IERSEKSCHE El
THOOLSCHE COURMT
sttfaws-15 -»
5; jo. 1818
1? Z££? bli -
Zaterdag 24 Januari 1920.
Vijf en dertigste jaargang
lei? )e Burgemeester der gemeente Tholen, maakt
lend, dat eene openbare Vergadering van den
imeenteraad is belegd tegen Dinsdag 27 Januari
I ^[20, des namiddags te 2*/2 ure.
V/if Punten van behandeling
n.
likke
Firma J. M. C. POT Tholen.
Publicatie n.
ÏEN BRUG OVER DE EENDRACHT.
iel
NJef wL,&r' mea Terli*t Taa een °f
GEMENGD NIEUWS.
Dit blad verschijnt elten Zaterdag.
en 8
loctorej"
va* umu ibiot/uijut ci&.cu zjaicruag.
Prijs per kwartaal (0,75; met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,25, franco
por post f 1,32». Voor het buitenland f 1.—zonder Geïll. Zondagsblad.
UITGAVE
Telef. Intern, no. 16.
De Burgemeester van Tholen wijst er nogmaals
dat op 31 December 1919 de aanslagen in den
^Idelyken omslag geheel dienden voldaan te zijn
'holen, 20 Januari 1920.
le. Ingekomen stukken.
ede. Benoeming onderwijzeres.
Se. Benoeming onderwijzer.
|.:4e. Vaststelling suppletoir kohier van den hoof-
lilyken omslag.
Tholen, den 23 Januari 1920. 12
26 Jan.1 Febr. 1920 kunnen gebruikt worden:
I n no. 17 van de soikerkaart voor l/2 pond suiker.
iGlÖJd'Skeidsduur van couponnen der BROODKAAR-
?N voor het 124e tydvak van 2330 Jan.
De broodkaarten voor wittebrood, waarop geen
en geen nummer voorkomen zyn voor het 124e
ÜEHvsk tw.rt gekleurd.
j ^Jflioleu, den 23 J»n. 1920. 11
«moti De Bnrgemeealer,
J. W. WAGTHO.
0 25(_
SN:
449
'ogetwijfeld voelt men bij winterdag meer
het isolement, waartoe eilandbewoners van
ure gedoemd zijn.
Als om die afzondering eenigszins te ver
dijken, komt men af en toe met grootsche
noen voor den dag, die aan de belangen der
mlking en aan de ontwikkeling der streek
goede moeten komen.
f joo is veler belangstelling gewekt voor eene
toieiding, die weliswaar een zekere lijdens-
chiedenis aohter den rug en misschien ook
voor den boeg heeft, doch aan het eind
vorigen j&ars haar beslag scheen te zollen
gen en bij de gemeentebesturen eene snelle
lissing vorderde om de handen daadwerkelijk
|f Jl den ploeg te kunnen slaan, toen weer vrij
rerwacht, nadat Dauwelijka uitgelokte autoritaire
nloiten tot verhooging van het aandeelen-
>itaal waren genomen de veranderde economische
standigheden de plannen weder uitstellen.
De electrificatie door middel van een groot
ivinciaal net, scbijut ook al naar een verder
elegen tijdperk te zijn verschoven.
Eu het locaalspoorwegplan doet verwachten
dit vrijwel denzelfden weg zal opgaan.
Het staat dus te vreezen dat er alvorens van
verschillende maatregelen, die ook ons eiland
goede heetten te komeD, eenige vrucht zal
nnen worden geplakt, nog heel wat water
>r de Eendracht zal moeten stroomen.
Van de Eendracht gesproken.
Er waren aan het laatst bedoelde plan mede
ie overbrngging van dat water verbonden.
Alsof dit werk alleen slechts uitvoerbaar zou
Q als er inderdaad een locaalspoor komt, ter-
jl ze zonder zulk eene verbinding van geener-
nut zonde zijn.
Niemand toch die van het eenige comnumicatie
idel om den vasten wal of omgekeerd ons
md te bereiken, gebruik moet maken, zal
onderschreven.
We zullen na maar niet zeggen dat de veer-
it een verouderd, een primitief middel van
roer is, integendeel is tij in haar soort wer-
yk nog zoo kwaad niet, maar de soort deugt
laeltocht, d.u wel uit een gesloten rijtuig.
een Thoolsche Chuiskar of uit de Bergsche
m komt, altijd moet men tich zooveel mogelijk
^waren tegen de immer voelende tocht van de
'ds koude Eendracht.
j*gio is het aantal dergenen, die de meest
Ie herinnering hebben aan dat openlucht-
ir-tochtje, om niet van erger te spreken.
Nu tan van de verschillende maatregelen die
in den aanhef noemden als waarop meo
lacht is om ook ons eiland te doen profiteereo
'oorbeeld de waterleiding, goed zijn, maar in
'liereerste plaats is het onafwijsbaar, dat een
Bg goed, we kunnen wel zeggen onmisbaar it.
Een mogelijke tegenwerping dat het al jaren
g ,on8er brug is gegaan, kan daarom niet
contra-motief gelden, omdat dan nimmer
nil "i88 ,Terbetenng gegronde redenen va bestaan
ö'fide hebben.
We kunnen dus zoo'n mogelijk conservatieve
Odmg gevoegelijk bniten het geding laten en
^oten liever het oog op zoodanige middelen
die kunnen leiden tot opheffing van dit middel
eeuswche pontveer.
We stellen ons voor, dat geen corporatie of
geen autoriteit op ons eiland zich zou ontboaden
aan eenige medewerking in welken vorm ook,
tot bereiking van dat doel.
Zelfs de gemeente Tholen niet, die toch uit
den aard der zaak financieel ten zeerste is geïn
teresseerd bij het pontveer.
Van zelve zou zij schadeloos moeten gesteld
worden voor het gemis der opbrengst van de
veergelden, hetzij in den vorm van een brug
geld, hetzij op zoodanige andere wijze als de
praktijk zon aantooneo.
Men zal voelen dat vooralsnog hier slechts
eene uiting aan den dag treedt, van wat bij
zoovelen al zoo lang en telkens weer in ge
sprekken opkomt, als zij het veer moeten passeeren.
Maar met die stille klachten alleen komt men
er niet.
Er dient zich een algemeene aandraDg te
openbaren, zoo uitgebreid en zoo wijd vertakt
dat ze gelden kan als het ontembaar verlangen
van elk bewoner van het eiland Tholen om nu
eindelijk eens daadwerkelijk te toonen dat men
toch iets doen wil om ons eiland nit zijn
isolement te verlossen.
Ziet, als er een brug over de Eendracht zou
komeD omdat eeu locaalspoor ons eiland met den
Noord* Brabantschen wal zou verbinden, dan zou
daaruit kunnen worden, dat eeu brug slechts een
secundair belang was, terwijl het integendeel
zonneklaar is dat zulk eene verbinding in elk
pal van het hoogste belang is en eigenlijk
geen middel onbeproefd diende gelaten om de
brug er te doen komen, ook opdat dan later
gemakkelijker eeo locaalspoor kan aangelegd
worden en mitsdien minder bezwaren zou ont
moeten.
Laat: „de handen uit de mouwen" het devies
zijn van heD, die ook in dezen voor ons eiland
wat voelen en die de vastgewortelde overtuiging
hebben dat elke stap die gedaan wordt om dit
groote vraagstuk op te losseü, er eene is in de
goede richting tot opheffing van de afzondering
waartoe de natuur ons gebracht heeft.
Er zijn op ons eiland en ook daarbuiten ge
noeg invloedrijke mannen die den stoot tot een
vruchtbare actie kunnen geven.
Moge dit woord ter aanmoediging in een
wel toebereiden bodem vallen en het uitgestrooide
zaad welig tieren om een rijke vrucht af te
werpen I
Adverteutiëu van 1 tot 4 regels 60 centsiedere regel meer 15 cents.
Grootte der letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering.
schijnlijk de premie lager is doch in de werkelijk
heid is dit niet het geval, daar men ook slechts
voor een bepaald aantal dieren betaalt en bij sterf
geval van een niet-verzekerd dier niets krijgt
uitgekeerd.
Ook verlieze men niet uit het oog dat de winst
die gemaakt wordt geheel ten goede komt aan de
deelhebbers, die bij uittreding hun aandeel in de
reserve geheel terugontvangen, hetgeen bij een
speculatieve mij. nimmer het geval is, daar is al
wat men stort verloren.
De heer Th. de Rijke maakt er opmerkzaam op
dat men bij de inkomstenbelasting de premie mag
aftrekken
De voorzitter dankt den heer Snijder voor het
geen hij ten dezen opzichte in het belang der
maatschaopij heeft gedaan en wekt den deelhebbers
op om niet-deelhebbers zooveel mogelijk aan te
•poren toe te treden bij O.V.T,
De heer Brooymans wijst op de mogelijkheid dat
door te hooge aangifte fraude kan wordeD gepleegd.
De voorzitler bestreed dit. De leden van O.V.T.
voelen wel zooveel voor hun maatschappij dat dit
niet licht zal gebeuren. Bovendien controleeren de
leden elkander onderling wel, terwijl ook het bestuur I
en vooral spreker wel nagaan of de geschatte waarde
uiet te hoog is.
De O.V.T. heeft nu 15 jareu bestaan, heeft iu
den begiune zwaro jaren gehad, nn staan we weer
voor een terugslag, daar O.V.T. eenige groote
stallen verliest door het vertrek van jlir. Van
Vredenburch en niet te vergeten door de ramp die
de heer De Wilde heeft getroffen. Vooral wat deze
laatste betreft, wanneer men gevoel heeft voor
diéVen, doet zoo'n ramp pijnlijk aan.
Het bestuur heeft dau ook namens O.V.T. aan
den heer De Wilde een brief van deelneming ge
zonden. levens heeft het de vrijheid der vergadering
voor te stellen om de heer De Wilde te ontheffen
van premiebetaling voor d^dieren die bij den brand
zijn omgekomen. Het doet dit met te meer vrij
moedigheid omdat door den dood der dieren toch
geenerlei risico meer voor O.V.T. bestaat.
Met algemeene stemmen hechtte de vergadering
aan dit voorstel haar goedkeuring.
De voorzitter doet dit besluit groot genoegen,
het zal den heer Do Wilde een bewijs zijn van
deelneming in het voor hem zoo groote verlies.
De heer De Wilde betuigde zijn hartelijken dank
aan het bestuur en de leden voor dit bewijs van
belangstelling.
Nadat nog door den heer Noom een vaag werd
gesteld omtrent een door den veearts ongeneeslijk
verklaard rund, werd de vergadering door den
voorzitter gesloten, on 'er een opwekking tot mede
werking om den O.V.T. door uitbreiding van deel
hebbers, tot grooter bloei te brengen.
steuuen, maar daarbij rekening te houden, dat
zij zelf niet tekort koinen voor hetgeen dat zij
zelf verplicht zijn te betalen.
Na nog eenige discussie werd met algemeene
stemmen besloten eene commissie van overleg
in het leven te roepen en werden voor de ver
schillende districten vertegenwoordigers daarin
aangewezen. De comité's zullen zich nu niet
meer te wenden hebben tot het secretariaat van
de Anco Javastraat den Haag, maar tot mevrouw
Stutterheim Dam G 23 te Middelburg, secre
taresse van de commissie van overleg, die nu
vvoor Zeelaod is, wat de Anco voor bet geheele
land is.
De heer Dijkgraaf sprak zijn groote voldoening
uit over het, bereikte resultaat.
De O.V.T.
hield Dinsdag haar vergadering in hotel Rijstenbil
te Scherpenissie onder voorzitterschap van haar
Directeur de heer De Graaff. üit het kasoverzicht
bleek dat de maatschappij goede resultaton afwerpt
voor de leden en de verzekerde kapitalen steeds
worden.
Toch is voor de maatschappij in ons eiland meer
te doen meende het Bestuur. Er is eeu onderzoek
ingesteld in welke mate de landbouwers hun rundvee
eu paarden hebben verzekerd en hoe de procents-
gewijze verhoudingen zijn.
Nadat de voorzitter eerit een woord van dank
gebracht heeft aan de heeren commissarissen en
Brooymans en Van Gorsel die resp. de cijfers voor
ot-Annaland en Oud-Vossemeer verzamelden bracht
de secretaris een rapport hieromtrent nit. Eerst werd
den directeur dank gebracht voor diens welwillende
medewerking door rangschikking der cijters, daar
spr. wegens vorhuizing de gelegenheid ontbrak en
sprak ook zijn dank uit voor de ondervonden mede
werking van de heeren Anth. Hage, C. Th. de Rijke
Klompe en Steendijk.
114 eigenaren verzekerden 806 paarden met een
verzekerde waarde van f84,2.000. Bij andere maat
schappijen verzekerden 78 eigenaren 377 paarden ,g67fn maar 06 mate Tan oncle»oedheid
met een waarde van f392.000. Het opmerkelijkst ran..bet hongerende kind. De kinderen krijgen
er 166 eigenaren 919 paarden niet bewijzen mede dat de ouders er eenoeuen mede
is echter dat
verzekerden met eeu waarde van f956.000
Procentsgewijze heeft O.V.T. dus 32 0/andere
maatschappijen 22 0/Q en nj0t verzekerden 46 0/o
h"rnw6mren' He' a3ntal ï0rzek«rd® bieren bedraagt
bij O.V.T. 38 0/0, bij andere maatschappijen 18 0/.
terwijl de met-verzekerde paarden 431/, 0/„ bedragen.
Wat rundvee betreft hiervan zijn 46 deelh. O V T
38 bij andere maatschappijen en 216 eigenaren' niet
verzekerd. Met een aantal van 2661 rundoren.
ri5o ovJ'Tü"M e6n terZ8kerl10 waarde aanwezig van
1139.270, bij andere maatschappijen f88 230 en
en met verzekerd f 1.070 500. Procentsgewijze zijn
^1' i", ,S0wÖza verzekerde waarde uit-
Sprekende cijfers meende spreker.
De oorzaken werden nagegaan en een van de
oorzaken is wel de verkeerde meening die sommigen
hebben omtrent O.V.T. Men zegt wel eens dat de
verzekering duur is. Niels is minder waar. Bij een
speculatieve mij. is men niet verplicht al zijn paarden
le verzekeren, doch kan dit willekeurig doen. Men
verlieze echter dan niet nit het oog dat oogen-
Provinciale organisatie voor de Weensohe
kinderen.
Woensdagmiddag waren afgevaardigden van
alle plaatselijke comité's die zich belasten met
plaatsing van Weensche kinderen opgeroepen
tot eene vergadering te Middelburg, in welke
vergadering de heer P. C. Dijkgraaf, voorzitter
vao de Anco te den Haag eene uiteenzetting
gaf van de noodzakelijkheid van Provinciale of
districtssaaien werking, zulks om het werk vao
het bestuur der Anco eenigszins te verlichten.
Spreker wees er op dat het comité te Wceneo
vele moeilijkbeden heeft te overwinnen. Daar
de meeste aanvragen op meisjes slaan, staat het
comité voor de moeilijkheid, dat zich veelmeer
jongens dan meisjes aanmelden en van de meisjes
lijdt 75 aan onreinheid v&u het hoold. Een
nog groote moeilijkheid is het dat vooral om
protestantsche kinderen wordt verzocht en slechts
Va der bevolking van Weenen is protestantsch.
ÊSpr. meent dat uiet de relegie den doorslag
ma8 gö^en maar de mate van oudervoedheid
van het hongerende kind. De kinderen krijgen
bewijzen mede dat de ouders er genoegen mede
nemen de kleinen bij personen van anderen
godsdienst onder worden gebracht. Op elke 30
kinderen komt een geleidster mede, die ook
hier in Nederland de kinderen bezig zal houden
en daarvoor plaatselijk f 5 moet ontvangen.
Spr. bepleitte met klem de oprichting van een
commissie van overleg voor Zeeland.
Bij de op deze inleiding volgende discussie
bleek, dat men algemeen van meening was, dat
na deze uiteenzetting bijna niemand zal weigeren
zoo noodig in plaats van een protestantsch kind
een katholiek op te nemen. Deze mededeeling
werd met groote vreugde door den heer Dijk
graaf vernomen, die zeide, dat, als alle provincies
er zoo over dachten, een groote moeilijkheid
uit den weg zou zijn geruimd.
Het kleeden der kinderen wordt gemiddeld
op f40 geraamd, maar hangt veel af van het
millieu waaruit het kind komt en waarin het
hier wordt geplaatst.
De heer Dijkgraaf wees ook op de financiëele
zijde der zaak en zeide dat de comité's een
circulaire ontvangen hebben om de Anco te
Vischschubben.
De meest schraudere dwaas blijft toch nog
maar altijd de mensch.
In de dagen van oorlogsrazemij heeft hij zijn
best gedaar om te dooden, plat te schieten, te
verwoesten, te verbranden zooveel hij sltchts
kon. Langer dan vier jaren heeft hij zulks
volgehouden. Toen had hij geen adem meer en
toen kwam eenigermate de bezinning terug. De
wereld stond voor een hopeloos tekort.
Omgegooid het roer
Geen roekelooze verkwisting langer, maar een
geroep om „méér kinderen", om de millioenen
ledige plaatsen in te nemen.
Een geroep om „méér arbeid", om de ver
morste wereldvoorraden weder aan 'te vullen.
Tot dusver is daarop slechts geantwoord met
werkstakingen of een verkorten van den ar
beidsdag.
Een geroep om „spaarzaamheid en vinding
rijkheid" om alles en alles te benntteD.
Men haalt nu reeds suiker uit hout. Mettertijd
wellicht hout uit suiker. Het hangt er maar
van af, waaraan op zeker moment de grootste
behoefte bestaat.
We hebben gelezen, dat in een reosachtige
varkensslagerij te Cbicago alles, letterlijk blies,
van het levende dier tot waarde wordt gemaakt
het spek, de borstels, de tanden, de klauwen,
de ingewanden, ja zelfs de doodsscbreeaw wordt
waardevol opgevangen als „Aria van het ster
vende biggetje" voor de phouograaf.
Dat is in Amerika en klinkt ietwat Ameri-
kaansch. Maar we gaan hier dien weg ook al
w" °P'
We lazen, dat opgeheven was het verbod van
uitvoer van.,., vischschubben.
Vischschubben Hebben die dan waarde
We schoten een visscherman aan. „Wat doe
je met vischschubben
„Vroeger wegwerpen. En als we de visch
schoon moesten levereD, rekenden we er een
paar centen extra voor. Nu is 't omgekeerd.
Als we nu de schubben mogen behouden, geven
we, met de moeite voor ons, de visch gaarne
een stuiver het pond goedkooper, want de
schubben zijn tegenwoordig het beste van de
visch".
u Wat doet men daar dan mee ?a
#Men weet er prachtig kunst-parelmoer
van te maken. Maar dan moeten 't glinster-
schubben zijn van witvischbjei of voorn.
Snoek en baars tellen niet mee. Een groote
vischhandel in het noorden heeft twee man
speciaal aan het schrabben gezet, al maar
schrabben, schrabben, van den morgeu tot den
avond. Ze verdienen er elk drie gulden per dag
mee en de klaDten kunnen de geschrabde visch
een stuiver het pond goedkooper krijgen dan
ongeschrabde. Een collega van mij eu ik hebben
uitgerekend, dat er van honderd pond witvisch
ongeveer één pond schubben komt. Dat pond
schubben mag dan wel met tien golden worden
betaald, als het de moeite loonen zal. De
schubben zijn dus verreweg het duurste van de
visch.
Eu dat duurste is eeuw in, eeuw uit al maar
weggeworpen. Maar toen hadden we ook oog
geen wereldoorlog gehad. Die heeft ous de
oogeo geopend. Voor visschubben. Moge het
zijn ook nog voor veel andere dingen
De uitlevering van ex-Keizer Wilhelm gevraagd.
Wat er met den gevallen vorst te gebeuren
staat
We zullen het heden of morgen vernemen,
want het verzoek om uitlevering is thans aan
onze regeering verzonden.
Naar het heet, verzoeken de geallieerden
Nederlaud iu de meest vriendschappelijke be
woordingen, hun terwille te zijn „in de vol
brenging van een taak van gerechtigheid."
Maar eveneens heet het, dat zijdelings aan
Nederland te verstaan is gegeveD, als wij ge
allieerden Wilhelms uitlevering vragen, weiger