IERSEKSCHE EN
THOOLSCHE COURANT
Vo. 1811
Zaterdag 6 December 1919.
Vijf en dertigste jaargang
viXJkr
Y£oy
Firma J. NI, C. POT - Tholen.
Pubiicatiën.
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per kwartaal f 0,65 met Geïllustreerd Zondagsblad f 1,15, franco
per post f 1,225. Voor het buitenland 90 cents, zonder Geïll. Zondagsblad.
UITGAVE
Telef. Interc. no. 16.
Adrertentiën van 1 tot 4 regels 60 cents iedere regel meer 15 cents.
Grootte der letters Daar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke prijaverminderlng.
Van 17 Dec. 1919 kunnen gebruikt worden
ion no. 8 en 9 en van 814 Dec. bon no. 10 van
Ie suikerkaart voor 1/2 pond suiker.
Seldigheidsduur van couponnen der BROODKAAR-
TEN voor bet 118e tydvak van 30 Nov.8 Dec. en
roor het 119e tijdvak van 917 Dec.
De broodkaarten voor wittebrood, waarop geen
W en geen nummer voorkomen tgn voor het 118e
ijdvak oranje en voor het 119e tijdvak van 917
Dec. bruin gekleurd.
Tholen, den 5 Dec. 1919. 12
AANGIFTE
ter inschrijving van de Militie.
De Burgemeester van Tholën brengt ter keonis
van wie het aangaat, inzonderheid van de in het
jaar 1901 geboren mannelijke personen, dat bg de
Militiewet (Staatsblad 1912, no. 21) is bepaald
Wie moeten worden ingeschreven.
Wie niet inschrijvingsplichtig zijn.
[q welke gemeente de inschrijving moet geschieden.
Bg de in art. 15 vermelde aangifte ter inschrgviDg
bestaat gelegenheid om op te geven de reden van
vrijstelling, die de in te schrgven persoon vermoe
delijk zal kannen doen gelden.
Voor het doen van do aangifte ter inschrijving,
die moet plaats hebben tnsschen tnsschen 1 en 31
Januari a.s., zal meer bepaald gelegenheid worden
gegoven ter gemeentesecretarie op Dinsdag 6 Jannari
1920, van 9121/2 v.m. en van 24l/2 uur n.m.
Op andere dagen is slechts gelegenheid van 912
aur v.m.
Tholen, 5 December 1919. 24
De Burgemeester,
J. W. WAGTHO.
Door het Distributiekantoor wordt geleverd wit
regeeringskatoen, 85 cM. breed, tegen f 0,55 per el
van 70 cM.
Monter te bezichtigen op de Vierschaar van het
gemeentehuis. In de aldaar geplaatste bus kunnen
de schriftelijke bestellingen gedaan worden.
Tholen, 4 December ld 19. 7
Vergadering van den raad der gemeente
St-Maartensdijk op 2 Deoember 1919.
Hedennamiddag kwam de gemeenteraad, onder
voorzitterschap van burgemeester J. Poldermau,
in openbare zitting bijeen, waarbij de heer A.
L. Vroegop met kennisgeving afwezig was.
Na de lezing der notulen vao de vorige ver
gadering, maakte de heer De Graaf de opmer-
ring te hebben gezegd dat hij vóór avond
vergaderingen was, zonder toekenning vao
presentiegeld. Nadat dit van verschillende zijden
in twijfel wordt getrokken, wordt opname dezer
bemerking overbodig geacht.
De heer Koopman wijst op het verslag in de
„Baanbreker" dat op verschillende punten te
zijnen opzichte in strijd met de waarheid is en
daarom leugen en bedrog verspreidde. Hij wenscht
daartegen op te komen en den voorzitter een
wenk te geven om, als hiermede zou worden
voortgegaan, de perstafel, die gemakshalve binnen
de bali en nabij de vergadertafel is geplaatst,
in te trekken.
Daarna werden de notulen goedgekeurd.
I. Ingekomen waren
a. missives van Ged. Staten tot goedkeuriug
van genomen raadsbesluiteu inzake het toekennen
van het recht van opstal van een stukje grond
aan M. Knookde wijziging der verordening
op de uitbetaling der onderwijzers-jaarwedden
de wijziging io het reglement voor het Weezen-
Armbestuurhet suppletoir kohier van den
hoofdelijken omslag de wijziging der begrooting
voor 1919.
b. proces-verbaal van kasopname bij den ge
meente-ontvanger waarbij aanwezig moest zijn
en was f 10149.81.
c. schrijven van den Ned. Bond van gem.-
ambtenareu aangaande den bouw van woningen
voor geuieente-ambtenareii, voor wie dit vaak
een beletsel is tot het aanvaarden eener fuctie.
Alle voor kennisgeving aangenomen.
d. Adhaesie wordt betnigd aan het adres van
dankbetuiging der Nederl. Zuid-Afrikaansche
Yereeniging voor de gezonden maïs nit Zuid-
Afrika.
e. Yan Ged. Staten is een schrijven ontvangen
dat tegen het gewijzigd reglement van orde
voor de vergaderingen van den Raad alleen deze
bedenking is, dat art. 15 bedoelende de be
handeling vaa onderwerpen die niet voorkomen
op het coavocatiebiljet en één dag te voren aan
den voorzitter moeten worden opgegeven, in
strijd is met art. 45 der gemeentewet.
Bedoeld art. 15 werd dienovereenkomstig
gewijzigd.
fDe directie van den Autobus-dienst Tholen-
Stavenisse gaf, met erkentelijkheid vor de
toegestane subsidie ad f 400, in overweging de
subsidie te doen ingaan met den aanvang vat
den dienst, gelijk dit ook door de andere bij
dragende gemeenten geschiedt.
Burg. en Weth. zijn van meening dat het
de bedoeling is om, na ontvangst en naar ge
lang van de exploitatie-rekening eventueel het
subsidie te verhoogen.
De heer Hage acht het zeer billijk het subsidie
te doen ingaau met ingang van 1 Aug jl.
vooral in den aanvang heeft een dergelijke onder
neming met moeilijkheden te kampen, waaraan
langs dezen weg eenigszins kan worden tegemoet
gekomen.
Diens voorstel werd evenwel verworpen met
4 tegen 2 stemmende heeren Hage en de
Graaf stemden vóór.
g. Een verzoek van Anth. Quist om grond
in erfpacht in het Boschje ten einde daarop
eene woning te bouwen, stelden Burg. en Weth.
ter inwilliging voor.
De heer de Graaf wilde aan deze beslissing
die van den bouw van tien woningen aldaar
doen voorafgaan en deze dan aan de bestaande
woningen doen aansluiten.
Iq het algemeen voelde meu daarvoor niet
veel. Het particulier initiatief om zelve een
woning te boawen, moet eerder aangewakkerd
worden.
Met 5 tegen 1 stem, die van den heer de
Graaf, werd het verzoek toegestaan.
h. Naar aanleiding van de belangrijk hoogere
prijzen van de grondstoffen voor de waterleiding,
zal voorshands met den bouw nog niet kunnen
worden aangevangen, werd op verzoek van Ged,
Staten het besluit tot bet aangaan eener geld-
leening ingetrokken.
i. Een verzoek van den rijksontvanger tot
vergrootiDg van het kantoor voor zijn dienst
tegen een verhoogde huur ten bedrage van de
rente der te maken onkosten, werd uit over
weging van de dringende noodzakelijkheid, met
algemeene stemmen ingewilligd.
j. Evenals een verzoek van L. R. van Splunter
tot kosteloos bezoek aan de Bewaarschool van
zijne kinderen.
k. Naardien reeds in de vorige vergadering
is medegedeeld dat de huurprijzen der met
rijkssteuu gestichte gemeectewoniugen niet mag
en worden vastgesteld dan met goedkeuring van
den minister van arbeid en nadat hem opgave
is verstrekt van de inkomsten en de grootte
der gezinneD, moet thans als gevolg van dat
voorbehoud, de huur dier woningen tegen 1 Mei
a.s. per deorwaarders-exploit worden opgezegd.
De heer Hage vond het niet oudieostig deze
maatregel, hoewel feitelijk formeel, eenigszins
te verzachten voor den minder aangenamen in
druk die dit maken kan, alsof de menschen
inderdaad hunne woningen moeten ontruimen.
I. Een verzoek van schipper Hove9tad om een
gpm.-woning te mogen huren, werd voor kennis
geving aangenomen.
m. Van B. J. van Oost is een schrijven
ingekomen, waarin hij, eveuwel onder dankbe
tuiging voor zijne benoeming tot gemeente
opzichter, persisteert bij zijn eisch tot het
toekennen van eeue belooning van f 400 'sjaars
benevens eene provisie van 3 °/o vau uitgevoerde
werken boven f 500.
Burg. en Weth. blijven bij hunne meening
om geen vast salaris te bepalen, maar voor elke
uitvoering een perceetage vast te stellen.
De heer Hage verdedigt de groote billijkheid
van het verzoek van Van Oost, tevens wijzende
op het gemak dat dan Burg. en Weth. hebben
om ten allen tijde over den gemeente-opzichter
te kannen beschikken.
De voorzitter moet de wethouders de eer
geven dat ze heel wat zaken naloopen, dat
anders een opzichter zon doen.
De heer Hage vermeent dat die menschen
toch niet deskundig zijn en moeilijk kunnen
nagaan of iets soms te veel is berekend.
Het verzoek-Van Oost in stemming gebracht,
wordt verworpen met 4 tegen 2 stemmen, vóór
de heeren de Graaf en Hage.
n. Aan de school voor hand- eu bouwkundig
tcekenen te Tholen wordt een verhoogd subsidie
toegekend van f 10, de heer Gakeer stemde
tegen.
0. Onder een negental motieven verzoekt
mej. A. C. Slier ontslag met ingang van 1
JaD. a.s. als hoofd der bewaarschool.
Burg. en Weth. stelden voor, met voorbijgang
van de aangevoerde grieven, het ontslag eervol
te verleenen.
De Raad keurde dit voorstel goed, nadat de
heer Hage een vergeefsche poging had gedaan
om haar een pensioentje te kunnen verschaffen,
hetgeen op wettelijke gronden nu niet mogelijk
was.
p. Aan J. Braam werd ontheffing van zijn
aanslag io den hootdelijken omslag verleend
voor den tijd van 5 maanden.
II. De begrooting voor 1919 onderging eene
administratieve wijziging tot een balanscijfer
van f2270, en voor wat de onderwijzers-jaar-
wedden betreft tot een bedrag van f 5319.25
in ontvang en uitgaaf.
III. De verordening op het herhalingsonder-
wijs kan nog niet worden vastgesteld omdat
dienaangaande de noodige autoritaire overeen
stemming niet is verkregen.
IV. Tengevolge van de uitbreiding van het
kiesrecht wordt de gemeente verdeeld in twee
stemdistrieten te weten de wijk A, behalve
A No. 218, welker zetel het Raadhuis is en
A No. 218 benevens de wijken B, C, D en E,
welker zetel de Bewaarschool is.
V. Wegens periodieke aftreding van den heer
G. C. de Wilde als lid van het Weezen-Arm-
btstuur, wordt door Burg. en Weth., ingevolge
de pas ingevoerde wijziging in het voor dat
bestunr vigeerend reglement eene aanbeveling
gedaan van de heeren G, C. de Wilde en N.
Noom.
Benoemd wordt de heer Joh. Bastiaanse met
4 stemmen, tegen 1 op elk der heeren G. C.
de Wilde en J. C. van Haaften.
YI. De te sluiten overeenkomst tusschen de
gemeente en het bestuur der El. Centrale tot
den aanleg van een afzonderlijk net voor de
straatverlichting en de stroomlevering, wordt
goedgekeurd.
Hierbij komen enkele verlichtingspunten ter
sprake, als aan de zeesluis, die voor rekening
van den polder wordt aangebracht en aan de
Westvest, waarvan een dichter naar de haven
zal worden verplaatst, terwijl op de vraag van
den heer de Graaf of voor de gemeente-woningen
waarin geen leiding is aangelegd, toch de f 2
huur méér moet worden betaald, de voorzitter
ontkennend antwoordt.
VII. De in de vorige vergadering aan den
openbaren dienst onttrokken grond aan de oost-
vest, wordt thans in erfpacht tot bebouwing
uitgegeven aan J. Muller tegen den canon van
20 cents per M2.
VIII. Bij de rondvraag wijst de heer Hage
op de bestrating vanaf het Postkantoor tot aan
Tholeoaar, die bijzonder diepe putten vertoont.
De voorzitter zegt toe dat deze bestrating,
aangelegd met blijkbaar snel slijtende Lava-keien,
gelicht zal worden.
De heer de Graaf hernieuwt zijn voorstel tot
het bouwen van 10 woniogen in bet Boschje
en 1 in de Boschstraat, om in den woniognood
te voorzien.
De voorzitter heeft in het laatste deel van
dit voorstel geen bezwaar, nu Van den Hoek
de erfpacht wil laten intrekken, maar het eerste
deel vindt hij niet zoo urgent, omdat die nood
zich hier niet zoo sterk openbaart. Meer nood
zakelijk is een ziekeninrichting en een oude
man Den- en vrouwenhuis.
Het vóór en tegen van den woningbonw
wordt door enkele leden nog nader bepleit, als
uitvloeisel waarvan wordt besloten de erfpacht
van de open ruimte in de Boschstraat iu te
trekkeu en hierop een woning te doen bouwen,
terwijl voor den eventuëelen bouw van tien
woningen in het Boschje de gelegenheid voor
aanmelding tot huring zal worden opengesteld
tegen een prijs aan te duiden door de bouw
kosten waaromtrent eveneens opgave zal worden
gevraagd.
De heer Koopman breDgt in herinnering bet
raadsbesluit waarbij de grond van de gerioleerde
sloot eensdeels aan de aanpalende eigenaren
wordt gegeven mits zij voor de gezamelijke heeft
bijgedragen in de kosten van afheining. Daar het
nu blijkt dat de mede-eigenaren daar niet veel
voor voelen en hij er alleen voor zou komen
te staan, doet hij afstand van dien grond.
Na diverse besprekingen wordt goedgevonden
dat de beer Koopman zich andermaal met zijn
aanpalende mede-ëigenareu over de afheining zal
verstaan, en iudien zij de kosten niet mede
willen drageD, zal de grond in erfpacht worden
uitgegeven.
Ten slotte deelt de voorzitter nog mede dat
het Weezeo-Armbestuur geneigd is tot uitgifte
van gronden in overeenstemming met de Laod-
arbeiderswet en dat te dier zake nog onder
handelingen aanbangig zijn met het Kroondomein.
Ter behandeling van enkele reclames op
aanslagen in den hoofdelijken omslag ging de
vergadering over in comité-generaal.
Openbare Raadsvergadering gehouden te
Oud-Voseemeer op 3 December 1919.
Voorzitter cle Burgemeester.
Aanwezig alle leden.
Na opening der vergadering worden de notulen
gelezen en onveranderd vastgesteld.
De heer De Wilde vraagt of het in de Algem.
Politieverordening is verboden dat kippen over de
Algemeene Begraafplaats loopen.
De Voorzitter antwoordt van niet doch op grond
van art. 458 van het Weth. van Strafrecht zou proces
verbaal kunnen worden opgemaakt, de rechter moet
dan maar uitmaken of de begraafplaats bepoot of
beplant is.
De heer De Wilde meent dat de begraafplaats
gedeeltelijk wel beplant is.
De Voorz, zegt dat bij een herziening van de
Alg. Politieverordening dit onder de oogen gezien
zal worden.
Ingekomen is een schrijven van J. Snijders, gem.
veldwachter, houdende dankbetuiging voor zijn ver
hooging van jaarwedde en een brief van Ged. St.
houdende goedkeuring van de lecniug ad f120750
inzake de Waterleidingmaatschappij Tholen.
Deze stukken worden voor kennisgev. aangen.
De heer Ooms vraagt of, als nu de Waterleiding
eens niet tot stand komt, waar wel eens kans voor
is, de gemeente nadeel kan ondervinden, in verband
met haar aandeelenkapitaal. Te Scherpenisse is ge
sproken over renteverlies, wie moet dit betalen.
De Voorz. meent dat bij niet tot standkoming van
de Waterleiding, dit van geen invlood zal zijn op
het geheele aandeelen kapitaal van de gemeente, er
is rente-verlies, hoe dit verrekend moot worden zal
later blijken.
Aan de orde is het voorstel van B. en W. tot
wijziging van de verordening regelende de omvang
van .het herhalings-onderwijs, in verband waarmede
voorlezing geschiedt van het ingokomen bericht van
den District-schoolopziener en van het Hoofd der
8chool.
Niemand hierover het woord verlangende wordt
het voorstel met algemeone stemmen aangenomen.
In behandeling komt eon brief van Ged. State»
nopens het verdoelen van de gemeente in twee
stemdistrieten voor de verkiezing van de Tweede
Kamer en Prov. Staten, met voorstel van B. en W.
om in dien zin te adviseeren.
De heer De Wilde vraagt wat het voordeel vau
de vordeeling is
De voorzitter merkt op dat vrouwen thans ook
het actief kiesrecht hebben, het kiezerscorps dus is
verdubbeld. Gaat meu nu na hoe moeilijk het voor
het stembureau was om op zekere tijden een ge-
regelden gang te bevorderen, dan zal men inzien
dat bij verdubbeling van het corps de moeilijkheden
veel grootor ziju, daarom is voor een geregelden
gang en om niet te veel te vergen van de leden
van het stembureau verdeeling in twee stemdistrieten
gewenscht.
De heer Van Tilbeurgh verklaart de moeilijk-
te kunnen indenken en gelooft dat 2 stemdistrieten
gewenscht is voor de goede orde.
Met algemeene stemmen wordt het voorstel van
B. en W. aangenomen.
Hierop komt in behandeling het voorstel van
B. en W. om de herbergen vanaf 1 October tot 1
April om 10 uur te sluiten eu gedurende het overige
gedeelte van 't jaar om 11 uur 's avonds.
De Voorzitter verklaart dat hij als Hoofd van de
Politie tegen dit voorstel is, hij heeft erover gesproken
met den Gemeente- en Rijksveldwachter, beiden
verklaren het voorstel niet in het belang van een
goede orde. Het motief om 't kaarten tegeu te gaan
gaat niet op, men kaart toch, veeleer zal men bjj
sluiting om 10 uur trachten te blijven kaarten in
de huiskamer van de herbergen en dan wordt het
kwaad grooter en moeilijker togen te gaan.
Het drinken gaat men ook niet tegen, ia men
dronken om 11 uur, bij aanneming van 't voorstel
wordt dit ook een uur vervroegd.
De heer Ooms is om twee redenon voor 't voor
stel. Ie omdat men te veel om grof geld speelt,
een pot van f60 tot f100 is geen zeldzaamheid eu
2o omdat men maar raak schenkt.
Kasteleins houden geen rekening met vrouw of
kinderen, geven er ook niet om of men op het
hoofd of op de teenen naar huisgaat, aan een dronken
man mag niet getapt worden evenmin mag zoo iemand
in het taplokaal aanwezig zijn, toch gebeurt het.
De Voorzitter verklaart dal aanneming van 't
voorstel niets geeft, nu gaat het sluiten ordelijk,
meer waarde zou hij er aan hechten indien de
kasteleins zelf medewerkten het kwaad van 't kaarten
te keeren, dit zou beslist helpen.
De heer de Wilde kan zich met 't voorstel niet
vereenigen B. on W. achten een sluiting om 10
uur uoodig van 1 October tot 1 April daarna weer
om elf uur, dit is niet logisch.
Do Voorzitter zegt als men 's zomers om 10 sluit
men feitelijk om 9 uur sluit in verband met den
zomertijd.
De heer De Wilde zegt dat als dit de reden is
hij met het voorstel meegaat.
De heer Vermet meent dat niets bereikt zal wor
den, van één keer in de haiskamer te kaarten bij
den kastelein zal 't nu worden vijf, zes en meer
keeren, hoe dit tegen te gaan, het middel om te
genezen komt hem erger dan de kwaal voor. Wordt
de jeugd nu om 10 uur op straat gezet dan ver
hoogd men het zedelijk peil daar zeker niet mede,
doch hij vreest dat het achterbaks loopen grooter
zal worden, dit moet men tegen gaan en niet in de
hand werken.
De heer Ooms meent dat de politie meer moest
ingrijpen en tegen gaan dat aan dronkenlui wordt
geschonken.
De Voorz. zegt dat dit moeilijk is tegen te gaan
geschiedt dit dan roept men de politie daar niet bij
en ie 'ereen zal moeten toegeven dat het constatee-
ren ontzettend moeilijk is.
Niemand meer het woord verlangendo wordt bet
voorstel in stemming gebracht en aangenomen met
4 stemmen, tegen de hh. Vormet en De Rijke, d£
heer Den Engelsman hield zich buiten stemming.
Alsnu is aan de orde om de herbergen op Zon
dagen gedurende de godsdienstoefeningen niet te
doen sluiten.
De Voorz. zegt dat men hier met drie kerkge
nootschappen te maken heeft, welke niet op gelijke
tijdstippen kerk houden, men zou dus bijna den
geheeleu Zondag moeten sluiten hetgeen onnoodig is.
De heer Ooms zegt dat dit niet wenschelijk is in
verband met het vreemdelingen vorkoor.
De heer Vermet is togen sluiting, doch acht ho^
