IERSEKSCHE EB
THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
No. 2230
Zaterdag 31 December 1927.
Vijf en veertigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
Eerste Blad.
Oudejaarsavond.
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
AAN ONZE ABONNÊS IN DE
BUITENWIJKEN.
De directeur van het Postkantoor
te Tholen, deelt ons mede dat wegens de
onbegaanbaarheid van de buitenwegen
de middagbestelling tijdelijk is opgeheven
Tot onzen spijt zal dus een ge
deelte van onze abonnés dit nummer
niet vóór Maandag a.s. ontvangen.
De administratie.
Uit en voor het leven.
Wat achter ons ligt.
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Pr\js per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,375,
franco per post f 1,65 -f- 15 ct. disp. kosten.
UITOAVE
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75 ct.iedere regel meer 17'/2 ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
Inschrijving voor den Dienstplicht.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
in Jan. a.s. voor den dienstplicht moeten worden
ingeschreven personen die geboren zijn in 1909.
Voor de aangifte ter inschrijving zal in het
bijzonder gelegenheid worden gegeven ter Gemeente
secretarie op Vrijlag 6 Jan. 1928, des voormiddags
tosschen 9 en 12 uar.
Voor nadere bijzonderheden raadplege men de
Aanplakbiljetten. 11
Tholen, 29 December 1927.
Aanvraag nieuw rijbewijs.
De Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
personen, die in het bezit zijn van een rijbewijs
uitgegeven in hel jaar 1922 ban aanvraag
om een nieuw rijbewijs kunnen indienen ter Ge
meentesecretarie vóór 15 Jan. a.s. des voormiddags
tusschen 9 en 12 uur.
Tholen, 30 December 1927. 9
Gemeentelijke Arbeidsbemiddeling.
Verleent kesteloos haar tusschenkomst bjj vraag
•o aanbod van werkkrachten, dienstpersoneel, e. d.
Ingeschreven staan als werkzoekenden
12 Landarbeiders.
7 grondwerkers.
14 losse werklieden.
2 metselaars.
1 dagdienstbode:
Inlichtingen kantoor Brugstraat 31. 12
Nadruk verboden.
Zoo wekt het stervend jaar gedachteD,
Die langs haar kronkelende lijn
Oos na eeus onder wolken brengen,
Dan weer in gallen zonneschijn.
Moog maar dat laatste 't einde wezen
Van wat gedacht wordt en gevoeld,
En in een toon van dank vervloeien
Al wat ons 't hoofd en hart doorwoelt".
(E. Laurillard.)
Nog slechts een lnltel aantal uren en.... 't is
Voorbij. Voorbij, gehad, geweestVoorbij de
dagen van vreugd voor den eenvoorbij de
dagen vau droefheid voor den anderGehad
de oren van genothet leed en de beproeving I
Geweestde dagen van blijdschap en hope
de stonden ook van smart en wanhoop
Ondejaareavond 1 floevele herinneringen wekt
gij in ons op Herinneringen aan droeve dagen
in het afgeloopen jaar, waarin het lijden klopte
aan de woning, en sinart het hart deed krimpen
in wrange pijn. Hoevele ledige plaateen zijn er
gekomen, sinds de geboorte van het stervende
jaar. Hoevele trouwe echtgeuoolen en zorgdra
gende moeders werden door de hand des doods
weggenomen oit het gezin, waarin zij onmisbaar
schenen. Hoe menigeen verwijlt niet gedurende
de laatste uren van het Oudejaar met zijn ge
dachten bij een versch gesloten groeve, waarin
werd geborgen het dierbaarste, dat men op aarde
bezat.
Daar 'zijn menschen voor wie de Oudejaars
avond waardeloos is. Zij beschouwen hem als
een avond zonder wijdingeen avond om pret
te maken, en als de klokslag twaalf slaat, met
opgeheven glas het nieuwe jaar toe te drinken.
Maar voor allen die ^leefden met han hart4 en
de klok van scheiden hoorden luiden in hun
levensdoel, blijven de laatste uren oren van
ernstig nadenken over het leven, dat ging, en
het leven, dat komen gaat. En naast beelden
van doorleden teleurstellingen en doorstreden
strijd, zien zij ook langs het gezichtsvlak van
hun zielsoog stoeten blijde dagen heentrekken.
En nevens de smart om verloren gelnk ontbloeit
ook in hun gemoed een stille dankbaarheid voor
4e vele goede gaven, die het leven schonk.
Wij maakten dezer dagen kennis met het
boek: uOud Achter hoeksch Boerenleven11 door
Hendrik Willem Heuvel, in leven hoofd eener
school te Borculo. Wij hebben den Schrijver,
die 't vorige jaar stierf, niet gekend. Maar na
lezing van dit mooie boek hebben we hem leeren
kennen, een diepen blik leeren slaan in zijn
zieleleven en hem lief gekregen. Hij geeft
een getrouw eu zeer belangwekkend verhaal vaD
het leven ten plattenlande, zooals het was voor
een halve eeuw in den Gelderschen Achterhoek.
Maar dat leven was niet buiten-af gezien
zoo zegt terecht een vriend in een woord ter
inleiding maar een beleven. Meer nog eeu
verlijk beleveD, zoodat hij dat alledaagsche
boerenbestaan zag overstraald van de heerlijkheid
Gods. Heuvel vertelt van de wereld, waarin hij
werd geboren, het milieu, waarin hij opgroeidr,
de sfeer, waariu hij ademde. Maar Diet minder
van de wereld, die in hem geboren werd j van
het Koninkrijk Gods, dat, naar het woord van
den Heiland, binnen U lieden is. Laat ik U
een gedeelte van de slotbladzijden van het
bijkans 500 pagina's dikke boek mogen doen
hooren 't is uit het hoofdstuk Oudejaarsavond.
De schemering daalt en we gaan Daar de
kerk. Zoo plechtig laiden de klokken voor den
laatstea keer in dit jaar. Vriendelijk glanst het
licht door de hoo^e spitsboogvensters in het
avondduister. De wind suist in de kale kruineu
der hooge popels om de kerk een weemoedig
lied van scheiden.
Stil zitten we neer en zingen het klassieke
Oudejaarsavondliedgezang 160. Hoe ernstig
zien de gezichten bij het zachte licht der lampjes
als zij zingen *Ach, wij vinden waar wij staren,
niets bestendigs hier beneêi.4
De oude dominee met zijn grijze lokken spreekt
over dien plechtigen 90sten Psalm n Wij brengen
onze jaren door als een gedachte.H
Zoo eenvoudig en toch zoo treffend verhaalt
hij, wat er gebeurd is in het afgeloopen jaar
ïd odzo gemeente, in ons vaderland en in de
groote wereld. Hij gedenkt, die zijn heengegaan,
eD men ziet betraande oogen en hoort zacht
gesnik. Wij ziogen er van:
Gelijk het gras is ons kortstondig leveD,
Gelijk een bloem, die op het veld verheven,
Wel sierlijk pronkt, maar krachtloos is en
[teer.
Het slot van de preek is troostvol en ver
heffend. Te midden vaD al het voorbijgaande
staat daar vast de Rots der Eeuwen, de almach
tige God, die er was, eer de bergeD geboren
waren van eeuwigheid tot eeuwigheid. Hij zag
de geslachten komen en gaaD, de meDschen,
die hier buiten begraven liggen op het onde
kerkhof, die hier in en uitgiogeD, toen de mis
nog gezoDgen werd, en nhg verder terug, toen
men offerde in de wouden. Hij was er al, toen
de bergen oprezeD, en de aarde gegrondvest
werd, en eindelijk, toen die er nog niet was,
alleen in de stille zalige Eeuwigheid. Daar dni-
zelt het mij van.
Mijn gedachten dwalen af. Wat is het moai
en geheimzinnig in zoo'u oude kerk. Ginds in
het halfdonker achter de pilaren en ooder de
gewelven van den zijbeuk schijnen ze op te
komen uit het daister der eeuwen, die voorgi-
slachten.
Amen I zegt de dominee. Nu nog een innig
dankgebed tot den Koning der eeuwen en een
mooi lied tol besluit
Hij strooit de jaren voor zich henen,
Gelijk de landman 't koren strooit.
De tijden kwamen en verdwenen,
Der tijden God verandert nooit.
Thuis gekomen, leest Vader voor uit
Koetsveld'» //Oudejaarsavond4 het verhaal van
Willem Veldhorst, die geboren was op een
boerenhofstede tusschen de heuvelen en de hei
velden. Toen de geschiedenis uit was, bekeek ik
nog eens bet ontroerend mooie titelvignetDaar
staat hij op den heuvel en ziet vol weemoed
neer op het dal zijner geboorte. De halve maan
werpt haar laatste stralen op de wijzerplaat van
den toreD. die weldra middernacht aanwijst.
Het heirleger van sterren flikkert, en hij bidt
^Onvergankelijke van dagen Ik ben een vreem
deling op aardel.... Leid mij naar het Vaderland 1"
YPSILON.
Wat onze naaste omgeving betreft is het
gelukkig te kunnen constateeren dat we
van rampen vrij zijn gebleven.
Een zeer belangrijke gebeurtenis is wel
dat de brugplannen tot uitvoering zijn ge
komen. 18 Juli 1927 blijft de gedenkwaar
dige dag dat burgemeester A. J. van der
Hoeven de eerste spade in den grond heeft
gestoken, waarmede de werken een aan
vang namen. In dit verband mag er wel
den nadruk op worden gelegd, de gemeente
Tholen geheel zelfstandig dit groote werk,
waarmede een bedrag van een half millioen
gulden is gemoeid, uitvoert. Een geheele
streek kan er van profiteeren en het is
jammer en het blijft jammer dat de om
geving zoo weinig besef van samenleving
heeft getoond, doordat iedere financieelen
steun is uitgebleven. Als men ziet welk
een gemeenschapszin er in andere streken
van ons land heerscht bij de uitvoering
van werken van algemeen belang, dan is
dit wel een feit dat te betreuren is. Temeer
waar er een zoo groot economisch belang
voor het geheele eiland Tholen mee is
verbonden.
Is trouwens de mislukking van de elec-
trificatie ook niet te bejammeren? Hier
gold het financieele bezwaar, doch er
tegenover staat dat, vooropgesteld dat voor
zichtig beleid steeds goed is te keuren,
een geheele streek zit te snakken naar een
betere verlichting en om zich economisch
te ontwikke en, ook de beschikking dient
te hebben over goedkoope beweegkracht.
Jammer dat de raadsleden in wier handen
de beslissing lag, dit punt niet wat meer
hebben bekeken.
Weer werd dezen zomer ons land ge
teisterd door een natuurramp. Een gewel
dige storm teisterde den Achterhoek en
richtte onnoemelijk veel schade aan. Ge
lukkig was ook hier weer ons gansche Volk
bereid door zijn bekende olïervaardigheid
den nood te lenigen.
Hoewel men veel over vrede spreekt,
was in de groote politiek de lucht nog niet
geheel zuiver. Wrijving en oorlogsgeruchten
overal en de wedloop naar steeds zwaarder
bewapening houdt nog aan. Zullen we in
1928 zien een werkelijk streven naar vrede?
En zoo gaan we 1928 in. Wij wensehen
onzen medewerkers en lezers een gezegend
Nieuwjaar toe.
We treden 1928 in. En al is het goed
dat we ons met de toekomst bezig houden,
de gewoonte is nu eenmaal daar dat we
ook een blik achterwaarts werpen en be
schouwen hetgeen het afgeloopen jaar ons
heeft gebracht.
THOLEN, 31 December 1927.
Toen de voerman D. van Oeffelen
Vrijdagavond van de overzijde van het
veer met zijn wagen de veerdam aireed,
kwam hij te vallen en kreeg de wielen
van zijn wagen over zijn beenen. De man
kwam zoo ongelukkig terecht dat hij een
been brak, terwijl het andere been werd
gekneusd.
Vrijdagavond hield de G. V. »Olympia«
alhier in »Non Semper« haar wintel-uit
voering, die alleen toegankelijk was voor
introducées. De zaal was goed bezet Nadat
de gymnasten zich hadden opgesteld, opende
de voorzitter met een kort woord de bijeen
komst, waarna onder leiding van den direc
teur, de heer C. Bijl, met afwerking van het
programma werd begonnen. Bij punt 4 van
het programma deelde de voorzitter mede,
dat, in verband met de gehouden onder
linge wedstrijden voor de meisjesadspiranten
waarbij het maximum te behaten punten
80 bedroeg, Gor Schot de eerste prijs verg.
zilv. medaille had behaald met 68.5 p.,
Cato Huvers de tweede prijs zilv. medaille
met 63 p., Jans de Korte de derde prijs
ld. zilv. medaille met 62.5 p.
Voorts werd mededeelirig gedaan dat
voor de damesafdeeling er een wisselprijs
is ingesteld, bestaande uit een gouden
medaille. Eigenaresse wordt diegene die
tweemaal achtereenvolgens of in het geheel
driemaal deze prijs behaalt. Het maximum
aantal te behalen punten bedroeg 70. De
prijs is behaald door mej. Cato du Burck
met 62% punt.
j Zooals gewoonlijk werd het programma
met zorg afgewerkt. Het is opgevallen dat
verschillende oefeningen veel meer eischten
van de dames en heeren, daar hierin een
nieuw systeem is verwerkt dat hooge eischen
stelt aan het uithoudingsvermogen.
No. 9 van het programma vormde een
gymnastisch attractienummer, dat de aan
wezigen hartelijk liet lachen, en de hoertjes
die dit nummer uitvoerden lieten a spo dig
zien dat oefening veel vermag en van stijve
jongens vlugge gymnasten weet te maken.
De toesteloefeningen gaven goed werk
1e zien, vooral is gebleken dat onder de
heeren-rekwerkers goede krachten zijn,
hetgeen de verwachting doet koesteren dat
bij de a.s. Bondsuitvoering te Utrecht
»Oiympia« niet een al te slecht figuur zal
slaan. Een punt waarop echter in alle
afdeelingen nog al de hand mee wordt
gelicht is het correct afwerken. Een beetje
flinker opkomen en afgaan zou een beteren
indruk geven. De brugoefeningen dames
gaven een goed nummer te zien, de vrije
oefeningen heeren waren zwaar, doch
werden goed afgewerkt.
De springrietoefeningen meisjes gaven
een aardig nummertje.
Het slotnummer vrije oefeningen dames
stelde zware eischen aan de deelneemsters,
jammer genoeg waren er eenige leemten,
het had wat correcter gekund. Jo Huvers
zorgde bij dit nummer voor pianobegeleiding
waarvoor haar een verrassing werd aan
geboden.
De voorzitter bracht aan het einde dank
aan den directeur, aan wien de vereeniging
veel te danken heeft en wekte op om lid
van »01ympia« te worden.
Van den burgemeester was bericht van
verhindering ingekomen. Van de raads
leden merkten we op dhr J. Overbeeke.
Het is de Thoolsche politie mogen
gelukken een damesmantel, die tijdens de
kermis alhier in hot café van den heer
van Noort ontvreemd is, te Roosendaal op
te sporen en in beslag te nemen. De dievegge,
een Bergsche gehuwde vrouw, zal voorzeker
haar-straf niet ontloopen.
Vorige week nam de wintei afscheid
en dit bezorgde ons, doordat de depressie
over een groot gedeelte van Europa door
drong, een paar natte Kerstdagen, waarvan
de tweede zeer onaangenaam was, omdat
de thermumeter ongeveer tot om het vries
punt schommelde, hetgeen den regen nog
kouder maakte. Des avonds begon het eerst
te hagelen, daarna kwam de sneeuw los,
vergezeld van een storm, zoodat van een
sneeuwstorm kon worden gesproken. Dins
dag was er dan ook heel wat stoornis in
het verkeer. De eerste trams kwamen niet
aan. De autobussen onderhielden den dienst
slechts tot St. Maartensdijk, daar verkeer
tot Stavenisse niet mogelijk was, ook de
posl werd slechts tot St. Maartensdijk ver
voerd en werd vandaar verder tevoet ge
bracht naar bestemming. Eerst Donderdag
was de weg weder berijdbaar en konden
de reizigers Stavenisse weer bereiken.
Ook zitten we weer met de veermisère.
Er komt weer ijs af met al de nare ge-
gevolgen van dien.
In verband met de namen Marinus
van Vrijberghe en Cornelis Hugens, voor
komende op de klok vermeld in het be
richtje onder Kerknieuws moge beknopt
het volgende vermeld worden.
In Zelandia Illustrata wordt o.m. gezegd
dat het geslacht van Vrijberghe te Tholen
een groote rol gespeeld heeft. De heer
lijkheid Vrijberghe onder Vossemeer in
1484 is gekomen van David Dibbouts of
De Bout, burgemeester van Reijmerswale.
Zijn derde zoon Jacob Willemse de Boet
kocht in 1550 Vrij berge en nam den naam
aan; hij verliet Reijmerswale en kwam
naar Tholen, waar hij in 1555 schepen
werd.
llij liet drie zonen na Jacob, Lieven en
Marinus, de stamvaders van de overige
leden van het geslacht.
Uit afschriften van zerken in de Thoolsche
kerk vinden we aangeleekend „Jonkvr.
Cornelia de Jonge huysvrouwe van den
heer burgemeester Marinus van Vrijberghe
sterft den 6 Fehr. Anno 1629 oud 31 jaer;
of dit nu dezelfde van Vrijberghe is als
op de klok vermeld, is ons niet bekend,
maar dat jaartal 1629 duidt er wel op.
Ook nog een in de KoorkerksHier legt
begraven de heer mr. Marynus van Vrij
berghe in zijn leven burgemeester deser
stat Tholen en aldaar Rentmr. generael
van de gemeene middelen, obyt den 20en
September Anno 1652 oud 59 jaeren," en
mevrouw Cornelia de Huyheri zijn huys
vrouwe obyt den 6 Oct. 1667".
Omtrent Hugens vinden wij een zerk
in de preekkerk van Hugo Hugense. „Hier
leet begrave Hugen Hugenszone burge
meester van Tholen hij sterf ano. XV...,