IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
OLDO
1981
Zaterdag 24 Maart 1923.
Negen en dertigste jaargang
Eerste Blad.
TABAK
25
Firma J. M. C. POT - Tholen
Keuring voor den Dienstplicht.
Ie voormalige stad Reimerswale.
o
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag,
rija per kwartaal f0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,87B, franco
ier post f1,65 -f- 10 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 75 centsiedere regel meer 17'/, cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
BURGEMEESTER van Tholen maakt bekend,
de Keuringaraad voor de ingeschrevenen voor
dienstplicht, lichting 1924, dezer gemeente
og zal honden te Tholen in het gymnastieklokaal
U. L. O.3chool op Woensdag, 25 April 192S,
voormiddag! te 9 uur.
TAAK VAN DEN KEURINGSRAAD.
«halve in de na te noemen uitzonderingsgevallen
lieden voor den keuringaraad de meting en het
seikundig onderzoek naar de geschiktheid voor
dienst.
Ingeschikt voor den dienst worden geacht
tg, die kleiner zgn dan 1.55 M.
zij, die lyden aan of behept zgn met ziekten
ibreken, vermeld in een bij Koninklyk besluit
iteld keuringsreglement,
j, die by de eerste maal, dat omtrent hun ge-
ktheid uitspraak wordt gedaan, verkeeren in een
onder 1 en 2 bedoelde gevallen, word«n geacht
•ts tydelyk ongeschikt te zgn, indien onder-
jdenlijk
de lengte meer dan 1.50 M. bedraagt
aannemelgk wordt geacht, dat de ziekte of
ebrek binnea een jaar zal hebben opgehouden
staan.
alle andere gevallen worden de onder 1 en 2
Ide personen geacht voorgoed ongeschikt te zijn.
olen, 19 Maart 1923. 31
Vaststelling der Kiezerslijst.
RGEMEESTER eo WETHOUDERS van Tholen
bekend, dat de op heden door hen vastge-
kiezerslyst voor het jaar 19231924, van
Haart tot en met 21 April a.s. ter secretarie
gemeente voor een ieder ter inzage wordt neder-
egd en, tegen betaling der kosten, in afschrift,
^etemdistrictsgewgze, in uittreksel, verkrijgbaar
gesteld.
i en met 15 April a.a. is een ieder bevoegd
iet gemeentebestuur verbetering van de vastge-
e kiezerslijst te vragen, op grond dat hij zelf
in ander, in strijd met de wet daarop voorkomt,
voorkomt, of niet behoorlijk voorkomt.
>t verzoekschrift kan op ongezegeld papier
en gesteld.
tolen, 22 Maart 1923. 19
Burgemeester van Tholen zal op Zaterdag
Maart a.s. des middags te 12 uar, teu Raad-
e aldaar
EEN HOOP COMPOST
iek verkoopen. 8 30259
aanwijzing geschiedt door den karreman.
tolen, 21 Maart 1923. 11
door C. H.
Nadruk Terboden.
der Proriucie moesten wenden om geldelijken
•tenn te erlangen.
Uit de Stateunotulen van 15781579 blijkt,
dat de stad zich tot het college raa Hoog-
Mogendeo had geweod, om toelage van 2000
gld. uit de gemeeDe middelen en één groote
op 't gemet over geheel Zeeland, tot herstel der
etad en hare dijkagiën. Daarenboven verlangden
zij weder een afgeraardigde naar Middelburg te
verdaagt des raads besluit tot opheffing
van het zevende leerjaar.
Van het bestuur van de vereeniging
tegen het misbruik maken van Gods naam
is ingekomen verzoek om in de pol.ver
ordening een artikel op te nemen, om het
vloeken strafbaar te stellen. Met alg. st.
wordt hiertoe besloten en zal in de vol
gende verg. een desbetreffend artikel ter
zenden. Alwelke verzoeken niet werden ioge- goedkeuring den raad worden aangeboden
XVI.
toevloed van deze soort van lieden werd
1578 zoo groot, dat de Staten van Zeeland
Dten de stad weder een zelfstaudig besfour
eveo. En dat dit door het hooge College van
Provincie moest geschieden, vond zijn grond
in dat het onde bestaar geheel was ont*
flen ea de éliteo, die eertijds tot den per-
eoten raad hadden behoord, welke daarvoor op
w in aanmerking konden komen voor het
rendeel naar elders waren verbnisd en zich
weder binnen de gemeente restigdeo.
ten vindt de namen der mannen, die het
we bestaar aitmaaktea in de notulen der
ea vermeld n.1.Willem Jansen Oliphant
laoob Adriaensen als burgemeesters, ea Pieter
eadale, Heijadrick Eeuwoatszen Bollaert,
wout Geldersman, Cornelis Claeijssen, Cor-
i Bolle, Claeijs Pieterssen, Adriaen Vlasman,
inuel Willemssen, Jacob Hubrechtssen en
en Leeodertssen, als schepenen (1).
'och al was na weder een stadsregeering
uteld en haar rechtspraak geregeld, de rang
stomhebbende stad van Zeeland had Reimers-
verloren en geene afgevaardigden van haar
cheoen meer op de hooge vergaderingen alt
'heen.
'fschoon na de plaats door het boa wen van
iwe woningen het aanzien bad gekregen alsof
i phase van welvaart was ingetreden en men met
bekende middelen had getracht haar water-
te maken, was het evenwel te voorzien, dat
na van alle zijden door breede onstuimige
'ren omringd het op den duor daartegen
zou kannen bolwerken. Daarbij kwam nog
door de overstrooming der omliggende landen
inkomsten zeer waren verminderd, redeDen
rom zij zich herhaalde- malen tot de overheid
willigd, echter werd hen wel medewerking toe
gezegd.
Doch de Prins van Oranje, die eertijds als
Eerste Edele van Zeeland met hare afgevaardigden
als leden van de Staten 'meermalen bad ver
gaderd trok zich baar lot aan, te meer daar
ze zich ua ook aan zijne zijde had geschaard.
Hij verleende haar octrooi, welke de voordeelige
bepalingen bevatte, dat ze al bet vitehwater
van de verongelukte watering beoosten de
Yerseke ten hare profijte mocht verpachten en
dat alle visch voor zij verder verhaudeld werd
eerst te Reimerswale ter markt zoa moeten
worden gebracht. Bovendien verkregen zij de
opbrengst der beden over hunne landen, zoowel
van die welke binnen de stad als van die, welke
in bare omgeving gelegen waren, ook mochten
zij de geestelijke goederen, die eertijds tot hunne
kerk en den heiligen geest behoord hadden,
verkoopeu.(2)
Uit de Statennotalen van 1585 blijkt, dat
huu door Zijne Excellentie, den Priüs van Oranje
ook den impost op het zout was geschonken,
welke door de Staten in hunne zitting vau 17
Jali van genoemd jaar tot 2/3 werd terugge
bracht. De opbrengst van een en ander moest echter
dienen tot onderhoud en herstel van hunne water-
keeriog(3). Voor hoe langen tijd dit octrooi werd
verleend, blijkt uit het stuk zelve niet, doch uit
de notulen uit die jaren is na te gaan
dat het in 1607 of 1608 gtëindigd was; wijl
door het stadsbestaur als toen weder verlenging
van deze privilegiën van de Staten op hun verzoek
verkregen werd voor den tijd van zeven jaren
doch welke termijn in 1614 en 1621 telkens
met zeven jareu is verlengd(4).
Doch deze voorrechten hoe gunstig ook, blijken
toch niet voldoende te zijn geweest om in den
nood waarin de plaats voortdurend verkeerde te
koDoen voorzieo, want in de notnlen der Staten
uit het laatst der XVIe en het begin der
XVlle eeuw wordeu herhaaldelijk verzoekschriften
vau haren 't wege aangehaald met het oog op
de lastige dijkage, waarop meestal gunstig werd
beschikt. Zoo werd haar ook op verzoek vrijeu
uitvoer vao versche visch en Je licenten die
daarop geheven werden verleend(5).
In 1589 ontvingen de requestaoten eene
eene subsidie van 300 Vlaaoisch(6) en in
1595 werd hun nogmaals een bedrag van 400
Vlaamsch toegestaan(7)
Iu 1605 zich andermaal tot het Provinciaal
bestuur wend hebbende, om onderstand voor hunne
noodlijdende waterkeeriog, werd hun verzoek
schrift gesteld in handen van den dijkgraaf van
Vossemeer genaamd Dierik Heijndricx welke
aan dit college omtrent den toestand der dijken
verslag moest uitbrengen.(8) Wij vinden het rap
port van dezen waterbouwkundige opgenomen
onder de bijlagen van de beschrijving der stad
door J. Ermerin»(9)
(1) Notulen der Staten van Zeeland van 1578
pag. 168.
(3) Statennotalen 15831586 pag. 393 en 894.
(2/ Eenige Zeeuwsche oudheden uit echte stukken
opgehelderd en in het licht gebracht door J. Erme-
rias. Deel IV pag. 116123.
(4; Stateunotulen 1607 bladz. 147.
1614 78.
Statennotalen 1588 pag. 6.
1589 421.
1595 319.
1605 69.
Eenige Zeeuwsche oudheden uit echte stukken
opgehelderd en in het licht gebracht door J. Erme-
rinus, Deel IV pag. 153158.
(5i
(V
8)
(9)
CENT
29754
10
VERGADERING
van den Raad der gemeente THOLEN
op 22 Maart 1923.
Donderdagmiddag 5 uur vergaderde de
raad onder voorzitterschap van burge
meester Diepenhorst. De heer Quist was
afwezig.
Van de zijde der werkeloozen was veel
belangstelling.
Na opening der vergadering werden
voor kennisg. aangenomen miss. van Ged.
Staten houdende goedkeuring af- en over
schrijving en wijziging der begrooting en
een mededeeling dat dit college voorloopig
ONDERWIJS.
vast, 2. Plattelandersbond, 3. Chr. Histo
rische, 4. Vrijheidsbond, 7. A.Rev. 9. Staatk.
Ger., 10. R. Kath., 11. Vrijz. aemocr.
14. S.D.A.P.
VAN ONZE BERICHTGEVERS.
Van verschillende werkliedenbonden is
een verzoek ingekomen om door het ver
beteren van de haven, aanleggen
van waterleidingbuizen, verbetering gas
leiding en straten, demping van het ge
deelte der vest bij de Oud-Vossemeersche
poort, gelegenheid te geven tot werkver
schaffing, of een steunregeling in het leven
te roepen voor de werkloozen.
Met alg. st. wordt dit voor kennisg.
aangenomen op voorstel van B. en W.
Een wijziging in de begrooting wordt
goedgekeurd.
Waar van C. W. Geluk bericht is inge
komen dat hij een benoeming als schatter
niet meer op zich neemt wordt in diens
plaats benoemd de heer C. Laban.
Door B. en W. wordt voorgesteld om
de voorgenomen verbetering van de haven
niet uit te voeren volgens het plan om een
bazalt- of betonmuur te plaatsen. Het is
gebleken dat de muur met minder kosten
heel goed kan hersteld worden door aan
brengen van nieuwe planken. Het werk
zou in eigen beheer kunnen worden uit
gevoerd door de werkloozen, waarvoor
zestig Meter zou moeten worden ontgraven
en voorzien van nieuwe planken, land-
vesten enz. Het uurloon zou gelijk staan
met hetgeen thans aan landarbeiders wordt
gegeven en wel 20 cent per uur, onder
verhooging van vergoeding voor laarzen-
werk.
De heer Moelker zegt zich volkomen te
vereenigen met het voorstel van B. en
W. maar hoe zal het staan als dit werk
gereed is en er daarna nog werkloozen
zijn? Op den duur zal men niet weten
waar het geld vandaan moet komen. Dat
dit werk in eigen beheer wordt uitgevoerd
is eigenlijk niet den weg, doch het ge
schiedt tot steun van de werkloozen, het
geen spr. weder zeer goed vindt. Dit jaar
zullen we echter niet verder kunnen gaan
met werkverschaffing, we zullen anders
geen sluitende begrooting krijgen en er
zou moeten worden geleend. Wij zitten
hier ook om de belangen van de werke
loozen te behartigen doch we dienen ook
de belangen van hen die de dubbeltjes op
moeten brengen in het oog te houden.
De heer Aertsen verklaart geheel met
dhr. Moelker mede te kunnen gaan, bij
welke verklaring zich de hh. Klompe en
Stoutjesdijk aansluiten.
Het voorstel wordt vervolgens met alg.
st. aangenomen.
De voorzitter deelt nog mede, dat de
bedoeling van B. en W. is om alleen
h^rlen van gezinnen of kostwinners te
werk te stellen.
Daarna sluiting der vergadering.
Opheffing R.N.L. Tholen.
Ondanks de gedane moeite is men er
niet in geslaagd de R.N.L. voor ons eiland
te behouden. Het onderwijzend personeel
heeft bericht ontvangen dat het met ingang
van 1 Mei a.s. eervol ontslagen is.
Jammer voor het geheele eiland, dat
zich een onderwijs-inrichting ziel ontnomen
waarop het wel recht had.
Naar ons wordt medegedeeld staat
mej. J. J. Geluk no. 1 op de aanbeveling
als onderwijzeres in de handwerken aan de
dagnormaalschool te Zierikzee.
De Statenverkiezingen.
Het hoofdstembureau te Middelburg
stelde deze week de nummering der lijslen
OUD-VOS8EV1EER. Te dezer plaatse werd
een vergaderiug gehouden in de O. L. school
van de leden van den Vrij willigen Landstorm,
waarin de heer Laemoes van Vlissingen een
rede hield, de landstormers werden ODthaald
op chocolademelk enz., terwijl ern gramaphoon
wat afwisseling bracht.
STAVENISSE. Donderdagavond hield de afd.
van het Groene Kruis alhier haar gewone jaar
vergadering onder het voorzitterschap van dhr.
A. F. Haossens. Afgedaan werden haishondelijkc
zaken, als rekening en verantw. enz. Herbenoemd
werd als bestuurslid dhr. C. Broodman. Uit het
jaarverslag bleek, dat al het verplegingsmaterieel
in goeden staat verkeerd, dank zij de uitnemende
zorgen van den magazijnhonder, dhr. A. van
Prooijen. Een welverdiend woord van dank werd
hem hiervoor toegesproken. De voorrsad was in
het afgeloopec jaar weder aanmerkelijk uitge
breid. Behalve ligstoelen en ligtenten was er ook
veel nieuw klein materieel aangekocht. Na afloop
der ledenvergadering trad als spreker weder op
Dr. Berohardi alhier, die het ditmaal zonde
hebben over de spijsverteering. Met behulp van
plaatjes en lichtbeelden verduidelijkte de be
kwame spreker op eeD aangename wijze het
gausche spijsverteeringsproces door o.a. te wijzen
op de werking van de diverse vochten als speekse',
maagsap, gal, alvleeacbvocht, darmsappen enz.
op de hooidbestanddeelen vao ous voedseleiwit,
meelstoffen, vetten en zouten, opdat daardoor
eindelijk de voedende beslanddeeleo, voor ons
lichaam kunnen gevormd worden. Eeo flinke
opkomst van dames en heeren beloonde den
spreker voor zijn belanglooze moeite, waarvoor
hem dan ook, namens de vergaderden, door den
voorzitter een welverdiend woord van dank werd
toegesproken.
De vereeniging telt thans 300 leden.
Na afloop der lezing traden enkelen nog ala
nieuw lid toe. Er werd in de afloopen jaar 87
maal vaD de diverse voorwerpeo gebruik gemaakt.
1ERSEKE. Door 32 van do 75 pachters van
landerijen toebehoorende aan 't Burg. of Algem.
Armbestuur aan de Diaconie en aan Kerkvoogdij
der Ned. Herv. Gem. is aan die colleges een ver
zoek om pachtvermindering gericht. In een gecom
bineerde vergadering is door de 3 colleges na ernstig
beraad in beginsel en later door elk college af
zonderlijk definitief besloten 't verzoek ter zijde te
leggen met verwijzing naar de gevolgen van wan
betaling (voor 1923) volgens 't pachtconlract. welke
gevolgen zijn pachtbrenk en ontzegging van het
recht van mededraging bij herverpachting.
THOLEN. Onder voorzitterschap van den heor
M. M. van Rijssel, werd Dinsdag een alg. Ver
gadering gebonden vandogymn.-vereen. „Olympia".
De opkomst was goed te noemen. Na een welkoms-
woord van den voorzitter werd door den Secr.-Penn,
dhr. Bijl, verslag uitgebracht over den toestand der
vereeniging.
Dank werd gebracht voor den steun ondervonden
vanwege het gemeentebestuur en het departement
Tholen der Mij. tot Nut van het Algemeen. De
rekening sloot met een batig slot van vier gulden
61 cent.
Besloten werd tot het oprichten van een reiskas.
Vervolgens werd tol voorzitter gekozen in de
vacature ontstaande door het vertrek van dhr. Van
Rijssel, dhr. G. Arasing. Tot secretaris-penning
meester werd benoemd dhr. A. Engelvaart, tot com
missaris dhr. E. van de Velde Dz.. Er werd een
om missie tot nazien der rokening aangewezen be-
cstaaude uit de hh. W. Cornelisze, G. v. Egmond do
dames C. v. Zaltbommel en M. v. d. Zande.
Overleg zal worden gepleegd met het Bestuur
der schietvereeniging om een gedeelte van den
schietbaan te kunnen bezigen voor sportterein.
Hierna werd door dhr. Amsing den vertrekkenden
voorzitter namens „Olympia" een woord van warmen
dank gebracht voor hetgeen dezo de laatste 10 jaren
voornamelijk voor de vereeniging gedaan had als
directeur en den laatsten lijd als voorzitter. Ongeveer
20 jaren stond de afgetredene in relatie met „Olympia*
die vooral de laatste tien jaren veel aan den ver
trekkenden te danken heeft. Kameraadschappelijk
was zijn omgang met de loden en spr. meende,
dat de aanbieding van het eerelidmaatschap aan dhr.
Van Rijssel een onderscheiding voor hem is, hier
zeker op zgn plaats.
De heer E. van de Velde bracht namens do
werkendo leden een hartelijk woord van dank aan
den scheidenden voorz. voor alles wat hij voor
de leden gedaan heeft. Met vriendschap zal men
hem stoeds gedenken.
De heer Van Rijssel dankle zéér voor de waar-
deerende woorden, dat hem het afscheid niet ge
makkelijker maakt. Ruim twintig jaren stond hij in
relatio met „Olympia" en dien tijd zal hem in aan
name herinnering blijven. Dank brengt hij voor de
