u
No. 1878
Zaterdag 2 April 1921.
Zes en dertigste jaargang
V. Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
1JS Pcr Swartaal f0,80 met Geïllustreerd Zondagsblad f1375 franco
per post t 1,52'/2 IQ et. disrn. kosten. W
UXTGAV
Firma J. M, C. PC/ - Tholen.
Telef. Interc. io. 16.
Adverteutiën
PUBLICATIËN.
BEZOEK VAN DEN COMMISSARIS DER
KONINGIN.
De Burgemeester der Gemeente Tholen brengt ter
openbare kennis, dat, volgens bij hem ingekomen
schrijven, de Heer Commissaris der Koningin in
deze provincie het voornemen heeft, deze gemeente
te bezoeken op Dinsdag den 5 April ü.s. en alsdan
des voormiddags ten 11.30 ure, in het gemeentehuis
aan elk die Zijn HoogEdelGestrenge wenscht te
spreken daartoe de gelegenheid zal geven.
Tholen, den 29 Maart 1921.
De Burgemeester voornoemd,
16 J. G. DIEPENHORST.
BRUG OF DAM BIJ THOLEN?
door dr. J. Lorié.
Ih Vragen van den Dag Aprilaflevering 1920
tinden we het volgende artikel dat ons zeer
lezenswaardig voorkomt.
I.
Zeer langzaam en laten wij hopen ook
zeker herneemt het leven zijn gewonen gang en
komen planneu te berde, om de algemeene wel
vaart te bevorderen. In de eerste plaats tot
vermeerderde voortbrenging, daarnaast tot ver
betering der verbindingswegen. Zij komen, door
wisselwerking, aan elkander te goede.
tk wensch mij hier uitsluitend bezig te houden
met eene zaak, waar dit, iu hooge mate, het
geval kan zijn. Ea wel de voorgenomen lokaal
spoorweg langs de dorpen van het eiland Tholen
te beginnen met „de stad" zelve.
D<? weinig populaire stoomtrammen schijnen
huünen tijd te hebben gehadoverladen geeft
kosten en tijdverlies, van daar de algemeeue
wensch naar doorgaand goederenvervoer. Het
plan is, uit te gaan van liet station Wouw,
van de 8.8, tusschen Rosendaal en Bergen op
Zoom, de Eendracht» ow-K*.vViWij-oK
aan cfe* noordzijde der „stad", en de lijn laDgs
de verschillende dorpen vau het eiland te brengen
tot aan het veer van Stavenisse.
Plannen voor eene overbrugging dagteekenen
reeds van 1865. Het bijna 90-jarige oud-lid
van Zeeland's Provinciale Staten, de heer Holle-
stelle, verstrekte mij daarvan een nauwkeurig
overzicht.
Doch, zal men vrageD, „waarom eene brug
Tusschen Noord-Brabant en Zuid-Beveland en
Vau daar naar Walchereo, dwars door het Sloe,
heeft men voor den spoorweg geene bruggen ge
maakt, wel afgedamd. Waarom bij Tholen dan
ook niet een dam Volgens de heer Hollestelle
is daarvan in 1873 het eerst sprake geweest,
later af eu toe, maar tot een ernstig pian is
het nooit gekomen.
Ik Zelf heb daaraan, voor 20 jaren, eenige
regels gewijd1) en eene afdamming bepleit, tusschen
rdé Beccius- en Hikkepolders, «aar de vloed uit
het Noorden dien uit het Zuiden ontmoet, een
Vdoód punt" of „wantij" is en de Eendracht de
geringste diepte heeft. Het gevolg zoude zijn
m.i. zoo goed als zeker aanslibbing ter
weerszijden, op groote schaal aan het Noordeinde,
Tn den trechter tusschen Tholen en St-Philipsland.
Op het oogenbhk is echter uitsluitend aan
de orde de overbrugging meer Zuidwaarts, bij
'Tholèn, waaruit voorkomt de vraag of die niet
door eene afdamming vervangen kan worden.
Vermoedelijk zal die dam, volgeus deskuudigen
duurder uitkomen dan de brug, die echter ook
niet geschonken wordt. Maar het nadeelige ver
schil zal wederom geriDg wezen, in vergelijking
mei eenen dam, meer Noordelijk, bij Vossemeer
Ik acht het dienstig eenige gevallen op te
sommen, ontleend aan „Beekman, Nederland
als Polderland" waarin dergelijke dwarsverbin
dingen tusschen de groote Zeeuwsche Stroomeo
afgesloten en in vruchtbaar polderland veranderd
zijn.
I. In 1301 werd nog een zeeslag geleverd
op de Gouwe, een breed water tusschen Schouwen
en Duiveland. Daarin liep W.—O. Oude
Haven van Zierikzee uit. Achtereenvolgens werden
...aan Schouwen ingedijkt de polders „Goukens
Nieuwland", ten N. der stad, in 1358 en
#Noordgouwe" in 1374-, waardoor de Gouwe
geheel afgesloten en Schouwen met het eiland
Dreischor vereenigd werd. Oorspronkelijk vormde
dit ééa geheel met Duiveland, maar eene dijk
breuk splitste het in twee deelen, gescheiden
door een nieuwe kreek, het „Dijkwater." Het
Zuidelijke gedeelte der Gouwe werd achtereen
volgens bedijkt, het laatst in 1628, de „Gouwe-
veerpolder". Hetzelfde gebeurde met de Noor
delijke, blinde, stukken van Gouwe en Dijkwaier,
waardoor de aaneenhechting der beide eilauden
y^rbreed werd.
Het eiland Tholen is door eamengroeiïng van
verschilleude kernen oulstaao, gescheiden door
de volgende wateren.
H. Tusschen het „Oudelaud van Stavenisse"
en „Sint-Maartensdijk".
III. Tusschen het „Oudeland van Sint-
Maartensdijk" er, „Poortvliet", de „Pluimpot"
die op de kaart nog uitstekend te herkeoneu is;
bijna tot aan de „Krabbekreek", ten Noorden
van Tholen. Door den dam te Scherpenisse werd
hij afgesloten, in het Zuidelijke stuk nog de
smalle „Geertruida-Polder" aangewonnen, het
overige is opengebleven als haven van Sint-
Maartensdijk.
IV. De „Striene", tusschen Poortvliet eD
Schakerloo, waarschijnlijk de oudste Schelde-
beddiug naar de Maas. Door overdijking werden
beide eilanden vereenigd en iu 1225 de polder
Vijftienhonderd Gemeten" aangewonnen. Het
overgeblevene Zuidelijke stuk leverde de polders
„Oud" en „Nieuw-Strijen", de laatste in 1310.
(Slot volgt.)
GEMENGD NIEUWS?
Voetbal.
De Paaschmaandag te Amsterdam ge
houden voetbal-wedstrijd Nederland-Zwitserland
19 door Nederland gewonnen met 2—0. Toch
is het geeu roemvolle overwinning geweest. De
sportverslaggever van de N.Rt. Ct. schrijft althans
„Wij weten het. niet precies of de wedstrijd
van heden de slechtste is, die ooit door een
NeJerlandsch elftal gespeeld is of niet, maar
111 ieder geval zal hij tot de slechtste behooren".
Het zeer ongunstige weer had hieraan voorna
melijk schuld. 30.000 toeschouwers woonden
den wedstrijd bij.
De tabakswet.
De komende tabaksbelasting bedraagt 10 pet.
van den kleinhandelsprijs op tabak en sigaren
L5a.nct on sirro-offo- i -
kant of den importeur.
De tabakshandelaar, fabrikant of winkelier
heeft een bedrijfsvergunning noodig, die hij bij
den ontvaoger der accijnzeu tegen betaling van
f 5 kau bekomen. Hij plaatst dau boven zijn
deur een bordje met „Tabaksvergunning" er op.
De fabrikant zendt hem de sigareo of siga
retten verpakt in kistjes, welke zijn voorzien
van een „Accijnszegel", waarop een serienummer
en de prijs, dien de winkelier mag vragen.
Sigaren los verkoopen is slechts bij uitzondering
nog toegestaan, uamelijk ten hoogste twintig
losse sigaren tegelijk, eu dau uit het kistje inet
bovengenoemd zegel en serienummer.
De wiukelier moet in zijn zaak een lijst hebben
hangen, aangevende de bij hem verkrijgbare
merken vau sigareu.
Sigaretten en tabak mag hij slechts verpakt
verkoopen. De voorraad dien hij op den dat;
van iu-werking-treding der wet heeft, behoeft
niet gezegeld te worden, maar de ontvaDger
moet weten hoe groot die, is, met aanduiding
vau merk, prijs enz. Den accijus kan hij ver
halen op de koopers.
Wie op den dag van iu-werking-treding siga
ren voor particulier gebruik in huis wil hebben,
is daarin vrij. Hij betaalt geen belasting er voor
en krijgt geen huiszoeking.
Diefstal en heling.
't Was te Nieuwe Wetering (Z.-H.) opge
vallen, dat een vroow, wier man te Rotterdam
werkzaam is, den laatstee tijd herhaaldelijk
allerlei goederen verkocht tegen lagen prijs.
De politie hield eenigeo tijd scherp toezicht en
ten slotte deed de burgemeester met eenige
politiemannen een inval in hare woning.
Van allerlei werd er gevonden en in beslag
genomen tarwe, mais, lijnkoeken, ja, zelfs een
heipaal vau 17 meter. Het onderzoek, dat volgde,
bracht bovendien aan het licht, dat door de
vrouw reeds verkocht was 150 pond spek, 160
pond suiker en twee zakken tarwe. Dit alles
werd haar door haar man, die in Rotteidam
reeds door de politie werd gehoord, toegezonden.
Verschillende personen blijkeu bij de zaak
betrokken te zijn en tegen enkele is reeds proces
verbaal opgemaakt.
Uitvoer van vleesch.
De minister van landbouw heeft, naar de
Slagerscourant meldt, aan het hoofdbestuur van
den Nederl. Slagershond gemeld
„Ik kan aau uw verzoek om den uitvoer van
vleesch en dus ook van levend vee weder te
verbieden, geen gevolg geven.
Nadat het gedurende de crisisjaren ingestelde
uitvoerverbod is opgeheven, zijn de vleesch-
prijzen over het geheel belangrijk gedaald. Nu
de prijzen weder eenigszins oploopen, acht ik
het niet gewenscht, landbouw en handel opnieuw
te jverontrusten met de wederinstelling van een
u. 'oerverbod. Door iu deze 200 weinig mogelijk
it te grijpen komt het mij voor, dat normale
omstandigheden het suelst weder zullen intreden."
Ernstige onlusten
hy ben 111 Duitschland plaats gehad. De Com-
^i*A—6,1 hebben weder getracht om de huidige
'7.' omver te werpen en een Radenrepa-
biu jc uit te roepen. Natuurlijk ging dit op ver-
sclijilende plaatsen gepaard met roofpartijen en
inoyst de Rijksweer gewelddadig optreden. Er
ziji over het geheele land veel dooden en ge-
wo den gevallen, doch het succes is voor de
op?, ermakers uitgebleven. Overal bleven de
regeringstroepen de baas. Ook de arbeiders
gav-n niet algemeen gehoor aan den oproei? om
alge meen te staken eu zoo is de rust langzamer-
hanjï weer hersteld en zijn verschillende com
munistische leiders in hechtenis genomen.
De Oostenrijksche Keizer
dit- ook als Koning van Hongarije gekroond
*as, heeft een Paaschuitstapje naar Budapest
gen >akt, en getracht om zijn koningskroon
wed r in bezit te nemen. Hij kwam Paschen
onverwacht in het paleis van den Hongaarschen
Reg ut eD had met dezen een onderhoud. Slot
was echter dat de gewezen monarch weder af
reist e, Zijn uitstapje heeft echter heel wat
bert ring veroorzaakt en de Oostenrijksche
grer en worden nauwgezet, bewaakt. De Zwit-
sersrbe regeeriog onderhoudt zich ook over dit
uitstapje, want de Keizer-kouing vertoefde
•edcD het einde van zijn regeering in Zwitserland.
Uitdroging van Zuid-Afrika.
T'n Duitsch tijdschrift deelt mee, dat de
gror.vjjl^terspiegel in Zuid-Afrika langzaam, maar
jujoa aanhoudend daalt, waardoor het ook
•^rehd moeilijker wordt, dit water door
M bewijs voor uitdroging vau Zuid-Afrika
toen het droogworden van het Ngamimeer.
.heen onheilspellend teekeD. Doch er staat een
feit van groote beteekenis tegenover. Men heeft
n.1. bij het terugwijken van het water uit het
westelijkste deel vau dit meer waargenomen,
dat daar stompen van steppeuboomen bloot
kwameD. Op de plaats vau het meer bestond
dus eens een boomsteppe of een droog woud.
Eu evenals deze steppe door verhooging van
den grondwaterspiegel tot meer werd, zoo kan
ook in de toekomst de daling van dien spiegel
in een stijging omslaan.
Wat betreft de oorzaak dezer thans haast
onverpoosde daling wordt aangenomen, dat de
hoeveelheid iu de aarde aanwezig grondwater
niet slechts van de tegenwoordige hoeveelheid
neerslag afhangt, maar dat de borlem nog steeds
groote voorraden water bezit, afkomstig uit een
regeurijker gedeelte ?ao het jongste geologische
verleden. Ofschoon de hoeveelheid neerslag niet
wezenlijk afneemt, wordt toch de genoemde
voorraad minder hoofdzakelijk door afstrooming
en verdampiug, die te zaaien meer water eischen,
dau door door den regen wordt aangebracht.
Het gevolg is dus, dat de bodem van Zuid-
Afrika inderdaad langzaam, maar gestadig uit
droogt.
Eerst wanneer het water in den grond zich
bij het hedeudaagsche klimaat aangepast zal
hebben, d.w.z. wanneer de grondwaterspiegel
zoo tliep zal zijn gedaald, dat het klimaat er
verder geen invloed meer op kau uitoefenen,
zal de uitdroging tot stilstand komen. Natuurlijk
is niet te voorspellen, wanneer dat zijn zal.
De prijs van katoen.
Het vermogen om een blik in de toekomst
te slaaD, behoort nu eenmaal niet tot 's men-
schen capaciteiten, al roeenen sommigen wel eeös
dat ze 't wel kunnen. Voorspellingen doen is
vooral de laatste jaren iets gebleken, waaraan
maar heel weinigen zich kunnen wagen.
Wat zouden velen op 't oogen'lik gaarne met
zekerheid willeu weten, hoe het zal gaan met
de prijsdalingen. Zullen ze nog verder door
werken Of is voorloopig het laagste punt be
reikt
Ten opzichte van de katoenen manufaciareu
b.v. is dezer dagen iu Engeland voorspeld, dat
ze binnenkort zullen komen op de basis van
50 pet. boven den prijs vau 1914<. Zou die voor
spelling juist zijn
Geen sprake van, antwoordden daarop eenige
dera katoen firma's in Enup.latid On 't. nmmn.
van 1 tot 4 regels 75 cents; iedere regel meer 17 1/2 cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
duren. Dan moet er rekening mee worden ge
houden, dat de looneu nog steeds het drievou
dige zijn van voor den oorlog. En er zijn geen
vooruitzichten dat ze voorloopig zullen dalen,
omdat de levensmiddelen nog steeds zeer hoog
in prijs zijn. Zoolang die niet beduidend dalen,
kan van een ernstige vermindering der loonen
geeu sprake zijn.
Wanneer echter de productiekosten lager
worden, dau zal dat vermoedelijk geen invloed
hebben op de prijzen, maar zullen de verschil
lende fabrikanten het daaruit voortvloeiende
voordeel gebruiken tot dekking van de verliezen,
die zij thans lijden.
In handelskringen te Mauchester wordt dan
ook aangenomen, dat de katoenprijzen iu Enge
land voorloopig huD laagste peil hebbeu bereikt.
Maar zooals gezegd voorspellingen zijn wel
eens eerder onjuist gebleken.
Niet te vroeg.
Een oude vrouw van 102 jaar te Mausfield
kreeg nog lust een vliegtocht te maken en dit
beviel zoo goed dat ze ou reeds 9 maal gevlogen
heeft. Waar ze echter nog niet gedoopt en
aangenomen was, is ze daartoe ook overgegaan
en dezer dagen ia te Sheffield deze plechtigheid
verricht.
Zomertijd.
Maandag 4 April begint de zomertijd weder.
Zet dus iu den nacht van Zondag op Maandag
uw uurwerk een uur vooruit.
Inkomens beneden f800 geen
gemeente-belasting.
Naar aanleiding van de heffing van de ge
meentelijke inkomstenbelasting door het Rijk
(naar men weet, zal zulks, dit jaar te beginnen,
te Amsterdam de minister een
©aM-oJy^j" C P Q.
vmcien, waarin deri g e ui eO u wordt
geadviseerd, geeo belasting te heffen beneden
de grens, waarop de Rijksheffing begint, derhalïe
beneden een zuiver inkomen van f 80U.
De opbrengst der belasting van lagere irko-
mens zal niet opwegen tegen de zeer groote
kosten door het Rijk te maken bij de opsporing
van die belastingplichtigen.
De minister acht het daarom wenschelijk,
dat gemeentebesturen er naar zullen streven
zuivere inkomens van minder dan f SÜ0 buiten
de belasting te doen blijven.
andere katoenfirma's in Engeland. Op 't oogen
bhk is de situatie zoo: ruwe katoen wordt ver
kocht met absoluut verlies vour de planters.
I'e spiouerijen leveren de garens met verlies.
Het doek wordt geweven door de fabrieken,
eveneens tegen prijzen, welke verlies opleveren.
Die toestand kan natuurlijk niet blijven voort.
VAN ONZE BERICHTGEVERS.
ST-ANNALAND. Iu de Vergadering vau den
Gemeenteraad gebonden op jl. Dinsdag 22 Mrt.
werd medegedeeld dat de gevraagde vrijstelling
voor hel geven van onderwijs in lichamelijke
oefening was verleend tot den 31 December 1921.
Medegedeeld werd het Verslag van de Com
missie tot wering van Schoolverzuim over 1920,
dat voor kennisgeving werd aangenomen.
Ingetrokken werd het iu de vorige vergadering
genomen raadsbesluit inzake het verlerneo van
een vrije woning aan het hoofd der O.L. school
alhier.
Op een vernieuwd verzoek van de Chr. Land-
arbeidersboud om toetreding tot het Werkloos-
heidbesluit werd neder, en nu met algemeene
stemmen afwijzend beschikt.
1 ot sehatter der localiteiten voor den verkoop
van sterken drank in het klein werd benoemd
de heer Abr. Goedegebuure Az. Jr.
Omdat op de gedane oproeping van solli
citanten naar de vacante betrekking van vroed
vrouw, zich niemand heeft aangeboden, werd
besloten het salaris voor die litularisse te ver-
hoogen met f 300.— en te brengen op f 1000.—
en ou een nieuwe oproeping te doen.
Bij de rondvraag vroeg de heer Elenbaas of
het joist was, dat onlangs een deputatie van
wege Gedeputeerde Stateu hier is geweest, om
met het Gemeentebestuur te raadplegen om te
geraken tot eene goede communicatie met de
andere gemeenten in het eiland, waarop de
Voorzitter bevestigend antwoordde, onder mede-
deeling dat men pogingen iu bet werk wil
stellen om hier toe te geraken.
Onder leiriiog van den Burgemeester werd
Woensdagavond 23 Mrt. alhier in een der
localen van de O.L. School een vergadering
gehouden met onders van schoolgaande kinderen,
teneinde een ouder-comuiissie daar te stellen.
De vergadering werd door 65 personen bij
gewoond eu werden iu deze Commissie benoemd
lot Voorzitter de heer Jan van Luijk Anthz,
lot Secretaris de heer C. Moerlaod en tot leden
de heeren J. D. Kodde, J. L, Goedegebuure Az,
en I. Rijnberg Pz.
