IERSEKSCHE ERI
THOOLSCHE COURANT
No. 2013
Vrijdag 2 November 1923.
V eertigste jaargang
Eerste Blad.
Firma J. M. C. POT Tholen
Het Kabinet af.
f33,385.
GEMEENTERAAD.
Dit blad verschijnt eiken Vrijdaga7ond.
prijs pet kwartaal f0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,376, franco
per post f 1,65 10 ct. diap. koalen.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 17'/r ««nts.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abbonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Abonnementen op en advertentiën voor dit
blad worden aangenomen
te Stavenisse door J^W. H. F. BuIJze.
te St-Maartensdijk door A. J. de Graaf,
te St-Annaland door A. Goedegebuure Az. Jr.
sci
'58
Het gebrek aan ruimte wegens overvloed van
stof deed ook bet Kameroverzicht als offer daar-
ian Tallen.
Inmiddels hebben de debatten over de Vloot
wet geen nieuwe lichtpunten naar voren gebracht
die aan de bestrijders het materiaal ontnam om
ran houding te veranderen.
Het resultaat is thans bekend. Als een wereld-
gebeurtenis ging de tijding langs de draad dat
de wet verworpen was.
Nadat de algemeene beschouwingen en de
replieken gesloten waren werden de artikelen
van de wet alle zonder hoofdelijke stemmiug
aangenomen, ook waarop amendementen waren
ingediend, doch bereids werden ingetrokken.
Bij do eindstemming steeg de spanning bij
elke stem die werd uitgebracht, totdat werd
aangekondigd dat zich 49 stemmen vóór en 50
daar tegen hadden verklaard, zoodat de wet
verworpen was.
r De beroering was voorbijde strijd was ge-
streden.
Reeds geruimen tijd was aan deze zaak teue
belangwekkende aandacht gewijd, niet doordat
een zekere partij er een buitengewone beweging
voor op touw heeft gezet, maar omdat de finan-
cieele consequenties die deze wet voor ons land
meebracht niet te dragen waren.
Do vlootwet was van de baan en tevens ook de
regeering, want de minister-president heeftdnidelijk
aangekondigd datbij eene verwerping van bet out-
werp do regeering de leiding van 's lands zaken
niet meer kon op zich nemen, collectief, noch
individueel.
j- Zoo heeft het Kabinet zijn ontslag aan de
lfl Koningin aangeboden.
Wat nu f is de vraag, die op veler lippen
komt.
Velerlei oplosaingen wolden aan de hand ge
daan, tot zelfs Kamerontbinding, maar zoover
zal bet wel niet komen. Want bij een Kamer
votum in strijd met den weosch der regeering,
kan eeu beroep op de kiezers worden gedaan in
de veronderstelling, dat deze uitspraak eene
meerderheid aan het kabinet zal bezorgen. En
dat zou in bet gegeven geval hoogstwaarschijnlijk
wel niet zoo zijn.
Rechts, wordt beweerd, bezit, blijkens de uit
spraak over de vlootwet, geen tn-erderheid meer
iu de Kamer, maar dat is een niet vol te houden
stelling. De stemming ging toch niet tegen het
Kabinet, maar juist tegen de gevolgen van deze
door te drijven wet.
Een rechtscb kabinet, een gereconstrueerd,
een linksche of eeu extra-parlementaire regeering.
Wie zal het zeggen.
Verschillende parlementaire personen en hoog
waardigheidsbekleders zijn reeds door de Konin
gin geraadpleegd, van welke besprekingen we
het resultaat hebben af te wachten.
zijn te Bochnm vier persooen gedood eu tal van
anderen gekwetst bij bloedige relletjes.
Dusseldorp is een droevig beeld van oproer
en rebellie. Tal van winkels zijn niet alleen
leeggeplunderd maar ook grootendeels vernield.
Saksen geeft aan de rijksrogeeriug heel wat
hoofdbrekens. De communistische leden van de
regeering zouden in een oproep de bevolking
hebben aangespoord tot daden van geweld en
verzet tegen de rijksregeeriug. A's gevolg daar
van heeft de Rijkskanselier den Saksiscben
minister-presideot nilgenoodigd het aftreden van
die landsregeeriug te bevordereD.
Maar dr. Zeigoer weigerde dit, onder het
motief dat zijn kabinet geen enkele onwettige
daad bad bedreven. De circulaire waarop het
ingrijpen van den rijkskanselier was gegrond,
is niet onderteekeod door de communistische
ministers, zoodat ze daarvoor niet verantwoor
delijk kunnen gesteld worden.
Toen bet kabinet niet genegen was vrijwillig
heen te gaan, heeft de Rijkspresident Ebert ben
eenvoudig uit hun ambt ontzet.
Een voor Saksen benoemde rijkscommissaris
beeft de ministers verzocht bet gegeveu bevel
tot ontruiming der departementen op te volgen,
waaraan werd voldaan met uitzondering van die
van financiën die daarop door een olflcierspatrouiUe
uit het ministerie werd verwijderd.
Het laat zich begrijpen dat dit optreden
uit Berlijn wat opschudding veroorzaakte.
Ook in Duitscland is de stap van den Rijks
president niet welgevallig aan de partijgenooteu.
In eeu druk bezochte vergadering is eene
motie aangeuocneo tot uitsluiting van President
Ebertnit de partij op groDd van de inbreuk
die zou gemaakt op de groudwettolijk verzekerde
democratie en waarin tevens de eisch werd ge
steld dat de sociaal-democratische ministers zich
uit de rrgoering zonden terugtrekken, gepaard
gaande met eene onmiddellijke voorbereiding
der algemeene staking.
BINNENLAND.
In het vooruitzicht van de verhooging
van het recht op thee, waardoor de invoer met
75 cent per kilogram zal stijgen, wordt ze nn
al door sommige grossiers met een paar centen
verhoogd. Komt de wet tot stand dan is bet
gemakkelijk wat af te ronden naar boven en
mag men aannemen dat een ons thee van 30
cent zonder blikken of blozen 40 zal wordeü.
En dan komt het reeds voor, dat op aan
vragen door de winkeliers slechts voor de helft
wordt voldaan. Hst hamsteren zou op die wijze
weer zijn intrede doen.
Deze praktijken zullen wellicht in de koffie-
wereld een gretige navolging vinden.
BUITENLAND.
de nijpende toestand in Dnitschlaod
meer tot Frankrijk gaat doordringen,
Alsof
nu ook -é - o
heeft Poincaré toegestemd in een nieuw voorstel
van Engeland om eene commissie van des
kundigen het scbadevergoedingsvraagstuk te
doen herzien in verband met de capaciteit tot
betalen door Duitschland.
Baldwin had eerst de voelhorens in Amerika
uitgestoken en Coolidge, de Dieuwe president
wil wel mee helpen de chaotische toestand in
Europa op te redderen, mits de geallieerden 't
onder elkaar zelf eerst eens zijn.
Frankrijk beeft dan zijne goedkenring gegeven
mite aan die commissie niets verder dan een
adviseerend mandaat wordt gegevea en dat zij
benoemd wordt door de Commissie van herstel
die ook weer bet laatste woord zal hebben.
Dit wel is waar povere resultaat brengt niet
temin weder eenige bewegiDg in het netelige
vraagstuk, waaronder gansch Europa lijdt.
De afscheidingsbeweging in de Roer wint wel
niet aan kracht, maar geheel uit de wereld is
ze toch ook niet. Te Duisbnrg hebben de separa
tisten nog steeds het raadhuis bezet en is bet
herhaaldelijk tot een treffen gekomen waarbij
enkele dooden en vele gewonden vielen.
Intusschen zijn broodoproeren en plunderingen
van wiukels aan de orde van den dag.
Te Essen zijn in een straatgevecht twee
menscben om het leven gekomen.
Te Gelsenkirehen loopt zells de voedselvoor
ziening groot gevaar.
Io andere iteden gaat het al niet beter. Zoo
THOLEN, 2 November 1923.
De aandachtige lezer zal eene kleine wijziging
ontwaren iu het hoofd van ons blad. De ver
melding der uitgave hebben we in overeen
stemming gebracht met de werkelijkheid, daar
onze courant inderdaad op Vrijdagavond het
licht ziet. Het komt meermalen voor, dat ons
advertentiën bereiken nadat het blad reeds
is afgedrukt. Blijkbaar is men de meeoing toe
gedaan dat die annonces, Vrijdagavond of Zaterdag
ochtend aniveerende, nog voor opname vatbaarzijn
doch dan is het voor dat nummer te laat. We
hebben in verband met de tijdige toezending
de liiuiet gesteld dat er tijd tot inzending ia
tot des middags 12 nur.
Deze week is oen bejaard wandelaar aan
gevallen door een hond v»n een woonwagen
bewoner, er moest zelfs nog geneeskundige hulp
bij te pas komen. De vraag doet zich voor, of
niet kan worden bevolen dat die honden vast
gelegd worden, want wat eeDtnaal gebeurt, kan
meer voorkomen, ook aan kinderen.
Vorige week ia het drie-jarig zoootje van
W. van den Berg in de Oudelandsche straat
onder een paard geraakt en deerlijk gekwetst.
Het zij ons vergund bij deze gelegenheid be
voegden er op te wijzen dat het vrijwel onver
antwoordelijk is om io de toch al niet te breede
straten in draf te rijden, terwijl het verkeer er
reeds zoo druk is.
Dinsdagavond zijn door den Burgemeester
eenige kalveren wegeDS verboden invoer in de
provincie aangebonden.
THOLEN. Vrijdagavond hield de Vereeni-
ging „Volksonderwijs" in de zaal van Non
Semper eene algemeene ledenvergadering die
slechts matig bezocht was en aan den voorzitter,
den heer J. Waverijn, de verzuchting ontlokte
dat deze bijeenkomst op weinig belangstelling
kon bogen, doch hetgeen ze met zoovele andere
in onze gemeeüte gemeen had.
Dit kon als troost gelden voor een inderdaad
opmerkelijk absenteïsme op tal van vergaderingen,
maar het is niettemin eeu schrale, waarmede
dit euvel niet is gedekt.
De ingekomen stukken, meest van zuiver
intern belang voor de afdeeliog, werden voor
keunisgeviug aangenomen.
Bij een twerlal aodere werd laoger verwijld,
namelijk de mededeeling van bet gemeentebe
stuur dat afwijzend was beschikt op het verzoek
tot het afstaan van grond ten behoeve van den
bouw eener bewaarschool eo een blijkbaar daar
mede in verband staand schrijven van een lid,
dat deswege als zoodanig outslag nam en te
gelijkertijd als contribuant voor de bewaarschool.
Dit laatste sohrijveo gaf aanleiding tot de
vraag of het geene overweging verdiende om
den schrijver eeue nadere uiteenzetting te geven
van het goed recht van het bestuor om te haD-
delen zooals het deed iu oain de aanvraag
aan het gemeentebestuur wijl op de alge
meene vergadering van 9 Mei eeu ongelimiteerde
volmacht was gegeven om al datgene te doen
wat strekken kon in het belang dezer zaak.
Uit dien huolde zag het bestuur .de Dood-
zakelijkheid van zulk een nader schrijven niét
in, te minder omdat het bij een evenluëele
vraag om inlichtingen deze gaarne had verstekt.
Thans deze mededeelingeu te geven aan iemand
die geen lid meer is, achtte h> t bestuur buiten
de logische lijn te liggen.
De rekening eu verantwoording van den
penningmeester werd goedgekeurd, met eeu batig
saldo van ruim f 32.
Als bestuurslid werd bij acclamatie herbe
noemd de heer G. A. van Overbeeke en in de
plaats van H. Russcher. die niet meer in aan
merking wenschtc te komen, de heer J. Over
beeke. die, na eenig beraad, deze keuze zich
liet welgevallen.
Het voorstel van het bestuur tol het houden
van eeu bazaar of faocy fair ter versterking
vau hel stichtingslouds voor een op te richten
bewaarschool gaf aanleiding tot breede be
schouwingen speciaal over de zaak zelve eu de
houding die in den gemeenteraad was aangenomen
Het onderhoud met Burg. en Welh, had
geenszins doen verwachten dat hun voorstel zoo
positief atwijzeud zou wezen het was inderdaad
eene groote teleurstelling geweest, voorname
lijk iu het licht vau de iudividuëele blootge
legde opinie vau deszelfs leden. Immers, het
bestuur was tot op zekere hoogte aangemoedigd
tot den stap, dien het had ondernomen.
Do verbouw der wouing san het hoofd der
U. L. O. school had, in gedeeltelijke tegen
spraak met wat dienaangaande ter raadszitting
was ontkend, wel ter dege voorgezeten, maar
het plau vau het bestuur van Volksonderwijs
zou meer dan de helft der kosten minder ca
zieh hebbeu gesleept.
Het bestuur verheugde zich in de benoeming
vau een raadslid tot lid san het bestnnr omdat
er althans nu wat meer contact tusscheu het
gemeentebestuur en deze actuëele zaak kan komen.
Gcweuscht blijft 't intusschen den leden van
den raad vau het groote belang dezer stichting
en van den mureelen plicht die de gemeente
dienaangaande beeft, te doen doordringen, nu
het gemeentebestuur met de onttrekking van
het gebouw aan zijne bestemming, tevens de
school bad geanouleerd.
Het particulier iuitiatief wilde nu ter hand
nemen wat het gemeentebestuur had gealoopt,
doch daartoe ia algemeeoe medewerking noodig,
die, helaas nog niet was verworven.
Om nn het fonds weder wat te versterken,
zal thans, gelijk te voren gezegd, een faocy-fair
worden georganiseerd, waartoe door de aanwe
zigen alvast eenige zedelijke medewerking werd
reeds voorgegaan, thans zullen alle aan
deelhouders-gemeenten en eveneens Hal
steren dat als abonné een speciaal contract
sloot met de N. -V. van de goedkoopere
tarieven kunnen profiteeren. Wij vernemen
dat de aansluitingen zeer bevredigend
zijn, vooral gezien dat er nog geen water
is geleverd, sommige gemeenten 70 4 80%
anderen minder doch ook goed te noemen
gezien de vele regens en de modderboel die
de menschen in huis krijgen en hun af
schrikt thans bij zich te laten werken.
Was voor eenige maanden de stemming
niet altijd even sympathiek, dit alles is
veranderd. Men begint nu hard naar het
water te verlangen, doch begrijpelijk acht
men het verstandig van de directie, te
meer waar de regenbakken thans vol zijn,
geen water te geven, voor de kinderziek
ten van het bedrijf achter den rug zijn.
27 November opening van het bedrijf
hetgeen zeer eenvoudig zal geschieden.
Bezichtiging van de prise d' eau te Hal
steren, koffietafel op Tholen waar de be
roemde Tholensche bot voor het eerst ge
kookt in leidingwater niet zal ontbreken,
opening door den minister of door den
Commissaris der Koningin op de markt te
Tholen en daarna bezichtiging van den
watertoren en onthulling van een gedenk
steen memoreerende de opening van het
bedrijf, stichters etc.
De Tholensche waterleiding is vaak een
smartekind genoemd, steeds waren de
omstandigheden ongunstig doch de aloude
Zeeuwsche woordenLuctor et Emergo
zijn ook hier van toepassing. Raad van
Beheer en Directie zien met vertrouwen
de toekomst tegemoet, het zal op Tholen
wel gaan want evenals op zoovele plaatsen
gaat de burgerij thans ook medewerken.
De waterleiding moge een zegen zijn
voor de talrijke gezinnen die tot op heden
slechts vies water tot hun beschikking
hadden. Voor de huisvrouwen een dubbele
zegen, want dit staat nu al vast, ze hebben
't stiekum geprobeerd ahet water is heer
lijk zacht voor de wasch". Daardoor zal
de waterleiding het hart der vrouwen
stormenderhand veroveren en de vrouw
gewonnen is veel, zoo niet al gewonnen.
Dit comité zal zich eenige dames assumeeren,
die weer zullen worden bijgestaan door een
jonge-dames-comité, waarvan reeds meermalen
en bij aodere gelegenheden de beste resultaten
zijn gezien.
Een fancy-fair is een weldadigheidsinstelling
waar van alles en nog wat te koop wordt ge
boden en welker artikelen gratia ter beschikking
van het comité wordeu gesteld. Handwerkjes
vormen veeltijds de hoofdschotel vau zoo'n menu,
maar er zijn velerlei andere voorwerpen, die
daartoe dienstig kunnen zijn. De zuivere op
brengst wordt dan in het fonds gestort. Zulk
een bazaar slaagt overal waar ze voor een nut
tige zaak in het leven wordt geroepen. Er
mag dua verwacht worden, dat dit hier even
eens met succes zal plaats hebben
De waterleiding op Tholen.
Men schrijft ons
Alliajacta estthans heeft ook de laatste
gemeente op Tholen nl. Oud- Vossemeer
dat een bolwerk was van het verzet tegen
de directe aansluiting, gecapituleerd en
heeft de meerderheid van den gemeente
raad ingezien dat het een groot belang
voor de gemeente is om van goedkoope
tarieven te kunnen profiteeren. St-Maar
tensdijk, Stavenisse en St-Annaland waren
STAVENISSE. Daar er zich een vol
doend aantal leerlingen aangemeld heeft,
zal de. paaticuliere cursus voor vervolg-
ondejwijs, uitgaande vanwege de Ouder
commissie alhier aanvangen op Maandag
12 Nov. De lessen worden gegeven 4
avonden per week en wel op verzoek der
ouders, door de heeren Oudesluijs en
Buijze.
POORTVLIET. Maandag jl. had een
twee-jarig zoontje van A. G. alhier, het
ongeluk in een tob met kokend water te
vallen, hetwelk reeds Woensdag d.a.v.
overleed.
- POORTVLIET, Voor de vacant komende
betrekking van gemeeBte-veldwachter hebben
zich 147 jollicilanten aangemeld.
Naar wij vernemen heeft de heer W.
Carels ontalag genomen ala Secretaris-Kerkvoogd
der Ned. Herv. Gem. alhier.
ST-PHILIPSLAND. Door deD beurtichipper
J. A. v. d. V. is dezer dagen schade aange
bracht aan de beschoeiing van de haven. Een
vlnedpaal en de hording zijn vernield.
De schade zal door den schipper betaald
worden.
In deze gemeente zijn door de politie
negen bekenringen gedaan wegens overtreding
der IJkwet.
ST-ANNALAND. De landstormsoldaat J.
Kurvink is bevorderd tot korporaal.
OUD-VOSSEMEER. Door deo ondernemer
van deu antobnsdienst St-AnnalandOud-Vosse
meerBergen op Zoom is een tweede rijtuig
in gebruik gesteld, zoodat ooder alle omstandig
heden in den dienst zal kunnen voorzieu worden.
Naar men ons meldt is thans ook de
Ned. Herv. Kerk, alhier aangesloteo bij den
Raad van Beheer.
ST-MAARTENSDIJK. De in deze ge
meente gehouden collecte ten bate van
het Ned. Roode Kruis heeft opgebracht
OUD-VOSSEMEIiK. 31 October 1923.
Voorzitter de Burgemeester. Aanwezig alle leden.
Na opening van de vergadering worden de norulen
gelezen en onveranderd vastgesteld.
Ter tafel komen de ingekomen slokken welke voor
kennisgeving worden aangenomen.