VAN VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1928.
Tweede Blad.
Het koopen van een Paard.
Een Groente voor den winter.
al
LAND- EN TUINBOUW.
Wat elke maand te doen geeft.
(Ie belfi September)
Nadruk verboden.
Septemberde r is weer in de maand en dit
2 ;egt ons dat de Zomer ten einde spoedt. Wat vol
trekt niet zeggen wil, dat de arbeid in den hof
ul s afgeloopen integendeeler is nog zeer veel en
IK fan allerlei te doen.
Om te beginnen in den moestuin Wilt ge in 't
roorjaar bloemkoolplanieu hebben, zoowel voor den
ijak als voor den kouden grond dan moet ge thans
aaien. Zooveel mogelijk moet ge soorten zien te
trijgen, welke laag bij den grond blijven, zg. kortbeen,
vooral voor den bak is dit aan te bevelen. Zaai
bjvooral niet vóór dezen tijd, ongeveer begin 2e week
dezer maandhet gebeurt nl. wel eens dat in de
al te vroeg gezaaide plantjes, te vroeg kleine koolijes
Kojkomen, ge hebt er dan niets aan het schadelijkst
is dit voor hen die op de bakken of onder glas
telen. Men zaaie thans de bloemkool buiten volstrekt
niet onder glashetzij vóór den bak of op een
warm plekje in den hof. Niet te dik zaaien. Bij oen
uimen stand verkrijgt men stevige gedrongun plantjes.
Over het zaaien van sla tchreven we alhoe en
waar gezaaid moet worden. Thans iet3 over het in
den bak zetten. De oude aarde, welke zich in den
aak bevindt, moet geheel verwijderd en door nieowe
uivere bladaarde vervangen worden, want het
let voedsel in de aarde is door de vruchten of groenten
'lc die er gedurende den Zomer in gegroeid zijn geheel
i( uitgehaald.
Men plaatse één plantje onder het midden van
rG elke ruit en er mag niet over gegoten worden. Wij
lc hebben hier op het oog kropsla of ook koude tla
»eheeten, omdat ze koud behandeld wordt, d.w.z.
lc gedurende den winter vorstvrij gehouden tegen de
P vorst moet de sla goed gedekt worden,
uk Spinazie; ofschoon men van de in Aug. gezaaide
ipinazie op den kouden grond gedurende het najaar
4( iog wel zal kunnen snijden, zal men toch tot de
1 jrvaring komen, dat het met de spinazie is gedaan
s vanneer het kouder wordt en het gaat vriezen. Men
sj can ze ook onder glas telen. Hiervoor wordt een
pak gereed gemaakt op dezelfde wijze als is aan-
I gegeven voor de kropsla, dus gevuld met nieuwe
0 uivere bladaarde.
De in Aug. gezaaide spinazie zal nu goed zijn
ai >m er jonge plantjes uit te zoeken hoe jonger, hoe
U >eter. Deze worden nu op den bak geplant. 3 a 4 cM.
V(
van elkaarvervolgens legge men de ramen er op
en dan goed hoog luchten. Wordt de groente ge
durende den winter goed vorstvrij gehouden, dan
kan men er den geheelen winter van profiteerea.
De grootste bladeren plukko men er telkens af.
We loopen nu over naar den bloemhof. Pot nu
uw Pelargoniumzonal op, in kleine potjes. Ik be
doel de plantjes, verkregen uit de begin Augustus
genomen stekjes. Zjjn de wortels der plantjes al
wat lang, dan korte men ze wat in. De potjes
komen in een bak onder glas, nadat ze begoten
zijn, vervolgens steeds matig begieten, en bij mooi
warm weer de ramen hoog op lucht zetten. Men
kan ook nog Zonaiden stekken zet de stekjes dan
onmiddellijk onder glas, ook kan men ze thans nog
afzonderlijk in een potje plaatsen. Ook is het nog
de tijd om andere bloemen te stekken, als Agratum,
Abriielon, Lobelia, Verbena, enz. enz. De genoemde
kunnen ongeveer koud, d.w.z. vorstvrij, overgehou
den worden. Evenwel verdient het de voorkeur om
ze, zoo mogelijk, in een bak te plaatsen waarin ge
stookt wordt.
Raadzaam is het, om in de le helft dezer maand
uw palmen reeds naar binnen te brengen. Wel kan
het in dezen tijd overdag nog wel warm zijn, doch
de nachten zijn al tamelijk kond, 't kan zelfs ge
beuren dat het 's nachts al een weieig vriest, wat
nadeelig is. Ook hevige wind is voor de palmen
niet goed, de bladeren hebben dan voel te lijden.
Silenes en vergeel-mij-niet. Als men goede en
stevige planten van beide soorten wil hebben, dan
moet men ze niet laten staan, zooals ze na het
zaaien zijn opgekomen, want veelal staan ze te dicht
opeen, zoodat zich de planten niet goed kunnen
ontwikkelen, zwak en tenger blijven en hoog op
trekken. Daarom is het aan te raden de plantjes nu
te verspenen of te verplanten. De grond wordt eerst
een steek omgespit en gelijk geharkt, woarna men
de plantjes in dezen verschen grond zet op afstan
den van 3 a 4 cM., bij droog weer een weinig
begietenDe Silene's en Vergeet-mij-niet worden
gelijk behandeld, maar kan men de eerste zoo plaatsen,
dat men ze tegen den winter kan bedekken, dan is
dit aan te bevelen, omdat ze tegen strenge vorst
niet bestand zijn.
Kent u de Stevia Serrata folius variegata? Deze
plant verdient warme aanbeveling, want ze bezit
vele goede hoedanighedenze is zuiver witbont,
blijft volkomen coustant, kweekt uiterst gemakkelijk
voort en stoort zich aau weer noch wind. Ze vol
doet zeer goed als alleenstaande plant, maar beter
nog, wanneer 4 a 5 bij elkaar worden geplant en
dan b.v. ongoveer door een of ander donker gewas.
De plant wordt 60 a 70 cM. hoog, voor rand ora
heestergroep zal ze ook voldoen. Tusschen sier
planten, als Achjrantu9, Perilla, enz., treedt ze
sterk op den voorgrond. Geplant als rand om een
perk Coleus Hero en Verschaftelti voldoen ze uit
stekend.
Bedrog met Nederlandsch pootgoed.
Er wordt met Nederlandsch pootgoed, en met
name wat betreft den pootaardappelhandel, in het
buitenland nog ontzettend geknoeid. Weliswaar wordt
er, dank zij de samenwerking van de autoriteiten
van het betreffende land en onzen Ibuitenlandschen
landbouwvoorlichtingsdienst, wel eens een geval van
bedrog achterhaald, maar dat zijn uitzonderingen.
Het aantal gevallen, waarbij de bedriegers straffeloos
uitgaan, is legio, schrijft de Veldbode.
Menige landbouwer of tuinder in het buitenland
wordt, ondanks de waarschuwingen van onze rijks-
landbouwconsulenteu in den vreemde, in de pers,
gelukkig gemaakt met een pootaardappelzending
van Nederlandsche of van vermeende Nederlandsche
afkomst, waarvan de oogst zeer tegenvalt en die
allesbehalve geschikt is om in het buitenland den
Nederlandschen naam in het algemeen en de reputatie
van onzen pootaardappel in het bijzonder eer aan
te doen.
Onze rijkslandbouwconsulent voor België, de heer
Van Vredenburch, klaagde er over, dat de fraude
met Nederlandsche potaardappelen in zijn ambtsge
bied werkelijk groote afmetingen aanneemt. Daarom
is, mede in overleg met het Belgische ministerie
van landbouw, op ruime schaal in de vakpers en
de groote pers in het Nederlandsch en in het Fransch
een waarschuwing verschenen, waarin op dit euvel
gewezen wordt.
De heer Van Vredenburch heeft indertijd ge
adviseerd tot het in België stichten van oen centraal
verkoopbureau, dat den bona-fidehandel absoluut
niet behoeft te weren en dat evenmin de landbouw-
maatschappijen behoeft te negeeren, doch de Ned.
laödbouwhandelskamer heeft hier niet aan gewild,
wat nog steeds te betreuren is. Thans kan alles
maar lukraak verkocht worden als Nederlandsch
zaai- en pootgoed en onze naam zal er sterk door
lijden.
Intusschen behoeft men er zich niet over te ver
bazen, dat de Belgen die weien hoe streng
wij zijn, waar het betreft het handhaven van de
kwaliteit bij onze voor uitvoer bestemde boter en
kaas, {niet begrijpen, waarom wij den handel in
pootaardappelen op het buitenland aan geen enkele
bindende bepaling onderwerpen. Deze meening wordt
niet alleen uitgesproken van particuliere zijde, maar
ook van Belgische ofticieele zijde is onzen rijksland
bouwconsulent herhaaldelijk de vraag gesteld, waarom
Nederland den uitvoer óók van zijn zaai- en pootgoed
niet afhankelijk stelt van verschillende controle
maatregelen. Hierbij gaan de belangen van de bona
fide Nederlandsche verbouwers immers samen met
dion van de bona-fide koopers in het buitenland.
Men heeft ginds en met name in België groote
waardeering voor hetgeen op het gebied van ver
edelen en vermeerderen van zaai- en pootgoed in
Nederland bereikt is, doch men verwondert er zich
over, dat wordt toegelaten, dat knoeiers niet alleen
op ongeoorloofde wijze profiteeren van heigeen onze
uitstekende vaklieden in dezen door langdurigen en
moeizaraen arbeid bereikten, maar dat de handelingen
dier knoeiers een voortdurende bedreiging vormen
van de levensbelangen der Nederlandsche bona-fide
kweekers en landbouwers. Men is thans in Den
Haag doende een beperkende regeling te maken
voor den uitvoer van bacon, maar het lijkt ons even
noodzakelijk, zegt het blad, een voor poo:aardappelen
daaraan toe te voegen.
Wie een paard koopt 't is bekend moet
op zijn hoede zijo. WaDt in den paardenhandel
bestaan tal van trucs en handigheden, waarvan
vele grenzen aan oneerlijkheden. Laat ik U enkele
van de zeer vele noemeD. Ge bezoekt deo stal
van den koopman, 't Valt u op, dat hij keurig
netjes is ingericht. De paarden staan van voren
hoog, zoodat de voorhand mooi uitkomt. Door
mooie halsters, fraaie klenrige dekens, door een
zorgvuldige verpleging, poetsen en scheren, geeft
men deo paarden een bevallig oiterlijk. In den
stal van een koopman schijnen alle paarden leven
dig en opmerkzaam. Zij zien bestendig om, spitsen
de ooren, trippelen heen en weer, enz. Dit is bon
geleerd door klappen met de zweep, door toe
roepen van het stalpersoneel, door het klappen
met de haverkist en dergelijke. Oude paarden
geeft meu een jonger aanzien door de grijze
haren aan het hoofd te verveD, of door de diepe
kuilen boven de oogbogen te doen verdwijnen
door locht onder de huid te blazeD. Hun lange
tanden maakt men korter eu soms wordeu ze
van een knnstmatige kroonbolte voorzien. Jonge
paarden van 2 tot 4 jaar tracht men daarentegen
ouder te doen schijnen, door ze te breken. De
melktanden worden getrokken, waardoor de
paardentanden eerder uitbotten. Paarden met
zwakke gevoelige hoeven laat de handelaar bij
voorkeur draven op eeo zachten bodem, omdat
zij op een harden bodem pijnlijk of kreupel
zouden loopen. Kreupele paarden of znlke dieren,
welke zwak in de lendenen, zoogenaamd kruislam,
zijn, en die bij het wenden en stappen knikken
in de achterbeeDen, worden eerst in stap geleid
tot zij buiten het gezicht zijn. Of wel: ze worden
door allerhande geluiden dermate verontrust, dat
ze springen, galoppeeren en hoogst onregelmatig
loopen, waardoor het gebrek uiet in het oog valt.
Spatkreupele paarden worden warm gereden vóór
de komst van den kooper, dan toch is de kreupel
heid gewoonlijk niet meer zichtbaar, of althans
sterk verminderd. Ook brengt men wel opzette
lijk een verwonding aan het kreupele been te
weeg om het te doen voorkomen, alsof de kreupel
heid daarvan een gevolg is. Kribhebijters worden
door voederen gedurende de aanwezigheid van
een kooper, door een stijf aangehaalden keelriem,
waarin soms nog spijkers steken, althans tijdelijk
verhinderd om aan hun verkeerde neiging toe te
geven. Het is vrijwel een vast gebruik om de
paarden vóór het monsteren een stukje peper of
gember in den endeldarm te steken. De prikkeling
van het slijmvlies doet de paarden den staart beter
dragen, en ook het krais komt dan fraaier uit.
Gewoonlijk heeft deze prikkel ook tot gevolg,
dat de paarden van achteren wijder gaan.
Versche groenten in den winter zijn zeker
iedere huismoeder welkom. En wie een tuin bezit,
zal zich beijveren om ook in den winter zooveel
