IERSEKSCHE
TH00LSCHE COURANT
Zaterdag 10 Maart 1923.
Negen en dertigste jaargang
Firma J. M. C. POT - Tholen
De overbrugging der Eendracht.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prija per kwartaal f 0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad fl,876, franco
per post f 1,65 10 ct. disp. kosten.
UITGAVE
Telef. Intero. no. 16.
AdvertentiënTan 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 177g cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
PUBLICATIËN.
OPENBAAR LAGER ONDERWIJS.
Bargemeeifer en Wethouders van Tholen maken
eend, dat tegen 1 Mei aanstaande gelegenheid
taat tot plaatsing op de openbare school voor
1. onderwys in die gemeente van kinderen, die
ps leerjaren eener lagere school hebben doorloopen.
Onders, voogden of verzorgers, die han kinderen
f papillen op die school wenschen geplaatst le zien,
0 orden in de gelegenheid gesteld daarvan voor
n April aanstaande aangifte te djen btf het hoofd
,«r o.l.o. school de Heer J. Waveryn.
i. Tholen, 9 Maart 1922. 15
worden voor
Io de eerste plaats een eeres&luat aan den
fooolschen raad, die in zijn vergadering van
Jinidag laatstleden het besluit genomen heeft
m over te gaan tot het bouwen van een brug
ver de Eendracht, die ons breDgen zal een
trbinding met den vas ten wal, waardoor
nige jaren wij zullen verlost zijn van de
rkeersbelemmering die we iederen dag onder
oden van het veer en die de gelegenheid opent
t ons eiland wordt een gemakkelijker te be
uken streek, hetgeen in het belang van land
ouw en handel is.
Wat is er al niet geschreven over de tot-
f&ndkoming der brug. Ongeveer zestig jaren
i er aan gewerkt zouden we baast
leggen eo nimmer kwam het tot een resultaat.
'■Siinmer kwamen de pogingen om tot over
brugging te geraken verder dan opmetingen en
5tilingeD, plannen en dan was het weer uit
^n ieder zuchtte over het veer dat hoe langer
*e meer bleek een groote hinderpaal te zijn
roor alleD die voor zakeubelangen of anderszins
jrvan gebruik moesten maken.
Toen kwamen de damplannen die dreigden
Tholens welvaart geheel te vernietigen, die wel
roor de andere plaatsen in ons eiland een zekere
lAntrekkingskracht hadden en waarvoor dan ook
bard werd geijverd buiten Tholen om, doch die
or Tholen onaannemelijk waren.
Zoo kwamen de huidige plannen van ingenieur
jnipers te Botterdam op last van ons gemeente-
ntnor gereed en was het den zesden Maart zoover
X de Raad een beslissing kannemen. Eu de Raad
ie(t een goede beslissing genomen. Men keurde
le brugplanuen, die een bedrag vorderen van
rijfhonderd twee en zeveutigdnizend hooderd-
lachtig gulden, goed, mits Rijk en Provincie
Tholen helpen met een renteloos voorschot
ran ieder eeB derde gedeelte, dat in 66 jaar
(al konuen zijn afgelost, en er bruggeld kan
i lorden geheven.
l I Onze raadsleden hebben meer gedaan, ze
l lebhen ook in den toekomst gezien, ze hebbeu
l le mogelijkheid onder oogen gezien om te rekenen
ip een eventueelen spoorweg, de ontworpen brug
geschikt voor spoorverkeer en dit beslait
trekt ter hunner eer, want vroeger waren er
P rel gemeenteraden die alleen voor het heden
y iorgden en nimmer in de toekomst wilden zieD,
3 laarvoor het nageslacht hen allesbehalve dank-
Komen eenmaal de spoorplannen in wording,
lan kunnen zij die na ons komen in ieder geval
ien gemeenteraad van Tholen van 1923 prijzen
hun wijs beleid.
De uitlating van den minister in de tweede
mervergadering vorig najaar als antwoord
de vragen van verschillende kamerleden hoe
minister over stenn dacht bij overbrnggings-
plannen, luidden zeer hoopvol en* we mogen dan
rerwachten dat van de zijde der Regeering de
plannen worden gesteund.
Ook meenen we denzelfden stenn wel van
Ie Provincie, die tot heden zoo weinig voor
s eiland heeft gedaan, wel te mogen ver
achten en zoo zal 1923 in de analen van de
echiedenis van ons eiland, dat door deze plannen
ndelijk uit zijn isolement zal worden verlost,
oen belangrijk jaar blijven.
I We hopen in een volgend nummer meerdere
lichtingen te kunnen verstrekken over het
twerp met de wijzigingen die er in de ver-
:rswegen door znllen ontstaan.
VERGADERING van den Raad der gemeente
iHOLEN gehouden op Dinsdag 6 Maart 1922,
's namiddags 2'/s uur.
Voorzitter Burgemeester Diepenhorst.
Tegenwoordig alle leden.
De notulen der vorige vergaderingen worden
ngewijzigd vastgesteld.
Ingekomen stukken
a. Procesverbaal van kasopname bij den ge-
eente-ontvanger wordt voor kennisgeving aan-
enomeD.
b. Een schrijven van L. Bal dat hij zijn
noeming als lid van de commiasie^tot wering
an schoolverzuim aanneemt. Wordt voor ken-
ngeving aangenomen.
c. Eenige stnkken van Ged. Staten betref-
nde instructie hulpkeurmeester, begrooting
1923 en afschaffing paardenmarkt
kennisgeving aangenomen.
d. Een schrijven van den Minister van Binn.
Zaken, dat van wege het rijk geen subsidie kan
toegekend worden voor werkverschaffing.
e. Idem van het Dag. Bestonr der Z. L. M.,
waarin zè de gemeente verzoekt bij te dragen
in de landbouwcursos, waaraan het rijk 70%
vergoed en waaraan de gemeente 30 moet
bijdragen. Dit zijn dan f472.95 waarvoor een
verwarmd lokaal beschikbaar te stellen.
B. en W. stellen voor aan dit verzoek te
voldoen.
De heer Singerling zegt aanvankelijk er tegen
geweest te zijn, maar gezien de rekening der
Maatschappij kan hij zich er best mede ver
eenigen.
Wordt z. h. stemming aangenomen.
Van den heer A. Janssen is een verzoek
ingekomen om het voorstel van den heer Moelker
om voortaan geen besteding van drukwerken te
honden, niet in te willigen.
Van den heer G. Amsing een verzoek waarin
wordt verzocht om geen aanbesteding van druk
werken meer te houden omdat gebleken is dit
toch geen voordeel voor de gemeentekas afwerpt.
De heer Moelker heeft een schriftelijk voorstel
ingediend om niet meer over te gaan tot aan
besteding van drukwerken en licht dit monde
ling toe.
Bij de discussies hierover wordt deelgenomeif
door de h.b. Janssen, Stoutjesdijk, Geluk, Wa-
gemaker en Goosseu. Hierna wordt een voorstel
van B. en W. aangenomen om het raadsbesluit
om aanbesteding van drukwerken te hondeD, in
te trekken en een en ander in handen te stellen
van B. en W. Tegen waren de b.h. Jaüsen en
Aertsen.
g. Een schrijven van de Neve om hem het
stukje grond hij Timmers te verhuren, en dit
dan met prikkeldraad af te zetten.
B. en W. stellen voor daar eens te gaan zien
en wanneer er geen bezwaar bij is dit voor den
gewonen prijs aan de Neve te verhoren. Wordt
met alg. stemmen goedgekeurd.
Ingekomen van de Gezondheidscommisie te
Tholen 2 concepten Bouwverordeningen.
B. en W. stellen voor deze op de secretarie
voor de leden ter inzage te leggen en dit aan
te houden tot de volgende vergadering. Wordt
met alg. stemmen goedgekeurd.
i. Een schrijven van den Minister van Wa
terstaat inhoudende goedkeuring overbrugging
Eendracht mits 5.75 boven A.P. Wordt voor
kennisgeving aangenomen.
j. Idem van deu Minister van Binnenl. Zaken
omtrent afdamming Eendracht, wordt voor kennis
geving aangenomeo.
Van J. J. van Bemden, is verzoek ingekomen
om zijn tijdelijke aanstelling als boschwachter
te veranderen in een vaste.
B. en W. doelen bij monde van den voor
zitter mede dat adressant zijn werkzaamheden
tot volle tevredenheid verricht en stellen voor
diens salaris te bepalen op f 15 per week met
premievrij pensioen.
De heer Singerling merkt op dat van Bemden
thans f 20 verdient en er dos bij achteruitgaat,
hetgeen spr. goedkeuring niet kan wegdragen.
De heer Deurloo kan zich evenmin met het
voorstel vereeuigen, spr. zou het salaris willen
vastgesteld zien op f 17.50 per week met premie-
vrij pensioen of f 20 per week, terwijl dan het
premievrij pensioen zou vervallen.
De heer Wagemaker zegt dat bij B. en W.
de overweging gold dat zij in de lijn van den
Raad handelden door een loensverlaging voor
te stellen. Doen we op het oogenblik eeu op
roeping dan krijgen we wel 100 liefhebbers.
Het voorstel vsn dhr. Deurloo om hemzelf zijn
pensioen te doen betalen kan niet, daar alle
ambtenaren dit voorreeht genieten.
De heer Deurloo stelt voor om adressants
salaris te bepalen op f 17.50 met premievrij
pensioeD.
De heer Qaist vindt het voorstel van B. en
W. vreemd, eerst zingen ze dan man allen lof
toe en dan komt men met een voorstel om zijn
salaris te verminderen, en vindt men ebn salaris
van f 15 per week genoeg, terwijl beweerd wordt
dat bij een oproep tal van liefhebbers te krijgen
zullen zijn. Zeker werklieden, doch geeD vakman
zooals de tegenwoordige titularis is. Wil men
bezuinigen, goed, maar dan van boven af, we
hebben een secretaris en een burgemeester met
een hoog salaris en daar kan dan eerst wel af,
voor den boschwachter moet men geen uitzon
dering maken.
De heer Wagemaker meende dat B. en W.
nog wel handelden in den geest van de steeds
door den raad op het gebied van salarisverla
gingen ingenomen houding.
De heer Klompe wijst er op dat overal de
loonen van de arbeiders in dalende richting
gaan.
De heer Moelker zegt niet mee te kunnen
gaan met het voorstel. Spr. wil steeds de zui
nigheid betrachten. Wordt dit salaris echter
f 900 met premievrij pensioen dnn is hij er wel
voor te vinden, daar van Bemden er niet door
achteruit gaat ook in de Stateu verklaarde spr.
zich tegen het niet-premievrij pensioen.
De heer Goossen deelt mede dat bij B. en
W. onder oogen is gezien dat de loonen in den
laodbonw dalende zijn, daarom het voorstel van
f 15.— per week, daar B. en W. het gevoelen
van den raad om op salarissen te bezuinigen
maar al te zeer bekend is. Indertijd weigerde
de raad om de salarissen van de arbeiders eo
ambtenaren te herzien en leed die catagorie van
menichen armoede, zelfs weigerde de raad om
bij het loon van een stoker van de gasfabriek,
een man die zware* arbeid verricht, met één
gulden per week te verhoogen. Met deze zaken
voor oogen hebben B. en W. geoordeeld dat
het mogelijk was dit salaris naar beneden te
brengen.
Het voorstel van dhr. Moelker om het salaris
te bepalen op f 900 met premievrij pensioen
wordt hierna met alg. st. aangenomen.
Als leden voor het stemboreau prov. staten
verkiezing worden benoemd de hh. Wagemaker
en Geluk, voorz. ambtsh. de burgemeester, plv.
Aertsen en Stontjesdijk. Stembureau 2 de hh.
Goosseu voorz., Moelker en Klompe, plv. Quist
en Deurloo.
Als leden voor dat van den gemeenteraad de
h.h. Wagemaker en Geluk, voorz. ambtshalve
de burgemeester, plaatsv. leden Aertsen en Stout
jesdijk.
Stembureau 2 de h.h. Moelker en Klompe,
voorz. dhr. Goosseu en plv. Quist en Deurloo.
Tot leden der schattingscommissie wordeu her
benoemd de b.h, J. van Nieuwenhuizen, G. W.
Geluk, P. J. Jansen eu J. C. Gelderblom.
Als leden van het hoofdstembureau Voorz.
burgemeester, de h.h. Goossen, Wagemaker,
Aertsen en Geluk.
Eenige af- en overschrijvingen in de begroo
ting worden goedgekeurd.
Vaststellingen pensioengrondslag van eenige
ambtenaren worden goedgevonden.
B. en W. stellen voor het vermenigvuldigings-
cjjfer voor den h. o. dit jaar te stellen op 1.5,
vorig jaar 1.3.
Da heer Singerling vraagt of de belasting
opbrengst niet zal verminderen.
De Voorzitter meent dat dit het geval zal
zijn, vandaar het verhoogde cijfer.
De heer Singerling acht het noodzakelijk om
nog een andere bron van inkomsten te scheppen,
hetgeen kan door een heffiog van opcenten op
de vermogeQshelastiug.
De voorzitter zegt dat dit voorstel dan schrif
telijk dient te worden ingediend.
De heer Moelker meeut dat een cijfer van
1.5 gerost kau wordeo aangenomen, wellicht zal
het nog te laag zijn en zullen we moeten komen
tot'een cijfer van 1.8, misschien zal het belas
tingjaar 1923 er zoodanig uitzien dat we mo
gelijk nog booger moeten gaan. Het voorstel
wordt aangenomen.
DE OVERBRUGGING
van de Eendracht komt hierna aan de orde.
De voorzitter deelt mede dat de plannen van
den ingenieur ziju ingekomen, de begrootiog
met een voldoenden posi roor onvoorziene uit
gaven is in totaal vijf honderd twee en zeventig
duizend honderd tachtig gulden. B. en W. stel
len voor om tot den bouw van de brug te be
sluiten, mits de regeering en provincie ieder
voor 7j deel in de kosten bijdragen eu de gemeente
recht krijgt om bruggeld te heffen. De gemeente
moet dan */j gedeelte van den bouwsom leeuen,
het voorschot van rijk en provincie zou renteloos
moeten zijn, terwijl is gerekend op een aflossing
in 66 jaar.
De heer Singerling meent dat het beter is
om eerst een voorvergadering te houden voor
aleer tot eene beslissiug worde overgegaan.
De Voorzitter is er voor om de zaak in open
bare vergadering af te handeleD, de burgerij
klaagt anders weder over de geheimzinnigheid die
wordt betracht.
De heer Singerling acht een besloten zittiBg
toch wenschelijk.
De beer Wagemaker meent dat de zaak in
openbare zitting dient behandeld, zooals is op
gemerkt, meu klaagt dan weer over het houden
van een gesloten vergadering.
De heer Moelker memoreert dat geruimen tijd
over de overbrugging is gesprokeu en deze zat
vast aan het spoorwegplan. Er is rijpelijk over
nagedacht en dit plan is het beste voor Tholen
daar het gevaar van gesloten geraken van den
vaarweg er door wordt afgewend.
Toen het apoorcomité vorig jaar aan de
Provinciale Staten verzocht om het aangevraagde
subsidie voor een jaar te verlengen, hebben
Ged, Staten onzer provincie een veorstel van
spr. om de brugplannen uit het spoorplan te
schakelen, overgekomen. Spr. heeft de stukken
ingezien en blijkt dat door de brug geschikt te
maken voor een eventueelen spoorweg, de kosten
hierdooor f 248.000 hooger worden. Spr. kan
zich hiermede vereeniging omdat het wenschelijk
is met het oog op de toekomst. Naar schatting
wordt de som door de gemeente te leenan
f 200.000 die oit de bruggeld heffing moet worden
afgelost en waarvan rente dient te betaald, de
eerste jaren gezien ook de overige aflossing zal
de gemeente dus geheel derven de inkomsten die
thans uit het veer worden getrokken dit is
tegenwoordig f7000. Niettegenstaande dit groote
offer kan spr. toch vrijheid vinden om voor te
stellen de plannen aan te nemen, want nu komt
de brng waar we deze willen hebben en dit is
in Tholens belang. Gaat de zaak buiten ons om
dan sal men een brng kunnen leggen op een
plaats die niet strookt met onze belangen. Een
brng verdient verre de voorkeur boven een dam,
door afdamming zoo Tholen een tweede Yeere
worden en hiertegen dient gewaakt. Hoe be
zwaarlijk een verhooging va» belasting de eerste
jaren te verwachten ook sal zijn, spr. gaat mee
met het voorstel van B. en W.
De heer Geluk heeft met verbazing deu heer
Moelker aangehoord, die zoo licht heenstapt over
de f248.000 die een brug voor spoorverkeer
meer kosten moet dan een wagenbrng. Spr. zon
het bouwen van een brug achten te leggen op
op den weg van d«n Staat, dan zou Tholen ge
heel vrij uitgaan en spr. beschouwt het bouwen
van een brug een financicëleo strop voor dit
gemeente, evenals het bouwbedrijf.
De heer Moelker merkt op dat hem persoonlijk
het bouwen van een brug niet kan schelen
doch spr. wijst er met nadruk op dat de dam
plannen niet vanuit Tholen zijn Opgeworpen,
doch gekomeu zijn uit den boezem tan de overige
eilandbewoners die een betere verbinding wen
schen.
Het is hier zaaks de beste en voordeeligste
oplossing voor de gemeentefinanciën. Gesteld als
Tholen Diet besluit tot den bouw eo de dam
plannen komen weder te voorschijn, dan heeft
onze gemeente een strop. Een aanvraag voor
een brug voor wagenverkeer, die goedkooper is
zal ons niets geven, we krijgen er geen snbsidie
voor.
De heer Geluk is overtuigd dat men niet zoo
spoedig zal overgaan tot het leggen van een
dam, die ook door is.
De heer Goossen zegt dat hij indertijd reeds
heeft gezegd wc moeten zorgen de brng geen
tweede gasfabriek wordt. Hij acht het nood-
zakelyk dat men tot overbrugging overgaat, we
moeten verlost worden van een middelleeuwschen
toestand dien het veer ons bezorgd. Doeh de
achterliggende gemeenten moesten begrijpen dat
zij er, evenals Tholen belang bij hebbea dat er
verbetering komt, «ij hebben er nog meer be-
laDg hij dan wij d^t hebben. Straks als het werk
gereed is kunnen ze lacheu en zeggen ziezoo
we profiteeren maar lekker van de door Tholen
gebouwde brug. Dit moest niet zoo zijn, deze
brug die ruim een half millioen zal kosten moet
zijn een gemeenschapibrug waarin alle gemztnteo
deelen in hel algemeen belaug. Gezamenlijk
dienen de zeven gemeenten in het eiland hier
voor te zorgen.
Tholen gaat nu subsidies vragen en bet recht
om tolgeld te heffen. Spr. meeuing is nog dat
de brug een N.V. moest zijn voor alle gemeenten
Wat de heer Geluk zegde over een strop van
het bouwbedrijf, dhr. Geluk is oiet op de hoogte.
Het bouwbedrijf is géén strop voor de gemeente
Gesteld we de huizen vau dhr. Vriens zouden
moeten overnemen, dan kosten die ons f1700
per stok. Laat dhr. Geluk maar eens trachten
voor f 1700 een degelijk huis te bouwen.
We hebben nu het voorstel van B. en W.
om over te gaan tot het bonwen van een brng
en die opzet is gekomen omdat Tholen baas in
eigen huis zoo blijven.
De heer Singerling meent dat een tweetal
kamerleden over de brog^jn de Kamer hebben
gesproken, waarop de Minister zich bereid Yfr-
klaarde mits het achterland steun verleent. Wordt
hiermede niet het eiland bedoelt P
De heer Wagemaker zegt dat Tholen zelf 1/j
bijdraagt, dit voorstel is reeds aangenomen door
den raad en zouden we dus weder van voren
af moeten beginnen en ons eens genomen be
sluit vernietigen P
De voorzitter antwoordt ook ontkennend op
de vraag van dhr. Singerling de bedoeling is
dat de belanghebbende 73 betalen en dit is in
dit geval Tholen.
Voorts wordt aan Rijk en Provincie ieder 1/3
gevraagd met 66 annuïteiten, het recht om brug
geld te heffen ad 10 ct. per persoon en voor
vrachtauto's een hooger tarief.
Spr. wil dit voorstel in stemming brengen.
De heer Moelker wijst er op dat het recht
voor brnggeldheffing de beslissende factor is.
De heer Aerteen zon in overweging geven om
het vorige raadsbesluit te vernietigen om ts
trachten de overige gemeenten mede te doen
dragen in de kosten.
