IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
i»
5jNTo. 2010
Zaterdag 13 October 1923.
Veertigste jaargang
ia
Firma J. M. C. POT - Tholen
:rekfp
st.
>0
Nieuwe belastingen.
GEMEENTERAAD.
^47
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prija per kwartaal f0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,87B, franco
per post f 1,65 -f- 1" ct. disp. kosten.
UITGAVE
Telef. Intero. no. 16.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 17 */i cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
De Burgemeester van Tholen zal op Zaterdag
!0 October a.s. des middags te 12 uar, ten Raad-
uiee aldaar
EEN HOOP COMPOST
lubliek verkoopen. 7 30841
De aanwijzing geschiedt door den karreman.
ie-
40
antt dü
In plaats vao verminderde druk der belas-
ingen, die toch al tot zoo'n ondragelijke hoogte
restegen zijn, zullen de gedweëe Nederlanders
bovendien nog eene belasting zien geheven
artikelen van zoo dagelijksch gebruik, dat
uien niet meer spreken kau van geno|middelen
die men treffen wil.
Ook de thee, laat ons maar zeggen de on
misbare volksdrank zal het daarbij moeten ont
gelden. Er wordt thans bij invoer van thee een
recht geheven van 25 cent per kilogram.
Het gebruik per jaar iD ous land berekent
mei op 10 millioeu kilogram, zoodat ze twee
50 eeu half millioen gulden opbreDgt.
Nu wordt berekend dat deze verhoogde rechten
irca zeven millioen in de schatkist zal doen
Woeien, of liever gezegd, de fiscus moet trachten
uit deze nieuwe belasting dat bedrag zieu to
halen. Men mag dus aannemen dat de huidige
prijs van de thee met 75 cent per kilogram
zal stijgen.
De gemiddelde prijs vao thee die ten onzeDt
iet meest wordt gebruikt beloopt drie guldeu
per kilogram, zoodat het kopje thee eeu vierde
ral of 25 procent daurder zal te staan komen.
Zonderling mag deze verhooging daarom heeten,
omdat de thee bij ons te lande oiet alleen lang-
samerhand een groote plaats iu het volksleven
heeft ingenomeu maar ook de sterke drank ver
drongen heeft.
Twintig jaar terug was het theeverbruik in
nas land drie millioen kilogram en dat van al
coholische dranken acht liter per hoofd per
jaar. In 1913 was het theeverbruik verdubbeld
en hel drankverbruik tot op de helft terug
gebracht.
Is het nu wat iuconsequent deze volksdrank
grfioo aanzienlijk zwaarder te gaan belasten, meer
Dog treedt dit aan den dag, dat de koffie on
belast is en slechts dan in aanmerking voor een
recht komt, als de thee en de tabak niet vol
doende mochten opbrengen.
Eu is het niet nog zonderlinger dat wel de
thee, die grootendeels uit Java komt aan een
fi»CQ3-operatie wordt onderworpen, terwijl de
koffie die verreweg het meest nit Zuid-Amerika
wordt ingevoerd, daarvan vrijgesteld blijft, zoo-
dst het uitheemsche product wordt bevoorrecht
boven het eigeu product.
Maar ja, dat kan een uitvloeisel zijn van
het vrijhandelsbegrip, hoewel in dezen niet
bijster te verdedigen.
Ook het bier zal het moeten ontgelden door
Terhooging van den accijns.
De minister heeft gemeend dat uit de schaarsche
keuze der middelen om tot versterking van 's lande
financiën te geraken, teneinde de vele en soms
vitale belangen des volks niet te veel door
nieuwe belastingen te schaden, deze verboogiDg
naast die van de thee, gelijk we te voreu be-
ichreven als het minst aan bezwaren onderhevig
zijnde te kunnen nemen.
Door tegelijkertijd eene hoogere belasting van
beide te heffen wordt bevorderd, dat de nieuw
op te leggen lasten gelijkmatiger zullen drukken
op do bevolking der verschillende deelen van
het land, dan het geval zon zijn indien slechts
een dier artikelen werd belast.
Om deze reden acht de minister het raadzaam
de verhooging op beide artikelen reeds thans te
moeten voorstellen, en dus afgescheiden van het
eerlang in te dieneu ontwerp tot technische her-
liening van het tarief van invoerrechten.
Het bier hier te lande bereid beloopt aan
:ijns ruim 2Vj tceut per liter, welk bedrag bij
aanneming van di ontwerp zal klimmen tot
bijna 7 ceut per liter, eene verhooging die, naar
e8C do minister meent, de bierprijs in koffiehuizen
niet belangrijk omhoog behoeft te jagen.
En al zou door de verhoogiug het geleidelijk
gestegen bierverbruik tot staan komen of zelfs
eeoige daling ondervinden, dan verwacht de
minister dat de maatregel toch nog eene bate
ral afwerpen van ongeveer 6 millioen gulden,
vermeerderd met 75 duizend galden indieu ook
Be verhooging van het invoerrecht op deze draak
ot stand komt.
De nieuwe maatregel zal er toe leiden om de
groote ongelijkheid in .belasting tusschen het
gedistilleerd en het bier eenigermate te ver
minderen.
06'
Zondag weer hield hij te Ligny eene rede, waarin
hij herinnerde aan Frankrijk's program ten opzichte
van de schadevergoeding, hierop neerkomendo, dat
de Fransche regeering er zich rekenschap van geeft
dat Duitschland, wil het geregelde en groote be
talingen kunmen doen, den tijd moet hebben om
zijn begrooting in evenwicht te brengen. Ook zijn
crediet, dat het opzettelijk vernietigd hee/t, moet
het daardoor terugkrijgon.
Is dat geschied, dan zal het gemakkelijk zijn de
verschillende hulpbronnen te onderzoeken die ge
steld- kunnen worden ter besehikking van de gealli
eerde regoeringen zoowel om aflossingen te betalen
als om te dienen lot onderpand voor leeningen,
waartoe in de eerste plaats spoorwegen en monopolies
in aanmerking komen.
Evenwel in afwachting daarvan moet Duitschland
dat van zijn wezenlijken rijkdom niets verloren heeft
aan de bondgenooten een zeker aantal hulpbronnen
verschaffen die onmiddellijk kunnen verwezenlijkt
worden en waaruit zij betalingen kunnen ontvangen
of ondorpanden voor leeningen maken.
In de eerste plaats zouden de spoorwegen van
den linker-Rijnoevor, die reeds door een internationaal
bestuur beheerd worden, aan eene maatschappij
worden overgedaan, waaraan Frankrijk, België,
Engeland en zelfs de Rijnlanders zouden deelnemen.
Dit onderpand wordt ook van grooto waarde geacht
ten aanzien van de veiligheid.
Billijk wordt het geoordeeld dat de groote Duitsche
industrie, die zich ten koste van het overige Duitsch
land en de bondgenooten verrijkt heeft, onmiddellijk
een belangrijk aandeel neemt in het herstel.
Met name zouden sommigo kolenmijnen in de
Roer door de Duitsche regeering overgenomen
worden en overgedaan aan eene maatschappij van
de geallieerden en op dezelfde voorwaarden gevormd
als de spoorwegmaatschappij.
Daarmede zouden de bondgenooten de steenkool
hebben waarop zij recht hebben en voor Duitschland
zou dit een aanzienlijke afbetaling in kapitaal van
zijn schuld wezen.
Binnen vast te stollen grenzen zouden de leveranties
in natura hervat worden, terwijl het bedrag der
douanerechten onmiddellijk in goud of volgens de
waarde van het goud geheven kunnen worden ter
afdragiug aan de bondgenooten.
Het is te begrijpen dat men nog lang niet is
waar men wezen moet om te kunnen rekenen op
eenige gunstige wending in denalgemeenen ziekelijken
toestand waarin Europa zich bevindt.
De vooruitzichten in Duitschland zelve, waar zich
i de politieke verwikkelingen met den dag verwisselen,
zyn er zeer somber.
De Duitsche regeering heeft hare zaakgelastigden
te Parijs en te Brussel opgedragen tot dio regeeringen
de vraag te richten of zy bereid zijn met de Duitsche
regeering in onderhandeling te treden over de her
vatting van den arbeid in het Roergebied en over
verschillende vraagstukken in verband met de op
heffing van het lijdelijk verzet.
Poincaré heeft echter te verstaan gegeven dat hij
daaraan geen gevolg kan geven, daar zulke onder
handelingen enkel dienen gevoerd te worden met
plaatselijke overheid of plaatselijke groepen en niet
mot dezelfde overheden die het verzet uitgevaardigd
en georganiseerd hebben.
Dit motief gaat eonigszins mank aan logica, want
het is niet Streseman geweest die het verzet organi
seerde, doch integendeel ophief. Maar het schijnt dat
men liever met de groep der groote Roerindustriëelen
onderhandelt dan met de Rijksregeering.
Zelfs bij den aanvang van den intocht in het
Roerdal was de bezetiingsovèrheid een eindweegs
gereed met de regeling der kolenleveringen toen
Cuno dit verbood.
051
BUITENLAND.
Poincaré houdt er van om redevoeringen uit
Ie spreken ter gelegenheid van het oprichten van
tere-teekens voer gevallenen in den oorlog, en die
ontboezemingen te benutteD om over het hoofd dier
•rlogsslachtoffers heen iets te zeggen tot de Duitschers,
oorlogs
BINNENLAND.
Wegens vertrek uit de provincie heeft de beer
J. H. Ideler te Zierikzee opgehouden lid der Provin
ciale Staten van Zeelaud te zijn. Zijn opvolger is de
h«or L. J. Mes (R.-K.) raadslid te Middelburg.
TWEEDE KAMER.
directe ot indirecte aandrang geoefend, dan wel of
zij zich met het oog op aangegane verplichtingen
gebonden acht de onverwijlde aanneming der inge
diende vlootwetplannen door te drijven, zoo ja,
waarin deze aandrang en die verplichtingen bestaan,
zoo neen, welke van de dringende overwegingen
van internationalen aard zyn, die de onverwijlde
totstandkoming der vlootplannen eischen.
De onderbroken zitting der Kamer is gisteren
heropend waarby de spanning van het Nederlandsche
Volk nimmer zich zoo tot alle geledingen heeft
uitgestrekt als nimmer het geval was.
Allereerst kwam in behandeling de interpellatie
van den heer Troelstra orer de crisis aan het Depar
tement van financiën
Deze houdt, gelijk men weet nauw verband met
de ingediende Vloolwet.
Op zichzelf is dit al een interpeJlaiie die rijke
stof tot een politiek debat geeft, maar de behande
ling van de Vlootwet heeft daarenboven een geweldige
agitatie doen ontslaan in geschrift, in vergaderingen
ja 2y vormde schier de hoofdschotel vau het dage
lijksch discours.
Door de S.D.A.P. is een reusachtig petionnement
op touw gezet,
Van verschillende tijden worden berekeningen
gemaakt omtrent de kansen van het ontwerp en dan
komt meu veelal tot eene conclusie alsof men met
een speciaal partij-affaire te doen had. Het zal zuiver
rechts en links gaan, behoudens enkele Roomsch-
Katholieke arbeiders afgevaardigden die men ver
onderstelt te mogen rekenen tot de tegenstemmers
Natnurlijk valt ook daarop niet een vast peil te
trekken, want tegenover de sterke beroering in de
verschillende kampen, voornamelijk onder de Katho
lieken, spreekt men reeds van eene inmenging der
hoogere geestelijkheid om de openbare actie tegen
de regeeringsplannen te kalmeeren.
Do heer Troelstra heeft tot de regeering een
negental vragen gericht, waarvan het slot was of er
op 4de regeering van huitenlandsche zijde eeni;
THOLEN, 5 October, nam. 2.30 uur.
Voorzitter de heer J. G. Diepenhorst.
Tegenwoordig alle leden en de secretaris.
Na de vaststelling der notulen wordt mede-
deeling gedaajj van de ingekomeo stukken, waar
onder enkel? missives van Ged. Staten tot
goedkeuring van genomen raadsbesluiten voor
kennisgeving worden aangenomen.
De reeds vermelde benoeming van wethonders
had tot resultaat dat in de vacature-Wagemaker
waren uitgebracht op de heeren J. M. Wage-
maker 7, H. Goossen 3 eu J. Geluk 1 st.,
zoodat eerstgenoemde was herbenoemd, die, onder
dankzegging voor het hernieuwd blijk van ver
trouwen in hem gesteld door hen, die op hem
hunne stem uitbrachten, deze functie weder
verklaarde te aanvaarden.
In de vacature-Goossen waren uitgebracht op
de heeren H. Goossen 9 en «J. Geluk 1 st.,
terwijl 1 briefje blanco was ingeleverd, zoodat
ook de heer Goossen was herbeooemd.
Door den voorzitter gevraagd naar zijne be
slissing, zegt de heer Goossen dat hij des mor
geus na de vergadering van het college had
medegedeeld, hoogstwaarschijnlijk eene eventueele
herkiezing niet meer te zullen aanvaarden. Dat
wilde ni6t zeggen dat hij onmisbaar is, integen
deel, als hij heeDgaat, dan moet de vacature
weer vervuld worden. Maar nu is bet zoo eigeu-
aardig, dat hij minsteus drie vierde der bevol
king bij bem krijgt of bem aanspreekt over
gemeentezaken, waarvan er vele zijn die tot de
competentie- van den burgemeester behooren en
waar hij dan nochtans die menschen te woord
staat en waarom zou hij dat uiet doen
toch zoo aangevallen wordt als iu den laatstee
tijd het geval is.
Nier alleen om deze reden, maar ook hierom
dat de vervulling van het wethoudersambt iu
geen geval een sinecure is, en in den tegen-
woordigen tijd, waarin ook de eigen zaken veel
euergie vereischen, is het inderdaad eene opof
fering teq. bate van het algemeen als men die
betrekking naar behooren wil waarnemen. Toch
is het moeilijk het college, dat met zoovele voor
bereidingen is aangevangen, in den steek te
laten en zal hij de herbenoeming, met dank
voor het gro.-te vertrouwen hem verleend, opnieuw
aanvaarden.
De voorzitter verheugt zich over deze beslis
singen en ziet met zeer veel genoegen zijn oude
wethouders tetu/. Inderdaad had de heer Goossen
hem dezen tnorgeu groote schrik aangejaagd
met zijn aanvankelijk voornemen. Hij hoopte
dat beide heeren weder met denzelfden ijver
bezield, zich zullen wijden aan het belang der
gemeeutezakfn. Hij bad er evenwel behoefte aan
om van deze plaats deD heer Goossen hartelijk
dank te zeggen voor de bijzondere wijze waarop
hij de belaDgen der gemeente heeft gediend en
bet burgemeesterschap tijdens zijn verlof, dat
door familie-omstandigheden, aanzienlijk verlengd
is, op uitnemende en opofferende wijze heeft
waargenomeu. Ook den heer Wagemaker zeido
hij recht hartelijk dank voor de aaugeoame wijze
waarop steeds is samengewerkt en hoopte dat
de zaken in het college weder iu dezelfde har
monie Uoudeu behandeld worden.
Naar aanleiding van de ontslagname van
vrouw M. v. d. ZandeGooseus als schoonmaak
ster der scholen, stelden Burg. en Weth. voor,
tijdelijk op arbeidscontract door hen daarvoor
aan te stellen vrouw C. H. Koppenhol en vrouw
J. Baak, waarmede de vergadering genoegen
neemt.
Op voorstel van Burg. en Weth. wordt zonder
hoofdelijke stemming besloten aau de gymnas-
tiekvereeuiging „Olympia" andermaal eeD ge
vraagd subsidie van f 150 te verleeoen.
Nadat de voorzitter verklaart dit bssluit te
zijn genomen, zegt de heer Baaij, dat de hamer
zoo ving gevallen is, dat hij zelfs geen tijd had
om er zich tegen te verklaren, terwijl hij toch
geacfil wil zijn er tegen te zijn.
Ingekomeu is een verzoek van J. Barto om
een uitweg door middel van een pooVt van uit
een te bouwen loods in zijn tuin naar de Plan
tage, daar hij niet alle goederen door zijn woon
huis naar die loods kan brengen.
Burg. en Weth. stellen voor, hieraan toe
stemming te verleenen.
De heer Goossen zegt, dat aauvankelijk Burg.
en Weth. niet voor inwilliging waren, omdat
zij er beducht voor waren, dat het pad der
Plantage docr vrachtwageus of auto's zou worden
stuk gereden, maar nu uit eeu nadere toelich
ting blijkt, dat de toegangspoort slechts I.5Ü M.
breed zal zijn, en er hoogstens een handkar of
kruiwagen zal komen, zoodat slechts één struik
van de heestergewassen zal moeten worden ver
wijderd, is daar geen bezwaar legen.
De heer Overbeeke is tegen het toestaan van
dit verzoek. Barto had maar moeten toezien wat
hij van Haaijer kocht. Deze heeft ruimte geooeg,
dat daarvan eeu uitgang voor Barto had kunne»
afgenomen zijn inplaats van daartoe de gemeente
aan te spreken.
De heer Moelker verklaart niet tegen deze
aanvrage te zijn, nu ook destijds aau notaris
van de Velde vergunning voor een uitweg is
verleend om zijn auto iu de garage iu zijn tuin
te rijden.
De heer Overbeeke zegt niets te maken te
hebben met wat de oude raad gedaan heeft,
Htaijer had best uitweg kunnen toestaan op de
Paulinastraat.
De heer Goossen wijst er op, dat dit juist
niet kaD, want dat de Paulinastraat nog niet
aan de gemeente is overgedragen en dus Dog
steeds particulier eigendom is, waarover men
het vervoer zou kunnen verbieden.
De heer Wagemaker merkt op dat als de
aanvrage zou bedoeld zijn aan den hoek naast
de poort vao deu notaris, het dan niet zoo erg
zou zijn, maar aau de andere zijde zou er veel
meer houtgewas moeten gerooid worden. Eigen
lijk is het nog de vraag waar die poort komt,
want er is geen teekening bij.
De heer Goossen meent, dat de raad kan
zeggen dèütr krijgt ge uitweg.
Op voorstel vau den voorzitter wordt dit ver
zoek aangehondeD opdat de leden zich ter plaatse
vau den toestaud zullen kunnen oriënteereu.
Van het bestuur der vereeuigiug „Volksonder
wijs" is ingekomen een verzoek om aau haar te
willen afstaan een stuk grond ter breedte van
20 M. en ter diepte van 25 M. nabij deJuli-
anastraat, tot stichting van een Fiöbelschool ten
name dier vereenigiug.
De heer Goedegebuure vraagt wat er waar
kan zijn van de loopeode geruchten dat de ge
meente het voornemen zou hebbeu de huizen
aau te koopen vau De Jong eu Waverijn ten
beboeve van den heer Waverijn en den Burge
meester, eu als dat zoo zijn zou, dao behoorde
de gemeente eerst eeu Fröbelschool te stichten,
waarvan de plicht op haar en niet op die van
eene vereeniging berust.
De voorzitter zegt dat noch bij hem, ncch by
de wethouders iets van een dergelijk praatje
bekend is. Het zon hem wel aangenaam zijn de
zegsman daarvan te weten.
De heer Goedegebuure zal geen enkele naam
noemen.
De voorzitter moet het praatje dan als een
laaghartige lastertaal terug wijzen.
De beer Wagemaker herinnert er aan dat er
destijds wel sprake is geweest vao den aankoop
vao een huis voor den heer Waverijn, maar de
vraagprijs was zoo buitengewoon hoog, dat daar
van is afgezien. Overigens is zoo'u punt nimmer
meer ter sprake gekomen.
De heer Moelker meent dat wanneer die ver
eeniging niet meer steun heeft dan ze thans
oog slechts geniet en de fioaucieele resultateu
van bare pogingen niet verder zijn gevorderd
dan thans het geval is, de gemeente, bij de
depressie waarvan ook zij de gevolgen onder
vind^ bezwaarlijk denken kan aan eene F öbel-
school te ondersteunen, die deze vereeniging zich
voor oogen stelt.
De heer Goossen ziet, na deze eerste aanvrage
aan de gemeente om grond, eene latere aanvrage
om subsidie in het verschiet. Zoolang de ver
eeniging niet over ruimer middelen beschikt dan
ze nu doet, kan de gemeente geen grond afstaan,
die mis'chien binnen afzieubaren tijd niet aan
zijne bestemming zou kuDnen beantwoorden.
Met de stemmen der heeren Goedegebuure en
Overbeeke tegen, wordt het verzoek vau de hand
gewezen.
Aangaande het procesverbaal van kasopname
bij den gemeente-ontvanger waarbij aauwezig
bleek en moest zijn f 13.269.73Y2» vraagt de
heer Goedegebuure om een afschrikt van deze
processen-verbaal bij de leden thuis te zenden.
Het gaat er niet over dat zij de leden van het
college niot vertrouwen, maar ze willen zelf zien.
De voorzitter merkt op dat dit niets anders be
treft dan eene eenvoodige mededeeling van de
gedane kasopname het procesverbaal dat daar
van wordt opgemaakt ligt ter inzage bij de te
behandelen stukken.
De heer Goedegebuure heeft het er niet bij
gezien maar al was dat zoo, dan kunnen we
dat niet zoo maar goedkeuren, zonder bet te
hebben kunnen bestudeeren.
Het wordt voor kennisgeving aangenomen
met 9 tegen 2 stemmen tegen de heeren Goe-
degebunre en Overbeeke.
Op de oproeping naar de vaceereude betrek
king van klokkenist hebben zich aangemeld
A. P. M. Voets, horlogemaker, W. L. Gebraad,
smid cn C, H. Koppenhol, klokluider.
