De nood in de Drentsche venen.
De Rijksmiddelen.
liet is mat de rijksmiddelen het vorig jsar
gegaan zooal9 reeds voorspeld werd steeds meer
in dalende richting. In de eerste maanden was
de opbrengst nog eeoigszias hooger dan in de
overeenkomstige maanden van 1920, maar de
laatste maanden bleven den achter, en 't slot
is geweest,; dat het in de eerstè"Wauden ver
kregen overschot door de slechtere uitkomsten
der laatste maanden weer geheel is teniet gedaan
eo er zelfs over 't jaar als geheel geoomeo eeu
achteruitgang valt te con9tateeren.
Ook de uitkomst over December bleef hij
Dec. 1920 teD achter. In de vorige maai d
werd door de gewone middelen 38.4 millioen
opgebracht tegen 41.1 millioen over Dec. 1920.
Ouder de bronnen van inkooiBt, die meer op
brachten, moeten genoemd worden de inkomsten
belasting, de suiker-accijns en de successie
rechten, kvelke drie middelen elk afzonderlijk
meer dan één millioen vooruitgang loonen. Ma«r
daar staat heel wat achteruitgang van andere
bronnen tegenover, b.v. de registratierechten
die bijna 3 millioen minder opbrachten, de
gedistilleerd-accijns, die ook ver over 't millioen
ten achter bleef eo nog tal van aDdere ver
minderingen.
De totaal-opbreogst over 't geheele jaar was
f4S8.021.692 tegen f439.623.862 in 1920.
Eeu achteruitgang du9 van ruim l'/'z millioen.
De raming was voor 1921 ruim 402 millioen
en zoo beschouwd valt de opbrengst niet tegen.
Maar men weel, dat de ramingen in den regel
aan dén lagen kant worden gehouden en dat er
van een overschot toch volstrekt geeo sprake is.
Alleen zal het tekort enkele millioentjes minder
worden dan de voorzichtige raming wilde doen
gelooveD.
Behalve deze 438 millioen uit de gewone
middelen, is het vorig jaar uit de buitengc-
middelen nog ingekomen uit de O.IA .-belasting
bijna 82'/2 millioen en uit de opcenten, geheven
ten hate "vau het „Leeniugfonds 1914", bijna
117'/2 millioen.
De moord in den sneltrein.
Het onderzoek omtrent den moord op int.
Wijsman heeft, zoo deelt de Tel. mee, nog
niets bepaalds opleverd. De zaak staat er precies
zoo voor als op 2 Januari. Er gaat geen dag
voorbij of er worden persouen, dia „'t wel zouden
kunnen zijn geweest", naar 't bureau van de
centrale recherche te Amsterdam geleid, maar
steeds zooder gevolg.
De pleegzuster wordt thaos streng bewaakt,
blijkbaar om te voorkomen, dat door gesprekken
over de zaak hare herinnering aan den treinrit
nog meer verdoezeld wordt.
De directeur vau het Wilhelmina-Gasthuis
U11UCI1U 6IA-II »»U UCI goosuuio ivuoig. uüui
te spreken, dan is de direcleur er bij. De andere
pleegzusters mogen niet met haar over den
moord spraken.
Er wordt een nieuwe mededeeling gedaan
door de Avondp. nl. dat op Oudejaarsavoud te
Leiden een dame in deo bewusten (rein is
gestapt, die eeu eerste klasse coupé zocht. Zij
was in de buurt vau de bekende halve coupé,
toen daaruit haastig een heer stapte, die met
kracht de deur achter zich dicht smeet.
De dame trachtte de deur te openen, het
geen haar niet direct gelukte. Ze wierp toen
een blik naar binnen en zag iu een hoek op
de bank een lijkbleek heer zitten, getloken iu
zijn jas. Ze meende, dat hij ongesteld was, schouk
er verder geen aandacht aan en is in een ander
coupé gestapt.
Uit dit geval blijkt dat de moord is gepleegd
tusschen Haarlem eu Leiden. Het lijk is tusschen
Leiden en Den Haag door het schokken van
den Ireia van de bank gezakt.
Vernield.
Toen eeu vrachtaato van de Ouderl. Melk
inrichting te Arnhen ouder Laag Sneren de
spoorbaan overstak, werden de afslnitboomeu
neergelateu voor do nadering van den trein,
waardoor de auto ingesloten werd. Daar de
chauffeur alleen wa% kou hij niet de auto io
veiligheid brengen. Hij liep den trein tegemoet
en deed alle moeite den machinist op het drei
gend gevaar attent te maken, maar de trein
reed in volle vaart door eu op de auto, die
bezijden den weg in een sloot werd geslingerd.
Met verlies van eeu buffer, die in den benzine
tank terecht kwam, kou de trein zijn weg ver
volgen de auto was totaal vernield.
De winter
bezorgt ons dit jaar vele verrassingen, hadden
we Dinsdag eeu onverwacht komende hevige
vorst, die gepaard gaande met een hevigen wind
het vertoeveu buiten bizonder onaangenaam
maakte, Donderdag kregen we ineens een ijze),
die alle verkeer op wegen en straten, zoo uiet
geheel onmogelijk, dan toch bizonder gevaarlijk
maakte, daar door de harde spiegelgladde ijskorst
die zich op de wegen vastzette, het verkeer zeer
belemmerd werd. Er zijn dan ook velen die op
een oi z.chte wijze met deu grond iu aanraking
zijn gekomen, hoewel we iu onze naaste omge
ving van geen ernstige ongelukkeu hebben ge
hoord.
Iu een hernieuwden oproep om steuu voor
den nood iu de Drenlsche veöen zegt het
comité
Tengevolge vau deu gedeeltelijken stilstand
der slrookartoi - en aardappelmeelfabrieken iu
de provincie Groningen, vroeger de groote af-
neemsler der Drentsche turfvoorraden, werd de
afzet naar Groningen, mede in verband met
deo invoer van de goedkoopere Duitsche turf,
nagenoeg opgeheveu. Ook de steenfabrieken,
die veelal uit Barger-Oosterveen eu Barger-
Compascum hun turf betrokken, stoken voor
zoover <le ovens niet zijn omgebouwd, Duitsche
turf. Hier liggen nog voorraden, groot genoeg
om gedurende drie jaar aan de vraag naar dit
artikel te voldoen. Meer dan 8000 veenarbeiders
en -arbeidsters zijn werkloos, een overbevolking
vau circa 50 verzwaart den strijd om hel
bestaan.
De Duitsche arbeidsmarkt, welke steeds 111
het najaar zooveel krachten uit den Zuid-
Oosthoek van Drente betrok en daardoor den
druk der periodieke weikloosbeid verlichtte, is
voor ouze arbeiders gesloten tengevolge vau den
valutastaud.
Ziedaar in 't kort de oorzaken van den nood
der arbeiders in "de veeostreken, vaD »ie er
honderden gezinnen zijn, wier hoofden teeds
veertig en meer wekeu werkloos rondloopen en
waatin ondanks den van overheidswege ver
leenden steun het ineest üoodige ontbreekt, eu
die vaak gehuisvest zijn in ellendige krotten.
Gaven in geld worden gaarne ingewacht aan
het adres van den seer.-peon. tnr. dr. A. Rood-
voets te Emmen.
De influenza.
De influenza houdt nog steeds aanis zij
op sommige plaatsen aan het afnemen, op au-
dere treedt zij weer meer op. Van overal kwa
men de laatste dagen berichten over een groot
aantal ziektegevallen en als gevolg daarvan stag
natie in den dagelijkschen gang van zaken.
Ook op het eiland Urk zijn vele bewoners
aangetast. De school is tijdelijk gesloten. Te
Woriner waten van de dertig werklieden van
een timmerwerkplaats 28 tegelijk ziek. De stoom-
tramdienst van de H. T. M. van Den Haag naar
Rijswijk, moest wegens het groot aantal zteken
onder de machinisten, tijdelijk worden stopgezet.
De H. B. S. met 3 jarigen cursus te Utrecht
aan de Van Wijckskade is wegens de griepge
vallen onder de leeraren en leerliugeu tot Vrijdag
a.s. gesloten. De postbestellingen te Gouda zijn
van vier tot drie veriniuderd wegens ziekte
onder de bestellers.
Op de tramlijn StadskauaalTer Apel zijn
verschillende persoDeutrams tijdelijk opgeheven
daar het grootste deel vau het personeel ziek is.
In Enschedé zijn een zeer groot aantal ziekte
gevallen. Te Noordaijkerhout, waar de ziekte
ook zeer erg heerscht, is een school gesloten.
Te Tiel ziju vau de 11.006 inwoners zeker
1500 door de griep aangetast.
De verschillende Sruia's, die geneesmiddelen
fabriceeren en lijdelijke verlenging van den
arbeidstijd hadden gevraagd zoolang de griep
duurt, hebben dat verlof verkregen. Op deze
fabrieken is de arbeidstijd verlengd van 8 tot II
uur, voor de vrouwen tot 10 uur. Er zal nu
wel in de groote vraag naar aspirine, chinine
en andere griepbestrijdende middelen kunnen
worden voorzien.
Dr. Vos, wethouder voor de volksgezondheid
te Amsterdam, geeft eenige practische wenken
iu de (Grueue) a\wst. Zoo waarschuwt hij voor
overmatige vermoeienis eu audere schadelijke
invloeden, die het weerstandsvermogen van het
lichaam verzwakken en dus de „immuniteit"
voor den verwekker van de influenza kau doen
verdwijnen. Hoe rustiger men is van lichaam
eu vau geest, aldus dr. Vos, hoe minder aogst
men heeft des le krachtiger weerstand kau het
lichaam bieden ook tegen deze ziekte. Het
slikken van allerlei desinfecteerende middelen,
die deu ademhalingsweg eu het spijsverteriugs-
apparaat prikkelen en'gevoelig maken, kan men
beter nalaten. Rook en eu „drinken" ziju geen
geschikte middelen in den strijd tegeu de
influenza.
Het is integendeel rationeel, zoo weinig mo
gelijk veranderiug te brengen in de gevolgde
levenswijze cn vooral alle schadelijke invloeden
te vermijdeu. Van groote beteekenis is b.v. het
vermijdeQ van „kouvatten" in tijdeu als deze.
Koude vatten staat gelijk met verzwakken van
het lichaam, waardoor iedere vijand meer vat er
op krijgt.
De kronen
rolden na het beëindigen vau den oorlog over
de straat, doordat hun dragers gedwongen werdeo
at te treden. Deze periode is nu reeds 31/a jaar
voorbij en nog schijneu koningen niet gerust te
kunnen zijn over hun bezit van een kroon
De koning vau Griekenland, wiens heer?cbzucht
een gevaar schijnt te zijn voor de overige Bal-
kanvorsten, heeft nu een verzoek vau de Tsecho-
blowaken en van Rumemë gekregen, om maar
te verdwijnen eu ziju regeering over te geven
aan zijn zoon G. orge. De laatste heeft zich laten
overhalen om drz»; booLchap aan zijn vader over
te brengen. Of koning George er gehoor aan
zal geven is nog de vraag.
Een misdaad
is ontdekt in de omstreken van St. Maure. Op
de spoorlijn Parijs-Bordeaux vond men een vrouw,
die naar het scheen, door den trein wa9 over
reden.
De echtgenoot van deze vrouw, zelfmoordde
zich echter eenige dageu na het ongeval, waarop
de justitie een onderzoek instelde. Hierbij kwam
men tot de ontdekking, door het verhoor van
den broeder «ao den zelfmoordenaar, dat de
twee broeders hooggaande rozie roet de vrouw
hadden gekregen, waarop zij in hun^ woede de
vrouw doodden. Om hun misdaad te verbergen,
hadden ze de vrouw op de rails gelegd, ooi aan
eeu ongeval te doen geloover.
De arbeidstoestand in Duitschiand.
Een regeeringicoromissaris beeft een onder
zoek ingesteld naar de uitvoering der achturen-
wet in Duitschiand. „Het Volk" heeft nu roet
eeü van de ledeo dier commissie, dm heer
E. Kupers, secretaris van het N. V. V., eeD
ouderhoud gehad.
Wat het eerst opvalt, vertelde de lieer fv
is, dat er iu Duitschiand weer zoo intensief ge
werkt wo.dt. Dit valt direct up zondra men in
fabriekeD en werkplaatsen kooit. Het wordt
trouwens ook door de werkgevers erkeud, dat
de arbeiders vlijtig werken en de productie per
uur weer op hetzelfde peil staat als loor den
oorlog. Door de plotselinge verkorting vau deu
werktijd tot acht uur is, wat begrijpelijk is, de
dagproductie eenigszins gedaald.
De toestand van de arbeiders is echter veel
slechter dan vóór den oorlog. Vóór den oorlog
bedroeg het gemiddelde weekloon ongeveer 36
tot 40 goudroarkeo. Voor dat loon kon de ar
beider 3 paar schoenen koopen voor twee week-
loouen had hij een goed maatcostuora. De looueu
zijn thans ongeveer 13 tl 14 maal zoo hoog als
vóór den oorlog, dat komt derhalve neer op eeo
weeklooü dat ligt tusschen de 450 eo 550 pa
pieren mark. De prijzen zijn echter veel meer
gestegen. Meubelen zijn b.v. 20 it 25 maal
zoo duur geworden, ouderkleeren 60 tot 86 maal
zoo duur. Margarine kostte vroeger 60—80
pteDuig het poüd, nu 40 mark, reuzel 52 pfen-
nig, thans 42 mark. Vuor een paar goede schoe
nen moet een arbeider du 1 weekloon neer
leggen, voor een maatcos'.uum 8 wetkloouen.
Hel eenige wat niet veel geslegen is, zijn de
woninghuren; deze zijn ungeveer 40 pCt. hooger
dan in 1914. Dit is, evenals in Nederland, te
danken aan regeeriugmaatregelen.
Vooral de laa'ste maanden is 't in Duitsch
iand buitengewoon druk. Werkloosheid is er
bijna uiet en in sommige bedrijven heerscht
zelfs gebrek aan werkkrachten. Deze drukte
wordt grootendeels veroorzaakt door de. geweldige
daling vau deu markenkoers, waardoor de indus
trie als het ware overstroomd werd met buiteD-
laudsche order». Tengevolge vaü dezelfde oorzaak
maakte zich vau de Duitsche bevolkirg eeD
„koopwoede" meester. Bang voor een nog ver
dere daling, begon de „vlucht voor de mark
trachtte iedereen zich tan de marken te ontdoeu,
die men nog bezat.
In sommige industrieën, o. a. de metaahudus-
rnêt "wérfcjdat veïjfeliftieffftë
van hun orders in Tsjecho-Slowakije en Polen
lieten uitvoeren.
houden wordt, worden toegemetseld, behal?^
waarlangs de veraf wonende kardinalen
moeien binnen komen en zij die ziek
mogen uitgaan.
De deur heeft binnen en buiten verschil]^
sloten. De sleutel van het binnenslot wor^
voorzitter van bet conclaj
Een ceremoniemeester doorloopt eerst dt^
gen met een bel, al roepeude Ad cap*
Overlijden Paus Benedictus XV.
Zondag is overleden Z. H, Paus Benedictus XV.
De wijze waarop de Paus gekozen wordt.
Omtrent de Pauskeuze ontleeneu we aan de
Maasb. de volgende bijzonderheden
Na verloop van negen dagen, waarop de lijk-
plechtigheden voor deu overleden Paus plaats
hebben vereenden zich de kardinalen den tienden
dag in de Sint Pieterskerk, waarde kardinaaldekeo
de H. Mis zingt voor de keus van een nieuw
opperhoofd.
Vervolgens gaan de kardinalen in bet conclaaf.
Onder deze benaming verstaat men niet alleen
de verzameling der kardinalen, die zich tot de
keus van eeo nieuwen Paus vereenigen, maar
ook de plaats zelf, waar deze keus gedaan wordt,
namelijk het Vaticaan.
Voor eiken kardinaal wordt in het Vaticaan
eeu houten cel gemaakt, die met doek of fijne
stof behangen wordt Deze cellen komen uit op
een galerij. Elke cel heeft eeu klein venster,
waarlangs van uit de galerij het licht binnen
komt.
De vensters der galerij worden tot den boven
sten vleugel toegemetseld, zoodat de cellen
■tamelijk donker zijn Boven elke cel hangt het
wapen van deu kardinaal, die daar verblijft.
De cellen zijn ook van elkaar ouderscheiden
door de kleur der tapijten, waarmee zij be'naugen
zijnwant die der kardinalen, die door den
afgestorven Paus werden benoemd tot violet
blauw de andere ziju groea of rood.
Elke cel meet gewoonlijk slechts twintig voet
in het vierkant, zoodat er slechts een tafel, een
bed, een paar stoelen en een kleine kast kan
9taan: Naast iedere cel is er nog een andere,
voor den geheimschrijver van eiken kardinaal,
alsook een kleine kapel en een eetkamertje.
Zijd de kardinalen in bet conclaaf aangekomen,
dan begeven zij zich allereerst naar de Sixtijn»
ache kapel, waar de brieven voorgelez°n «orden,
die door vorige Pausen aangaande de wijze van
verkiezing uitgegeven zijn, waarop zij een eed
van trouw inoetea afljggeD.
Daarna krijgen zij toelating om bet middag
maal te gaan uemen, na beloofd te hebben zich
tegen den avond in het conclaaf te bevinden.
Vroeger mochten de kardinalen alle avonden
naar huis gaan, om des morgens vroeg weer in
het conclaaf te zijn. Tegenwoordig mogen zij na
den ochtend van den tweeden dag het Vaticaan
niet meer verlaten. Alle deuren en vensters van
dat deel van het gebouw, waar het conclaaf ge
waard door den *uoi«im ov.
van het buiter.slot door den opperceren£rZ(
meester. j „de
In deze deur is een venster, door
kardinaleu aan vreemde gezanten gehooi^ r
leenen, wanneer dat zeer dringend wordt
ln den muur zijn vier draaischuiven i
bracht, waardoor het voedsel wordt bint
draaid voor al degenen, die zich in het coj
bevinden. Die -spijzen worden door een
nauwkeurig ouderzocht, opdat er geen b® a
of kennisgevingen mee zouden doorslaipen.
gens wordt de toegang tot het conclaaf! 6
Pauselijke soldaten bewaakt.
ln deze kapel hebben ook de kiesvergaderr-
plaats, die den derden dag beginnen 's me V#1
te G uur en 's namiddags te 3 uur.
k
Doinit i!" (Naar de kapel, heeren I) j\
Dan begeveu de kardiualen zich daarbe 1
elk neemt ziju zitplaats in.
Deze zitplaatsen eD 'de vloer zijn met gden
tapijten bedektvóór eiken zetel is een lesarvan
versierd met het wapen des kardinaals. Vac
Voor bet begin van iedere ochtend vergaar
wordt door een Augustijner monnik eeRtM
Mis gelezen tot aanroeping van den H. (;hed
Vóór de namiddagvergaderingen zingt mei-jt
psalm. om
In het midden der kapel staat
tafel, waarop de nog onbeschreven kiesb
liggen naast twee kelkeD. r
Daarna worden er drie stemopnemers gtjg^
en even zooveel toezieners, om toezicht te b^-
over de eersten. De verkiezing dezer st
nemers en toezieners geschiedt met balleWj
elk deu naam van een kardinaal dragen.^
Daarna gaat men over tot de eigenlijke^
keuze. w,
De oudste kardinaal gaat het eerst n* '0
tafel, neemt een briefje, waarvan de vorm
keurig is voorgeschreven en dat aan de
zijde met allerlei vignetten bedrukt is,'
men er niet doorheen zou kunnen lezen,Jen
in geschreven staat. Hij schrijft daaro«j0
naam vau dengene, wien hij zijn steoi# y
vouwt en zegelt het toe, nadert tot het
doet een stil gebed, spreekt vervolgen^
luider stemme het eedsformulier uit (dat a
geweten zijne stem. geeft aan dengene,
voor den waardigsten opvolger op den Stugs v
Petru9 erkent), legt zijn stembrief in de yj
en daarna in den kelk. 0j
Dit wordt beurtelings door alle
Wanneer eindelijk al de stem brief je.flinf
geven zijn, wordt de kelk weggehaald enW°{
tafel gezet, waar de stembriefjes geteld
door de stemopnemers.
Komt dit getal juist met dat der aanfinl
kardinalen overeen, dan worden ze gePld;
door eiken stemopnemer gelezen en doob
laatsten luidop afgekondigd,
De kardinalen teekenen de afgeroepen t f
aan op de lijst, welke voor hen ligt. D®8*
die het wettig hoof.1 der kerk zal wezen,®*
twee derden der stemmen voor zich hebbï®
Heeft bij de eerste stemming geen deP^a
diualen dit getal bereikt, dan worden PB-
stembrieven verbrand. Te dien einde is18
eeo hoek van de kapel een kolenvuur »8P
bracht, waarvan eeu buis den rook naar
voert. Zoo dikwijls nu het volk den roo,ai(
het verbrande papier ziet opstijgen, beslup
daaruit met recht, dat de keuze nog ni^lJ2
slist is.
Zoo dikwijls een keuze mislukt, begint Vl
den middag of den anderen dag s morgei u
nieuw. *e:
Wanneer op een der kardinalen het m
getal stemmen vereenigd is, wordt ba een lj
onderzoek der stembrieven, de naam
nieuw gekozen Paus door een der csrdii^
welke aao tafel zitten, luidop afgeroepeD. en
Aauvaard! de gekozene de keus dan
de stembiljetten verbrand zonder loevoegit
nat slroo, zoodat er geen zwarte rook t J
gezien wordt, of wel alleen een wilte rooh»
Ouder hen die men zegt in aanmerki
komen voor het Pausschap, wordt o. hm
noernd de Hollandeche kardinaal Van Koij
rit
De medicus en de ijkwet. m
Een rijksveldwachter kwam bij eer)o
dicus te Huis ter Heide onder UtrSi
zoogenaamd als patiënt, maar toen h|,c
de spreekkamer tvas toegelaten, deelqei
mee, dat hij kwam als veldwachter o
gewichten te controleeren in verbant
de ijkwet. De dokter weigerde inlichti;
te geven, de politiebeambte wandelde
het gewichtenkastje, constateerde di
gewichten niet geijkt waren, constatf
voorts dat er een gewicht van i
ontbrak, en maakte van deze ove^
dingen (niet geijkt en ontbreken vanE
gewicht) proces-verbaal op. (j
Deze zaak heeft thans voor den kat
rechter te Utrecht gediend. Geëischt wff-"
10 geldboeten van t'0.50 en een va#»
voor het ontbreken van het eene gett^
verdediger van den geneesheerB
De
