van het Dienstplichtbe
sluit, als op de aanplakbiljetten is aangegeven.
Tholen, 28 December 1928. 16
00 J
Het is een goede gewoonte dat wij den
31 December eens stilstaan bij heigeen
het jaar dat eindigt ons heeft gebracht.
Dan rijzen de beelden van de vervlogen
dagen voor ons op. Dan herleven wij de
oogenblikken die ons vreugde hebben ge
bracht, doch ook dan herleven wij die
oogenblikken waarop het leed ons beroerde
en smart bij ons binnentrad.
En onze gedachten worden vastgehouden
door al datgene dat onszelf van nabij be
trof, hetzij het vreugde of droefenis bracht.
Dat zijn de oudejaarsmijmeringen, waarbij
wij beseffen dat er weder een jaar voorbij
is, een jaar geregen aan de rij der jaren
die heen gingen en die vormen de keten
der eeuwen. En zoo snel gaat het uurwerk
van den tijd dat de ouderen van jaren met
ernst besellen dat één jaar van ons leven
is als een seconde der eeuwigheid. En
onverbiddelijk gaat de lijd door brengende
vreugde en leed en de dagen worden ge
volgd door de weken, de weken door de
maanden en de maanden door de jaren,
zonder dat wij bij machte zijn den tijd te
doen stilstaan.
En is. het goed dat wij eens ernstig over
enken hetgeen het jaar dat gaat scheiden
ons heeft gebracht, als dan de twaalf slagen
van de. torens ons verkondigen dat het
°ude jaar voorbij is, dan gaan- wij met
moed het nieuwe jaar in, met de bede dat
iet leed ons en onzen niet zal beroeren
n dat zegen en voorspoed ons en de onzen
in ruime mate moge ten deel vallen.
Dan is het oude tijdperk afgesloten en
een nieuw ligt voor ons en voort snelt de
ijd, verbergende wat hij in zijn schoot
beeft.
Voor ons land heelt het afgeloopen jaar
;een bizondere gebeurtenissen gebracht.
Van groote rampen zijn wij gespaard
ebleven en behoudens dat de groote storm
■ie vorige maand woedde wat schade aan
>nze zeeweringen heeft aangebracht bleef
iet hier bij.
jk Voor onze omgeving bracht het jaar 1928
en groote verandering. De brugwerken
jingen, ondanks eenige onaangenaamheden
n de uitvoering, goed door zoodat onder
roote belangstelling de Thoolsche brug
Augustus op de Eendracht aan kwam en
064 Augustus, onder niet minder groote
elangstelling op de peilers werd neerge-
aten. Twee maanden nadien werd de brug
?fÉa 8611 retievoering door Minister Van der
•"Vegte door den vertegenwoordiger van
M. de Koningin, jhr. van Teij 11 officieel
eopend, bij welke gelegenheid aan onzen
orgemeester rar. A. J. van der Hoeven
ridderorde van Oranje Nassau werd
Ig. erleend.
En deze brug, door de voortvarendheid
BV m het Gemeentebestuur van Tholen ge-
,m kan een zegen worden voor onze streek,
4 »dien men dit tenminste wil begrijpen.
Mr. van der „Hoeven zinspeelde er in zijn
rede op dat door de opening van de brug
er perspectieven van welvaart werden ge
opend en toch, na het bericht uit Stavenisse
dat daar, door twee vooruitstrevende land
bouwers, warenhuizen zijn in gebruik ge
nomen, hebben wij verder niets vernomen
dat er op wijst dat er in die richting
verder wordt gewerkt.
En toch zal het die richting uit moeten
wil men van de brug het profijt trekken
dat er in ligt, daar de gelegenheid voor
snel vervoer er is.
Verschillende handelaren in Tholen heb
ben het voordeel van het laten komen van
wagonladingen reeds ingezien, waardoor
zij sterker kunnen concurreeren, daar de
vrachten lager zijn geworden, doordat de
tramwegmij A.B.T. de wagonladingen tot
in Tholen brengt.
Wij besluiten met den wensch dat het
tijdperk moge aanbreken dat door de brug
over de Eendracht voor allen in ons ge-
heele eiland gunstige vooruitzichten worden
geopend en wenschen onzen lezers een
gezegend jaar 1929 toe.i
zolleD U« zenuwen kahneereD en sterken en
Uw slapeloosheid verdrijven.
Bursjes 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten,
8 37112
LAND- EN TUINBOUW.
Wat elke maand te doen geeft.
In moes- en bloemtuin, keuken en kelder.
(2e helft December.)
Nadruk verboden.
Het einde nadert. Maar eerst krijgen we nog
eenige gezellige dagen Kerstmis en Oudejaar.
Als straks de Kerstklokken luiden op het feest
van licht en vrede en vreugde, dan ontbreken ook
de attribnten van't Kerstfeest niet. Den Kerstboom
kennen we ook teu onzent al van ouds in kerk-
geboaw en feestzaal, maar in de laatste jaren
heeft hij ook zijo plaats gevonden bij familie
feestjes, en geeft met zijn kaarsjes of glazen
bolletjes zijn licbtluister in menigen hniselijken
kring. Maar ook andere attribnten, als Halst,
Kerstroos en Maretakken zien we bij onze Kerst-
feestvieriDgen steeds meer. Tasschen heidendom
en christenheid ligt een tegenstelling van 19
eeuwen, het joelfeest der Indo-germanen, in al
zijn nnanceermgeo, en het Vredefeest, waarop de
Christenwereld den vreugdezang van Bethlehem
opnieuw doet voortruischen, bebbea een gansch
andere beteekenis, maar toch leeft in beide
dezelfde traditie, en vinden we zoo veel van
onze Kerstfeestviering in het winterfeest dier
oude volken.
Oser een paar dier attribnten willen we iets
zeggen, allereerst over de Hulst, (Ilex Aquifulium)
inet sija lederachtigp, glanzende, donkergroene
en stekelige bladeren. En mooie roode bessen,
ge ja> maar niet elke Hulst draagt
bessen. Alleen wanneer het een vrouwelijke
Hulst is, en dan moet de boom ook reeds
enkele jaren ond zijn. Hij begint pas te bloeien
als bij ongeveer 12 jaar oud is. Ge zult ook
niet altoos stekels aan een Hulstruik vinden,
ten minste niet over de geheele lengte. Is de
Hulst 3 h 4 Meter hoog geworden dit is
de gewone lengte van den oitgegroeiden staud,
maar er zijn exemplaren, die veel en veel hooger
worden dan laten de bovenste bladeren hun
stekels vallen. Zj zijn niet meer noodig want
ze dienen ter bescherming tegen verschillend
gedierte, dat de bovenste bladeren uiet bereiken
kan. Hebt u wel eens gehoord van Hij-Hulst
en Zij-Hulst? Hij-Hulst noemt men ia het
Noordeu de prikkelbladen die zonder stekels:
Zij-Hulst. Wordt er aan deu vooravond vau
Kerstmis het eerst een takje Hij-Hulst in uw
woning gebracht dan moogt gij, heer des huizes,
het geheele volgende jaar inderdaad dien naam
dragen. Maar komt er eeD Zij-Hulst het eerst
binnen, dan is de vrouw des huizes esn
laDg meesteres. Opgepast dus Ja, daa
groote kracht en bete kenis in die pautige,
spitse bladeren. Dat wisten de oude Kelteu wel,
die de Hulst planten nabij hnn verblijfplaatsen,
om gevaren (bliksemgevaar wellicht) af te wenden.
Tegen onweer, maar ook tegen heksen en ka-
jiar
zit
bouters, bood de Hnlst bescherming. In den Kerst
nacht deed men op Huistblaadjes kleine stukjes
brandende kaars in eeu tobbe drijven voor
ieder der huisgenooten een.
Gelukkig degene, wiens of wier kaarsje bleef
drijven, en niet zonkdat beteekende vervulling
van een gekoesterden wensch. Alle eenwen door
bleef de Hulst in eere, en kon, al was hij vaak
als decoratie vergezeld van klimop, laurier of
taxus, door geen dezer worden verdrongen ook
door het klimop niet, zooals een oud versje
van 1456 zegt
„Neen, klimop, neen! dat wensch ik niet gewis
Laat Hulst de meesterschap, gelijk gewoonte is.
Hulst stond in de balie, fraai als fijn glas,
Klimop aan den buitenmunr, een koukleum
[eerste klas."
Minder bekend dan de Hulst als Kerstattri-
bunt is de Mistletoe, die bij ons het best
bekend is als Vogellijm. Ook „Maretakken"
wordt zij genoemd, 't Is dus niet, zooals ik in
ten encyclopaedie eens vonddat nit „mare
takken" vogellijm wordt bereid. De Mistletoe
was bij onze Gtrcoaansche voorouders het onder
werp van tal vau sageD haar afwijkend uiterlijk,
haar bijzondere groeiwijze en levensvoorwaarden,
waren hier zeker niet vreemd aan. De mistel
wortelt immers niet in de aarde, maar groeit op
audere boomen, zij heeft gaffelvormige lakker,
en slaat niet als andere plauten 's wiu-
tes Daakt m kaal, maar tooit zich dm
met bladeren en vruchten. Moest dat dan geen
wonderpjant zijn Het sap der twijgen was dan
ook eeu heilzaam middel tegen verschillende
ziekten, alsook tegen tooverij. De goden, zelf
hadden de plant op den boom, waarop zij groeide,
geplant, of wel zij was uit deu hemel op den
boom gevallen. Nog wordt de mistletoe in vele
streken vereerd. In Frankrijk dragen de kinderen
op Nieuwjaarsdag misteltakken van buis tot huis,
roepeude U rqnil 'ao neuf der mistel zij het
uieuwe jaar gewijd In Neder-Oostenrijk versiert
men hier daar de dorpsherberg met sparregroen,
tusscben kachel en muur staat een gestalte met
een vlasbaard, dat is Sylvesterop het hoofd
draagt hij een krans van misteltakken. Die ge
stalte, een levend persoon, geeft hem of haar,
die in zijn nabijheid komt een zoen sl at de
klok T2 uur, dan wordt hij met slagen de deur
uitgejaagd. Anders doet men het in Engeland
op het platteland. Men hangt daar een bosje
mistletoe aan den zolder; komt een maagdelijn
daar onder, dau mag zij door eiken jongeling
gekust worden.
Zon zij z:ch daaraan willen onttrekken, dan,
o wee, zou zij zich den toorn der liefdesgodin
op den hals halen. Want aan deze godin was
eertijds de mistletoe gewijd.
Als Uw Haoden raw zijn of gesprougeu
en U w lippen schraal en pijnlijk; maar
vooral ook bij brand- eG snij wouden out-
vellingen en allerlei hnidverwondingen
9 37113
Een greep uit de Voedingsleer.
Pe grootste voedingswaarde van alle stroosoorlen
heeft het stroo der peulvruchten, in de eerste plaats
dat der linzen. Het onderscheidt zich door zijn hoog
gehalte aan kalk en phosphorzuur, doch is veel
moeilijker te verteren dan graanstroo, en mag slechts
aan mestvee en schapen gevoedord worden. Wat het
graanstroo betref', is het stroo der zomerhalmvruchten
zachter en rijker aan voedingsstoffen dan dat van
wintergraan. Vooral is dit het geval bij haverstroo
en gerslestroo, dat met klaver en gras is doorwassen.
Het laatste komt in hoedanigheid met middelmatig
hooi bijna overeen. Van winterhalrastroo geeft men
aan roggestroo dikwijls de voorkeur, omdat het
gezonder is, en minder door zwammen aangetast
anders verdient het wintortarwestroo om de gemak
kelijker verteorbaarheid en zachte hoedanigheid de
voorkeur. Ook stroo van gierst is een best voeder-
stroo. Maisstroo komt in samenstelling 't winier-
tarwestroo zeer nabij, en is in voeding^waarde en
gemakkelijke verieerbaarheid daaraan gelijk. Bij 'i
voederen met stroo lette men er öp, dat de bovenste
deelen der halmen beter en voedzamer zijn dan do
onderste. Heeft men daarom voldoende stroo, dan
is 't niet kwaad, dit den dieren geheel te geven
dan zoeken ze 't bovens!e (goede) deel zelf op, en
laten het minder voedzame deel liggen, wat dan
als strooisel gebruikt worden. Moet men evenwel
zuinig zijn met stroo, dan is 't natuurlijk beter, dit
tot haksel te snijden, wel niet te korf, dan kauwen
de dieren het beter, en bevochtigen het zooals 'l be
hoort. Het haksel moet voor rundvee 4 5 en voor
paarden, al naar de soort van stroo, U/2 a 2l/2 cM.,
lang zijn.
Zemelen zijn een uitstekend krachlvoeder, want
ze bevatten minstens-evenveel voedingsstoffen als de
korrels zelf, n ze worden door do dieren goed
verteerd. Ze zijg meer eiwitrijk dan meel, en daarom
als veevoeder boven meel te verkiezen, afgezien nog
van het feit. Wat de soorten van zemelen betreft,
staan rogge en tarwezemelen in voedingswaarde
tamelijk gelijk tarwezemelen zijn evenwel gemak
kelijker te verteren en bekomeu de dieren beter
roggezemelen zijn wat scherper. Tarwezemelen geven
een uitmuntend melkaauzettend voeder, en zijn dus
vooial voor kooien aan te raden. Daar ze «enigszins»
laxeerend zijn, komen ze vooral dan te stade, als
het overige voeder licht licht verstoppend werkt.
Roggezemelen werken meer op vleescbaanzetting eu
vervoedert men bij voorkeur aan mestveo. Gerste
zemelen zijn een goed, maar voor melkkoeien minder
geschikt, voedermen geeft ze bij voorkeur aan
mestvarkens en wol met het oog op de scherpe
hareu (baarden). Rijstzemelen zijn van weinig waarde,
omdat ze grootendeels uit de harde schillen van de
rijst bestaan.
37111
Beschermt de Zangvogels.
Over het lot van millioenen van zangvogels, die
onafgebroken jaar op jaar uitkomen, hebben reeds
vele natuurkundigen nagedacht, üe Fransche zoöloog
René Martin deelde eenige, door hem en zijn collega
Xaver Ra^pail gedane, belangrijke waarnemingen
mee. Volgens Darwin komen vau 20 jonge zang
vogels ongeveer 17 nog in heizelfde jaar om; waarin
ze geboren worden, en slechts 2 of 3 planten zich
het volgende jaar voort. Deze hoogo verhoudiug
van 17 clooden op 20 geboorten schijut niet over
dreven, wanneer men de vele oorzaken van den
dood der jonge vogels nagaat. Van al deze noemt
Martin slechts één de verstoring der nesten door
bepaalde diersoorleu. De waarnemingen, door Raspail
in een klein park gedaan, bewezen dat van 67
nesten 41 door katten, eekhoorn'jes, muizen, eksters,
enz., beroofd wordenéén wa3 zoowaar door een
egel verstoord, een ander door een roofvogel raeege-
Domen De ka'ten, die gevaailijke vijanden der
vogelwereld, hadden er 15 leeggehaald, ofschoon
in het park de katten meedoogeuloos verstoord
werden.
Nog zijn er andere dieren, die volgens waarne
mingen van Martin in Burry en Poitou gedaan,
geduch e verwoestingen onder de zangvogels aan
richten. Dat zijn de wezels, de ratten en de adders,
Meermalen nam Martin waar, hoe do adders de
jonge vogels, den eeu na den ander, uit hel nest
haalden. Soms verrastte hij een wezel, die natuurlijk
voor hem vluchtte, maar op die plaats lagen dan
jongen of eieren van een nachtegaal of van een
anderen zangor naast een vernield nest. Uit Martin's
en Raspail's waarnemingen blijk», dat van 100 zang
vogels, als merel, vink, nachtegaal, grasmusch, geel
vink, enz., 65 tot 70 in de volgende orde gedood
werden door katten 15, eks'ers enz. 5, oekhoorn-
tjes 10, hazelmuis en rat 10, slangen 8, wezels 6.
roofvogels 3. egels en ande e dieren 1.
Bij hooggeplaatste nesten verkregen natuurlijk
eksters, roofvogels, enz. grooter aantal, bij laagge
plaatste wezels en slangen. Wil men de zangvogels
beschermen, dan moet meD zonder genade katten,
wezels eksters, enz. vervolgen. Deze zijn nog meer
dan de kinderen, de groots'e n ■slverstoorders. Ook
de koekoek bemachtigt voor zich eenige nesten
ieder koekoekswijfje geeft aanleiding lot de ver
nietiging van 4 tot 5 nesten, om zijn eigen jongen
groot te krijgen. Doch in verhouding is de koekoek
weinig schadelijk, en moet hij beschermd worden,
omdat hij met het oog op de rupsen verdelging hoogst
nuttig is.
Wenken en mededeelingen.
Invoer van versch varkensvleesch is in Engeland
sedert een paar jaar verboden, zoo ge weet. Wij
exporteeren nn alleen gezou'en vleosch (bacon). De
Denen eu anderen leveren echter een betere soort
en maken een hoogeren prijs. De prijsnoteering
b v. vau 5 Uctober op de Londensche markt was
Denemarken met 6 sortimenten f 106 80 tot f 115.20
(per 100 K.G.), Ierland, 8 sortimen en f 115.20 toe
f120.en Nederland, met 7 sortimenten, f 100 80
tol f 110.40.Er waren nog lager, maar ons
land staat in den regel onder in de rij. De Denen
zonden reeds vroeger meer bacon naar Engeland,
ook wordt in D. naar verhouding minder bacon ge
bruikt, dus reeds daarom meor uitgevoerd. Hier is
de uitvoer in handen van particuliere exporteurs
in D. voor meer dan 80 pCt. in dio van coöp.
exportslachterijen. Daar is een Commissie, die de
behaudeling nagaat in de coöp. exporislach'erijeu.
en tevens hoe het produkt zich in Engeland gedraagt.
Daarover wordt rapport uitgobrachl aan alle leden,
Men beijvert zich in D. om zooveel mogelijk een
gelijkmatig, uniform produkt te leveren. De uitbe
taling geschiodt naar kwaliteit le, 2e an 3e, hier
is die prikkel niet Op Proefmes'erijen mest men
verschillendo soorten varkens met hetzelfde rantsoet
en leert zoo de beste mestvarkens kennen. Resultaat
van dat alles 30, 40 tot 65 procent le kwaliteit
bacon. Wij kunnen van de Denen Dog heel wat
leeren.