IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
1985
Zaterdag 21 April 1923.
Negen en dertigste jaargang
Firma J. M. C. POT Tholen
ütting centraal stembureau verkiezing
Gemeenteraad.
tliverde geldigs lijsten van candidaten.
Jachtakten.
Opneming van Wegen, Voetpaden en
Kunstwerken.
VISCHAKTEN.
BinnenyisscherlJ.
De toewijzing van zetels.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag,
rjjs per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,876, franco
ir post f 1,66 -f- 10 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Telef. Intero. no. 16.
Advertentiëuvan 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 17oenta.
Grootte dar letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
i Voorzitter van het centraal stembureau voor
Gemeenteraad maakt bekend, dat het centraal
bureau een zitting zal houden in het gemeente-
op Vrydag 27 April a.s., des voormiddag» lH/2
teneinde de lysten van candidaten voor den
d te nomineren.
holen, 20 April 1923. 11
Voorzitter van het centraal stembureau voor
rerkiezing van de leden van den Raad der gemeente
len maakt bekand, dat van het hoofdatembnreau
oededeeling ia ontvangen, welke geldige lysten
candidaten voor die verkiezing zijn ingeleverd,
Jerinnerd wordt, dat binnen zeven dagen na beden
jemacbtigden der onderteekeuaar» van lijsten deze
een groep kunnen verbinden door een daartoe
kkende gemeenschappelijke verklaring achriftelijk
r' "het centraal stembureau in het leveren.
oroaulieren voor deze verklaringen zijn ter ge-
intesecretarie verkrijgbaar.
'helen, 19 April 1923. 16
)e Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
r gemeeute-secretarie kosteloos verkrijgbaar zyn
nco aanvraagformulieren ter bekoming van jacht-
en, voor het nieuwe seizoeD, aanvangende 1 Juli
•taande en eindigende 30 Juni van het volgende
en noodigt belanghebbenden uit bon aanvragen
bekoming dier akten, zooveel mogelyk, vóór 1
Q&i e.k. tei gemeentesecretarie in te dienen.
rholen, 14 April 1923. 10
Burgemeester en Wethouders van Tholen maken
iend, dat, te beginnen op 23 April a.a., vanwege
gemeente een algemeene opneming cal worden
louden van de wegen en voetpaden met de kunst-
erken in die gemeente.
SÉrholen, 14 April 1923. 10
De Burgemeester van Tholen maakt bekend, dat
gemeente-secretarie kosteloos verkrygbaar zijn
muiieren voor de aanvragen tot bet bekomen van
visch- of hengelakte, voor bet jaar, aan
rende 1 Juli aanstaande en eindigende 30 Juni
sropvolgende, en noodigt belanghebbenden uit hun
Dvragen zooveel mogelyk voor 1 Juni e.k. aan
in te dienen.
Tholen, 14 April 1923. 11
één iet el mag bezetten en anderzijds oorzaak
zon zijn dat er maar weiuige zetels zouden
kannen worden toegewezen.
Door op een bepaald persoon, die in hoofd-
zsak boren aan de lijst staat, een groot stemmen-
cijfer te bezorgen neemt de wet aan dat die
stemmen niet uitsluitend toekomen aan hem
die nummer 1 op zoo'd lijst staat, maar aan de
geheele lijst, waardoor de wetgever van het
alleszina te billijken beginael is uilgegaaD, dat
wat no. 1 te veel heeft dan noodig is om een
zetel in te nemen moet overgaan op auderen
op de lijst, die als stille kracht hebben mede
gewerkt tot het verkrijgen van het op de lijit
uitgebrachte aantal stemmen.
Dat gaat dan in dalende richting naar gelang
van de volgorde die op zulk een lijst inge
nomen wordt.
Men zal dus kannen begrijpen dat even zoo
vele malen als die kiesdeeler is begrepen iu bet
aantal stemmen dat op een lijst is uitgebracht,
aan die lijst een der te vervollen plaatsen wordt
toegekend.
Zooden er dos in eene gemeente, zooals we
hierboveu veronderstelden 700 geldige stemmen
zijn uitgebracht en op een drietal lysten achter
eenvolgens 400, 200 en 100 stemmen zijn ver-
eenigd, dan is spoedig en gemakkelijk te bere
kenen dat lijst I 4, II 2 en III 1 zetel zon
worden toegewezen.
Maar tot hoe wonderlijke verrassingen een
stembus-oitslag ook leiden kan mag men het
vrijwel uitgesloten achten, dat zich een resul
taat zon voordoen, zooals we, zij 't gemaks- en
dnidelijkheidihilve, hier schetaen.
NeeD, men komt te kort om nog een volle
zetel te behalen ol men heeft wat over na de
toekenning van het aanvankelijk aantal zetels.
Er zijn dus steeds resteD, en hieronder worden
ook die stemcijfers begrepen, waaraan nog geen
zetel kon worden toegewezen.
En nn loopt het meeningsverschil van som
migen over die resteD.
We willen door middel van een voorbeeld
beproeven de toewijzing van de zetels, ook met
inachtneming van de resten, duidelijk te maken.
Daartoe znllen we ons bedienen van ronde
cijfert.
In onzen geest stellen we ons eene gemeente
voor, met een 1800 kiezers. Daarvan nemen voor
de raadsverkiezing een 1200 aan de stemming
deel. En nadat alle brieven zijn geopend, blijkt
dat er tien niet of verkeerd gestemd hebben,
in elk geval het geldige aantal hebben terug
gebracht tot 1190.
De raad dier gemeente bestaat nit 7 leden,
zoadat de kiesdeeler 1190 7 170 bedraagt.
Nu zijn er, wederom io onzen gedachtengaug,
in die gemeente zes candidatenlijsten ingeleverd,
waarop, blijkens de opening der stembriefjes,
zijn uitgebracht op lijst 1 310 stemmen, lijst
II 190, 111 125, IV 180, V 150 en VI 235.
Tot ontleding van deze lijsten met hun stem-
e.ijfer overgaande, komt men tot de slotsom dat
de ki.sdeeler ia behaald door de lijsten 1, 2,
4 en 6, respectievelijk met een overschot ot
rest van voor lijst 1 met 140, 2 met 20, 4 met
10 eo 6 met 65 stemmen.
Maar is men toegekomen aan de bespreking
van de resten, dan komt als zoodanig ook naar
voren bet stemcijfer eener lijst dat hooger is
dan 75 van den kiesdeeler, in bet gegeven
geval dus, meer dan 129, zoodat üjst V met
haar 150 stemmen een rest van 150 t.irmt.
Gelijk we hiervoren zagen, komen nog Mechts
4 lijsten direct voor een zetel in aanmerking,
zoodat er nog 3 te bezetten lijn.
Deze nog te vervullen plaatsen worden achter
eenvolgen! toegekend aan die lijsten wier stem
cijfers bij do deeling door den kiesdeeler de
grootste overschotten hebben gelaten. Als de
wel nu daarop terstond laat volgen dat voor
het toekennen van deze overblijvende plaatsen
I nj0t jn aanmerking komen lijsten, wier stem-
cijfer lager is dan 75 van den kiesdeeler,
dan is het de klaarblijkelijke bedoeling om
lijsten met een stemcijfer hooger dan die 7 5 °/0,
wel tot de resten te rekeneo, die voor de alsnog
te vervullen plaatsen in aaumerkiog komen.
Naar die considerans ie lijst V met haar 150
stemmen die eerste wien een restzetel wordt
toegekend. Lijst I heeft een overschot van 140
stemmen en erlangt mitsdien eveneens een rest
zetel, terwijl de derde wordt toegewezen asn
lijst VI met haar rest van 65 stemmeD,
No zijn alle zeven plaatsen bezet, zoodat de
andere resten te loor gaan en sok die van lijst
III, wier aantal van 125 minder is dan 75 °/0
van den kiesdeeler. Ze zon eerst dan in aan
merking komen als na de verdeeling door middel
van de eerste resten, er nog een zetel onbezet was.
Er zullen zich natuurlijk legio van andere
gevallen voordoen dan die we hier io beeld
brachten, maar we metnen toch een zoodanige
algemeene lijn te hebben aangegeven, dat voor
menigeen zich een duidelijker overzicht van een
uitslag kan afteekenen.
BUITENLAND.
Uit de besprekingen die de Belgische ministers
Theunis en Jasper met Poincaré te Parijs hebben
gehouden kan weinig anders worden afgeleid dan
dat de bezetting geenszins zal worden inge
krompen, doch de druk zal worden voortgezet
zoolang Dnitsohland geen ernstige voorstellen doet.
Er zij o alle maatregelen genomen om dien
drok te versterken, waaraan men de conclusie
zon kunnen ontleenen, dat de te doen» voor
stellen nooit ernstig genoeg znllen zijn, len einde
de macht die in de bezettiDg ligt opgesloten,
te kannen behouden en als een zwaard van
Damoeles boven het hoofd van den Dnitscher te
kannen doen bengelen.
Nogtans kan het conflict niet eeuwig blijven
dnren en verlangen zoowel de Franschen en
Belgen als de Dnitschers naar het einde.
Dat de Duitsche indnitrieelen de noodzakelijk
heid gaan inzien van het garandeeren der te
sluiten leeningen en van het verstrekken vaB
waarborgen voor de te betalen schadevergoeding,
wordt als een goed teeken beschouwd.
Hiermede wordt ongetwijfeld de weg gebaand
voor het openen vaD onderhandelingen. Duidelijker
treedt ook aan den dag dat Duitschland zijne
oorspronkelijke voorwaarde om eene ontruiming
van het nieuw bezette gebied moest voorafgaan,
alvorens met onderhandelingen aan te vangen,
heeft opgegeven.
Maar ook heeft Poincaré goedgevonden dat
Dnitschland zijn eventueel te doene aanbod zal
richten tot alle boodgenooteD, in plaats van
enkel aan Frankrijk. Mocht hij voorts, gelijk we
lezeo, hebben laten doorschemeren, dat Fraukrijk
bereid is genoegen te nemen met eene schade
vergoeding van 26 milliard, dan zon men mogeo
veronderstellen, dat we eenige deining iu de
Roerkwestie kunnen bespeureD. Duitschland
moet evenwel een plan hebben om 30 milliard
aan te bieden aan alle geallieerden en daarboven
een bedrag, hetwelk naar het oordeel van eene
internationale commissie van deskondigen van
Duitschland nog zon kannen worden gevorderd
3onder zijn betsalkraoht te boren te gaan.
Ziet, is men onwillekeurig geneigd te vragen,
wat daarvan na te denken.
Zon dat alles inderdaad de grond kannen
vormen voor nieuwe onderhandelingen F
Nu heeft de Fransche premier te Duinkerken
alwaar ter nagedachtenis van in den oorlog ge
vallen Franschen, een monnment is opgericht,
eene rede gebonden bij de onthulling daarvaD,
die een bij uitstek gunstige gelegenheid was
om het goed recht van de Roerbezetting te ont
vouwen en bij de versterking der positie van
Poincaré de verblinde Fransche burgers, indien
die er zijn, te verstaan te geven dat de geheele
natie zal voltooien hetgeen zij begonnen is. Het
was dus feitelijk een machtsontplooiing naar
twee fronten, naar die der binnenlandsche onte
vredenen, die niettemin grooter in aantal zijn
dan uit de zinsnede van den premier zon af te
leiden zijn, want men zon veronderstellen, dat
hij er eerst nog naar zoeken moet, en tweeden»
Daar Dnitschland, dat hij vrees wilde aaojageo
door er den nadruk op te leggen dat Frankrijk
zal doorzetten tot het einde om het werk van
hare daden te kannen bekronen met een blijvende
en opboawenden vrede, waarmede die dooden de
beste hulde kan worden gebracht welke zij van
de overlevenden knnDen ontvangen.
En toch komt er beweging iu de Roerkwestie.
Niet dat men zich voorstellen moet op eens
eeue oplossing te hebben.
Iutegendee! kan zij haar karakter van conflict
nog weken, wellicht nog maanden houdeD, maar
vij schijnt zieb langs vaste lijnen at te teekeoen.
dat door dezen nieuwen maatregel, de fraude
nog meer in de hand zoa worden gewerkt.
De minister van Justitie heeft geantwoord op
de bemerkingen die de afdeelingen der Tweede
Kamer hebben gemaakt aangaande het wets
voorstel tot opheffing o.a. van de rechtbank te
Zierikzee.
Voor de bevolking is dit inderdaad wel ieta
bezwaarlijk, maar deze rechtsbank heett inderdaad
zoo weinig te doen dat de bezninigiDgsover-
weging den doorslag moet geveD. De rechtbanken
te Breda en te Middelburg kannen bij do be
handeling van zakeo, rekening honden met do
omstandigheden, dat bij een bepaalde zaak, be
woners van het eiland Tholen of van Schonwen-
Duiveland betrokken sijo.
Naar matige schattïDg kan de opheffing van
de rechtbanken te Heerenveen en Zierikzee (be
nevens de huizen van bewaring) op den dnnv
leideD tot eeoe bezuiniging van 86.000 tot
90.000 galden 's jaars.
Als lid der Provinciale Staten van Zeeland
is o.a. ook gekozen de heer mr, A. A. de Veer
te Middelburg, die tevens lid der Eerste Kamer
voor deze provincie is.
Met den eersten oogopslag voelt men, dat
hier iets hapert, omdat beide fnncties inderdaad
niet vereenigbaar zijn.
Wat is evenwel de zaak. De Tweede Kamer
die de aanhangige wijziging van de Provinciale
wet behandelt, zal te beslissen hebben over het
voorstel der regeeriog om het lidmaatschap der
Eerste Kamer en dat der Provinciale Si aten
vereenigbaar te doen zijn.
Tot het vorige jaar sloot niet alleen de Pro
vinciale- maar ook de Grondwet deze vereenig-
baarheid nit.
Daaraan lag ten grondslag het alleszias ge
zonde motief, dat het niet wensehelijk is in den
kleinen kring eener Statenvergadering, een can-
didaat voor de Eerste Kamer mede invloed te
geven op zijn eigen verkiezing en zeker niet op
ziiue herbenoeming.
Maar deze overweging verloor dermate van
hare beteekenis in de nieuwe omlijsting van de
Grondwet waarbij alle Statenleden des lands voor
de Eerste Kamer-keuze tot één kiescollege worden
te zamen gevoegd, dat do onveraenigbaarheid
kon vervallen.
De Tweede Kamer nam de herziening der
Grondwet aan, deEerste daarentegen ging daarmee
niet in alle (leelen accoord, zoodat het ODtwerp
geen wet werd.
Maar met eene aan onze staatsmachine weinig
bekeode haastigheid werden eenige wijzigingen
aangebracht waarbij rekening was gehouden met
de bezwaren der senatoren, en deze herzieniug
onzer constitutie is niet een bijna remmende vaart
tot stand gekomen, waarbij do oorspronkelijke
wegneming van de onverenigbaarheid van Staten-
en Eerste Kamerlid werd gehandhaafd.
De wijziging in de Kies- en de Provinciala
wet sluiten daarbij aan. En waar dit nu reeds
in de Grondwet is vastgelegd, zal de Tweede
Kamer in de nn te behandelen wijziging een
eventueel bezwaar tegen dit, wat men zou kannen
noemen, partijbelang, niet meer in ernstige over
weging nemen.
De minister van Waterstaat heeft beslist dat
met den aanleg der spoorwegen op Zuid-Beveland
onverwijld zal worden aangevangen.
BINNENLAND.
De tabakswet staat in een lang niet gonstige
roep. De techniek er van valt heeletnaal niet
mee. Maar buitendien geeft ook de gebrekkige
toepassing aanleiding tot menige klacht, die
in eene vergadering van de Nederlaudache
Roomsch Kalholuke vereeniging van sigaren
fabrikanten tot uitü-g kwam.
Zoo neemt het huiswerk te 's Herlogenbosch
hand over hand toe, terwijl daar nog massa's
sigareo, die niet vaD een banderolle zijn voor
zien in den handel gebracht en langs de huizen
verkocht worden. Ook zjjn er kleine handelaars
die bij de tabak bovendien zegels verkoopen,
waardoor aan de bewerkers, die geeDe tabaks-
vergnoDing hebben, de gelegenheid tot fabri-
ceeren wordt geboden.
Buitendien wor^5 g00t fabrikanten duizenden
zegels verkogQt aan niet-vergunninghouders.
GEMEENTERAAD.
van t^akehelastiDg nadeelig vindt en belem-
meretjd acht voor de sigarennijverheid en mits
dien, de voorkeur blijft geven aan een recht op
rowg tabak, meent zij toch, dat, zoolang deze
wet bestaat, het banderoleeren uitsluitend aan
de kistjes, zooals, volgens geruchten de wets
wijziging zon bedoelen, niet in te voeren, om-
8T-PHILIPSLAND, 16 April 1923.
Tegenwoordig alle leden, behalve de heer
J. van Strien, zonder kennisgeving.
Voofzitter de heer L. Nilant, Burgemeester.
Secretaris de heer C. van Bendegom. De voor
zitter opent ten 10'/4 nor de vergadering. De
notulen der twee vorige vergaderingen worden
gelezen en onveranderd vastgesteld.
Na het lezen der notulen vraagt de heer T.
A. Bondeliog het woord, hetgeen hem door den
Voorzitter wordt gegeven.
De heer Bondeling vindt het in één woord
treurig, zooals de vorige maal door Weth. de
Rnijter en het lid A. W. Benrkens gehandeld
is, door niet ter vergadering te verschijnen,
niettegenstaande beiden voor het Raadhuis stort-
den, doch zoodra zagen ze hem, Boadeling, of
beiden vertrokken, de een rechts, de audere
links. De heer BoudeÜDg vroeg of dit soms om
hem persoonlijk was, want erg vreemd vond hij
het, dat men juist wegging toen hij aankwam.
De heer Boudeling kenrt oen dergelijk op
treden van een Wethouder en Raadslid ten
zeerste af en denkt dat het om hem persoonlijk
was. Wethouder de Ruijter en Benrkens zeggen,
dat het beslist niet iets persoonlijks tegen den
heer Boudeling was. De heer Boadeling is met
dit antwoord niet tevreden en niet voldaan
hij wenscht een verklaring vau de Rnijter, wat
dan wel de reden is geweest. De heer de Rnijter
zal dit later nog wel eens mededeelen, doch
kan dit nn niet. „Neen," zegt de heer Boude-
ling, „dat moet n nu doen in de openbare
