31:
IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
Purol bij Ruwe Handen
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN.
Smimm
Hoofdpijn, Kiespijn
Uw Haar
Eerste Blad.
o. 2221.
Vrijdag 28 October 1927.
Vijf en veertigste jaargang
iolen, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maartensdijk, Stavenisse, St. Annaland en Oud-Vossemeer.
Z0(
ont
JNOI
t VI
itori
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
Vernieuwing Rijbewijzen.
Uit en voor het leven.
„Opnieuw naar Lambarene!"
product
Sunlight
Fabrieken
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond,
js per kwartaal f0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,375,
franco per post f 1,65 15 ct. disp. kosten.
105
UITGAVE
TELEF. 1NTERC. No. 16.
PUBLICATIÈN.
)e Bargemeester v*n Tholen mankt bekend, dat
onen die in het bezit zijo van een rijbewijs oitge-
en in bet jaar 1914, hoD aanvraag om een nieaw
ijl kunnen indienen ter gemeentesecretarie in
week van 31 Oct.5 Nov. a.s., des voorm. tos-
9 en 12 uur.
'holen. 28 October 1927. 9
Nadruk verboden.
176!
Hm
G
u Oificlat ik zoo blijde ben
len blijde ontroering ging er door de harten van
pn, toen eenige weken geleden de mare ging
r cle hoofdstad, dat Prof. Aibert Schweitzer daar
komen, en spreken. Pas teruggekeerd naar vrouw
kind van Lambarene, vau zijn arbeid voor de
ede maal gedurende drie en een half jaar, lus-
en de zieke negers in den Franschen Congo,
hij niet willen weigeren het verzoek van een
nd, om zijn huwelijk met een Amslerdamsche
willen inzegenen. Een 1500 tal menschen waren
gelukkig hem te mogen hooren, want het bleef
bij da huwelijksinzegeningden volgenden
ad hield hij op dringend verzoek der Remon-
itsche gemeente een voordracht met lichtbeelden.
Schweitzer voor het spreekgestoelte trad,
den allen spontaan op, hiermede hun eerbiedige
tar oi brengende aan dezen groo'.eu man, wiens
Izamo zelfopoffering en naastenliefde de bewon
ing afdwingt van gansch de beschaafde wereld,
t eerbiedige stilte, zonder eenig applaus heeft de
ijke schare geluisterd naar do eenvoudige, onge-
teroj stelde voordracht van den zoo bescheiden man,
daar verhaalde van zijn uiterst moeilijken, ja
ier boven menschel ij ken arbeid onder de zwarten,
een wijze, alsof het de natuurlijkste en eenvou-
»te zaak van de wereld was. Wat hem kracht
ft gegeven zulk een arbeid gedurende twoe maal
jaar vol te houden, zegt het antwoord, dat hij
aan een der toehoorders, die hem na afloop
ig, hoe het hem mogelijk was geweest om arts,
rateur, ziekentrooster, architect, bouwer en weten-
.ppelijk schryver tegelijk te zijn. Prof. Schweitzer
roordde op deze vraag Weil ich so froh' bin
mdat ik zoo blijde bon"). Teekent dit antwoord
de geheele persoonlijkheid van Schweitzer?
erdaad het moet zijn innerlijke levensvreugde
die zijn grond slechts kan vinden in grenzen-
e liefde tot zijn medemenschen, waartoe hij ook
ent den vaak ondankbaren en uiterst lichtzinnigen
rten broeder daar ginds, dio hem staande heefi
a blijven te raidden van zoo vele beproevingen
rampen.
rele lezers zullen reeds kennis hebben gemaakt
hot eerste boek van Prof. Schweitzer: «Aan
zoom van het oerwoud", waarin hij zijn erva-
;en meedeelt van zijn eerste verblijf in Larnba-
3. Zij welen dan al, wie de Schrijver is, en tot
te zending hij zich voelde geroepen. Hij, do
Itijdig begaafde man doctor in de wijsbegeerte,
!or en hoogleeraar in de theologie aan de uni-
iiteit te Straatsburg, groot musicus, Bach-kenner,
een standaardwerk over liach schreef, die orgel-
certen gaf in de groole steden en nieuwe vond-
deed op het gebied van den orgelbouw hij
*at den kansel, daalt van den katheder, sluit
itudeerkumer, laai zijn geliefd orgel onhe
il, en ontrukt zich zooals de heer J. Eigen-
i, in de Voorrede van het door Mevr. Eigenhuis
aaide boek schrijft aan alle schatten en be
ogen der beschaving, om in de wildernis van
uatoriaal Afrika slaapzieke en melaatsche negers
lelpen....
'olangs verscheen zijn tweede boek«Opnieuw
Lambarene", waarin men zijn ervaringen lezen
zijn moeite en teleurstellingen, tijdens zijn
sde verblijf van 't voorjaar '24 tot Augustus
dit jaar. Men wordt bij de lezing ook van dit
i getroffen door den beminnelijken eenvoud vau
Schry ver, maar vooral door de eindelooze liefde
toewijding, waarmee hij standvastig, ondanks
t tegenspoed en ontberingen, ondanks allen od-
t en tegenwerking der bewoldadigden zelf, zijn
iing getrouw blijft. Hij heeft te worstelen met
elijke nooden, te kampen tegen slaapziekte en
Atichheid, beri-beri en dysenterie, welke maar
wijken wil en het geheele ziekenhuis besmet,
malaria en afschuwelijke voetzwereu En ein-
ik ook tegen hongersnood En dan hot ontmoe-
mde, dat zoovele der geholpen en geredde pa-
en zich zoo grof ondankbaar betoonen, weigeren
werken of eenigen hoog noodigen bijsiand te
tenen, hem zelfs bedriegen of bestelen. Maar bij
ervaring troost Schweitzer zich door te denkert
hen, die toch werkelijk dankbaar waren, en
U zich voor: „Ik moot niet te veel willen,dat
mn dankbaarheid in daden zullen uilen". Of op
anderen keer: „Bij primitieven moet men over
Teel dingen maar niet in het gericht treden".
lir
35466
Ook hij heeft natuurlijk zijn oogenblikkon van
ontmoediging gehad. Als hij een schier hopeloozen
strijd voert tegai de dysenterie, mede doordat pa
tiënten hun ziekte verzwijgen, omdat zij niet in hun
vrijheid belemmerd willen worden, en anderen go-
bruik blijven maken van onrein water, omdat zij te
gemakzuchtig zijn om naar de bron te gaan dan
laat hij zich in vertwijfeling op een stoel vallen,
en steunt: Watt ben ik toch een domkop, dat ik
do dokter van zulke wilden geworden bei 1" Maar
dan wil hem zijn helper Jozef trooston door te
zeggen «Ja, op aarde bent u een groote domkop,
maar niot in den hemel". Dat was goed bedoeld,
doch de Schrijver laat er op volgen: «Ondersteunde
hij ons slechts beter in het nemen van maatregelen
tegen de uitbreiding der dysenterie 1"
«Er rust zichtbaar Gods zegen op dit werk".
Zoo besluit Dr. Hans Baur te Brussel zijn «Na
schrift" in het boek. En Prof. Schweitzer zal dit
gaarne beamen, ondanks de misère, welke hij heeft
doorgomaukt. Want wel is hij vooruitgegaan, dank
zij den milden sieun van zijn vele vrienden in
Europa. Begonnen bijkans zonder hulp, hooft hij nu
3 artsen en 3 verpleegsters naast zich. En eer hij
Lambarene verliet om voor een poos naar vrouw en
kind terug te keeren (zijn vrouw was de tweede
Mijnhardt's Hoofdpijntabletten, 60 en 30 ct.
Mijnhardt's Kiespijntabletten, 60 en 30 ct.
6 Bij Apotb. en Drugisten. 35474
maal om gezondheidsredenen achtergebleven) en
lezingen te houden teneinde nog meerderen s eun
te erlangen, mocht hij den grondslag leggen van
een geheel nieuw ziekenhuis op oigen grond, een
modelsticlning, zooals Dr. Baur meedeelt. «Eben
Haëzer* (Steeu dor Hulpe) is het gedoopt. En rondom
liggen amphiteatersge*ijze de barakken voor de zieke
negers daarvóór een afgezonderd gebouw voor de
dysenterie-patiëutenrechts de groote tuin on de
magazijnen ter bewaring van levensmiddelen en
medicamenten daartucschen op een heuvel de ope
ratiezaal en het polikliniekgebouwhiernaast do
vertrekken voor blanke patiënten eeu weiu'g hooger
het huis van de assistenten en bedienden; en geheel
boven hèt doktershuis, om zoo noodig van daaruit
het geheel met ééu blik te kunnen overzien. Daar
rondom heen is elk stukje grond bemest tot het
kweoken vau mais, aardappelen, maniok, tomaten,
alle in de tropen gedijende groenten, thee en koffie,
terwijl de buitenste omtrek afgezet wordt door een
bananenbosch, dat een goede opbrengst belooft.... Is
het niet, zooals Eigenhuis schrijft«De «dwaasheid"
van Schweitzer met zich weg te worpen aan de
wilden in tropisch «Afrika" is heden bezig dui
zenden de oogon te openen in en mogelijk een
«nieuwe renaissance" voor te bereiden?" Moge hot
zoo zijn
Lezer en lezeres, uw gaven, groot en klein, voor
hot liefdewerk van Prof. Schweitzer, worden gaarne
in ontvangst genomen door den heer J. Eigenhuis,
Vonderlaan 12, Apeldoorn (postrekening 28469).
YPSILON.
Gemeenteraad Tholen vervolg van 2e Blad.
Spr.'s zoon is Zaterdag naar Ierseke
gegaan om er met Willemse over te spre
ken en is teruggekomen met de mede-
deeling dat Willemse ook die voorwaarden
nietsvvilde teekenen. De canonmoest hoog-
sten f 100 bedragen.
De voorzitter weerspreekt dit.
De heer Baaij zeg dat dit niet waar is.
Zijn zoon Willem is bij B. en W. gekomen
en hier liep het nogal hoog met woorden,
wethouder Goossen riep nog dat als er
een oven van hem instortte hij hiervoor
ook zelf moest zorgen. De voorzitter heeft
toen gezegd dal hij kiezen of deelen moest,
want dat anders de put aan een ander
zou worden afgestaan. Willemse is Don
derdags in Tholen geweest is onmiddellijk
naar de secrtarie gegaan en heeft er een
kopje thee gedronken. Zijn zoon Willem
is om half vier geroepen en toen heeft
deze noodgedwongen de voorwaarden aan
genomen. Nu worden zij gedwongen om
de kosten voor sluis en koker te dragen
en spr. houdt vol dat deze kosten behooren
bij de uitvoering der brugwerken. Spr.'s
grootvader was reeds gebruiker van de
put, dat is dus al lang voordat de brug
er kwam. Het is en blijft een onbillijkheid
dat zij moeten betalen voor werken die
uitgevoerd worden noodig door de brug.
De voorzitter is er niet voor om on
waarheid te spreken. Het is waar dat de
zoon van den heer Baaij bij B. en W. is
gesveest en dezen is een briefje gegeven
met de voorwaarden er Op, waarmede hij
naar Ierseke hij den heer Willemse is
geweest. Maandags is hij teruggekomen
met de mededeeling dat er op de voor
waarden niet kon worden ingegaan. Don
derdags kwam Willemse, die verklaard
heeft de voorwaarden niet gezien te hebben.
Toen zijn dezen de voorwaarden medege
deeld en heelt Willemse gezegd dat
hij er niets van begrijpt dat men op deze
voorwaarden iets aan te merken heeft,
want dat hij ze niet anders dan billijk kan
vinden. Toen is de zoon van den heer
Baaij gekomen en deze heeft toen niets
meer gezegd en de voorwaarden ook ge-
teekend. Hij heeft dit zonder eenig pro
test gedaan.
De heer Baay merkt op dat zijn zoon zijn
woord gegeven had en daarom teekende.
Er is echter een hevige woordenwisseling
geweest en het is er heftig toegegaan.
De voorzitter zegt dat men wel een
beetje te driftig is geweest, doch de zoon
van dhr Baaij er mee accoord ging.
De heer Baay antwoordt dat hij het
Donderdags accepteerde.
De voorzitter en de heer Baaij wisselen
nog even van gedachten over dit punt.
De heer Bogert stelt de vraag wat de
reden is geweest dat de concessie in Maart
is opgezegd.
De voorzitter zegt dat dit is geschied
omdat de gemeente hij het bouwen van
de brug alle rechten in handen wenschte
Advertentiënvan tot 4 regels 75 ct.iedere regel meer 17y2 ct.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bi] abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
te hebben tegenover eventueele aanspraken.
De heer Bogert meent dan dat toch door
de overbrugging men alle aansprakelijkheid
van zich af wilde wentelen.
Spr. vraagt nog waarom in de concessie
is gezet dat deze ten allen tijde opzegbaar is.
De voorzitter merkt op dat dit slechts een
formule is die in alle overeenkomsten van
rijk, provincie en gemeente wordt gebezigd.
De heer Baay vindt een dergelijke be
paling niet goed, zoo kan de raad reeds
volgenden zomer een besluit nemen om de
pacht op te zeggen, zoodat iedere som,
gestort tot verbetering van de putten, op
losse schroeven uitgegeven is. Het is geen
wonder dat de heer F. Moelker in zijn
request een noodkreet heeft geslaakt. Dit
jaar zijn de oesters duur omdat er weinig
zijn. Daar de heer Willemse de voorwaarden
teekende zit de heer Moelker leelijk in het
gedrang. Het bedrijf moet de onkosten
kunnen dekken en spr. geeft den raad in
overweging adressant gedeeltelijk tegemoet
te komen.
De voorzitter zegt dat dit alreeds is
geschiedt. Immers adressants pacht is be
paald op f40, terwijl de anderen f80 be
talen. U heeft de voorwaarden wellicht
niet goed gelezen, want bij opzegging is
bepaald dat 2/3 deel der kosten in dat
geval worden terugbetaald. Bij in concessie-
verleening door het rijk wordt niets ver
goed. Is er dan ten bate der oesterkwee
kers sprake van een onbillijkheid bij een
dergelijke bepaling?
De heer Baaij vraagt of de aangebrachte
schade ontstaan door tiet wegspoelen van
den dam betaald zal worden.
De voorzitter zegt dat dit niet kan, men
was er aan bezig doch nu is de dam geheel
veranderd.
De heel Moelker vraagt om verandering
van art. 4 daar hierdoor steeds het ge
bruik door een ander in geval van nood
zou zijn verboden.
De voorzitter vindt hiertegen geen be
zwaar een redactieverandering aan te
brengen.
Bij art. 9 dat het spuien regelt, hoopt
de heer Moelker dat men, noodgevallen
wordt gezond en sterk
het krijgt mooier glans
het wordt vrij van roos 12
het blijft beter zitten 3547 6
het valt niet meer uit
in.iitü gtj des ui irgens een weinig PUItDD
tussclien de handen wrijft en dit dojr de
haren slrijkt. 't Voldoet iedereen.
15
35477
buitengesloten, rekening wil houden met
de belangen in verband met de certificaten
van onbesmetheid.
De voorzitter zegt dat hiermede reke
ning zal worden gehouden.
De heer Overbeeke is van meening dat
de zaak der oestercultuur voor onze ge
meente van groot belang is en dat deze
zaak hier te straf wordt aangepakt. „Bona
Fides" gaf indertijd 11.als retributie, en
spr. meent dat deze menschen voordee-
ligerdienen te worden geholpen. We dienen
niet te vergeten dat vele handen werk
vinden en hij is er voor om de gemaakte
onkosten voor 2/3 uit de gemeentekas te
vergoeden en de jaarl. retributie te be
palen op f 100.
De voorzitter merkt op dat aan het
eerste punt de gemeenteraad niets kan
doen, daar de dam eerst in den ouden
toestand zou worden hersteld en er reeds
mee was begonnen. Toen hebben de con
cessionarissen dit veranderd en een heel
anderen dam gemaakt. Spr. raadt even
eens aan om het bedrag der concessie niet
niet te veranderen doch dit te handhaven.
De heer Baaij zegt dat het herstel zoo
op z'n slotjes ging dat ze op die wijze nog
wel een jaar hadden kunnen wachten, er
was geen medewerking.
De voorzitter bestrijdt dit. B. en W.
hebben alle medewerking beloond en niet
tegengewerkt.
De heer Baaij zegt dat dit laatste wel
waar is.
De heer Overbeeke stelt voor de jaarl.
pacht te bepalen op f 100.
De voorzitter ontraadt dit, daar op deze
wijze de lasten op de overige gemeente
naren zullen drukken.
