IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
-«*snfMKgï
rJSSrtr ra r. rs ras
[3 No. 2018
Vrijdag 7 December 1923.
Veertigste jaargang
Firma J. IK. C. POT - Tholen
Dit blad verschijnt eiken Vrijdagavond.
Prijs per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,875, franco
per post f 1,65 -f" 10 et. diep. kosten.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
AdTerteutiënvan 1 tot i regels 75 cents; iedere regel meer 17'/, cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abbonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Abonnementen op en advertentiën voor dit
blad worden aangenomen
te Stavenisse door J W. H. F. Buijze.
te St-Maartensdijk door A. i. de Graaf,
te St-Annaland door A. Goedegebuure Az. ir.
BUITENLAND,
De stroefheid tusschen Frankrijk en Engeland
is eonigszins verminderd, dank zij liet gestage werken
van België.
Kr zal in de bezetting in de Roer een wijziging
komen door terugtrekking van een gedeelte der
troepen en eene mildere bejegening van de bevol
king, die verbannen of veroordeeld was.
De Fransche chef der bezetting is van oordeel
dat het lijdelijk vei zet feitelyk zal zijn afgeloopen,
wanneer het werk in de mijnen en fabrieken kan
worden hervat en de overeenkomsten met exploitatie
van het spoorwegnet in het Rijnland en het Roer-
»ied zullen in toepassing zijn gebracht, heigeen
door onderteekening van de desbetreffende verdragen
op 10 December kan plaats vinden.
De bezettingstroepen die thans een 60.000 man
sterk zijn, zullen binnenkort worden verminderd tot
10.000 man, terwijl te Dusseldorf allo openbare
gebouwen .zullen worden ontruimd en de Fransche
generale staf naar Mainz worden verplaatst.
De douane, posterijen en andere openbare diensten
zulleD dan weer in Duitsch beheer komen. Men acht
het oogeublik gekomen om onderhandelingen over
de vergoeding te openen, en een invloedrijk senator
stelt in het licht dat Frankrijk van Duitschland
slechts terugbetaling vordert van de kosten van het
herstel van hei verwoeste gebied, en schadeloosstel
ling van de schulden tusschen de geallieerden,
waarvan de regeling van een deel hiervan eerst
later aan do orde kan komen.
BINNENLAND.
Over de geuoemde jaren 19181921 is, na
aftrek van de winst van 1919, een totaal verlies
te boeken van f 713 467.62. Naar aanleiding
daarvan komt het rapport tot de conclusie,
dat afschaffing van rente eenerzijds, en de reke
ning van provisie anderzijds, de oplossing zal
moeten brengen, om zonder verlies het bedrijf
voort te zetten.
Indien tot voortzetting van den dienst met
beperkte decentralisatie wordt besloten, met
drie girokantoren, dan acht het rapport dezen
alleen uilvoerbaar met één centraalkantoor, dat
de drie kantoren „repressief' controleert, met
alle daaruit voortvloeiende correspondentie tus
schen centraalkantoor, giro-kantoren en post
kantoren onderling.
Besloit de regeering daarentegen den dienst
voort te zetten volgeus het systeem van cen
tralisatie, dan is zulks ook- mogelijk, wanneer
men de boekhonding blijft voeren en de-thans
in gebruik gestelde rekeniogcourantkaarleu, vol
gens het schema dat vervolgens het rapport
wordt omschreven.
Dit systeem van administratie (zonder pons
en druk machines) is geen uitvinding van de
Ned. Bank, maar is in toepassing bij bniten-
landsche postgirodieust.
Troawens bij het opbouwen vau de rekening-
courant, zooals dit thans geschiedt, zijn reeds
de grondbeginselen van dit schema toepassing
gebracht. Bij de heropening van den dienst zal
men dus ook een beter geschoold personeel aan
wezig vinden. Deze sluiting heeft tevens gelegen
heid gegeven om het prrceei te oefenen in dit
nieuwe boekingssysteem voor eeu gecentraliseerden
dienst.
PROVINCIALE STATEN.
er een van G. Polderman te St-Maartens
is mislukt en afgestuit op de bezetting
van financiën.
DE GIRO-DIENST.
Men heelt eeu poos laog^niets van den giro
warboel gehoord. In Den Haag zijn tallooze
ambtenaren bezig te trachten deu knoop, waar-
ia de girodienst door deöreorganisatie is geraakt
te ontwarren het geen natuurlijk ettelijke
honderdduizenden van 't geld, dat „bezuinigd"
zou worden, verslindt.
Thans is van de directie van de Ned. Bank,
die, naar men weet, eeu onderzoek heett inge
steld, eeu lijvig rapport verschenen met advies.
In dit rapport wordt o.a. meegedeeld dat, warn eer
van elke postrekening het saldo op 4 Oct. 1923
(deu dag vau de stopzetting van den dienst)
is vastgesteld, aan de rekeninghouders een opgave
daarvan zal worden toegezonden met het ver
zoek om bericht of zij met dat saldo accoord
gaan. Zoo oiet of zij een gespecificeerde opgave
willen inzenden van de rekening-courant, zooals
die volgens hun berekening moet zijn.
Voorts worden ia een afzouderlijk hoofdstuk
de voor- en nadeeleo besproken van decentra
lisatie zoowel als van centralisatie, waarbij ten
slotte geconcludeerd wordt, dat voor eeu land
van deu omvang als Nederland het gecentra
liseerde systeem te verkiezen ie.
Daarmede in strijd is het advies van den
directeur vau den postcheque- en girodienst,
die reeds op 16 October jl. deu raad beeft ge
geven, om reeds vóór de vaststelling van de
saldo's per 4 October 1923, onmiddellijk, zon
der verder tijdverlies, terug te koeren tot de
vroegere decentralisatie met 358 postkantoren
met opeuing van nieuwe, blanco rekeningen.
la het advies vau de Ned. Bank wordt dit
denkbeeld bestreden en wordt op verschillende
grondeu betoogd, dat onverwijlde invoering vau
een nieuwen gedeceutraliseerdeu dienst niet
alleen onmogelijk is, maar ook den staat nog
meer kosten zou veroorzakeu.
Wat zal ef nu, als eenmaal het kluwen ont
ward is, gebeuren P De Ned. Bank geeft geen
bepaald advies, maar geeft drie wegen aan die
kunnen worden ingeslagen. Wanueer de juiste
saldo's op 4 Oct. 1923 ziju vastgesteld, kan
de regeering komen tot eeu der volgende drie
besluiten 1 liquidatie2 voortzetting van deu
dienst met beperkte decentralisatie3 voort
zetting van den dienst, gecentraliseerd.
Ten opzichte van het eerste pnot behoeft niet
veel meer te worden gesproken liquidatie kan
na vaststelling vau het saldo van elke post
rekening, geleidelijk plaats vioden.
Bij een eveulueele voortzetting van een ge-
gedeeltelijk gedecentraliseerden dienst denkt zich
de Ned, Bank drie giro-kantoren. "Vóór dat
echter tot voortzetting wordt besloten, dient er
een beslissing te komen over de rentevergoeding.
Meegedeeld wordt, dat sedert de instelling van
den dienst in 1918 een groot verlies is geleden
Alleen in 1919 is een winst gemaakt van rnim
f190.000 maar iu 1918, 1920, en 1921 zijn
groote verliezen geleden, vooral ia 1921 (ove
1922 zyn de cijfers nog niet gepubliceerd).
dijk om uitbetaling van het hem over 1920
voor zijn autobus-dienst TholenStavenisse
verleend subsidie over het jaar 1921 toen
deze dienst nog door hem werd geëxploi
teerd.
Om inderdaad formeele redenen daar
het verzoek aan de leden der Staten en
niet aan de Staten was gericht, werd het
ter zijde gelegd.
De verschillende voorstellen, waaronder
ook dat betrekkelijk de steun aan de over
brugging van de Eendracht, alsmede een
nieuw voorstel ten aanzien van den lokaal
spoorweg Tholen en West-Noordbrabant,
werden naar de afdeelingen verwezen.
Wordt eenerzijds tot het geven van
gelden voor brugbouw besloten, dan stellen
Ged. Staten voor om voor den spoorweg
een voorschot te geven van f 1.209.000,
doch dan moet ook vóór 1 Januari 1925
het bewijs zijn geleverd, dat de bijdragen
van anderen voor ten minste 4.009.000
verzekerd zijn.
GEMEENTERAAD.
ST-MAARTENSDIJK, 4 Dec., nam. 2.30 uur.
Voorzitter de heer J. Polderman.
Tegenwoordig 6 leden en de Secretaris.
Afwezig 4© heer Anth. Vroegop.
Na lezing en onveranderde goedkeuring der
notulen, komt aan de orde
I. Ingekomen stukken, als
a. missive van Ged. Staten tot goedkeuring
der gewijzigde begrooting 1923 en tot instelling
van eene Commissie van advies inzake de nieuwe
voorschriften en het nienwe model der getnesnte-
begrooting, bij gebruikmaking waarvan l cent
per advies wordt berekend.
b. proces-verbaal van kasopname bij den
gemeente-ontvanger, waarbij aanwezig moest zijn
en bleek f 18.309.28.
De heer Koopman vraagt of dit bedrag in
contanten aauwezig was.
De voorzitter zegt, dat er f 6756.34 aan con
tanten waren, rnim f4700 aan geldswaardige
stokken en rnim f 6800 te goed op de giro.
c. brief van Ged. Staten dat het besluit tot
herstelliog van de brug over de Oostvest ge-
zamelijk met het waterschap, ook bedoelt de
overname in eigendom van die brng door de
gemeente, waartoe dit besluit deze aanvulling
behoeft.
De voorzitter zegt, dat, naardien dit geheel
en al strookt met 's raads bedoeling dit in bet
besluit als belichaamd is te beschouwen.
d. brief van Ged. Staten tot toekenning van
bet verlof door de Kroon aan den Secretaris
om tot 1 September 1924 buiten do gemeente
te wonen, met bepaling der dagen en uren
waarop hij voor de ingezetenen te spreken zal zijn.
e. Idem als voren tot goedkeuring van de
jaarwedde van den keuriogsveearts in den kring
St-Maartensdijk.
f. verzoek van J. van den Hoek om bij
voorkomende gelegenheid ook in aanmerking te
mogen komen bij d* toewijzing vau land onder
de landarbeiders.
g. idem van de gebroeders Boogaard om,
tengevolge van hunne vestiging als schilder in
deze gemeente iu de zaak van M. J. Laugejan,
bij beurte belast te mogen worden met het ge
meentewerk, waartoe als van zelf spiekend wordt
besloten door hnuue plaatsing aan het eind van
den rooster.
b. Verzoek van de zangvereeuigiug „Voor
uitgang zij ons streveu" om vergunning tot ge
bruikmaking van het lokaal der bewaarschool
voor eeue op nader te bepalen datum te geven
uitvoering.
De voorzitter heeft daartegen geen bezwaar,
maar dan moet ook de orde en netheid worden
bewaard en het lokaal niet tot diep in den morgen
open staan.
De heer Koopman zegt dat dit een zaak is
buiten den Raad om ten vorigen jare ia dit
overgedragen aao Burg. en Weth.
De heer Qaakkelaar bevestigt dit.
De voorzitter merkt op, dat het niettemin bij
den raad behoort.
De heer Koojtfoan blijft bij zijne meeniog.
Overigeus is hij tegen het toestaan, maar Burg.
en Weth. moeteQ het zelf weten. Toch hoopt
bij dat, als het wordt toegestaan, dit voor iedereen
gelden zal en niet voor bepaalde personen of
groepen, zooais is ondervonpen.
De beer Qnakkelaarmaar niet voor domino's,
daar zijn de kerken voor.
Het verzoek in stemming gebracht wordt
aangenomen met 4 tegen 2 stemmen, die der
heeren Priem en Koopman.
i. Op een verzoek van M. Zeedijk tot aan
koop vau tukele nauwe buizen der waterleiding,
eigendom der gemeente, kunnen Burg. en Weth.
niet gunstig adviseereu. Belanghebbende kan
te Scberpeuisse zelve eetiige afgekeurde buizen
koopen, terwijl de gemeeute op de kleiue kade
er nog veel noodig heeft.
De heer Quukkelaar ziet niet in waarom er
voor den kostprijs van 6 cent per K.G. niet
van verkocht kan worden.
De heer Hage geeft in overweging dat
Burg. en Weth. eens nagaan hoeveel boizen er
noodig zijn en dan, indien mogelijk, er van
verkoopen.
De voorzitter vindt het uitstekend om deze
zaak naar Burg eu Weth. te verwijzen.
j. De voorzitter doet mededceling van een
ontvangen schrijveu inzake de vordering vau
het Centraal Bureau van levensmiddelendistri-
butie dat ten gevolge van eene vergissing o.
met de soortgelijke plaatsnaam in Utrecht de
nota ad f941.18 niet op rekening van deze ge
meente komt.
De voorzitter acht zich gelukkig dat deze
zaak tot zulk eeu goed einde is gebracht en
meent stellig te bandelen in deu geest van den
raad door ook aan deD Commissaris der Konin
gin, die de gemeente zeer ter wille is geweest,
dank te brengen voor zijne medewerking.
De heer Qaakkelaar meent ook die dank te
moeten overbrengen op nu wijlen den heer
W. M. Rijnberg door wiens accurate boekhou
ding hot mogelijk was het goed recht der ge
meente aan te toonen.
De heer Koopmau zegt dat namens hem aan
niemand, noch aan den burgemeester, noch aan
Quakkelaar, den Commissaris ot Rijnberg na
diens dood, eenig woord van dank moet worden
gebracht. Men bad aan de gemeente niets ge
leverd en das ook niets te vorderen en daarmee uit.
k. Van de nieuw geformeerde oudercommissie
is een verzoek ingekomen om voor deu cursus
van het vervolgonderwijs die nu niet meer door
de gemeente wordt gegeven, zelve te organisetren
in overleg met het onderwijzend persoueel, dat
zich tot het gtven der lessen bereid verklaarde
tegen f 1.50 per lesuur gedurende 132 uren,
van-gemeeutewege een verwarmd en verlicht
lokaal en een lijlrage van f 225 te geven.
De heer Hage ia öiet aanwezig geweest toen
het punt van het vervolgonderwijs is behandeld.
En nu dat niet meer door de gemeento geschiedt
juicht hij het toe, dat het door de oudercommissie
wordt ter hand genomeD, evenwel voelt hij er
veel voor, dit op eenigszins andere wijze te
regelen eu ook de ouders der leerlingen, die
kunnen betalen, er iets in te laten meebetalen.
De voorzitter zou zich daarmee zeer goed
kunnen vereenigen, in Stavenisse waar ook zoo'n
cursus gegeven wordt, gaat alles van de ouders,
en hier zou alles len laste komen van de ge
meente.
De heer Koopman wil de helft door de ouders
gezamenlijk doen betalen.
De heer Kloet ziet in het handwerk-
onderwijs op zulk een cursas niet zoo'n groote
noodzakelijkheid.
In stemming gebracht wordt het verzoek van
de hand gewezen met 4 tegen 2 stemmen de
heeren Hage en Qaakkelaar zijn voor inwilliging,
terwijl met huDne stemmen tegen het voorstel-
Koopmau om de helft der kosten te doen ver
halen op de ouders wordt aangenomen.
1. Verzoek van het gemeentebestuur van
Stavenisse tot het verleenen van een subsidie
aan het trambootje Stavenisse naar Zijpe. Van
Ged. Staten is te dier zake een schrijven inge
komen ten einde bedoeld vörzoek in gunstige
overweging te willen nemen.
De heer Koopman verklaart bij voorbaat tegen
dit verzoek te zijn. Maar toch wil hij wijzen
op het eigenaardige, dat nooit zoo'n verzoek
van de tram maatschappij uitgaat maar altijd van
Burg. en Weth. van Stavenisse en nu zelfs van
Ged. Staten. Hoe komt dat toch. Als over de
autobus iets aan de gemeenten te vragen is,
dan doet Krijger dat toch.
De voorzitter zegt dat er aan dat trambootje
zooveel wordt toegelegd, dat de maatschappij
er weinig om geven zal of er subsidie wordt
gegeven of niet, doch dat ten gerieve van het
publiek dit bootje wel dienstig is en dat daarom
Stavenisse en nu ook Ged. Statea zich er voor
interesseereo. Het is wel waar dat de rechtbank
te Zierikzee weg is, maar toch is zulk een com
municatiemiddel met Schouwen eu Duiveland
zeer gemakkelijk.
De heer Hage herinnert er aan, dal dit subsidie
van de begrooting is geschrapt met op één na
algemeene stemmen, en dat destijds de bijdrage
is gehandhaafd voor ééu jaar nadat de burge
meester van Stavenisse bij de raadsleden het
behoud heeft bepleit waaraau toen is toegegeven.
En nadat nu een maand geleden het subsidie
is afgevoerd, zou eene herstelling een zonderling
figuur maken. Buitendien is dat subsidie niet
gerechtvaardigd voor het weinige belang dat
onze gemeente er bij heeft. Waarom vraagt
uien het ook niet aan Scherpenisse. En hoe is
't te verklaren dat Zierikzee slechts f 150 sub
sidie geeft en van ons f 250 wordt gevraagd.
De heer Kloet blijft bij zijne mee iug per-
sisteeren dat St-Maartensdijk aan deze dienst
subsidie kan verleenen.
In omvraag gebracht verklaren zich er voor
de heeren Quakkelaar, Groeuewege en Kloet
en de overigen tegen, zoodat het verzoek in eene
volgende vergadering opnieuw iu stemming zal
komeD.
I. Op het verzoek van de slagers der ge
meenten behoorende tot den keuringskring-dienst
Si-Maartensdijk tot verlagiug der keurlooneu,
stellen Burg. en Weth. voor, dit aan te houden
totdat het resultaat vau het bedrijf zal zijn te
overzien. Nu kan men nog niet met juistheid
zeggen dat er een batig saldo zal zijn.
Eu als binnen vijf jaren de vleeschkeuriugs-
wet in volle toepassing zal komen, dan behoort
er een gebouw voor noodslachting, waartoe de
eventueele overschotten als een fonds kunnen
worden aangewend.
Burg. en Weth. hebben zich tot de andere
gemeeuten van den kriDg gewend om hunne
zienswijzen te vernemen, en alleu hebben zich
daarmede vrreenigd voor wat betreft het aan
nemen eener afwachtende houding. Alleen van
Poortvliet is nog geen bericht ingekomen.
Behalve de heer Koopman is de vergadering
er unaniem voor, om het verzoek ter zijde te
leggen en er te gelegenertijd op terug te komen.
II. Lezing wordt gegeven van de ontwerpen
der gewijzigde verordeningen op de heffing eo
invordering van haven- eu kadegelden.
Iu hoofdzaak loopt de wijziging over de ver
hooging vau de verschillende artikelen en land
bouwproducten waarvan het tariet voorgesteld
wordt te verhoogeD, o. a. beetwortelen van 10
tot 12 ceut per 1000 K.G.
Hiertoe wordt besloten met 5 tegen 1 stem,
die van den heer Hage. De overige kleine ver
boogingen vinden geene bestrijding, terwijl voor
tal vao winkelgoederen geen kadegeld zal ver
schuldigd zijn. Bij aanvoer v.n lan '.bouwpro
ducten zal de verbouwer voor het kadegeld
aansprakelijk zijn. Het abonnement voor het
haveugeld wordt voorgesteld te zullen bedragen
voor gewone schepen 10 maal het tarief van
ééne reis a 10 cent per ton eu 20 maal het
zelfde bedrag voor motorschepen.
Te dezer zake is door de beurtschippers A. J.
van Ysseldijk en P. C. Vermeulen een verzoek
ingediend om dit tarief niet te verhoogen, wijl
het in andere havengemeenten nu reeds minder is.
De heer Hage vindt het billijk een ander
tarief dan het nu voorgestelde te bepalen, ook
in verband met het door adressanten aange
voerde motief.
Na eenige besprekingen wordt dit abonnement
bepaald op 7I/J maal ééne reis voor gewone eu
15 maal voor motorschepende heeren Hage
en Quakkelaar stemmen tegen.
Iu zijn geheel iu stemmiug gebracht verklaren
beide leien zich tegen de gewijzigde verorde
ningen.
De heer Koopman komt nog eens Drug op
de reiniging van de haven. Al® du bietencam
pagne is afgeloopen dan wordt de haven schoon
gemaakt vanwege de gemeente en als er vlas
