IÉRSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
Jfö: srtöf
Maandag 31 December 1923.
Veertigste jaargatig
Abonnementen op en Advertentiën voor dit
iiad worden aangenomen
:e Stavenisse door J W. H. F. Buijze.
te St-Maartensdijk door A. J. de Graaf
te St-Annaland door A. Goedegebuure Az. ir.
Firma J. M. C. POT - Tholen
Telef. Interc. no. 16.
Bij abbonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Bij den mijlpaal.
3ri
m
som
De Burgemeester van '1 holen, brengt ter ken-
iis van belanghebbenden, dat vanaf 1 Jan, 1924
ot nadere aaekoudiging, geen premiën zullen
rordeu toegekend voor het doodeD van zeehonden.
Tholen, 27 Decemher 1923.6
V
Dit blad veraohijnt eiken Vrijdagavond.
Pr§s per kwartaal f0,80; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,S76, franco
per post f 1,65 -(- 10 ct- diep. kosten.
UITGAVE
Advertentiën: van 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 17'/, «mts.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
PUBLICATIËN.
Als de torenklok zijn twaalf doffe alsgeu in
iet nachtelijk duister zal doen neerdruppelen,
leeft zich een nieuwe jaarkring aan ons ontsloten.
Deze mijlpaal in den cirkelgang der natuur
ie in den tredmolen des levens, is een treffend
[etuigenie der vergankelijkheid, ook van ons
ligen bestaan.
Het wegstervende jaar, dat straks zal ver-
iwolgen zijn in deH oceaan van het eindelooze
niet, leent zich meer dan elkeu anderen avond
lot mijmeren.
En dan trekt zich elk beeld, elke gebeurtenis,
■aarbij we van nabij betrokken zijn geweest nog
lens aan onzen geest voorbij en zullen we korter
>f langer verpoozen bij die voorvallen, welke
het meest belangrijk voor ons zeiven waren.
Slaan wij een blik in eigen huisulijkeu kriug,
fjmllan zal in menig gezin eeu ledige plaats een^
[fz iraan doen opwellen over het gemis van hem
baar die nog hoopvol het nieuwe jaar was
ingetreden. Eu al slijten de scherpe kanten van
zulk een verlies af, vergeten wordt het niet en
op een moment als deze komen alle bijzonder
heden van den betreurde andermaal naar boven,
hetzij deze gesierd was met deo blos der jonk-
leid of met de kroon des onderdoms.
Naast deze individneele treden onwillekeurig
v meer algemeene aan den dag, waarvan als
IUI, LUC UI aiguiuoouv O'
^ran zelfsprekend de groote malaise, die als een
tortkêr spodk "rondwaart en zijn slachtoffer neer-
f relt, geljjk de vijandelijke kogelt de pareerende
gelederen dnnnen, de meeste aandacht trekt.
De groote verwarring op ataatkoodig en eco
nomisch gebied, waarvan het buitenland bet
droevig tooobeeld is, doet zijo terugslag ook op
ons land geducht voelen.
Er is reden te over om met den dichter angstig
ta"vragen
Wachter, wachter wat is er van den Dacht
Welk een dag wordt aan de kim verwacht?
Want de dag die aan de kim verrijst is in
lichte nevelen gehuld en de gebeurtenissen volgen
llka'nder zoo snel op, dat men zich niet kan
rergewiisen wat het volgend oogeDblik breugeö zal.
Zeker, er is in het ochtendgloren iets te be-
ipeuren dat moedgevend is, meer bepaaldelijk
Iten aanzien van den zwaren drnk waaronder
inze Oostelijke naburen gebukt gaan en het
item pel der ellende op schier gaDsch Eoropa
fdtnkken.
Met diep medelijden denken we daaraan even
lieer als waarmede de zware druk van het oor-
logskruis door onze Zuidelijke naburen is getorst.
En al moge ons land aan het nameluoze wee
van het groote wereldgebeuren daadwerkelijk
zijn voorbijgegaan, nochtaDs bloedt bet mede
aan de wonden die aan ons gansche werelddeel
zijn toegebracht.
Zuchtend onder den zwaren last der velerlei
heffingen, legt men der bevolking uog maar steeds
nieuwe verplichtingen op om de naakte bodem
der schatkist te bedekken.
Inderdaad wreekt zich thans de kortzichtig
heid om de zich thans opstapelende uitgaveo
niet zooveel mogelijk te bestrijden in den tijd
toen men leefde onder een verhoogde conjuctuur
en die heffing niet zoo zon zijn gevoeld en
bovendien met een gereedere bereidwilligheid
zou zijn geofferd onder den verschen indruk vaD
de noodzakelijk gebleken crisismaatregelen.
De oppermacht der partijen heeft het toen
niet zoo noodig geoordeeld om den wagen uit
het moeras op te werken, evenmin als zij het
nu weusohelijk en betamelijk acht om een nieuwe
regeeriog in het leven te roepen.
Inderdaad zwaaien de groote politieke partijen
den scepter en lichten het landsbelang naar dat
hunner kringen.
Het parlementaire stelsel dat in ons kleine land
een navolgenswaardig voorbeeld voor aanmerkelijk
grootere rijken was, heeft van zijn waardigheid
zooveel ingeboet, dat men het om zijn partijdig
heid vrijwel als verderfelijk kan beschouwen.
Kenschetsend is die imperatieve macht neder-
gelegd in oua nienwe verfoeilijke kiesstelsel, het
bedroevend product der wetgeving van den laat-
atèn tjjd, waardoor het democratisch genoemde
Nederland een toonbeeld van slaafschheid is ge
worden.
De politieke toestand ia alzoo evenmin op-
wekkend als de ecëüomieche.
Mier dab ooit is de kernspreuk„de lendenen
omgord en de kaarsen brandende te houden
van kracht, dan in den huidigen, wankelenden
tijd.
In het afgeloopen jaar kwam voor onze om
geving de waterleidiog tol stand, een werk van
groote beteekenis, waarvan de waardeering eerst
later tot zijn recht zal komen.
De brugplaunen verkeereu in een vergevorderd
stadium, doch de steun die uien wil bieden kan
niet bekooren. Andere deelen der provincie worden
tegemoet gekomen op iuderdaad opnfferiogswaar-
dige wijze maar het vergeteo eiland, zelfs de
gemeente óuzer inwoning wordt bet mes op de
keel gezet.
Men roept wel ach en wee over den middal-
eenwscheo toestand aan het veer, en men heeft
den mond wel vol over de middelen tot be-
vorderiog van deo bloei van het eiland, maar
de practische toepassing van deD geboden steun
is al even middeleeuwscb.
De tengevolge van de afstemmiug van het
vlootplan outstane kabinetscrisis, waarbij -geen
der leden aau de regeering kon blijven omdat
zij de verantwoordelijkheid van het bewind niet
konden dragen zonder de vlootwet, is hare op
lossing nabij in een terugkeer van het deinis-
sionnaire kabinet, omdat ons parlem-nt het zoo
goed als onmogelijk maakte dat een aDdere
regeeriog optrad.
Het buitenland biedt even zonderlinge per
spectieven aan.
In Engeland liet Balduin de kiezers uitspraak
doen over de vraag of men in een protectionis
tische lichting weDSchte te gaan, waarheen de
premier zonder den geest des volks te kennen
niet wilde heendrijven. Eu in weerwil dat de
stembus aau bet vrijhandelssysteem de over
winning gaf, blijft de regeeriog toch op haar plaats.
België dat in de Roerkwestie de zijde van
Poincaré koos, ziet zijo valuta, eveDals die vao
Frankrijk, een nederwaartscheu koers gaao, waar
door de levensstandaard een etijgende richting
gaat en de ontevredenheid doet toenemen.
Duitschland zal moeten afwachten of de ietwat
mildere toepassing van de commissie vao herstel
iuderdaad tot eigen herstel zal leiden.
Het verblijf van den ex-kroonprins in zijo
Heimath heeft tot dusver niet die ernstige ge
volgen gehad als de Franschen er van hebben
komen, is het voor de vereeuigiog deze beslis
sing een ernstig vraagstok.
GEMENGD NIEUWS.
1962
Griekenland wil van staatsvorm veranderen
en verwacht in zijn berooiden toestand meer
heil van een republikeinsch dan van een monar
chaal bestour. De koning heeft zijn uitzetting
niet afgewacht doch vrijwillig het land verlaten,
SpaDje en Italië hebbeD, met behoud van
hunne dynastie, een vorm van dictatoriale regee
riog verkregen.
Turkije heeft zich vervormd in eeD republiek
in Rusland heerscht oneenigheid ouder de hoof
den der sovjets, terwijl Mexico geweldig geteis
terd wordt door eeu burgeroorlog.
Deze vluchtige teekeniDg is weinig rooskleu
rig getint, maar de gaDsche toestand der wereld
is niet anders en in werkelijkheid in flagranltu
strijd met de onovertroffen inhoud van het
aloude, doch steeds nieuwe „Vrede op Aarde»,
waarvan nog slechts kort geleden de schoone
klanken door de gewelven der gewijde ge
bouwen roischten.
En straks zijn we weder gehuld in een wolk
van zegewenschen eu treden wij elkauder tege
moet met de bede op de lippen dat het U
welga in den nieuwen jaarkring. Wij voegen
gaarne daaraan ook de onze en wenscheo u alle
goeds toe voor 1924.
We zeggen U vriendelijk dank voor den ons
in het afgeloopen jaar geboden steon en zoowel
de oitgeefster al» de redactie roepen weder uiet
vol vertrouwen uwe gewaardeerde medewerking
en steun iD, onder de verzekering dat onzer
zijds niets onbeproefd zal worden gelaten om
het geschonken vertrouwen waardig te blijven.
In verband inet de bepalingen van een
dezer dagen verschenen Koninklijk besluit be
treffende verzending van dienststukken Da 1
Januari 1924 wordt de aaudacht van belang
hebbenden er op geve-tigd, dat alleen portvrij
dom voor aan de raden van Arbeid te zenden
stukken kan worden verleend, indien deze toe
zending geschiedt, in daartoe door de raden zeil
verstrekte euveloppen.
Indien aan den Raad vaD Arbeid te Goes
daD ook ongefrankeerde stokken worden aange
boden, waarvoor verhoogde port zoo moeten
worden betaald, dan zal in liet algemeen door
dezeo van de bevoegdheid tot weigering dezer
stokken gebruik worden gemaakt.
Diar de plaatselijke vertegenwoordigers in bet
gebied van dezen Raad in het bezit zijn van
de vereischte enveloppen, kan het derhalve aan
beveling verdienen, in voorkomende gevallen
de bemiddeling van deze vertegenwoordigers te
vragen.
Vreemdsoortige bezuiniging bij het rijk.
De Haagsche correspondent van de Tel.
vertelt enkele staaltjes hoe vreemd er, on
danks de bezuinigingsinspectie, met leve
ranties aan het rijk nog heden ten dage
wordt omgesprongen.
In een kleine garnizoensplaats in Zuid-
Holland, waar een militair bedrijf is ge
vestigd, moesten steenkolen besteld worden
en wel de niet geringe order van'1000 Ion,
d i. circa 100 wagons. Ingevolge een aan
schrijving van het departement van Oorlog
moest de garnizoens-commandant dit op
knappen en deze opende een inschrijving
in een plaatselijk blad, doch zonder succes.
Toen ging hij énkele firma's aanschrijven
en kreeg een aanbod van 500 ton kolen
voor f 17.25 uit een der groote steden. Op
advies van het betrokken departement
moest hij de order gunnen aan een klein
plaatselijk zaakje, dal de kolen leverde voor
f 19.50 de ton. Dus een schadepost voor
het rijk van f1200. Het mooiste was dat
het plaatselijke handelaartje voor de order
terecht moest komen bij de firma, die de
aanbieding van f 17.25 had gedaan!
In een groote provincieplaats in Zuid-
Holland kreeg een rijksinstelling van het
departement van 1 'nderwijs de mededeeling
dat zij de benoodigde cokes voortaan van
de Staatsmijnen in Limburg moest betrek
ken. Vroeger had zij het steeds met En-
gelsche gietcokes gedaan van f28.50 de
ton, nu kreeg zij die van de Staatsmijnen
voor f39.
Een schadepost van liefst circa f 10.000.—.
Men kon er niets aan doen, men moest
zich houden aan de circulaire van het de
partement.
Nog een staaltje van bezuiniging.
In Gelderland moest de garnizoens-com
mandant van een plaats 4000 mud cokes
bestellen. Een inschrijving werd geopend;
de aanbiedingen waren te hoog in verge
lijking met de prijzen in andere plaatsen.
Toen werd een tweede inschrijving geopend,
waarbij de prijzen intnsschen waren op-
geloopen. Met een en ander was echter
zooveel tijd verstreken, dat de leverantie
direct moest geschieden tegen een hoogeren
prijs.
Resultaateen nadeeltje van circa f500.—.
Al deze gevallen bewijzen dat, ondanks den
roep van bezuiniging de geldverspilling
kalm haar gang gaat
Het laagst was ingeschreven door en mitsdien
de uitvoering opgedragen aau C. J. Goedegebuure
c. s. voor perceel I in 1500 gemeten fO.491^,
perceel II in 1500 gemeen en Ond Strijen
f 0.29OJ, perceel III in 1500 gemeten 0.S91/, en
perceel IV in 1500 gemeten 10.34^ alles per
strekkende meter.
OUD en NIEUW
wisselen steeds elkander at. Het jaar 1923 ver
dwijnt, maar Purol verdwijot niet en blijft altijd
verkrijgbaar voor iedereen ter verzorging vaD
elke plek der huid welke mw is opengesprongeu,
stuk of ontstoken, gebrand of verwond. 8
Pharin. Fabriek A. Mijnbardt, Zeist. 31029
LANDBOUW.
Betreffende het proces der Hengstenver-
eeniging Eendracht te Nieuw-Vossemeer over
uitkeering voor den hengst Arlist de Laboureur,
die wegens comage vier jaar geleden was afge
keurd, welke uitkeering da betrokken verzeke
ringmij. weigert en welk proces het Gerechtshof
te 's-Gravenbage op 3 Dec. jl. aanleiding gaf
de vereeniging niet ontvankelijk te verklaren,
wordt thans gemeld, dat de leden besloten hebben
in hoogste instantie de zaak te laten beslechten.
Waar boven de kosten de hengst kostte bij
aankoop het peulschilletje van f 110.000 van
het dier, na nog proces- en onderhoudskosten
THOLEN, 31 December 1923.
Het bestuur vao „Nou Beioper" heeft aao
de weliswaar weinige bezoekers der seanceVan
Kinsbergen Vrijdag der vorige week eeD ge-
noegelijke avond bezorgd, waarbij de lachspieren
herhaaldelijk in beweging kwamen.
De bekeude illusionist Vao Kinsbergen heeft
verscheidene goocheltoeren ten beste gegeven,
die werkelijk bewonderenswaardig waren en zijne
ongerepte reputatie volkomen hebben gehand
haafd. Hij heeft blijk gegeven een meester in
zijn vak te zijn en den toeschouwers kostelijk
Een debuut als dien avond leent zich bezwaar
lijk tot eeoe herhaling, maar voor wie van eene
iobegrijpelijke vaardigheid als waarover de heer
KioBbergen beschikt, houdt, smaakt zoo n perzik
ontegenzeggelijk naar meer.
Maandagvoonniddag werd door het bestuur
van de Vrije Polders onder Tholen aanbesteed
verschillende delfwerken, ter gezamelijke lengt»
van 2145 M, deels ook ter bestrijding van de
werkeloosheid waardoor de mededinging uitslui
tend was toegelaten voor hoofdeu van gezinneo
en kostwinners.
Vrijdagavond gaf de vereeniging
»Door Oefening Volmaakter» eene soirée
bij welke gelegenheid de rederijkerskamer
»Cats» het tooneelspel »Op den Terugweg»
van Albert van Waasdijk ten tooneele
bracht, op eene wijze die ver boven onzen
lof verheven is.
Het was waarlijk een keurig vertolkt
famiiitafereel dat zich- aan ons oog ont
rolde en waarbij de figuur van den ouden
koopman van Essendaal, door den heer
Smit, schitterend werd uitgebeeld, niet hel
minst in zijn schuldbesel toen de open
baring tot hem doordrong dat het flirten
tusschen zijn door hem verafgoden neef
die bij hem ten kantore was en zijn nog
jonge tweede vrouw, als 't ware door hem
zelf was aangemoedigd.
Op zeer natuurlijke wijze werden deze
rollen door den heer S. v. Duivendijk en
mej. Hoek vervuld.
Meesterlijk was ook het optreden van
den heer Engelvaart in zijn lang niet ge
makkelijke vertolking als een achterlijke
zoon van een klein boekhandelaartje, wiens
hoofd zich met mechanische denkbeelden,
die bij schier elk zijner uitspraken tot
uiting kwamen gevuld had
Essendaal's dochter en schoonzuster,
verpersoonlijkt in de dames van Duivendijk
en de Haan legden een talent aan den
dag die zelfs geboren toonëellislen hen
konden benijden, terwijl de heer de Haan
als kunstschilder, die naar de hand des
koopman's dochter dong en het dienst
meisje bij van Essendaal, vertolkt door
mej. W. Ral, op keurige wijze zich van de'
hen toebedachte taak kweten.
De boekhandelaar van Meersen die een
zeer bescheiden deel in het geheel had,
werd niet niettemin door den heer P. van
de Zande goed uitgebeeld.
Al moge bij het slot het gordijn iets te
j vroeg zijn neergegaan, de indruk van het
1 geheel was hoogst bevredigend en we
twijfelen er niet aan of bij de volgende
uitvoering ter gelegenheid van het 75-jarig
bestaan der vereeniging als men dit lus
trum luisterrijk zal willen vieren, zal men
met een nog schitterender program voor
het voetlicht treden.
De hulde den dillettanten gebracht door
den vice-voorzitter de heer Verstraate, en
door de talrijke aanwezigen, in den vorm
van een applaudissement, waren meer dan
verdiend.
Ten slotte werden door den heer Smith,
die onuitputtelijk scheen, een paar voor
drachten ten beste gegeven, waarvan de
leukheid nog werd verheugd door de wijze
waarop ze werden gedeclameerd.
Het laat zich begrijpen dat daarna menig
offer werd gewijd aan Terpsichore en eerst
in de kleine uurtjes aan Morpheus de hem
toekomende eisehen werden gebracht.
Afschaffing portvrijdom.
Brieven en andere stukken door particu
lieren gericht aan Departementen van Algemeen
Bestour, Stateu Generaal Rijksverzekeringsbank,
Raden van Arbeid, openbare instellingen en
ambtenaren moeten van I Januari 1924 af
worden gefrankeerd. Omtrent de voor sommige
gevallen geldende uitzonderingsbepalingen zijn
inlichtingen verkrijgbaar ten postkautore.
8T-.ANNALAND. In de vijfde algemeene
jaarvergadering der Vereeniging tol bestrijding
van de mnsscbenplaag aldaar, bijgewoond door
35 leden bleek uit het verslag van den secre
taris dat het aantal werkende leden bedroeg 79,
benevens 1 donateur en 22 begunstigers. Verder
dat over 1923 waren overgeleverd 5560 mus-
schen, 7844 musscheneieren en 19 zwarte kraaien
en dat gedurende het vijfjarig bestaan der ver
eeniging totaal zijn ingeleverd 29102 musschen,
40685 musscheneitjes, 98 zwarte kraaien en
I ekster.
Dit jaar was de hoogste aanbrenger P. de
Graaf met 1262, de opvolgende M. Ligtendag
met 1225 musschen, welke de extra premies
van f 5 en f 2.50 ten goede kwameu.
Op voorstel van het Bestuur werd verder be
sloten voor alle musschen van af 40 tot 500
stuks door één persoon ingeleverd per stuk
1 cent premie uit te keeren en voor die boven
de 500 ingeleverd nog 1 cent per stuk extra.
De aftredende bestuursleden de heereu W.
Goedegebuure en Johs. Ëlenbaas Jen. werdea
bij acclamatie herbenoemd.
