IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
No. 2019
Vrijdag 15 December 1923.
Veertigste jaargang
Firma i. M. C. POT Tholen
Verschillende zienswijzen.
GEMEENTERAAD.
40
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad f1,376, franco
per post f 1,65 -|- 10 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Advertentiënvan 1 tot i regels 75 cents; iedere regel meer 17'/j vent».
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abbonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Abonnementen op en Advertentiën voor dit
blad worden aangenomen
te Stavenisse door J W. H. F. Buijze.
te St-Maartensdijk door A. J. de Graaf,
te St-Annaland door A. Goedegebuure Az. Jr.
PUBLICATIËN.
Inschrijving voor den dienstplicht.
De burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
in Janaari a.«. voor den dienstplicht worden inge
schreven personen, die geboren zyn in 1905.
Voor de aangifte ter inschrijving zal in het bijzonder
gelegenheid worden gegeven ter gemeentesecretarie op
Maandag 7 Januari 1924 des v.m. van 912 uur.
Omtrent deze inschrijving en omtrent de inschrij
ving, die io sommige gevallen binnen een ander termijn
moet plaats hebben, gelden de volgende bepalingen
van de Dienstplichtwet en van het Dienstplichtbesluit
Art. 6 der wet. 1. Behoudens de bepaling van
het tweede lid wordt voor den dienstplicht inge
schreven
a. de Nederlander, die op 1 Janaari van het jaar,
waarin hij 19 jaar oud wordt, in Europa woonplaats
heeft, of wiens wettige vertegenwoordiger op genoemd
tijdstip in Europa woonplaats heeft
b. de niet-Nederlander, die op genoemd tijdstip
ingezetene is.
2. Voor den dienstplicht wordt niet ingeschreven
de ingezetene, niet-Nederlander, die blijkt te be-
hooren tot een Staat, waar de Nederlanders niet
aan verplichten krijgsdienst zijn onderworpen of waar
ten aanzien van den dienstplieht het beginsel van
wederkeerigheid is aangenomen.
Art. 14 van het besluit. 1. Hij, die een jaar
eerder wenscht te worden ingeschreven dan naar
zijn leeftyd zon moeten geschieden, vraagt daartoe
met opgaaf van redenen toestemming bij een verzoek
schrift, dat hij aan den Minister van Oorlog zendt
vóór 10 Janaari van het jaar, waarin hij 18 jaar wordt.
Hy legt daarby over een bewijs van instemming van zijn
wettigen vertegenwoordiger. De Ministor stelt dou be
langhebbende in de gelegenheid een onderzoek te onder
gaan ter zake van lichamelijke geschiktheid en lichame-
lyke geoefendheid, een en aüder voor zoover niet
by het verzoekschrift verklaringen zyn overgelegd,
waaruit de geschiktheid en de mate van geoefend
heid voldoende blijken.
Bij do aangifte ter inschrijving bestaat gelegenheid
om op te geven de reden van vrystelling, die de in
te schrijven persoon vermoedelijk zal kunnen doen
gelden
Tholen, 13 December 1923. 46
De Bargemeester van Tholen zal op Zaterdag
den 29 December a.s. des middags te 12 uar, ten Raad-
huize aldaar
EEN HOOP COMPOST
publiek verkoopen. 7 30993
De aanwijzing geschiedt door den karreman.
Eu bij den zwaren druk der belastingen heb
ben Gedeputeerde Staten den moed om deze
schroef wat meerder aan te halen, voor een
verbetering die toch door slechts een deel der
bevolkiog noodzakelijk wordt gemaakt.
Men zou toch meenen dat de consequentie
meebracht om niet het een uitsluitend algemeen
belABg te noemen en het ander dat minstens
evenzeer op die kwalificatie aanspraak heeft, te-
rag te dringea naar het plaatselijk belang.
We hopen dat de Statenleden die met deze
kwestie van naderbij bekend geacht mogen wor
den, hierop de nadrnk zullen leggen.
Het invoeren van aanmerkelijk zwaardere be
lastingen zal ook voor dezen niet een onver
schillige zaak zijn, terwijl de brugkwestie van
de zijde van Gedeputeerden niet in het juiste
licht is gesteld.
Zeer schriel steekt ook de houding van het
Gedeputeerd College af bij hun votum om ten
behoeve valn het tram bootje StavenisseZijpe,
hetgeen een betrekkelijk en eenzijdig belang is,
hoewel we daarom de goede zijde er geenszins
van willen ontkennen, toch de vrijheid hebben
gevonden daartoe eeu jaarlijksch subsidie van
niet minder dan vijf duizend galden te bestem
men.
De maatstaf waarnaar het algemeen belang
ten opzichte van een brog, een weg en een
middti van vervoer wordt afgemeten, schijnt
ons loe niet de juiste te zijn.
BUITENLAND.
Met een enkel woord hebben we melding ge
maakt van het voomproen van Ged. Staten om
aan de Staten voor te stellen een wegenfonds te
stichten nit een heffing van buitengewone op
centen op de rijksinkomsten-, grond- en ver
mogensbelasting.
Uit het college van Gedeputeerden is een
commissie benoemd nopens het vraagstuk van
het verkeer.
En die commissie is tot de conclusie gekomen
dat het aanbeveling verdient de heffing direct
te besteden voor de weg3verbeteringeo.
Aan die extra-heffing zullen de bewoners van
ons eilaDd, die in de grondslagen dier belastingen
zyn aangeslagen, behoorlijk hun offer moeten
brengen op het altaar der wegentechniek, die
juist op ons eiland niet tot de competentie van
de provincie behoort.
We betalen dos uitsluitend voor aoderen.
Men zal deze stelling wellicht niet kannen
vrij pleiten van eenig egoïsme, maar die eigen
schap welke men zal aanduiden als een fout,
ligt niet aan ons.
Wat toch is het geval.
De wegen zijn ontegenzeggelijk een openbaar
belang, zooals er menige zaken een zoodanig
karakter hebben.
Maar in diezelfde omlijsting past ook het be
grip eener brug. Ook dat is een publiek belang
van een onbegrensde afmeting.
En wat leert ons de geschiedenis der brug.
Niets anders dan dat diezelfde Gedeputeerde
Staten, die tot het wegenfonds allen willen doen
bijdragen, tegenover de overbrugging van de
Eendracht het standpunt innemen, dat dit een
uitsluitend particuliere zaak onzer gemeente is
en zij alleen voor de brug moet en behoort te
zorgen, wel met steun van rijk en provincie,
doch slechts tot een renteloos voorschot, dat dus
weer in zijn geheel moet wordeu afgelost.
Het offer dat de gemeentekas van Tholeu
daardoor brengt aan die zaak van algemeen be
lang is zeer zwaar.
Eu behalve dat TholeB voor dien zwaren post
alléén wordt gesteld, ontmoet het geeüszios van
die zijde eeoige toenadering, daar zelfs een ge
deelte der veergelden, die zij voor hare huis
houding inderdaad noodig heeft, niet mag worden
gereserveerd voor haren gewonen dienst.
In Engeland zijn verkiezingen voor het Lager
huis gehouden, die weliswaar de overwinning
hebben .gegeven aan het vrijhaudelsstelsel, maar
overigens eene verwarrende aaublik oplevert voor
de politieke partijen zoodat men eigenlijk niet
weet welke partij de leiding van het kabinet
moet nemen. Baldwin zal evenwel gemoedelijk
aanblijven en wellicht, na onderhandelingen
der partijen in het uien we Parlement eene
meederheid ontmoeteD.
Intusschen lijkt men weer een schrede voor
waarts op het pal naar de outwarring van den
chaotischen toestand. Ook Amerika toont neiging
tot opheldering van den donkeren traas te willeu
medewerken.
De politie-ageotea te Parijs hebben inplaats
van een relletje te dempen, zelf een relletje
veroorzaakt, door eene betooging te houden vóór
het stadhuis en op te komen voor verhooging
van den duurtetoeslag van 720 tot 1800 francs.
Het was een merkwaardige aanblik toen de
in functie zijnde agenten tegen hunne 3000
collega's in burgerkleeding op last van den
prefect van politie moesten optreden, waarbij
vooral door de gladheid der straten, menigeen eeue
buiteling maakte.
Portugal is weer het toonbeeld van troebelen.
Er is eeu aanval gedaan op het paleis vau den
President teneinde deze te bewegen eeu nieuw
miuisterie iu het leven te roepen. De paleis
wacht sloeg de aanval af met geweervuur waar
door éen doode als slachtoffer viel.
ook zilverbons, in Duitschlaud wordt gehamsterd#
is deze intrekking niet zoo heel gemakkelijk-
Het moet echter uitgesloten zijn, dat bedragen#
die eenmaal in 's Rijks kas zijn teruggevloeid,
weder in omloop worden gebracht.
Vrees voor den gulden.
Aan den Volkskrant wordt meegedeeld dat
een uotaris in een provinciestad eeu huis heeft
verhuurd tegen dollars.
Dit is het toppunt.
Eenvoudige menschen, die zulk voorbeeld
van een notaris zien, verliezen natuurlijk het
vertrouwen in onze eigen munt.
Het gevolg moet zijn, dat de dollarskoers
ten koste v&d den gulden gaat stijgen.
En dan zullen menschen als bedoelde notaris
zeer waarschijnlijk het geval wijten aan te hooge
loonen en te korten arbeidsduur.
Zeker door het veilig stellen en veilig houden
van den gulden zijn nog andere maatregelen
noodig maar men moet toch vooral trachten te
voorkomen, wat die notaris en andere geldmannen
doeu.
Desnoods door wettelijke voorschriften zooals
elders is geschied.
Tot zoover de Volkskrant". Met dergelijke
feiten voor oogen wordt veel van de jongste
dollarappreciatie begrijpelijk. Want niet alleen
bovenbedoelde notaris staat aan het verspreiden
der angst-idee teu aanzien van ons vaderlandsch
betaalmiddel schuldig.Ook financiëele voorlichters
vau de provinciale opinie hebben hiertoe iu
ruime mate bijgedragen. De feiten hebben in
middels de ongeluksprofeten in het ongelijk ge
steld en bewijzen dat voor Duitsche toestanden
ten onzent momenteel goddank nog niet behoeft
te worden gevreesd. Waarmede wij intusschen
geenszins den ernst van den toestand willen ver
doezelen en de noodzakelijkheid ontkennen, om
spoedig door krachtige maatregelen onze staats
financiën voor een mogelijke debacle te behoeden.
Ook ten dezen schuilt in uitstel zeer zeker ge
vaar.
BINNENLAND.
DOOR DE KOUDE
worden Uw handen ruw en gesprongen j Uw ge
zicht en lippen pijnlijk schraal. Purol .maakt ze
spoedig beter. In doozen van 30, 60 en 90 ets.
Bij apoth. en drogisten. 6 30996
Nadat jhr. Bealaerts van Blokland zijne op
dracht tot het formeeren van een nieuw kabinet
nienw kabinet niet ten uitvoer heeft kunnen
brengen en deswege zijn mandaat ter beschik
king der Koniügin heeft gesteld, heeft H. M.
andermaal mr. Kooien, de president der Tweede
Kamer en den heer Nolens, de voorzitter der
r. k. Kamerfractie ontvangen. Als dit nummer
onder de oogen omer lezers komt i» men mis
schien een schrede verder, wellicht ook dieper
in het moeras.
Het mag opmerkelijk genoemd worden, dat
het Nederlandsche volk zoo weinig van deze
crisis verneemt. Het is nu al meer dan ander
halve maand dat het kabinet demissioonair is en
men weet niets anders dan dat een paar po
gingen tot kabinetsformatie zijn gestrand.
Dat de hoofden van de partij fracties door
Hare Majesteit in gehoor zijn ontvangen is een
parlementaire en constitutioneele vorm, die er
op wijst, dat de partijen de overheerschende
factoren zijn in de bepaling der richting van
het staatsbelang. Ze zijn een miniatuurvorm van
de geheime diplomatie.
Er is nog altijd voor een bedrag van ruim
30 millioen gulden zilverbons in omloop.
'fc Wordt tijd, dat deze zooveel mogelijk
worden ingetrokken, zegt 't Hbl. De zilverbons
zijn uitgegeven in een tijd, toen het Nederland
sche zilvergeld werd gehamsterd en voorzien
moest worden in de behoefte aan standpenningen.
Zij vormen echter een zeer ongewenscht elemeüt
in ons muntwezen, en behooreo zoo spoedig
mogelijk te verdwijnen nu er sinds lang weor
voldoende zilver in omloop is, om de bedragen,
die bij de betaalmeesters etc. binuenkomen, te
vernietigen. Iu verband roet het feit dat een aan
merkelijk bedrag aan Nederlandsch papiergeld
SCHERPENISSE, 10 December.
Hedenvoormiddag kwam de gemeenteraad iu
openbare zitting bijeen, waarbij afwezig waren
de heeren W. L. Klos en A. A. Rijstenbil.
Na lezing en onveranderde goedkeuring vau
de Dotulen der zitting van 12 Octwordt mede-
deeliug gedaan van de navolgende ingekomen
stukken, als:
a. Schrijven van den minister van Binnen-
landsche zaken dat in de belasting-verordening
is aangegeven om de factor telken iare vast te
stellen, doch waartegenover Z. Exc. in overwe
ging geeft om dien te bepalen op 1, omdat die
vaststelling telkenmale door de Kroon zou moeten
worden goedgekeurd. Dienovereenkomstig wordt
besloteü.
b. Missive van Ged. Staten dat eene be
slissing op de besluiten tot opheffing van het
vervolgonderwijs zijn aangehouden, teneinde als
nog de mogelijkheid te bevorderen dat cursussen
met minder of andere vakken worden in het
leven goroepen, zoodra zich bijv. 10 deelnemers
aanmelden.
Burg. en Weth. wenschen mot den gegeven
wenk rekening te houden, terwijl uit sympathie
voor dat denkbeeld reeds steun is gegeven aan
den cursus in landbouwonderwijs, die eenige
vorm van vervolgonderwijs heeft.
c. Kennisgeving van de directie der water-
leiding-maatschappij dat de aanleg van dienst
leidingen ook voor perceelen die nog niet terstond
worden aangesloten eene rente wordt berekend
van 6% voor de kosten van den aanleg en 1 V4%
voor de buizen. Burg. en Weth. stellen evenwel
voor, daarop niet in te -gaaD, waarmede de ver
gadering zich vereenigt.
d. Naar aanleiding van de bemerking bij de
behandeling der begrootiDg over den hoogen
prijs vaD de verlichting der raadzaal is, op een
desbetreffend schrijven van Bnrg. en Weth. aan
het bestuur der Electr. Centrale de mededecliDg
ontvangen dat het abonnement is'terug gebracht
van f 45 op f25.
e. Op het verzoek der slagers tot verlaging
derkeurloonen, wordt accoord gegaan met het
denkbeeld van Burg. en Weth. van St-Maartens-
dijk tot aanhouding tot 1 Maart a.s.
f. Aan deze gemeente wordt als rijksvergoe-
ding voor het gegeven vervolgonderwijs over
'22/'23 een btdrag toegekend van f310.
g. Het dempen en rioleeren der sloot vóór
de gemeentewoningen is door Ged. Staten goed-
gekeord en bepaald dat de aanleg uiterlijk 1 Juli
moet zijn geschied.
h. Missives van Ged. Staten tot goedkeuring
van de raadsbesluiten waarbij een der school
lokalen voor den landbouwwintercursus wordt
beschikbaar gesteld en de jaarmarkt (kermis)
opnieuw wordt ingesteld,
i. Het besluit van Burg. en Weth. van
Goes tot noodzakelijke uitbreiding van het per
soneel van den warenkeuringsdienst, wordt voor
kennisgeving aangenomen.
In de gemeente-begrooting voor 1924 zijn
eenige administratieve wijzigingen van onderge
schikten aard noodig, die worden aangebracht.
De eenige discussie die te dezer vergadering
werd uitgelokt was die over de kleedicg van
den veldwachter, die de heer de Graaf tot een
bedrag vau f 70 te hoog vond, doch waaraan
de vergadering toch hare goedkeuriug hechtte.
De vergadering ging ten slotte accoord met
de actie van de plattelandsgemeenten in Zeeland,
op iuitiatief der heeren J. M. W. van 't Hoff,
wethouder van St. Lanrens en M. J. Verhorst,
burgemeester van Wissekerke, inzake de mede
betaling in de ko9tea van het nijverheids-,
handels- en Hooger onderwijs, doch eene deelname
aan eene te Middelburg te houden vergadering
werd niet noodig geoordeeld.
Hierna werd de zitting gesloten.
ST-MAARTENSDIJK.
Maaudagvoormiddag kwam de gemeenteraad
andermaal bijeen ter herstemming over het ver
zoek van de gemeente Stavenisse tot het toe
kennen esner bijdrage ten behoeve van de stoom-
bootdieust StavenisseZijpe;
Afwezig wareu de heeren Koopman en Vroegop.
Dö voorzitter zegt dat de zaak voldoende van
alle kanten bekeken is en dus tot stemming
kan worden overgegaan. Alleen zou hij aanbe
velen om aan de voorwaarde van het eventueel
te verleenen subsidie de bepaling te verbinden
•lat het gegeven zal worden zoolaug ook de
provincie bijdraagt.
De heer Kloet meeöt dat men gemakkelijker
bepalen kau tot verder opzegging toe, indien
althans het subsidie zou gegeven worden waarop
weinig kans is.
De heer Quakkelaar zegt altijd vóór het sub
sidie te zijn geweest, maar du in de laatste
zitting het havengeld is verhoogd, weliswaar
iets minder dan werd voorgesteld, is hij niet
meer voor dit subsidie, omdat de concnrrc tie,
die de trammaatschappij nu aan de schippers
aandoet, dan nog grooter wordt. Aanvankelijk
zou van Ysseldijk f 200 hebben moeten betalen
en nu is dat wel een beetje gezakt, maar toch
zit hij er niet te best voor, zoodat we de con
currentie niet zwaarder moeten maken.
De voorzitter meent dat men als eisch zou
kunnen stellen, dat de trammaatschappij geeu
goederen mag vervoeren in het eiland.
Verschillende leden zouden niet gaarne dien
eisch stellen.
L)e voorzitter zou het bejammeren als het
bootje wegging, want het is een zeer gemakkelijk
middel om ook de Zuid-Hollandsche eilanden
te bereiken en ook om naar Zierikzee te gaaD;
al is de rechtbank opgeheven, is het een mooie
gelegenheid.
De heer Hage herinnert er aan dat Zierikzee
veel meer belang bij de stoomboot heelt dan
deze gemeente, terwijl het slechts f150 subsidie
geeft. De vrees dat het bootje zonder het sub
sidie van St-Maartensdijk zal vallen of staaD,
behoeft niet aanwezig te zijn, waat bet zal toch
wel blijven varen. Ea als onze gemeente geen
subsidie geeft, zal Stavenisse dat wel aanvullen,
daarom vraagt Stavenisse en uiet de maatschappij.
In stemming gebracht verklaren zich tegen
de heeren Groenewege, Priem, Quakkelaar en
Hagevóór de heer Kloet, zoodat de aanvrage
is verworpen.
Daarop sluit de voorzitter de vergadering, -
doch de heer Hage komt nog eens terug op het
in de vorige vergadering besprokene in zake de
sluiting van d6 gemeente-welputten die voor het
schuren zijn gesloten. Nu heeft het zijn aandacht
getrokken, dat wel één put open was, waaruit
voor het gemeentehuis water werd gehaald. Dat
is toch niet billijk, als de gemeente het anderen
Diet toestaat en zelf toch doet.
De Secretaris zegt dat dit integendeel zeer
juist is, want evengoed als iemand voor zijn
stoep water om te schuren uit zijn eigen welput
haalt, mag ook de gemeente zulks doen. Maar
als aaDdeelhoud8ter in de waterleiding en das
als belanghebbende daarbij, mag zij dat water
niet aan anderen geven. Dat is zeer logisch en
begrijpelijk.
ST-PHILIPSLAND, II Dec. 1923, voorm.
10 uur.
Voorzitter de Burgemeester, de heer L. Nilant,
secretaris de heer C. van Beudegom.
Om ÏO1/^ onr opent de voorzitter de verga-
deriog en deelt mede, dat de heer A. M. van
Dijke, wethouder, verhinderd is de vergadering
bij te woncD, Verder zijn alle leden aanwezig.
