IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
Vrijdag 23 Januari 1925.
Een en veertigste jaargang
O. 2077
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,875, franco
f post f 1,65 -f- 10 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Firma J. M. C. POT - Tholen
Telef. Interc. no. 16.
Advertentiëo van 1 tot i regels 75 cents; iedere regel meer 171/, oent».
Grootte der letters naar plaatsroimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Tholen brengen
i openbare kennis, dat op 13 Januari 1925 bij
D is ingekomen een verzoekschrift van H. W. van
|k, van beroep kleermaker, wonende te Tholen,
j vergunning voor den verkoop van sterken drank
het klein in het navolgende localiieitin het
orlokaal van het perceel, kadastraal bekend ge-
ïente Tholen, sectie F, no. 811, plaaiselyk gemerkt
5 en gelegen aan de Vischstraat aldaar.
Binnen twee weken na de dagteekening dezer
kendmaking kan ieder tegen het verleenen van
Ee vergunning schriftelijke bezwaren bij Burge-
«9ter en Wethouders inbrengen.
Tholen, 16 Janoari 1925. 17
BUITENLAND.
iet buitenland geeft voor het oogenblik weinig
jf tot beschouwing. De Duitsche republiek heeft,
eindeloos geconfereer tusschen de partijhoofden
kabinet-Luther gekregen, dat wel in naam maar
inig iu daad van dat van Marx afwijkt.
Volgens het programma dat iu den Rijksdag is
ijorgelezen, blijft de buitenlandsche staaikunde in
etzelfde spoor, ook ten opzichte van den Volkenbond.
In Parijs is men het bijzonder spoedig eeus ge-
rorden over de resultaten van de financieele confe-
entie, waarmede ieder der deelnemers tevreden is.
kltbans voor liet oogeublik, want later zullen de
jremiades weer wel loskomen. Amerika, de zaken-
laat bij uitnemendheid, heeft een bevoorrechte
jositie ingenomen, die andere haar niet" kunnen
letwislen.
1 Het lijkt wat vreemd, dat Amerika de meest
istbare voordeelen va» deze bijeenkoms geniet,
erwijl het veel minder van den oorlog geleden
leeft dan Frankrijk en er bovendien nog een aan-
sienlijk profijt uit heeft getrokken.
Toch mag niet uit het oog worden verloren, dat
Amerika feitelijk de overwinnaar van den oorlog is
jeweest, meer uit middellijk dan onmiddellijke deel
name, daar het met al zijn macht en al zijn mid-
lelen achter de geallieerden stond. Uit dit feit zal
het de rechten putten op eene ruime vergoeding.
Het rechtsgevoel van Amerika dat in de oorlogsjaren
sich zoo sterk deed govoelen, wordt nu omgezet in
goud.
België is tevreden omdat het niet minder veeren
heeft laten vallen, dan het aanvankelijk had gevreesd.
Do hoofdzaak der tevredenheid kan gezocht worden
in het feit dat de voornaamste vraagstukken onaan-
582 geroerd zÜn gebleven. Het was wel niet builen den
gQi vorm want de conferentie had wel is waar uitslui
tend plaats over de verdeeling van de baten voort-
[vloeiende uit de Roerbezettiug, maar toch heeft de
Fransche minister van financiën beproefd het netelige
^^Arraagstuk der schulden van de geallieerden onder-
ing even te berde te brengen. Zijn Britsche collega
imzeilde echter met groote handigheid (le moeilijk
heid door te wijzen naar de noodzakelijkheid van
ruggespraak met het kabinet alvorens hierover nader
:e kunnen beraadslagen, terwijl reeds door vorige
ministers verklaringen waren afgelegd dat door
Engeland niets meer zou worden geëischt dan dit
land zelve aan de Vereenigde Staten zal moeten
betalen.
Te Berlijn heeft een opzienbarende arrestatie
plaats gehad wegeDs diefstal uit verschillende archie
ven, waarbij ook Nederlandsche documenten blijken
te zijn ontvreemd-
Dr. Hauck, een der grootste kenners van de
geschiedenis van de vorming van het Duitsche rijk
in de middeleeuwen en een erkend autoriteit op dit
gebied, heeft sedert jaren onderzoekingen verricht
in de staats- en huisarchieven van Duitsche eu
buitenlandsche vorstenhuizen, hij heeft daarbij dui-
zenden documenten, aatographieën, prenten, enz.
verduisterd, tezameD met zijn vriend, den 34-jarigen
voormaligen coupeur K. M. Hohenlocher, die een
groot deel der gestolen goederen weer verkocht.
Daardoor kreeg het staatsarchief kennis van de
diefstallen, en toen het spoor naar Berlijn leidde,
verzocht hot archief de Berlijnsche politie hem te
arresteeren, die daarop Hauck en Hohenlooher in
hechtenis nam. Hauck heeft een volledige bekente
nis afgelegd. Reeds in het begin van den oorlog
heeft hij ook in het Nederlandsche staatsarchief en
het huisarchief der Koninklijke familie een onder
zoek ingesteld en ook daarbij gowichtige documenten
ontvreemd.
Bij een huiszoeking in zijn woning in de Halle-
sche strasse, waar hij met zijn vriend woont, vond
men de geheele kamer van boven tot beneden vol
met gestolen goederen. In het jaar 1918 1919
stelde Hauck een onderzoek in in het rijks-, staats-
en huisarchief der Habsburgers te Weenen. Van
19201924 had hij toegang tot het huisarchief der
Hohenzollerns te Charlottenburg. Verder heeft hij
in het huis- en staatsarchief te Karlsruhe gewerkt
van 18941897, in 1899 in het rijksarchief te
Munchen alsook in het Vaticaan te Rome, in 1903
in het staatsarchief to Hanover, een jaar later in
het staatsarchief te Detmold. Verscheidene jaren
voor den oorlog werkte hij ook in de staatsarchieven
te Londen. Voorts in België en zooals reeds gezegd
in Nederland. Overal heeft Hauck, zonder dat iemand
het ooit merkte, zich documenten en waardvolle
stukkeu toegeëigend. Aanvankelijk beperkte hij zich
tot autografieën. Later werd hij minder kieskeurig.
Tijdens den oorlog toen Hohenlocher was gevangen
genomen stelde Hauck zich in verbinding met het Vati-
caan, en het gelukte hem Hohenlocher uit de krijgsge
vangenschap te doen bevrijden. Bij een van zijn
bezoeken op het Vaticaan om voor de invrijheids
telling van zijn medeplichtige te werken, stal hij
een zeer waardevol gouden horloge, dat in zijn bezit
is gevonden. Bij zijn arrestatie verklaarde hij, door
een bijzondere drijfveer tot de diefstallen te zijn
aangezet. O.a. trachtte hij de handteekeningen van
de koningen en vorsten na te maken, terwijl hij
zich daarbij suggereerde met de schrijvers verwant
te zijn.
BINNENLAND.
De Eerste Kamer heeft het initiatief voor-
stel-Rutgers tot invoering van de Plaatselijke
Keuze verworpen met 28 tegen 20 stemmen.
GEMENGD NIEUWS.
WIE EEN KUIL GRAAFT VOOR
EEN ANDER
Iemand die de politie waarschuwde, bereikte
daarmee het gevolg, dat hij zelf aangeklaagd werd.
Een Amsterdamsche jongeman was getrouwd,
doch gelukkig was het huwelijk niet. Zijn vrouw,
het leven als hond en kat moede, verliet de
echtelijke woning eu nam eenig huisraad mede,
o.a. een aantal gramophoonplaten. Hij was boos,
liep naar de politie, en vertelde, dat zijn vrouw
hein bestolen had. Em onderzoek volgde Resul
taat: ee'1 valsche aangifte; de vrouw had slechts
medegenomen dat, waarop zij recht had.
Toch bleek diefstal gepleegd, echter niet door
de vrouw, maar door den aangever zelf. De aan
gifte leidde, daar de politie de zaak al dadelijk
Diet vertrouwde, tot een huiszoeking. Er werden
toen voorwerpen gevonden, afkomstig uit het
magazijn van huishoudelijke artikelen, waar de
jonge echtgenoot werkzaam was.
Het onderzoek werd voortgezet in het maga
zijn, gelegen aan de Prins Hendrikkade, Daar
een onderneming, die er een zeepfabriek wilde
vestigen, welke er echter nooit gekomen is. Daar
de administratie van Van M. vao dien tijd niet
meer bestaat, konden door middel daarvan de
werklieden die het werk hebben uitgevoerd, niet
meer gevoDden worden. Ook het onderzoek naar
hen laugs een andereD weg, n.1. door middel van
de loouiijsteD, die bij de Rijksverzekeringsbank
moeten worden ingeleverd, bleek onmogelijk, daar
deze loonlijsten reeds vernietigd waren. Deson
danks is het der politie gelukt, de betrokken
werklieden op te sporen, en uit hun verklaringen
moet gebleken zijn, dat het maken van de beton
plaat en den zinkput behoorde tot het plan van
inrichting van de vroegere garage tot zeepfabriek,
waarmede dan zou komen te vervallen het ver
moeden dat dit werk is uitgevoerd met de be
doeling, een lijk te verbergen. Van de toevallige
omstandigheid, dat liet gat in den vloer er was,
heeft degeen, die het lijk er verborgen beeft,
gebruik gemaakt. Doordat eer9t boven de krat,
welke het lijk bevatte, groud is gestort, hebben
de betonwerkers, die er daarna beton gestort
bebbeu, niets bijzonders opgemerkt.
OVERTREDING DOOR AUTORIT Al REN.
Bij het bezoek van den Franschen mi ister
Justin Godart aan ons land is hem door'mi-
uister Aalberve een diner aangeboden te Den Haag.
Daarna is een „likeurtje" gedronken. Maar dit
geschiedde iu een perceel, waar géén vergun
ning is.
De- Tel. schrijft hierover het volgende aardige
stukje
Wie zal de geweldige roerselen doorvoelen
welke op dat historische oogenblik moeten hebben
gebruist iu des Haagschen burgemeester's ziel.
Wie kan zich deu tweestrijd indenk-n, die moet
zélf niet doen, de Raad moet daarover beslissen.
(Tot Karnebeek)Excellentie, kan ik voor deze
gelegenheid wel zonder den Raad een speciale
vergunning verleenen (Kappen bij elkaar, twee
ministers, één burgemeester, ernstig beraad)
Dan klinkt de historische /^Vergunning h la
minute".
„Gegeven
Maar ik heb niets in huis, zegt de heer
Roozen, zonder vergunning mag ik zelfs niets
in huis hebben
U wilt mij toch niet wijs maken, meneer
Roozen, dat u niets in hui* heeft, vraagt de
heer Van Karnebeek met een ongeloovigen
glimlach over de onwaarschijnlijke gehoorzaam
heid van Neerland» onderdanen.
De heer Roozen moet tot zijn spijt bezweren,
dat hij de wetten nakomt.
Dan laat u het dadelijk halen, zegt nerveus
de gastheer, maar dadelijk 1
Een taxi wordt gerekwireerd, jaagt naar Hotel
Wittebrug, is binnen 20 minuten (historische
minuten om een bijaa mislukt diplomatiek diner)
ermee terug, terwijl onderwijl de gasten en
gastheer deu Franschen minister beminnelijk
„aan den praai" houden. Dan staan de likeureu
op tafel. Op tafel van een huis, waar
officieel geen verguDuing is De hoogste
autoriteiten van den lande zondigen tegen de
wetteD. Maar de eer is gered. Er wordt pousse-
café geschonken. Aan de heiligste wetten vau
den laode, die zijner gastvrijheid, is voldaan
Men heeft een Fransch minister niet zonder
pousse-café van een Hollandsche tafel laten gaan.
OPSTOOTJES.
Op het eind vac bet oude jaar zijn in het
Rijksopvoedingsgesticht voor meisjes te Zeist ero-
Tegen Slapeloosheid, Overspanning, Gejaagdheid, Prikkelbaarheid en Examenvrees, gebruikt men de Zenuwstillends
en Zenuwsterkende Mijnhardt's Zenuwtabletten. 32283
bleek, dat er meer dieven waren onder bet per- I
soneel. Hoeveel? De politie heeft er een tien a
twaalf ontdekt en gehoord.
Van grooten omvang waren de diefstallen niet,
er werd uitsluitend gestolen „voor eigen gebrnik"
blijkbaar met bet doel op goedkoope wijze iü het
huishouden te komen, ofschoon de firma haar
personeel alle artikelen tegen inkoopsprijs leverde.
Alle verdachten zijn na verhoor en nadat proces
verbaal tegen hen was opgemaakt, weder op vrije
voeten gesteld.
Alleen de jongeman, die met zijn valsche aan
gifte de zaak aan het rollen bracht, is vastge
houden en ter beschikking van de justitie gesteld.
EEN ONTDEKKING.
Aan de nadere bijzonderheden omtrent het
vinden van het geraamte van den sinds
1915 vermasten koopmau Busch te Amsterdam,
waaromtrent we in ons vorig nummer de voor
geschiedenis vermeldden, is ontleend, dat de
compagnon M. als. vermoedelijke dader is gear
resteerd, die thans eene volledige bekentenis
heeft afgelegd.
Daardoor is de sluier van het geheimzinnig
verdwijnen van B. opgeheveD. Hij heeft mede
bekend in den avond vau Vrijdag 22 Oct. 1915
tusschen 6 en 7 unr, Busch te hebben vermoord
Na den moord heeft bij zijn slachtoffer beroofd
en vervolgens het lijk in een pakkist begraven,
waartoe twee werklieden zijn behulpzaam geweest,
boven den kist een betonvloer te leggen. Ze
wisten evenwel van den moord niets af.
Druppelsgewijze is deze zaak uitgelokt. Het
is begonnen met een vage aanduiding.
Ougeveer vier maanden geleden kreeg de
Haagsche recherche een ongeteekend schrijven,
dat de moordenaar van mr. Wijsman (op Oude
jaarsdag in den trein, eenige jaren geleden) de
zelfde was als degeen, die schuldig stond aan
verdwijning van den Amsterdamschen koopman
Busch. Meer stoud er niet in. De Haagsche
recherche zood het schrijven aan de recherche
te Amsterdam, die er echter ook niets mee kon
beginnen. Maar drie weken geleden ontving ook
een ingezetene van Amsterdam een ongeteekenden
brief, klaarblijkelijk van denzelfden persoon, die
aan de Haagsche recherche geschrevèn had. Iu
dien brief werd de plaats aangeduid, waar men
het lijk van Busch zou kunneD vinden, en waar
het ook inderdaad gevouden is, en werd v. Moyl-
wijk als de dader aangewezen.
De recherche trachtte du contact te krijgen
met den schrijver van den brief, die allicht be
langrijke aanwijzingen zon kunnen doen. Hij liet
zich echter niet vinden.
Waarschijnlijk zyn er meer, die van de zaak
afweten, doch bij allen scheen 'u zekere schuw
heid te bestaan, om de justitie iu te lichteu.
Van groot belang was de vraag, of de beton
plaat naast het zinkputje, waar het lijk van Busch
verstopt gevonden is, daar opzettelijk is aange
bracht. Gebleken is, dat v. Muylwijk, die des
tijds eigenaar van het perceel was, dit werk in
eigen beheer heeft doen nitvoeren, in deu tijd
dat hij doende was de garage te verhoren aan
hebben gewoed in des burgemeesters'» boezem,
op '1 oogeublik, dat hij zich moreel gedwongen
voelde, (om het populair uit te drukken) er
„eentje-te-pakken' in een lokaal, waar geen
„vergunniug" was.
Nooit hebben staatslieden, ministers van een
land zwaarwichtiger de koppen bij elkaar ge
stoken om overleg te plegen of ze „eentje
pakken" mozhten, kóiden, zouden, dan op «'ut
historisch ódgenblik in Huize Voorhout, te
's-Graveohage.
Stel u voor de situatie
De Fransche minister Justin Godart bezoekt
ons land, en Nederland wil deu goeden ouden
naam van gastvrijheid hooghouden. Eu hem
'êieeren.
Zelfs minister Aalberse gaat daarin persoonlijk
voor, geeft een diner in de eenige gelegenheid
in Den Haag, waar zulks (als gesloteu huis
genre Couturier) mogelijk is, het pas geopende
Huize Voorhout. En hij fnoodigt daarbij, om het
meer illustre te maken, den minister
Buileulandsche Zaken, Van Karnebeek, bur
gemeester Patijn, de uoodige andere autoriteiten
en huDne dames.
Er worden schittereude wijnen geschonken,
de Fransche champagne (want er is verlof) schiet
bruisend uit de flesch, er wordeu redevoeringen
afgestoken die scbuimeü van sympathie, er wordt
een band van vriendschap gelegd als nooit te
voren, eu ineeus.... kouit er een kink in den
kabel.
Den gastheer stijgt het bloed Daar de slapen.
De burgemeester ziet bleek, kijkt zenuwachtig
naar Justin Godart. De miuister van Buiten
landsche Zaken voelt den diplomatieken grond
onder zich begeven....
Men is aan de koffie toe, en er is géén
„Vergunning".
Men zal een Franschen minister, een „Fran
sche" nog wel, van tafel moeten laten opstaan....
zonder pousse-café, zonder één enkel likeurtje,
dat toch zoozeer de digestie bevordert. Doods
bleek wendt de gastheer zich haastig tot den
heer Roozen, den directeur, die bij zoo'n offi
cieel diner uatuurlijk aanwezig is.
Want den miuister Alberse zijn ineens in de
gedachten gekomen, de aan ieder bekende moei
lijkheden tot het geven van „vergunning" aan
Huize Voorhout, welke vergunning niet kon
worden toegestaan, omdat het maximum aantal
vergunningen in Den Haag reeds was bereikt.
Meneer Roosen, U U heeft toch
gezorgd voor likeuren??!!
Pardoo, Excellentie, ik heb geen ver
gunning.
Wat zegt U Maar er moeten likearen
zijn dan moet den vergunning als uit
zondering even worden gegeven. Meneer Patijn
(dit haastig achter de tafeldame om raar deD
burgemeester) kunt u voor dit speciale
geval üiet snel vergunning verleeneD aan Huize
Voorhout, tot 't scheuken van likeuren
Burgemeester Patijn Zijn er geeu likeuren?
Bon Dieo, geen likeuren? Voor de poosse café?
(Tweestrijd, heftige roerselen.) Ja, kan ik dat
stige onlusten uitgebroken, die zóó hoog liepen,
dat de directrice geen raad meer wist en de hulp
der politie moest iuroepen. De commissie van
toezicht lichtte verontrust den minister in, die
daarop zelf de zaken in oogerschouw ging nemeu.
Voor het eerst bezocht Z. Exc. de inrichting.
De oproerige meisjes sloegen rameu en deuren
stuk om bij elkaar in de zaal te komen... Alle
gehoorzaamheid was zoek. De ontevredenheid
kwam lot uitbarsting omdat de meisjes bekort
waren in hun vrijheid in verband met niet nader
te noemen handelingen. Vier dagen is de politie
iu het gebouw geweest.
Het gesticht te Zeist werd volgestopt met
allerlei elementen, welke door de samenleving
in het verband aldaar ongeschikt zijn. Het is
met de verzorging van het verwaarloosde kind
niet in orde tegenwoordig, meent het blad.
Van andere zijde wordt de juistheid van dit
bericht ten deele tegengesproken; aan het Hbl.
wordt gemeld, dat het niet vrij van overdrijving
is. Wat er gebeurd is, komt vrijwel op 't vol
gende neer.
Eenige meisjes, die zich op sexueel gebied
misdroegen en daarom bijzondere maatregelen
op zich zagen toegepast, meenden zich te kun
nen wreken op het meisje, dat een eu ander
aan de directrice bekend had gemaakt, door haar
een geducht pak slaag toe te dienen. Het tumult
dat hierbij ontstond, bracht de betrokkenen in
zeer opgewonden toestand, waarna de schuldigen
werden opgesloten in daarvoor bestemde cham-
brettes, strafkamertjes met een glazeu denr, opdat
op bet doen en laten kan worden gelet. De ge
moederen bekoelden echter niet spoedig. De ar
restanten bleven razen en tieren en toen een
der meisj e met eenig voorwerp de ruitjes van
de deur harer chambrette verbrijzelde, vond haar
voorbeeld algemeen Davolging, waarbij het rin
kelen van al die ingeslagen ruiten natuurlijk de
consternatie niet weinig vergrootte.
Hoewel de directie zich kan laten bijstaan
door den portier, den ouderportier en déu tuin
baas van het gesticht, meende zij, toen na het
inslaan der ruiten geen kalmte intrad en de
opgesloteneu gingen probeeren uit te breken,
waar het een 20-tal meisjes in den leeftijd van
een jaar of 17, 18 betrof, goed te doen met de
hulp der politie iu te roepen.
Toen deze verscheen, werdeu de meisjes kal
mer, behoudens enkelen, die in overspanning
niet tot kalmte waren te brengen en bleven to
keer gaan en daardoor natuurlijk krachtiger maat
regelen noodzakelijk maakten. Teoeiude een even-
tueele wederuitbarsting te voorkomen, is toen,
op verzoek van de directrice, een enkele politie
man nog eenige dagen in het gesticht op post
gebleveD, maar tot een herhalingis het niet
gekomen.
Dat de directrice van het gesticht geen. raad
meer wist, is onjuist. In kalua overleg werd toen
juist de achteraf uitstekend gebleken maatregel
geuomen om de politie op te bellen.
Ten slotte wordt opgemerkt, dat er van d
pl. m. 70 meisjes in bet gesticht niet meer ds^
