IERSEKSCHE EM
THOOLSCHE COURANT
BIGGELAAR5
KOFFIE
Purol bij Ruwe en Springende Handen.30 ct.
eau£
No. 2174
Vrijdag 3 December 1326.
Vier en veertigste jaargang
VAN DIXHOORN'S
MARSEPAIN
as.
stei
are:
erei
FIRMA J. M. C. POT - THOLEN.
en
ïaltjei
rne e
derd
an
zijn
IST-
nen.
31
De rede van den social. burgemeester
van Goor.
PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND.
Najaarszitting.
Het Nederlandsch-Belgisch tractaat.
anstei
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f 0,80met Geïllustreerd Zondagsblad f1,375,
franco per post fl,65 15 ct. disp. kosten.
BUITENLAND.
Nu de mijnwerkersstskiug ia Engeland tot
at®! verleden behoort, kouut men tot de ontdek'
king dat heel wat afzetgebied van kolen
de Engelschen verloren is.
I/C De groot-gebruikers van steenkool hebben eich
•wfctot Nederland en Duitscbland gewend en sloten
r contracten van eenigen duur ooi in hunne
«hoeften te voorzien. De Engelsche mijneige-
aren hebben reeds gezegd dat zij tot iederen
irijs het verloren gegane gebied weder willen
isroveree, zoodat hiervan een economische strijd
iet gevolg zal zijn.
De mijnwerkers maken goedkoopere -prijzeu
dan ook mogelijk. Ze hebben toegestemd in
rcrlenging van arbeidstijd en de stakingsleidiug
leeft, naar het schijnt, het voorgoed bij de
mijnwerkers verbruid, daar geen der beloofde
roordeelea is behaald.
De Duitsche regeering, die er op aan dringt
j het toezicht der geallieerde controlecommissie,
jjeciaal wat de ontwapening betreft, op te heffen,
ichijnt dat niet gedaan te kunuen krijgen. De
oinmisaie zegt dat de leden van sportvereeui-
ÏDgeu in Duitscbland een militaire opleiding
irijgen. Dat de politie in Duitscbland ia ge-
choeid op militaire leest en dat een groot ge-
leelte van da Duitsche kazernes nog niet aan
lun bestemming is onttrokken.
Ziet men in Frankrijk nu niet met een zeer
;oed oog ziju Italiaauachen buurman aan, die
len ergeo zin schijot te hebben om wat vroeger
taliaaQSch grondgebied was, weder bij hun
;oniukrijk te voegen, ook Zwitserland heeft
ilijkbaar geeu al te prettigen buur aau de
t&lianen.
Tenminste in het kanton Tezzino is bij een
tkliaan een lijst in beslag geüomeD, waarin
'crmeld staan de namen van personen die een
lekere positie bekleedeD en bekeud staan als
inti-Italiaansch.
Men ziet ook hierin deD lust van de Itali-
Den om hun landsgrenzen wat meer in over-
wastemming met het taalgebied te brengen.
De Zwitsersche regeering bewaart het grootste
itilzwijgen omtreDt deze zaak.
In Spauje is het ook nog lang niet rustig.
Sr zijn eeu viertal niet zeer goed bekend staande
lersouen gevangen genomen, die, naar men
vermoed, een aanslag voorbereidden tot het ver-
oorden van koning Alfons en Primo de
Intusschen blijkt de politie een goede vangst
hebben gedaan, daar ze bekend hebben in
L924 Cardinaal Sol del Villa eu een baukier te
yon te hebben vermoord.
De politie doet onderzoek of er nog meerderen
het complot zijn en in hoeverre hier samco-
laug bestaat met de eeuige weken geleden rnis-
ükte revolutie.
UITGAVE
TELEF. INTERC. No. 16.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 75 ct.iedere regel,meer 17V2 ct
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
ils
191
voorbereiding van een organieke wet inzake de
publiekrechtelijke regeling van den arbeid. Spr.
meent dat door uitstel een groot conflict niet
kan uitblijven.
Van V.-D, zijde werd waardeering geuit over
de toezegging vau den Minister van aansluiting
Arbeidswet aau leerplichtwet, doch dezelfde zijde
critiseerde den Minister omdat deze de overeen
komst van Washington niet wilde ratificeereu
en de Arbeidsinspectie niet wenscht nit te
breiden.
De heer Weitkamp spoorde aan tot voor
zichtigheid met beperking van den arbeidstijd.
De aibeid in het landbouwbedrijf is lang niet
zoo geestdoodend als dat in de fabrieken, zoodat
hier niet zoozeer beperking van arbeidstijd noodig
zou zijn.
Als vanzelfsprekend kwam van s.d. zijde hier
tegen een waarschuwing. Het wa9 de heer Schaper
die den vorigen spreker beschuldigde van cou-
SAMENGESTELD UIT
PRIMA AMANDELEN EN SUIKER
OP BIJZONDERE WIJZE
De Memorie vau Antwoord op de Water-
staatsbegrootiog roert o. m. aan dat de Minister
geen termen aanwezig acht om de dijken langs
de groote rivieren iu ouderhoud bij het rijk te
nemeD.
Door invoering van speciale tarieven wordt
getracht het spoorvervoer naar onze havens te
trekken, echter zijn de Duitsche uitzonderings
tarieven zoo laag, dat coucurrentie hiermede
onmogelijk i«.
De reiziger3tarieveu kunnen voorloopig niet
verlaagd, daar eerst de uitkomsten v-in de laatste
verlaging dienen afgewacht.
De uitgesproken vrees voor de onveiligheid
onzer spoorwegen in verband met laatst voorge
komen ongelukken, behoeft geen twijfel te doen
ontstaan aan de zorg die aan den weg eD het
materiaal wordt besteed.
De onbewaakte overwegen hebben naar het
schijot ook de belangstelling van den Minister,
deze zegt nj. dat naar beperking van het aantal
ongelukken op onbewaakte overwegeu wordt ge
streefd, door, voor zoover noodig, het uitzicht
te verbeteren.
Het onderzoek of wellicht met de opheffing
der bewaking te ver is gegaan, is nog niet
34-298
40 CENT PER ONS.
15
8428!
cadeaa
rtvliet
Hati
198
1'. W
EveoaU vorige jaren zijn aan de postkantoren
erkrijgbaar de «eldadigheidszegeli voor het kind.
1t^ )it jaar zijn de «aarden 2, 5, 10 en 15 cent
00 lie al« gewone frankeerzegels kannen worden
|(bruikt, doch waarvoor men resp. 2, 8, 3 en
cent meer betaalt. De meerdere opbrengst
[omt ten goede aan die instellingen die de ver-
Jeging van bet zwakke kind op zich nemeD.
Zonder twijfel zullen velen de zegels koopen
hierdoor bijdragen tot de leniging van veel
tllende.
arteern
ichtbar
;r mot
rier,
inPii
e Jon
istorisc
oot bo
Is f 1
ker,
reder»
ne, In
.ouwen
i f 8
,6 342
IT,
len
BINNENLAND.
Het Eerste Kamerlid de Savoruin Lohman
o ïad aan Minister Kan vragen gesteld over een
oor den soc. burgemeester v. d. Sluis vau Goor
phouden rede op een vergadering te Borne,
laanu hij volgens een courantenverslag de sol-
laten tot verzet aanspoorde, van een „rotzooi"
het leger sprak, enz.
Minister Kan heeft iu zijn antwoord verwezen
laar de inmiddels door den beer v. d. Sluis in
iet Volk gepubliceerde tegeuspraak van dat
'erslag. Echter heeft de Miuister ia een onder-
loud den heer v. d. Siais er aan herinnerd,
lat een burgemeester, ook buiten functie, ver-
tandig handelt door zich te onthoudeu vau
- litingen, die twijfel kunnen doen rijzen aau
ij o eerbied voor de gestelde machten en dus
an zijn vasten wil om, des noodig, met behulp
3 SOOrtran machtee, het gezag te handhaven. De
2 leer v. d. Sluis toonde zich OBtvaukelijk en
QU irkentelijk voor den gegeven wenk.
TWEEDE KAMER.
Bij de verdere behandeling van „Arbeid" was
let de heer Veraart die aandrong op een grondige
servatisme, niets dan het eigenbelang vau den
boer noemde deze het. Volgens spreker is er
geen verschil tuaschen den arbeid in indastrie
en op het land.
Van R.-K. zijde, door de heer Knijper, werd
aangedrongeu op strenge toepassing van de
arbeidswet.
De heer Van Gijn waarschuwde voorzichtig
te ziju t°n aanzien van de biodendverklaring
van de Collectieve arbeidsovereenkomst, loou
uaar bekwaamheid moet er zijn.
De heer Loerakker (r.-k.) beweerde hierop dat
oiemaud in den lande bezwaar heeft tegen deze
bindendverklariDg.
De beer Kersten betwijfelde de noodzakelijkheid
van regeling door de overheid van den arbeids
tijd in land- eu tuinbouw.
De heer Boon vernam met verheuging het
standpunt van den minister omtrent de ratifi
catie van het verdrag van Washington. De heeren
Kersten en Beumer streden voor de vrijheid van
de bakkerspatroons ea mej. Westerman sloot
de rei met toe te juichen de maatregelen iu het
belang van verplegend personeel in ziekenhuizen
enz.
In eeu avondzitting werd Justitie behandeld.
Het ging iu de eerste plaats over de huwelijks
wetgeving en de verbetering van de rechtspositie
der vrouw, hieronder meer het huwelijksgoederen
recht. Voornamelijk het laatste dat de staats
commissie nu iu een voorstel aan deu Minister
heeft gezonden, heeft veel belangstelling, vanuit
de Kamer werd, aandrang geoefend om deze
voorstellen te publiceeren.
De heer Marchant behandelde het echtscheidings-
onderwerp, doch vreemd geBoeg kreeg hij in zijn
opvattingen geen gelijk van de vrouwelijke
Kamerleden. Vooral Dr. Beumer toonde zich ten
dezen opzichte zeer reactionnair, doch de rechter
zijde was het niet eens met alles wat Dr. Beumer
ten berde bracht.
Intusschen liggen er op dit gebied zooveel
aDgels en voetklemmen dat men hoopt deze
materie door onderling overleg te kunneu regelen.
Over zedekwetseude lectuur werd door d». Zandt
gesproken die op verscherpte maatregelen aan
drong en bestrijding vau de danswoede, benevens
verbod van vloeken en lijkverbranding, terwijl
de spreker ook aandrong op invoering van den
doodstraf.
Dinsdag zette de Kamer de beraadslagingen
voort betreffende Arbeid. Het liep voor Minister
Slotemaker de Braine goed af. De minister deelde
mede dat een ontwerp ziektewet zijn Departement
verlateu heeft, lozake de arbeidswet blijft spr.
zijn voorzichtig beleid handhaven.
Staatspensioen verwierp de minister geheel,
daar dit uiet past in het kader van de sociale
verzekering.
De minister geraakte nog aan het debatteeren
met de. Kersten, die verplichte verzekering strijdig
achtte met het Calvinistisch beginsel.
Des avonds voortzetting van Justitie. Van den
Miuister blijkt, zooals deze mededeelde, geen
ingrijpende wijziüg te wachten in de positie van
de vrouw. Voorts werden eenige 3aken de politie
betreffende besproken en kwam eveneens nog
even ter sprake de geruchtmakende zaak van
den Commissaris van Politie te Culemborg.
Zoo acht de Miuister de behoefte aan een
afzonderlijke wettelijke regeling betreffende de
binnenvaart, niet dringend, ongezien nog het
verzet uit de kriugeD van belanghebbenden.
Donderdag kwam bij financiën de afschaffing
der epcelkaartenbelasting in behandeling. Dit
wetsontwerp werd goedgekeurd. Overigens kwamen
nog eeuige kleine zaken aan de orde. Des avonds
nog eenige kleine zaken justitie betreffende
gevangeniswezen en rijksopvoedingsgestichten;
De memorie van antwoord betreffend Posterijen
(voorloopig verslag wetsontwerp regelende iu-
koinsteu en uitgaven van dit bedrijf) doet zien
dat de Minister voorloopig geen toezegging ban
doen tot meerdere portverlaging, wel bestaat het
voornemen om iu 1927 waarschijnlijk het-brief
port zal kunnen worden verlaagd.
Voorts wordt o.m. uog medegedeeld dat er
een overschrijviugsrecht bij den Poscheque
en Girodienst geeu sprake zal zijn
Donderdagavond weiden hierover nog beraad
slagingen gevoerd. De in hel uitzicht gestelde
briefportverlaging was deu heer Krijger nog niet
voldoende, deze drong aan op verlaging van de
telefoon- eu telegraaftarieveD, terwijl deze spreker
ook de drukwerktarieven te hoog voud.
Rentevergoeding bij den postcheque eD giro
dienst weid bepleit door de heeren Van Braambeek
en Van Aalteu, doch de heereu Krijger eü Van
Gijn verklaarden zich hiervan tegenstander.
In de Diusdagavond door den Commissaris
der Koningin, de heer jhr. rnr. J. W. Qjarles
van Ufford, in naam der Koningin geopende
najaarszitting van de Provinciale Staten van
Zeeland, was de heer van Waesberghe afwezig.
De verschillende Koninklijke besluiten tot
goedkeuring vao stateubesluiteu werdeu voor
kennisgeviog aangenomen, terwijl een ingekomen
adres van de bestoren der A. N. W. B. eu
K. N. A. C. iozake beperking van de veront
reiniging der wegeu na voorlezing door deu grif
fier werd in handen gesteld van Ged. Stateu ter
afdoening.
De mededeeling van Ged. Staten inzake de
opschorting van de plannen betreffende verbete
ring vau de steigers te Kortgene en Wolphaarts-
dijksche veer, werd voor kenuisgeving aange
nomen.
De mededeeling van hetzelfde college inzake
de electriciteitsvoorziening in de Provincie, werd
naar de afdeelingen verzonden.
Hetzelfde geschiedde met de mededeeling io
zake de stichtiDg van een veerhuis bij de uieuwe
aanlegplaats van de Provinciale stoombootdien-
steu te Breskeus en aan de volgende door den
heer van Zuijen iugediende motie
„Oüdergeteekenden stellen de Stalen derjPro-
vincie Zeeland voor Ged. Staten nit te noodigen
den minister van waterstaat te verzoekeD terug
te komen op zijn weigering om aan S. de Vuijst
te Breskens eeu terrein in erfpacht te geven
aan de haven aldaar tot het boawen van een
veerhuis'.
Aangenomen werd het voorstel tot aanhouding
van het adres van de diocesane Federatie //het
Wit-Gele Kruis in het Bisdom Breda" om sub
sidie voor wijkverpleging.
De overige vroeger vermelde voorstellen werden
naar de afdeeling verwezen.
Bij dat inzake bijdrage io het tekort van de
N. V. Stoomtram „Walcheren" over 1925 zijnde
f 5185.67, tot een vierde van dit bedrag, mits
het rijk de helft vergoedt, deelen Ged. Staten
mede, dat'de mogelijkheid bestaat dat de regee
ring enkels uitgaafposten uiet in aanmerking
zou brengen bij de vaststelling van het tekorl,
zoodat dit ten slotte zou worden bepaald op eea
lager bedrag dau f 5185.67, waarom Ged. St.
voorstellen te willen lezen tot een maximum van
1296.42.
Ook bij bet voorstel inzake aanleg van een
rijwielpad langs den provincialen weg wederzijds
Sluis wordt eeu drukfoutherstel voorgesteld en
ook nog eene wijziging in het voorstel tot wij
ziging van de begrooting 1926.
Hierna had de splitsing der vergadering in
afdeeliugen plaats.
In de eerste afdeeling hebben zitting de leden:
Welleman, Geschiere, de Baare, de Jonge, Har
toog, Hendrikse, Boiier, Boonman, Erasmus,
Dumoulijn, Adriaanse en Kakebeeke en de leden
van Ged. St. van Rompu en v. d. Putte.
In de tweede afdeeling de leden Boogerd,
v. d. Wart, de Pauw, vau Dixhoorn, Vogelaar,
Sonke, Wallien, Dominica?, mevr. Bergsma,
Koster, Overhcff, Kodde en de leden van Ged.
St Fruijlier en v. d. Weijde.
In de derde afdeeling de leden Mes, Onder-
dijk, Brandsma, v. Nieuwenhuijzen, Joziasse,
Vienings, vau Waesberghe, van Oeveren, van
Zuijen, Moelker, Laernoes en Timmerman en
de leden vau Ged. Staten Dieleman en van
Dusseldorp.
Hierna verkreeg met toestemming der verga
dering de beer Adriaanse het woord en sprak
als volgt „Ik heb reden om Ged. St. erkentelijk
te ziju voor de attentie aan mijn vraag van
17 Nov. jl., Dopeus het Verdrag met België
verleend. Gebleken is opnieuw dat ook Ged. St.
zich niet kuouen vereenigen met een geheim
houden van huuue adviezen betr ffende het Ned,
Belg. Verdrag. Dat du door buune medewerking
bereikt is de kennisneming dier adviezen door
de Statenleden, is zeer zeker te waardeeren.
Waar evenwel, zooals in de toelichting bij mijn
vraag uiteengezet, het hier betreft eeu zaak van
ongemeen publiek en speciaal ook een Zeeuwsch
belang, ben ik vau oordeel dat het bereikte
resultaat niet geheel kan voldoen. Intusschen
gevoel ik wel dat, do de regeering iu haar
verzet tegen de publicatie der adviezen volhardt,
Ged. Stateu vau oordeel zijn dat zij moeteu
blijven bij de eenmaal door hen uit het verzoek
tot vertrouwelijkheid geirokkeu conclusie. Dit
ueemt echter de bevoegdheid van Ged. 8f. niet
weg om indieu zij daartoe worden aangezocht,
aan de Staten hun oordeel over de vooral voor
onze provincie zoo gewichtige gevolgen van het
verdrag, indien dit wordt aangenomen, k^ubaar
te maken, zonder het hoofd „Vertrouwelijk",
opdat dit oordeel ons volk en speciaal de inwo
ners onzer provincie kunnen te weten komen.
Naar mijne bescheiden meening is dit hun,
het buiten schuid van Ged. State:», reeds
Zij
veel te lang onthoudcD. Als een vau bon ver
tegenwoordigers in onze Prov. Staten gevoel ik
den plicht bij Ged. Staten met kracht aan te
drir.geD bedoelde mededeeling zoo spoedig mo
gelijk aan de Statenleden rood te zenden.
Ik stel er ten slotte prijs op hier uitdrukkelijk
te verklaren wel te begrijpen dat wij met de
outvaugsl dezer mededeeling moeien volstaan en
deze niet tot onderwerp eener discussie iu onze
statenzitting kan strekken. Aangenaam zou het
mij ziji: het antwoord vau Ged. Staten op mija
verzoek indien mogelijk in deze zitting en anders
zoo spoedig mogelijk te mogen vernemen.
De voorzitter zeide namens Ged. Staten te
kunuen mededeelen, dat dit college bereid is
spoedig zijn zienswijze over het tractaat kenbaar
te maken.
De heer WallieD betoogde de weuscbelijkheid