IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
No. 1994
Zaterdag 23 Juni 1923.
Negen en dertigste jaargang
De Tentoonstelling.
Firma i. NI. C. POT - Tholen
GEMEENTERAAD.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,875, franco
per post f 1,65 -f- 10 ct. disp. kosten.
PUBLICATIÈN.
UITGAVE
Telef. Intero. no. 16.
Adverteutiën van 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 17cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
Dë Voorzitter van het centraal stembureau voor de
verkiezing van de leden van den Gemeenteraad maakt
bekend, dat het centraal stembureau een zitting zal
konden in het gemeentehuis op Maandag, 25 Jaui
s s., des voormiddags IU/2 nnr, teneinde een candi-
daat benoemd te verklaren, die voorkomt op de lyst,
waarop het uitvallend lid van den raad A. J. van
der Weele gekozen is.
Tholen. 15 Juni 1923. 10
Werkgelegsnheid in Frankrijk.
Zij die genegen zijn in Frankryk te gaan werken,
kannen zich om inlichtingen wenden op het gemeente
huis by den Correspondent der Arbeidsbemiddeling,
op Maandag 25 Juni a.s. des avonds tusschen 7 en
9 uur.
Gevraagd worden
Geschoolde en ongeschoolde bouwvakarbeiders
tegen een loon van 30 franc per dag.
Korenmaaiers tegea accoordloon.
13 De Burgemeester van Tholen.
CERES' HOOGTIJ.
I.
30
Als wij ons nederzetten om het belangrijke
feit voor onze omgeving, als landbouwcentrum
bij uitnemendheid, te boekstaven en voor ons
nageslacht te bewaren als eene herinnering aan
eens gebeurtenis, die in de gedenkbladen der
historie van onze stad en van ons eiland, iu-
Mderdaad eene plaats mag innemen, dan worden
onze gedachten bepaald bij verschillende episoden.
Of eene Landbouwtentoonstelling dan zulk
een geschiedkundig teit is als waarop we in den
aanhef doelden
We meenen daarop niet anders dat bevestigd
te kannen antwoorden, afgescheiden van de om
standigheid dal znlk eene expositie een telken
jsre terngkeerend feit is en waartoe elk der af-
deelingen, waaruit de Zeenwscbe Uaatschappij
beilaat, bij toerbeurt is aangewezen.
Zeker, men verbergt zich gaarne achter be
swaren en men brengt graag naar voren dat
noch de tijden, noch de weerperiodc tot geest
drift stemmen.
Msar des te meer is het dan noodig om met
kloeken moed aan de moeilijkbeden bet hoofd
te bieden, die zuchtende en met de handen in
den schoot zeker niet worden overwonnen.
Het leven en het menschelijk bestaan in die
korte spanne tijds is evenwel zoozeer het spiegel
beeld van de atage wisaeling van eb en vloed,
dat we hierin de3elldc zekerheid zien vertolkt
als de rusteloos schijnende zon, die voor een
wijle aan ons oog moge zijn onttrokken door
een dicht wolkenfloers, maar toch weer te voor
schijn treedt en hare koesterende warmte over
het gedrenkte aardrijk verspreidt.
Heeft ons wapendevies voor den Zeeaw dan
niet eene beteekenis P
O, zeker wel. Maar in geen geval eene van
eene matte bernsting bij naderenden stormvloed.
Zij is integendeel het zinnebeeld van krachtigeu
wederstand bij treffende moeilijkheden, dat in
deze dagen voorzeker de leidraad moge wezen
ïy de wisselwerkiug van de tijdsomstandigheden
lie wij doormaken.
En als een welkome afleiding om eeD oogen-
blik 1 een gedrakte sfeer te ontsnappen is
een samentreffen met vrienden en kennissen een
aan te grijpen gelegenheid.
Als de landman zijue vakgenooten ontmoet
zn het wederzydsch ervaren op hun veelom
vattend terrein het onderwerp van hun gezelligen
en het voorwerp hunner aandacht ia, dan montert
men wat op, dan is het alsof men opfrisebt en
noed verzamelt om de moeilijkheden beter onder
le oogeu te zien.
En zoo heeft dan Ceres, de godin van den
Lmdbonw, hare tenten opgeslagen om datgene
ie laten zien wat den menschen geschonken
vernuft en genie vermogen om de culturen tot
op eene belangrijke hoogte op te voeren.
Niet alleen wat betreft de paardenfokkerij,
rf d^,rundveeteelt, maar ook de zuivelbereiding
BQ de techniek der wetenschap, die een groote
ommekeer in het gaosche berijf te weeg heeft
gebracht.
Na viert de Maatschappij van Landbouw tege-
I ijzertijd een lnstrum, waardoor mag verwacht
rorden dat al wat aan haar hecht getuige zal
villen zijn om het 80-jarig bestaan mede te
[«denken.
fldj- *^een za^ Commissaris der Koningin
plie hoe langer zoo meer in de Zeeuwsche om-
tandigheden een levendig belang stelt, de alge-
oeeoe vergadering, die aan de tentoonstelling
mmer vooraf gaat, met zijn8 tegenwoordigbetd
oreeren, maar ook Zijne Excellentie de minister
*n BinneDlandsche Zaken, waaronder ook land-
ressorteert, zal zich een wijle aan zijne
jj® lrukke bezigheden onttrekken om een bezoek
an ons eiland te breDgen. Terwijl zelfs de
tanicbe gezant bij om Hof, Zijne Excellentie
tie.
idd|
tik
Charles Bénoist en zijn handelsattaché, den heer
G. Glaser, zijn uitstapje aan Zeeland herhaalt,
door ook een kijkje te komen nemen op het
vergeten eiland.
De welsprekende president van de Zeeuwsche
Laudbouw-Maatschappij Mr. P. Dieleman, zal
eene historische rede houden over het ontslaan,
het wedervaren en het huidig bestaan der Maat
schappij, waarvan we bij voorbaat al durven
voorspellen dat zijn woord imponeerend zal zijn.
De traditioneele rijtoer die des middags door
het gaosche eiland wordt gemaakt en waar
aan ook bovengenoemde autoriteiten zullen
deelnemen, zal hierdoor een officieel karakter
verkrijgen, omdat het in het voornemen ligt
elke gemeente te bezoeken, alwaar de plaatselyke
overheid hen namens de ingezeten zal begroeten.
Het is usance dat na afloop van den rijtoer
een gemeenschappelijke maaltijd wordt gehouden
en daar ook thans dit goede gebruik ook thans
weer in acht wordt gsnomen zal in Non Semper
een uitgelezen gezelschap zich aan een gezelligen
disch scharen.
Ons fanfarencorps *Concordia" zal middelerwijl
een concert op de kiosk op de Markt geven,
ter iuleiding van deu grooten dag der week,
aan welks vooravond we thans staan en waar
van we de gegronde boop hebben dat ze door
onze ingezetenen der mate zal worden op prijs
gesteld, dat ze zullen mede werken om onze
stad in een bescheiden feestkleed te steken
waartoe het nationale dundoek een immer pa9seude
decoratie is.
Het te geven landelijk festival zal ongetwijfeld
ook weer zijne belangstelling trekken sn zoo zal
het een week rijk aan afwisseling zijn.
Wij vernemen dat de directie van de tram-
maatschappij een extra avondreis zal maken op
dat de trein naar Zeeland, die 10.55 van Borgen
op Zoom vertrekt nog velen uit de provincie
zal kunnen thuis brengen.
We hebben eens een kijkje genomen op het
uitgebreide terrein nabij het Steenen Kruis.
Nijvere haudeu zijn daar druk in de weer om
tydig gereed te wezeu voor de huisvesting van
het beestiaal en de onderbrenging van machiue-
riën, landbouwwerktuigen en wat met den laod-
bonw in nauwer of verder verwijderd verband
staat.
Zoo verrijst reeds van verre de groote
loods die ruimte biedt voor tal vau stands, waar
diverse firma's de aandacht op hunne artikelen
zullen vestigen. Om maar een greep uit velen te
doeu zal blijkens uit achterstaande aankondiging
Cahen's kleeiiogmagazijo motor- en regenjassen
kleeding exposeeren, artikelen die in den tegen
woordige» tijd ook voor den landbouw huu
belaDg hebben. De firma P. C. Hagenaar-Nelis
te Bergen op Zoom komt met ziju melk- en
spekkuipen toouen dat zijn werk zich zelf aan
beveelt, terwijl D. W. P. Hagenaar-Van Schoor
aldaar het goede fabrikaat zijner exportkisten
en dergelijke zal laten zien.
De tribune voor de autoriteiten, de kiosken
voor de muziekgezelschappen, de kaarten- cd
controlfr-gebouwtjes zijn alle in wording, maar
het toont een levendigheid, die weldadig aan
doet.
Intusschen willen we tevens uitdrukkelijk
wijzen op eeue bepaling in het programma voor
de tentoonstelling, dat de toegang vrij is uit
sluitend voor LEDEN, alzoo öiet voor hunne
echtgenooten of kinderen.
ST-ANNALAND, 14 Juni.
Hedenmorgen kwam de Raad bijeen, onder
voorzitterschap van den heer C. M. P. W. Hans-
seos.
Na lezing en onveranderde goedkeuring der
notulen van de vorige zitting, deelde de voor
zitter mede dat r. d. Kluüdert te Oud-Vosse-
meer de voorwaarden van het sobsidie en het
ontwerp dienstregeling van de autobas heeft
aanvaard en deze week een proefrit zal makeD,
waartoe hij de raadsleden zal uitnoodigeu.
De huerea J. van Lnijk en J. M. Soeters
hebben hunne benoemiug tot lid der commissie
van toezicht op het lager onderwijs niet aange
nomen.
De secretaris der cornm. tot wering van school
verzuim, de heer L. J. Soeters Pz., betuigt,
hoewel hij niet kan verhelen verondersteld te
hebben dat hieraau terugwerkende kracht over
1922 was gegeven, zijn dank voor de verhooging
van zijn salaris als zoodanig.
Aan deze gemeente wordt een bedrag van
f 100 toegekend iu de salarissen voor het geven
van vervolgonderwijs, terwijl in het algemeen
aan het hoofd geen salaris wordt gegeven als
hij niet gelijktijdig met het personeel van bij
stand werkzaam is.
Adhaeaie werd verleend aan het verzoek van
den Raad van Wjmbritseradeel aau H. M. de
Koningin om het vloeken en misbruiken van
Gods Naam strafbaar te stellen bij het Wetboek
van Strafrecht, opdat de strafmaat dan hooger
kan ziju dan bij plaatselijke verordening.
Uit eene voordracht bestaande uit de dames
S. E. Versprille te Oostburg (tijdelijk alhier),
M. J. le Grand te Zuidzande en L. Cornée te
Middelburg, werd eerstgenoemde met algemeene
stemmen benoemd tot onderwijzeres aan de O. L.
school.
De verordening voor den kriüg St-Maartens-
dijk ter gezamelijke uitvoering van den vleesch-
keuringsdiecst werd goedgekeurd.
De geloofsbrieven der nieuwbenoemde raads
leden J. W. Elenbaas, A. Geluk, G. Goedege-
buure, M. J. Heyboer, J. van Hout, L. Pol
derman en D. Quakkelaar werden onderzocht
en goedgekeurd en tot toelating der benoemden
besloten.
Na eene breede uiteenzetting van de welbe
kende zaak der vervroegde aansluiting aan de
waterleiding ter verkrijging van goedkoopere
tarieven, stelden Burg. en Weth. voor daaraan
te voldoen.
De heer Elenbaas zegt dat 40 °/Q der bevol
king niet zal kuunen aansluiten, omdat het
daartoe niet bij machte is. Wat zal daarmee
gebeuren Overigeus is hij tegen de verplich
ting der aansluiting.
De heeren Goedegebuure, Van Hout en Heij-
boer eveneens.
De voorzitter meent dat, als iemand zijn wa
terverbruik niet zal kunnen betalen, van de
leiding zal worden afgesneden. Burg. en Weth.
doen het voorstel alleen uit overtuiging, dat nu
de waterleiding er eenmaal i*, zij ook uit de
opbrengst der waterpenniugen rendabel moest
gemaakt worden.
De verplichting tot aansluiting werd evenwel
niet aanvaard. Om bovengenoemde redenen ver
klaarden de heeren Polderman en Quakkelaar
zich er voor.
Daarna werd de zitting gesloten.
Gemeeute Ond-Vossemeer 15 Juni 1923.
Voorzitter de Burgemeester. Aanwezig alle
leden behalve de heer Aarnoudse. Na opening
der Vergadering worden de notulen gelezen.
De Voorzitter deelt mede dat aau de onder
teekenaars van het adres inzake werkloosheid
eenige iolichtingeu zijn gevraagd en dat tot
op heden deze inlichtingen niet zijn ingekomen
zoodat de gevraagde inlichtingen vermoedelijk
niet meer gegeven zullen worden.
De heer Ooms vraagt iulichtingeo nopens het
onderzoek inzake fDe Doelen". De Voorzitter
zegt dat de heer Ooms die aan de Vergadering
zelf het beste kau geven.
Hierop deelt de heer Ooms mede dat de
Waterkom *de Doelen" in huur is bij de Ge-
rpcente. en dat het vee tot de Waterkom immer
toegang had iu Zuidelijke rich'iug vanaf C.
Havermans. Zonder overleg met de huurster,
in dit geval de gemeeute, heeft de Rentmeester
zeer eigendunkelijk die toegang weggenomen
en de verplaatste aangewonnen grond tot een
tuintje gemaakt, hetwelk nu in gebruik is bij
C. Havermans. Veehoaders hebben toen in andere
richting toegang gezocht en gevonden in Ooste
lijke richting. Mogelijk is dat het vee in aan
raking is geweest met oprit of berm, doch dat
het vee de oprit of berm stuk gemaakt heeft
is niet waar. 50 jaar geleden woonde ter plaatse
iemand welke schapeu hield, van toen af is zoo
goed als niets aan de oprit geschied, zoodat
deze reeds lang als vrij slecht bekend was, en
het daarom niet mogelijk is dat gebruikers van
„De Doelen" de oprit ondeugdelijk hebben ge
maakt daar de oorspronkelijke toegang eerst sedert
2 jaren is weggenomen. Uit de onbenullige stukjes
van den Rentmeester in de Thoolsche Courant
hebben B. en W. den indrnk gekregen dat
de Rentmeester in het vervolg wel beter op zijn
fouten zal letteD, waarvan Burg. en W. voor
stellen het hierbij maar te laten.
De heer De Wilde vraagt of de gemeente
de Doelen nog kan inhuren daar de Waterkom
zoo goed als vol modder zit, en deze das uitgedaan
dient te worden.
De Voorzitter zegt dat in verband met de
Waterleiding waarschijnlijk geen prijs meer ge
steld zal worden op de Waterkom.
Besloten wordt de zaak thans na het gehoorde
te laten rusten.
Hierop werden de notulen onverauderd vast
gesteld. Medegedeeld wordt dat is ingekomen
een bericht van goedkeuring nopens de aange
gane geldlecoiDg.
Voorlezing geschiedt thans van een aan
Provinciale Staten van Zeeland gericht adres
van de afdeelingen van deu Ned. Bond vau
R.-K. Landarbeiders cd aan deu Ned. Bond
van Christel. Landarbeiders, houdende verzoek
om de gevraagde verhoogiog van tarieven voor
het overzetveer van Oud- op Nieuw-Vosmeer
niet goed te keuren.
De Voorzitter deelt mede dat dit adres feitelijk
in deze vergadering niet op zijn plaats is, maar
dat toegelicht is geworden dat het de bedoeling
was om aan den Raad te verzoeken aan dit
adres' adhaesie te willen betuigen, tegen welk
verzoek geen bezwaren bestaaD.
De heer Ooms wijst er op dat hij zitting ge
had heeft als lid van de Prov. StateD, het voor
stel is toen vao de ageüda afgevoerd, omdat het
in Brabant nog in behandeling was. Wat geeft
men daar aan het veerhet belang dat Brabant
er bij heeft is zoo goed als niets, daar is het
dus aaugenomen, voor ons staat de zaak anders
wij mogen het wel eens goed bekijken, en ver-
zo éVt daarom een eu ander te mogen toelichten,
hetgeen wordt toegestaan.
De heer Ooms leest daarop het adres van
Ambacbtsheeren voor.
Bij het pnnt dat kinderen van 4 tot 12 jaar
slechts half geld moeten betalen wijst de heer
Ooms er op, dat daaraan zoo goed als nooit de
hand wordt gehouden. Voorts blijkt uit het
voorgelezene dat Quist het veer heeft gepacht
tot 1931 voor f700 's jaars, op welke pachtsom
hij de laatste jaren per jaar nog f 200 reductie
heeft gekregen, zoodat feitelijk slechts f 500
pacht werd betaald. Dat de opbrengst f 4000
is, en dat Quist van die f4000 slechts f900
per jaar netto overhoudt. Uit het aires blijkt
bovendien dat het onderhoud van de veerdam-
men voor rekening van het ambacht is en
ambachtsheeren van de f 500 paeht slechts
weioig overhouden.
De heer Ooms zegt dat ambachtsheeren zich
niet moeten beklagen in het adres dat zij van
de pacht zoo weinig overhouden dit is hun
eigen schold, ze geven of laten het veer weg
geven, deden ze het openbaar verpachten dan
bracht het zeker een jaarlijksche pachtsom van
f2000, hetgeen heel wat meer is dan f700
met nog een reductie van f 200, nn moeten de
tarieven naar boven en wie strijkt het meerdere
iu den zak.
De ingezetenen en anderen moeten betalen,
de pachter strijkt het op, het vrije verkeer wordt
door de hoogere tarieven belemmerd. Bovendieu
wie gelooft dat het veer slechts f 4000 opbreogt.
De heer Vermet heeft gelezeu dat men voor
rijtuigen en inzittenden moet betalen, de tarie
ven ziju te hoog, hij voor zich betaalt per jaar
thaüs alleen ruim f 100 veergeld, en gelooft
wel dat als het veer openbaar verpacht werd,
het belangrijk meer dan f700 zou opbrengen,
hetgeen de heeren De Rijko en De Wilde be
amen.
De heer Ooms gunt Quist gaarne zijn winst,
we hebben den man gekend toen hij op het
veer kwam eu kennen hem na, voor ous is dit
meer daa voldoende om te kunnen zeggen dat
het Veer een goede zaak moet ziju, de pachtsom
van f 500 is de prijs voor een aooepzaakje.
De beer Den Engelsman viudl het ongemo
tiveerd dat een ander voor de gulheid van am-
bschtsheeren door verbooging van tarieven moet
betaleD, liten ambachtsheeren openbaar ver
pachten, dan trekken ze zeker veel meer.
Waar men het er vrij algemeen over eens it
dat verhooging van tarieven niet voldoende is
gemotiveerd zal adhaesie worden betnigd met
een toelichtend schrijven.
Aangeboden wordeu de rekeningen van het
Algemeen armbestuur met een batig slot van
f 639,065 en van het Weezen armbestuur met
een batig slot van f 11967,14. Deze rekeoingeu
zullen worden gesteld in handen van de com
missie.
Iügekomen is een verzoek van den heer
A. van Tooren om eervol ontslag als onder
wijzer aan de openb. lagere school met ingang
van 1 September a.s.
De voorzitter licht toe dat dit ontslag wordt
gevraagd in verband met de benoeming van
den heer van Tooren tot hoofd eeotr school te
Duivendijke.
Met algemeene stemmen wordt beslotep het
gevraagde ontslag te rerleenen met ingang van
1 September a.s.
De heer De Wilde vraagt of er in de plaats
van den heer van Tooren nog een onderwijzer
zal worden benoemd.
De Voorzitter zegt dat dit zal worden nage
gaan en iu een volgeude Raadsvergadering in
verband daarmede de noodige mededeelingen
gedaan znllen worden.
In bespreking komt thans de door de Ge
zondheidscommissie aangeboden bouwverordening,
welke bij de Raadsleden gecirculeerd heelt.
De heer De Wilde vraagt inlichtingen over
art. 20.
Toegelicht wordt dat artikel 20 geen ver
plichte aansluiting aau de drinkwaterleiding be-
teokent voor bestaande woningen, wèl voor nieuw
te bouwen woningen, verguDoiogeu voor regen
bakken worden niet meer gegeven.
De heer Vermet vraagt wat dat toch betee-
kent met die schuurtjes, kleine schaapjes kuu
nen toch gemakkelijk van een halyen steen
dat is voor de menschen goedkooper.
De heer De Rijke zegt daar vroeger t»
eens op gewezen te hebben.